Чӑваш Енӗн мӗнпур муниципалитетӗнчи, Тутарстанри тата Ӗрӗнпур облаҫӗнчи 4 ҫултан пуҫласа 10 ҫула ҫитичченхи 320 ача чӑваш тӗррин илемӗпе паллаштаракан «Азбука чувашского костюма» (чӑв. Чӑваш тумӗн азбуки) пӗтӗм Раҫҫейри конкурса хутшӑннӑ. Ӑна «Радуга» (чӑв. Асамат кӗперӗ) культурӑпа курав центрӗ ирттернӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсен йышне Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Канашри, Сӗнтӗрвӑрринчи, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Красноармейски, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Елчӗк районӗсенчи, Тутарстанри Апастово тата Ҫӗпрел районӗсенчи ачасем лекнӗ.
Вӑрнарти сӗт савутне штрафлама йышӑннӑ. Сахал мар – 100 пин тенкӗлӗх. Вӑл туса кӑларакан хӑймапа ҫура антибиотик тупнӑ.
Кӳкеҫри ачасен интернат ҫуртӗнче Россельхознадзор апат-ҫимӗҫе тӗрӗсленӗ. Шӑп ҫавӑн чухне Вӑрнарти сӗт савучӗ туса кӑларнӑ ҫупа хӑймара линкомицин антибитик пурри палӑрнӑ. Ку – «Апат-ҫимӗҫ хӑрушсӑрлӑхӗ пирки» техника регламенчӗн требованийӗсене пӑсни.
Юпа уйӑхӗнче юридици сӑпачӗ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Чӳк уйӑхӗнче ӗҫе пӑхса тухнӑ та савута 100 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.
Етӗрнери агротехникум ҫумӗнче ачасен цифра вӗренӗвӗн «ИТ-куб» ӗҫлеме тытӑннӑ. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтерет.
«ИТ-кубра «Программирование на Java», «Программирование на Python», «Программирование роботов», «Мобильная разработка», «Кибергигиена и работа с большими данными», «Системное администрирование» енсемпе вӗрентӗҫ. Ачасене 24 специалист, 12 наставник ӑс парӗ. Вӗсем квалификацие ӳстернӗ ӗнтӗ.
Сӑмах май, Чӑваш Енре халӗ 3 ИТ-куб. 2019 ҫулта Канашра уҫӑлнӑ, пӗлтӗр – Вӑрнарта.
Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ «Т2 Мобайл» тулли мар яваплӑ обществӑпа килӗшӳ алӑ пуснӑ. Ҫавна май кӑҫал Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Хӗрлӗ Чутай, Комсомольски, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк тата Тӑвай районӗсенчи ялсене лайӑх пахалӑхлӑ ҫыхӑну ҫитерӗҫ.
Карас ҫыхӑнӑвӗн операторӗ Чӑваш Енӗн экономика пӗлтерӗшлӗ районӗсенче радиотелефон ҫыхӑнӑвӗн сетьне тӑвас ӗҫе малалла тӑсӗ, LTE/5G ҫыхӑнӑва тӑвас проектсене те хутшӑнӗ.
«Т2 Мобайлпа» килӗштерсе ӗҫлени — ҫыхӑнӑвӑн игфрастурктурине аталантарма май паракан черетлӗ утӑм», – тенӗ республикӑн цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗ Кристина Майнина.
Иртнӗ вырсарникун Вӑрнара кайса килме тӳр килчӗ. Станислав Упасси хӑйӗн патне чӗнчӗ те хирӗҫлесе тӑмарӑм, Шупашкартан 91 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ хула евӗрлӗ посёлока ҫул тытрӑм. Унччен эп кунта пӗрре те пулманччӗ те унта мӗн курни-илтни пирки каласа парас терӗм. Вӑрнарсене хӑйсене те, аякри ҫын вӗсен хула шайне хӑпарса пыракан посёлока мӗнле курни кӑсӑклӑ пулӗ.
Ку пурӑну вырӑнӗ хӑйӗн кун-ҫулне 1896 ҫултанпа пуҫлать пулас. Шӑп вӑл вӑхӑтра ӑна пӗрремӗш хут асӑннӑ тет. 1918 ҫулта кунта чукун ҫул станцине никӗслеҫҫӗ те ҫак ҫул посёлокӑн ҫуралнӑ ҫулӗ пулса тӑрать. Ятне юнашар юхакан юханшыв ятӗнчен параҫҫӗ. Пӗрремӗш пурӑнмалли ҫурта кунта 1919 ҫулта туса лартнӑ (ахӑртнех чукун ҫул йӗркеленӗ хыҫҫӑнхисене шута илни ӗнтӗ ку). 1938 ҫулта ӑна ӗҫ ҫыннисен посёлокӗ шайне хӑпартаҫҫӗ.
Хулара пурӗ 10 пине яхӑн ҫын пурӑнать. Чи пысӑк кӑтарту 1997 ҫулта пулнӑ — вӑл вӑхӑтра ҫынсен хисепӗ 13 пинрен иртнӗ. Ун хыҫҫӑн 2014 ҫулччен ҫынсен йышӗ чакса пынӑ, 2015 ҫултанпа вара ӳссе пырать.
