Электронлă вулавăш

Халь те мар, ĕлĕк те мар,

Чăн та мар, тĕлĕк те мар;

Пуçпала кăшт пушкарсан —

Суя мар, элек те мар.

 

Асатте ача чухне

Аттепе пĕр çулхине

Кайăка эп кайнăччĕ

Шурă Атăл улăхне.

 

Сунар пулчĕ пит пуян:

Вĕçмен хур, уксах куян,

Суккăр пăчăр тытрăмăр...

Унта мар-ха ĕç паян.

 

Çав тери инçе çĕре

Аташса çӳре-çӳре,

Касăлман Турта ялне

Лекме тивнĕччĕ пире.

 

Шыра Туп кил-çуртĕнче

Эпир çĕр çĕрленĕччĕ,

Сарăнман сентре çинче

Ак çакна итленĕччĕ.

 

1

Пĕр чăваш шăши ӳстернĕ:

Тем çитернĕ, тем ĕçтернĕ —

Шăши пулнă пăши пек,

Хăть суха ту шăшипе!

 

Çитĕнтернĕ те вăл пуснă,

Пасара сутмашкăн тухнă

Ун шăналăк пек тирне.

Хăй каланă çынсене:

«Кам çак мĕн тирне ăнкарĕ ―

Çав халех илме пултарĕ

Манăн çитĕннĕ хĕре».

Çук, пĕлмерĕç-ха тире.

Каяллах çакса вăл кайрĕ.

Анчах вĕçрĕ тир хыпарĕ,

Çитрĕ питĕ инçете, ―

Йĕкĕлтет пур йĕкĕте.

 

Чăн та, çыннăн пур пĕртен-пĕр

Ытарма хал çук чипер хĕр:

Пичĕ — пиçнĕ пĕрлĕхен,

Куçĕ çĕмĕрт пек иккен,

Куç шăрçи вут пек çунатĕ,

Куç харши — чĕкеç çуначĕ:

Савăнсассăн сарăлать,

Кăтăрсассăн карăнать,

Кӳренсессĕн пĕрĕнет,

Тӳлек чух вăл тӳрленет.

Тăпăл-тăпăл тутисем

Йĕкĕр мăйăр пек, тесен,

Тĕшшисем вĕсен мĕнле-ши?

Кам катса тĕшлемелле-ши?

Тикĕс, тачă та чечен

Ĕнчĕ шăл çăварĕнче.

 

Тухйи айĕн, туй çĕленĕн

Шăвăнса тухса, илемлĕн

Сархӳри вĕçне çити

Явăнать кăтра çивти.

Çинçерен-и, хитререн-и —

«Сĕрме купăс мăйĕ», тенĕ

Пилĕкне хăш-пĕрисем,

Сăхланса та хĕрĕнсе.

Утти акăш ишши евĕр,

Кулли шуçăм шевлипе пĕр,

Чĕлхи çепĕç, çу пекех,

Ячĕ унăн — Сулпике.

 

Ак таçтан-таçтан вĕçтерчĕ

Хĕр килне тем тĕрлĕ евчĕ...

Пурте çав тери хĕре,

Пĕр пус хулăмсăрскере,

Кин туса кил-йыш хушасшăн,

Çынсенчен малтан юрасшăн.

Каччисем те хăшĕсен

Кисĕп пек кăна иккен, ―

Çул çитмен хĕр çураçмалăх,

Çук лаша кӳлсе лармалăх!

Çав-çавах ярать çынна

Ашшĕ-амăш хăтана.

Анчах пурте аптăраççĕ:

«Эк, пулать кам мыскараçă!

Тупнă та-мĕн тир!» тесе

Тĕлĕнеççĕ этемсем.

 

Тĕрлĕ ăрăмçă-асамçă

Çав тери çавăркалаççĕ,

Ĕмĕр выльăх-чĕрлĕхпе

Тăрмашни те чĕмсĕр пек,

Ĕмĕрне пуçтах сунарçă

Пулнисем те пуç сулаççĕ:

Пĕлеймеççĕ мĕн тирне,

Илеймеççĕ пикене.

 

Сулпике çӳрет хурланчăк.

Инкĕшпе шыва вăл анчĕ:

«Çав шăши тирне, инке,

Халь те пĕлеймеççĕ-çке», ―

Тет, шывне ăсса йăтсассăн,

Сывласа илет хăй ассăн.

Шăп та лăп çав самантра

Выртнă-мĕн çĕлен шывра,

Чеескер, çав шыв çĕленĕ

Хĕр калаçнине итленĕ,

Сиснĕ унăн хуйхине,

Кĕç пырать вăл хĕр килне:

«Сирĕн темле тир пур, теççĕ,

Палласассăн — кучченеçĕ

Пысăк имĕш... Çав тире

Курма пулмĕ-ши пире?»

Кăтартать тирне хĕр ашшĕ.

«Ку мĕн тирĕ, çĕр çăтасшĕ?!» —

Тет малтан чеепелен,

Палламиш пулса, çĕлен:

«Ку мĕн кайăк пулчĕ-ши?

Пулсан пулĕ ку шăши!»

Тĕлĕнсех каять хĕр ашшĕ.

Ăçтиçукăн хурăнташĕ

Пул-ха эс пĕртен-пĕрех

Хĕрӳпе çак тĕнчере!

Ха, эсрел тарçи! Ха, явăл!..

Турткаланчĕ те пăртак вăл,

Ним тума та çук: хĕрне

Пама пулчĕ çĕлене.

 

Сулпике, çакна пĕлсессĕн,

Сехĕрленчĕ тем лекессĕн.

Картишне туха-туха

Вăл кăвак урхамаха

Ыталать те чун хаваллĕн

Хуйхине ăна калать-мĕн.

Ак хăйне пĕрре çынлах

Урхамах хушать сăмах:

«Ан хурлан, пикеçĕм, илĕн

Хупала эс виçĕ милĕк,

Виçĕ катăк чул тата

Виçĕ пĕрчĕ тулă та

Виçĕ пуç тури; ан ман —

Шăмă турасем! Унтан

Виçĕ пĕрчĕ шăрт тупатăн,

Ху мана тытса утланăн», ―

Тет ăна кăвак лаша.

Сар хĕр килчĕ канаша,

Лăпланать тинех пăртак вăл,

Мĕн-мĕн кирлине алхапăл

Тытăнать ак пуçтарма,

Шарламасть хăй никама.

 

Ак хайхи-майхи çĕленĕ

Ар туйне пыма чĕнтернĕ

Пĕтĕм несĕлĕпеле

Шăвăнать хĕр килнелле.

Савăнса явкаланаççĕ,

Хӳрипе çапкаланаççĕ,

Чашкăрса та шăхăрса,

Ункăн-ункăн çаврăнса,

Пур ватти-вĕтти, вăтамĕ,

Кĕçĕнни — татах, татах-мĕн

Çывхараççĕ хĕр патне,

Сырса илчĕç кил-çуртне.

Хĕр шалта йĕрет те, хăйĕн —

Чунĕ çук пĕркенчĕк айĕн.

Алăкран та кантăкран,

Пĕтĕм шăтăк-çурăкран

Çĕленсем кĕрсе тулаççĕ,

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн