Хĕрлĕ тюльпан


— Аха, кунта еплерех çивĕч чĕлхесем пухăннă иккен — хыçалти урапа çинче лараканни ахăлтатса кулса ячĕ. — Çавăнпа-çке вĕсен сыснисем салтаксем пек утса пыраççĕ. Çамрăк кĕтӳçĕсене пулăшу кирлĕ мар-и? Тен, утланма ашаксем тупса памалла?

Шарлатанов куна илтсен урсах кайрĕ. Сылтăм уринчи пĕрмечеллĕ кивĕ сăран аттине хыврĕ те унпа ашака асăнакан арçыннăн урапине туртса çапрĕ, малтанхинчен те хаяртараххăн кăшкăрса тăкрĕ:

— Кремле те, политбюрона та эсĕ малтан асăнтăн пулас, апла тăк пире патшалăх ĕçне тума эсĕ чăрмантарасшăн пултăн! Пĕлместĕн иккен качака мăйракисем кĕçĕтсен кĕтӳç туйинчен хыçăннине. Асту, сыснасем те çавнашкалах! — Вăл темĕн хушăра аттине тăхăнчĕ. Эрхипĕн вăрăм пушшине илсе ун патĕнченех ăна урапа еннелле ункăн-ункăн çавăрттарса пычĕ те хайхи лавçăн сăмси тĕлĕнчех шартлаттарса илчĕ.

Урапи çинчен урисене усса ларакан лавçă хыçалалла тӳнчĕ, иккĕшĕн те лашисем кăртах! пуçĕсене çĕклерĕç, харăссăн хартлатса илсе хуçисене итлемесĕр çул айккипех малалла таптарчĕç. Хыçалти урапа чалăшса кайрĕ, пĕр хушă вăл икĕ урапи çинче кăна кустарса пычĕ, çапах та çаврăнса çапăнмарĕ, тӳрленсе лаши хыççăн тăнкăлтатрĕ. Хуçи кĕтӳç пушши хăйĕн пит-куçне тивсе ӳтнех вистерĕ пулĕ тесе аллипе хыпашласа тухрĕ, анчах вăл нихăш тĕлте те йĕр хăварманнине пĕлсен тарăхнине пăхмасăрах унăн ăсталăхĕнчен тĕлĕнчĕ. Ара, çĕлен пекех авкаланса илчĕ те-ха пушă вĕçĕ унăн куçĕ умĕнче! Сăмала пек сарлака куç харшиллĕ кĕтӳç те лăпланайман-ха, вĕсене кăшкăрсах ăсатать:

— Патшалăх выльăхĕнчен култармастпăр! Шăхасана çитсенех милицие пĕлтеретпĕр! Сталин вилмен пулсан кĕçĕрех Çĕпĕре тыттарса яма пулатчĕ сире. Çухалăр часрах куç умĕнчен — хăть унталла кайăр, хăть кунталла килĕр, çав-çавах тусан ăшне лекетĕр!

Сталина асăнни лавçăсене хытăрах хăратрĕ ахăр, лашисене мăн çул çинчен пăрса уйри ансăр çулпа сулахаялла чуптарчĕç. Шарлатанов та майĕпен лăпланчĕ. Çамрăк кĕтӳçсем унăн сăнĕ мĕнле улшăнса пынине пĕр вăхăтрах кăшт шикленсе, кăшт хавасланса сăнарĕç. Çапах та вĕсене те хӳтĕлерĕ-çке вăл. Лайăхрах ăнланчĕç: çул çинче асăрхануллă та, хăюллă та пулма тивет. Уйрăмах вĕсене Шарлатанов кĕтӳç пушшине ăста тыткалани тĕлĕнтерчĕ. Ăна епле вĕренни çинчен ачасем ятарласа ыйтасшăнччĕ, анчах лешĕ çавна сиснĕ пек хăех хуравларĕ:

— Эпĕ аттепе пĕрле вăрçăчченех, сакăр çултискер, ял кĕтӳçĕнче çӳренĕ. Сурăхсене тапăра антарсан вăл мана çыран хĕррине тăрататчĕ те вăрăм пушшипе шартлаттаратчĕ. Пушă вĕçне чĕн хăюсенчен яватчĕ, çавă ман сăмсаран пĕр сантиметрта шăхăрса иртетчĕ, анчах атте пите пĕрре те тивертмен. Вăрçăра вăл снайпер пулнă, унтан таврăнаймарĕ...

Кăнтăрла кĕтĕве пĕр тарăнах мар çырмара, пĕчĕк юхан шыв хĕрринче, кантарчĕç. Çырман икĕ енĕпе те çулла улăх пулнă. Сыснасем çарана çулса пуçтарнă хыççăн шăтнă ешĕл курăка юратсах çирĕç, шыв та ĕçрĕç. Шарлатанов Шăхасана телефонпа шăнкăртаттарма çывăхри яла кайрĕ: унти хатĕрлев кантурĕ сысна кĕтĕвне çĕр каçарма карта мĕнле хатĕрленине пĕлесшĕн пулчĕ. Арçын ачасем пĕр тĕмеске çине вырнаçса камăн мĕн пуррине сумкисенчен кăларса апатланчĕç. Унтан çăпатисене салтса урисене уçăлтарса кантарчĕç. Красков çул çинче пĕрремĕш хут амăшне симĕс курăк çинче çаруран утса пăхнă чухне аса илчĕ. Ара, шăпах вăл ăна пушмакпа ямарĕ, çул çинче çăпата ывăнтармасть тесе вăйпа тенĕ пекех ура сыртарчĕ. Сумкине апат-çимĕçпе тултарчĕ, ырă сунчĕ. Сасартăк çырман анат енче Микул хăраса кăшкăрса яни илтĕнчĕ:

— Леша-а! Инке-ек! — сыснасен пĕр ушкăнĕ ыттисенчен уйрăлса çырма тăрăх анаталла çул тытнине асăрханă тусĕ вĕсене чарма унталла чупрĕ. Мĕн пулнă Микула? Тĕмеске айккине кăштах канма канлĕн тасăлса выртнă кĕтӳçсем виççĕшĕ те яштах сиксе тăчĕç. Микул тепре кăшкăрчĕ: — Килĕр-ха-а, сыснасем шурлăха путаççĕ-ĕ!

Ачасем çаруранах анаталла ыткăнчĕç. Тепĕр самантран виççĕшĕ те юлташĕ çырма тĕпĕнчи лачакаллă вырăна тăсăлса выртнине курчĕç. Шурлăхлă вырăн самаях пысăк лаптăк йышăнать. Унта никам та çӳременни ку тĕлте халĕ те хăях чашкăрса ӳснинчен, çырмаран çӳлелле çĕрĕк шăршă сарăлнинчен палăрать. Хăяхлă лачака ăшĕнчен сысна пуçĕ курăнать. Вăл çихĕрни тĕмеске патнех илтĕнетчĕ, халĕ унăн вăйĕ пĕтсех çитнĕ пулас, çăварне пылчăк лекнĕрен хăрăлтатать çеç. Чупса çитнĕ ачасене мĕскĕннĕн пăхать. Микул шурлăх хĕрринче пĕçĕ кăкĕ таранах лачака ăшнелле анса кайнă, икĕ аллине те шурлăхалла чикнĕ.

— Сысна малти урисемпе темĕскертен тĕрĕнчĕ пулмалла, эпĕ те ăна кайри пĕççинчен çавăрса тытма ĕлкĕртĕм. Пĕрремĕшĕнне, хăях ăшне малтан васкаса кĕнĕскерĕнне, хăлхисене çеç курса юлтăм. Тӳрех шурлăх туртса анса кайрĕ. Сывлăшĕ кăна пĕр хушă кăпăкланса тухса тăчĕ.

— Хыççăн хăв анса ан кай! — илтĕнчĕ ялтан таврăннă Шарлатановăн сасси. Вăл Микул ăнлантарнине пĕтĕмпех илтнĕ иккен. — Çухатусăр пулмасть! Премисĕрех тăрса юлтăмăр. Хăв тĕллĕн тухаятни?

— Эпĕ хытă çĕр çинчех тăратăп-ха... Сисетĕн, мана та çăтасшăн шурлăх, çапах та сыснана алăран вĕçертме юрамасть. Халĕ эпĕ ăна пулăшнине вăл та чухлать пулас — ниçталла та хускалмасть. Алăран вĕçертсен малти урисене тĕрекрен пушатĕ те самантрах шурлăх тĕпнелле анса çухалĕ. Çавăнпа шăла çыртсах тытса тăратăп.

