Виçĕ хĕрпе сар каччă :: Виççĕмĕш пайĕ


Кунĕпех пуçăмра тĕрлĕ шухăш явăнчĕ. Ал-ура ĕç патне пымарĕ. Вун çиччĕри хĕр евĕрех хĕвел анасса кĕтрĕм. Иванпа курса калаçма ĕмĕтлентĕм.

Кĕтнĕ чух вăхăт хăвăрт иртмест. Анчах пурпĕрех ерипен те пулин шăвать. Эпĕ те каç пуласса кĕтсе илтĕм-илтĕмех. Ăçта каймалла? Ăçта тĕл пулăп эп Ивана? Ниçта кайма аптрамалла. Эй, тепĕр тесен... Уттарам урасем ăçта илсе кайнă çĕре. Урасем вара мана хурăн патне илсе çитерчĕç.

Никам та çук. Пĕчченех вырнаçрăм сак çине. Тĕрлĕ шухăш пуçа кĕрет. Пурин çинчен те, çав вăхăтрах ним çинчен те мар ман шухăшсем.

Ырă каç, Елюк! Мĕншĕн пĕчченех ларатăн? Мĕнле çывăх, анчах палламан хулăн сас.

Пуçа çĕклерĕм.

— Ва-а-ня! Иван!

— Салам. Эсĕ те ялта иккен. Пурнăçсем мĕнле? Чиперленсе кайнă эсĕ, пăхатăп та.

— Мĕн эсĕ! Чиперленнĕ тет. Ватăлнă тесен тĕрĕсрех пулĕ. Эсĕ ак çирĕпленнĕ, арçын пулнă.

Çапла пĕр-ик сăмахпа перкелешсе илтĕмĕр те шăплантăмăр. Пирĕн калаçу вĕçленчĕ. Иван манпа юнашар вырнаçса ларчĕ те пирус чĕртсе ячĕ. Тем çинчен шухăша кайрĕ вăл, Тарăн шухăша. Эпĕ те сăмах чĕнмерĕм. Ун шухăшне татас темерĕм. Эпĕ Иван çак самантра манран, çак вырăнтан инçетре пулнине лайăх ăнлантăм. Пурпĕрех сăмах чĕнмерĕм. Ăна лайăхрах сăнама кăна тăрăшрăм. Хама çывăх, тахçан пĕлнĕ йĕрсене шырарăм. Тупаймарăм. Ытла та улшăннă Иван.

— Елюк, эпĕ авланас тетĕп, — тăруках калаçа пуçларĕкаччă.

— … ?

— Йышăнĕ-ши мана Сергей? — те манран, те хăйĕнчен ыйтрĕ Иван.

 

5

Сергей ашшĕ яла таврăннăранпа самаях вăхăт иртрĕ. Çак тапхăрта вăл кашни кун тенĕ пек Нина патне килсе кайрĕ. Малтан Сергей унран ютшăнчĕ. Хăй ăна мĕнле курайманнине пур япалара, кашни сăмахра кăтартма тăрăшрĕ. Каярахпа вара Сергей унсăр тунсăхла пуçларĕ. Кашнинчех вăл килессе чăтăмсăррăн кĕтрĕ.

Ашшĕ яла таврăннăранпа Сергей амăшĕ те чылай улшăнчĕ. Ача хăйĕн амăшĕ самаях хитре хĕрарăм пулнине курчĕ. Çӳç-пуçне пуçтарсан, илемлĕ çипуç тăхăнсан питĕ чипер иккен вăл.

Сергей ĕнтĕ таса тумтирпе, çĕнĕ пушмакпа çӳрет. Амăшĕ ăна кунне виçĕ хут вĕри апат пĕçерсе çитерет. Çакна хăнăхман ача малтан хăйне юмахри пек туйрĕ. Ырă тĕлĕкри пек. Çавăнпа та куçне уçсан çакă пĕтĕмпех çухаласран хăрарĕ. Халĕ те, хăнăхрĕ пулсан та, кăшт шикленет.

Паян та Сергей хăйĕн ашшĕне кĕтет. Вĕсем пĕрле пулă тытма кайма калаçса татăлнă. Анчах ашшĕ темшĕн килме васкамасть-ха. Улталарĕ-ши вара? Ача ним тума аптранăран вăлтине тепĕр хут майлама тытăнчĕ. Паян çĕр хут та тĕрĕслерĕ пулĕ те, çапах...

— Эсĕ хатĕр мар-им-ха, Сергей? — кăмăллăн калаçрĕ ача çумне пырса тăнă Иван. — Пар-ха, хам пăхам вăлтуна.

— Хатĕр! Паçăрах хатĕр. Ăман тытса та хатĕрлерĕм.

Маттур. Айта. Аннӳне кĕрсе кала та каяр.

Алран алă тытăнса утрĕç Иванпа Сергей. Хаваслăн тамăнаçлăн, пуçне çӳле çĕклесе пычĕ ача урам тăрăх. Хăй пурнăçĕнче пĕрремĕш хут пĕчĕк Сергей урам тăрăх çапла нимрен хăрамасăр, ниçта васкамасăр, лăпкăн утрĕ. Никам та хыçран «вĕлтрен кайăкĕ» тесе кăшкăрмарĕ. Урамри ачасем ăна ăмсанса пăхса юлчĕç.

