Кĕрешӳ


Тараватлăх


«Эп авлансанах çĕр кĕскелчĕ», — тенĕ тет ĕлĕк-авал пĕр чăваш. Çемье çавăрнăранпа виçĕ çул сисĕнмесĕр иртрĕ. Акă кӳршĕ районти чăваш ялĕнче пурăнакан хуньăм юбилейне палăртма каймалла. Арăмпа тата иккĕри ывăлăмпа каланă вăхăта çитрĕмĕр. Инçетри хăнасем те, ял-йыш та чылаййăн пуçтарăннă. Мана пурте кĕрӳ теççĕ. Вăрахламасăр кермен пек пысăк çуртăн пысăк пӳлĕмĕнчи апат-çимĕçпе тулли сĕтелсем хушшине лартăмăр. Юбиляра паллă кун ячĕпе саламласа парнесем патăмăр, ырлăх-сывлăх, телей сунса черккесем пушатрăмăр.

Аванах сăйлансан уçăлма тухрăмăр. Пĕри калаçать, тепри табак туртать, виççĕмĕшĕ уткаласа çӳрет. Çав хушăра икĕ чăваш кĕрешме тытăнчĕ. Ыттисене те кăсăклантарчĕ пулас ку: канашсем параççĕ, хăш енчен тытмаллине, мĕнле мелпе ывăтмаллине вĕрентеççĕ. Акă пĕри теприне кăкăрĕ çине йăтса илчĕ те çĕклесе çапрĕ. Çĕнтерӳçе хирĕç тепĕр чăваш тухрĕ, ăна та çав шăпах кĕтрĕ. Паттăрпа кĕрешме хăюлăх çитерекен пулманран мана ӳкĕтлеме пуçларĕç. Эпĕ акатуйсенче кĕрешменни пирки çине-çине калатăп. «Пĕрре пăхсах эсĕ паттăр пулни курăнать», — çаплипех кăмăла çавăраççĕ арçынсем. Тĕрĕссипе каласан, çамрăк чухне кĕрешмен мар ĕнтĕ. Мана пурте шăнăрлă тетчĕç. Самантрах алла пиçиххи тыттарчĕç. «Мĕнех, кĕрешсе пăхам ара», — тетĕп. Пĕтĕм вăйпа паттăра хамăн кăкăр çинелле туртса илтĕм те çавăрса пăрахрăм. «Пирĕн кĕрӳ паттăр! Кĕркурие ним мар çавăрса çапрĕ!» — пĕр харăс кăшкăрма тытăнчĕç пăхса тăракансем.

Малалла

«Юратăва эп упрама тухатăп...»


Юратăва эп упрама тухатăп,

Тытатăп аллăма эп çутă хĕç.

Пытан, тăшман. Пурĕпĕрех тупатăп.

Ку пулĕ ман чи пархатарлă ĕç.

 

Юратăва варалама памастăп,

Касатăп хĕçĕмпе тăшман пуçне.

Элекçĕ сăмахне шута хумастăп,

Çăхан сăхса шăтартăр ун куçне.

 

Кĕвĕçекенсемпе эп туслашмастăп,

Çунат ыйтатăп кайăк-кĕшĕкрен.

Çӳле вĕçме пачах та хăрамастăп,

Савни вĕçет пулсассăн манпалан.

 

Пĕрле, савни, юратăва упратпăр,

Кĕрешĕве тухатпăр уншăнах.

Телей тĕнчи эпир пĕрле шыратпăр,

Ăна эпир, савни, тупатпăрах.

 

08.08.2007

«Тĕрĕслĕхе хӳтелеме каллех перо тытатăп...»


Тĕрĕслĕхе хӳтелеме каллех перо тытатăп,

Хам çырнă хут — каллех кĕрешĕве чĕнен ялав

Тĕреслĕхе хӳтелеме каллех çула тухатап,

Пăлан ури пек ывăнман урасене мухтав!

 

Чиновниксем, министрсем патне каллех çитетĕп

Вĕсен алăкĕсем уçăлманни те ним те мар;

Коридорта тăрса, вĕсем йышăнасса кĕтетĕп,

Паллах, кĕтместĕп вĕсенче пĕр пархатар.

 

Эп тĕрĕслĕх кашни ĕçре çĕнтерессе шанатăп,

Вăл çĕнтермест пулсассăн пурнăç та пĕтет.

Шанни чылай чухне çитмест. Каллех перо тытатăп,

Хам çырнă хут, ялав пулса, кĕрешĕве чĕнет...

 

29.03.2007