Хуть те мӗнле япалана та мӗнпе те пулин танлаштарсан пахалама пулать.
Чӑваш Енри районсемпе хуласене Элтепер гранчӗпе хавхалантарӗҫ. 2020 ҫул кӑтартӑвӗпе ҫӗнтерӳҫӗ-муниципалитетсене палӑртнӑ.
Районсенчен Ҫӗрпӳ районӗ 1-мӗш вырӑна тухнӑ, ӑна 12 миллион тенкӗ уйӑрса парӗҫ; иккӗмӗшӗнче — Вӑрнар районӗ, вӑл 10,5 миллион тенке тивӗҫӗ; виҫҫӗмӗшӗнче — Муркаш районӗ, ӑна 9 миллион тенкӗ лекӗ; тӑваттӑмӑшӗнче — Красноармейски районӗ, ӑна 6,0 миллион тенкӗ пама пӑхса хӑварнӑ.
Хуласенчен пӗрремӗш вырӑна тухнӑ Ҫӗнӗ Шупашкара 12,5 миллион тенкӗ лекӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗ-муниципалитетсене инвестици калӑпӑшне, ҫурт-йӗр условине лайӑхлатнӑ ҫемьесен йышне, пӗчӗк тата вӑтам бизнесра ӗҫлекенсен шутне т.ыт.те кура палӑртнӑ.
Грантпа социаллӑ ыйтусене татса панӑ чухне, инженери тата транспорт инфраструктурине лайӑхлатма усӑ курма ирӗк пур.
Ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Чӑваш Енри ҫӑлавҫӑсем Вӑрнар районӗнчи пушара сӳнтернӗ. Ҫулӑм 20 сехет те 30 минутра Вӑрнарти чукун ҫул станцийӗнче алхасма тытӑннӑ. Унта чукун ҫулпа пыракан пуйӑс (вӑл юсав составӗ пулнӑ) хыпса илнӗ. Пуйӑс ҫинче чукун ҫул рельсӗ айне хуракан пӑрӑссем пулнӑ. Пурӗ 100 штук шпала.
Ӗнер 22 сехетре Канаш районӗнчи Кивӗ Катек ялӗнче уйрӑм ҫын ҫурчӗпе хуралтисем ҫуннӑ.
Паян ирхи 4 сехет те 30 минутра Кӳкеҫри Теплица урамӗнчи склад ҫунма тытӑннӑ. Ҫав ҫуртран виҫӗ газ баллонӗ илсе тухнӑ. Пушара сӳнтерме 3 машина пырса ҫитнӗ.
Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Вӑрнар поселокӗнче инкек пулнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Ҫав кун поселокра 5-7 ҫулсенчи ача велосипедпа ярӑннӑ. Унччен те пулман – вӑл пӗвене кӗрсе ӳкнӗ те унтан тухайман, вилнӗ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви органӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, следовательсем ача мӗнле вилнин сӑлтавне тӗпчеҫҫӗ.
Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче 17 сехет ҫурӑра Вӑрнар поселокӗнче палламан арҫын микрозаймсен офисне кӗрсе унти ӗҫчене хӑратнӑ, 1200 тенкӗ йӑтса тухнӑ.
Ҫак ӗҫе тунӑ ҫын мӗнлерех курӑнни пирки пӗтӗм наряда ҫийӗнчех пӗлтернӗ. Шӑп ҫав вӑхӑтра полици ветеранӗ Валерий Никифоров ҫывӑхра пулнӑ. Вӑл офиса ҫаратнӑ ҫын пек курӑнакан арҫынна асӑрханӑ та дежурнӑй чаҫе шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.
Ҫак информаци йӗрке хуралҫисене ҫав арҫынна тытса чарма пулӑшнӑ. Вӑл – Вӑрнарта пурӑнакан 39 ҫулти ҫын, унччен те судпа айӑпланнӑ.
Арҫын ун патне банк ӗҫченӗсем шӑнкӑравланине ӗненнӗ те 400 пин тенкӗ ҫухатнӑ. Кун пирки ШӖМ пресс-служби пӗлтерет.
Пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Вӑрнарта арҫын полицие пынӑ. Ун патне палламан ҫын шӑнкӑравланине, хайӗнпе банк ӗҫченӗ тесе паллаштарнине пӗлтернӗ вӑл. Хайхискер лайӑх мар каланӑ: ун ячӗпе такам кредит илме хӑтланать-мӗн.
Капла ан пултӑр тесе палламан ҫын тӗрлӗ операци пурнӑҫалма ыйтнӑ. Вӑл каланине туса пырса арҫын тӗрлӗ счет ҫине 449 пин тенкӗ куҫарнӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Халӗ ҫав ҫын кам пулнине палӑртас тӗлӗшпе ӗҫлеҫҫӗ.
+10.3 °C