Нумай пĕлекен, таçта та пулса курнă Иван пиччĕшне ача-пăча тӳрех юратса пăрахрĕ. Каçса кайсах итлеççĕ вĕсем ун калавĕсене. Кашниех Иван пиччĕшпе юнашартарах ларма тăрăшать. Анчах лешĕ кашнинчех Сергее çеç хăйпе çумăн лартать. Унпа çеç çапла урам тăрăх алла-аллăн тытса утать. Çавăнпа ăмсанаççĕ те ĕнтĕ ачасем Сергее. Хисеплеççĕ. Яланах мăшкăлласа çеç калаçнă леш касри Андрей та халĕ Сергейпе сумлăн калаçать...

— Çитрĕмĕр. Меллĕрех вырăн тупар. Çакăнта эпĕ ача чух ак çакăн пек карас тытнăччĕ, — аллине чавса таран тытса кăтартрĕ Иван.

— Эй-й! Çакăн пысăкĕшех мар пулĕ? Ытла пысăк.

— Чăнах та, ытла пысăк. Кăшт пĕчĕкрех пулас... Арçынпа ача пĕр харăс кулса ячĕç. Иванăн шӳчĕ питĕ вырăнлă пулчĕ. Сергей кула-кула хăй чăнкă çыран патне питĕ çывăха пынине те асăрхаман. Ăнсăртран шуса кайрĕ те шыва ӳкрĕ. Çакă пĕтĕмпех питĕ хăвăрт пулса иртрĕ. Ача кăшкăрса яма та ĕлкĕреймерĕ. Ишме пĕлменскер тӳрех пĕве тĕпнелле кайрĕ. Ăна сывлăш çитмерĕ. Вăл çăварне уçрĕ. Анчах сывлăш вырăнне ӳпкине шыв кайрĕ...

— Сергей! Çеруш! Ывăлăм... Мĕнле эс?

Сергей аран-аран куçне уçрĕ. Ун умĕнче чĕркуççи çинче ашшĕ ларать. Ача сасартăк хăй халь тин вилĕм аллинчен хăтăлса тухнине ăнланчĕ. Вăл ашшĕне мăйĕнчен çакăнчĕ те макăрса ячĕ.

— Ывăлăм! Ан макăр. Эпир пĕрле. Манпа чухне нимрен те ан хăра.

Сергейĕн çак самантра ашшĕне мĕнле вăйлă юратнн çинчен калас килчĕ. Анчах ача «атте» тенисĕр пуçне урăх ним калаймарĕ. Тепĕр тесен, Иван хăех ывăлĕ мĕн каласшăн пулнине чухларĕ. Ĕнтĕ тин арçын хăй те çак пĕчĕк чуна мĕнле вăйлă юратнине туйса илчĕ. Вăл ывăлне хытăрах чăмăртарĕ, ăна йăпатасшăн пулчĕ. Анчах шăпах халĕ пур сăмах та ытлашши пулнине ăнланчĕ те нимĕн те каламарĕ.

 

6

Хура кĕркунне. Çут çанталăкăн чи тунсăх саманчĕ. Эпĕ яла таврăннă чух йĕри-тавра сип-симĕсчĕ, чечек-курăк ешеретчĕ. Тӳпере кайăксем чĕвĕлтететчĕç. Халĕ çакă пĕтĕмпех таçта çухалнă. Тунсăх... тунсăх кăна юлнă.

Чĕрере те тунсăх. Пĕччен килсе кĕтĕм тăван яла. Пĕчченех тухса каятăп. Ăçта? Кăна хальлĕхе хам та пĕлместĕп. Телей шырама. Тĕнче аслă-çке. Таçта мана, пĕр мана кăна кĕтекен çын та пур пулĕ. Пирĕн вăхăт çитмен ĕнтĕ. Çавăнпа пĕр-пĕрне тĕл пулман ку таранччен.

Каллех тăван ялпа сывпуллашатăп. Манăн çак самантра тăван енĕн кашни кĕтесне, кашни тĕсне асра хăварас килет. Инçетри вăрман, тин кăна сухаласа пăрахнă анлă уй, çип пек тикĕс урамсем, тарăн вар, пĕчĕк çеç çур утрав... Ачаран пĕлнĕ, чĕрене çывăх, юратнă кĕтес.

Çапла эп чылайччен тăтăм. Каллех хамран хам таратăп иккен. Лере инçетре телей тупатăп тени те суя йăпану кăна. Анчах кунта та юлма пултараймастăп. Иванпа пĕр ялта пурăнма, ăна кашни кун курма, вăл урăххин пулнине пĕлсе тăма ытла та йывăр. Йывăр чĕрене кĕллен-терекен, ăса пăтраштаракан юратупа кĕрешме. Çак юрату хама çунтарса яма пултарасси пăшăрхантармасть-ха мана. Эпĕ хам ăссăрлăха пула пĕчĕк Сергей шăпине пăсасран, ачан телейне аркатасран хăратăп.

Авă вĕсем. Виççĕн. Пĕр çемье. Икĕ мăн çын. Варринче ача. Çакă пуль вăл телей. Атте-анне çумĕнче пурăнма вĕренни. Атте те, анне те сана юратнине пĕлсе тăни.

■ Страницăсем: 1 2