Красков юлташĕшĕн хĕпĕртерĕ. Пĕчĕк кĕлеткеллĕ, вĕренӳре кайрисенчен иртеймест теççĕ те — пăх-ха ăна, кирлĕ чухне еплерех вăр-вар ача вăл: шурлăха сикме те хăраман, сыснана та пĕççинчен ярса тытма ĕлкĕрнĕ. МТС инженерĕпе бригадир ачисем нихçан та апла тăрăшас çук! Ара, чăн-чăн паттăрлăх вĕт ку!

— Шурлăх миçе сыснана çăтрĕ терĕн? — лайăхрах пĕлесшĕн пулчĕ Шарлатанов.

— Пĕрре çеç те, çапах питĕ шел... Çитсе чараймарăм... Айăпа йышăнатăп.

— Пушат аллуна! Сан пурнăçу хаклăрах, кайтăр ку та хăнкăр-ханкăра анса! Ăнлантаркалăпăр Канашра. Эпĕ хам та кунта шурлăх пуррине пĕлмен, асăрхаттарса хăвараттăм сире. Е урăх вырăнта чарăнаттăмăр. Вĕçерт аллуна, мĕншĕн итлеместĕн?

— Ан вĕçерт, Микул! — терĕ Красков юлташĕн куçĕпе тĕл пулса. Сисрĕ вăл, Микул юлашки вăйĕпе чăтса тăрать. — Пĕрне те пулин çăлмаллах пирĕн! Сысна та — ырă выльăхах.

— Тĕрĕс! Çăлмалла, Леша!

Красков юлташне кĕтме йывăррине туять, çавăнпа хывăнмасăрах унпа юнашар сикрĕ. Анчах пур çĕрте те шурлăх тĕпĕ пĕрешкел мар иккен. Вăл Микулпа юнашар тăма пикенчĕ пулин те урисем хытă çĕре лекмерĕç. Чăнахах каланă пулса тухать: пырккана хăвалатăн — чечек йăранне куратăн, сысна хыççăн чупатăн — пылчăкпа вараланатăн. Кунта вараланни çеç мар-ха, Красковăн шурлăхра кăкăрĕ те кăшт çеç курăнать, хăй хăрушă инкеке кĕрсе ӳкнине, çамрăк шăпине хăех çинçе çипрен çакса янине ăнланса та илеймен-ха вăл, шурлăха анса каясран аллисемпе хăяхран çавăрса тытрĕ, анчах хăяхĕ çатăртатса татăлчĕ. Шурлăх ăна пăчăртаса хăйĕн ытамне йышăнма хатĕрленнине тинех туйрĕ Красков.

— Тарăн-и? — тусĕ кĕтмен çĕртен хăрушлăха кĕрсе ӳкнине ăнланнă Микулăн лачакапа лапăртаннă пичĕ-куçĕ шурса кайрĕ. — Эрхип, пăх-ха анатарах, унта вăрăм шăчă выртнă пек туйăнчĕ. Йăнăшмарăм пулсан...

— Тарăн, — терĕ Красков, — урасем çине тăма çук...

— Пушататăп апла пулсан алăсене. Сыснашăнах путмалла-им? — терĕ те Микул юлташне каллех куçĕнчен тинкерчĕ. Лешăн куçĕсенче путассишĕн хăрани пачах палăрмасть, сасси яланхи пекех çирĕп:

— Ан пушат! Тухатпăрах кунтан, халех ак эпĕ санпа юнашар куçса тăратăп. — Леша аллисемпе хытăрах ĕçлеме пуçларĕ, тепĕр хут хăяхсене тăрринчен мар, тунисенчен пăчăртаса тытрĕ, унтан шурлăха лакса ларнă сыснана шеллесе пăхрĕ. — Сана та путармастпăр. Инкекрен пĕрлех çăлăнмалла.

— Ай, куçу çивĕч санăн, ачам! — Шарлатанов вăрăм шăчăна çӳлтенех шурлăх хĕрринче тăракан Эрхипе тыттарчĕ. — Тĕрĕсех асăрханă! Эпирчченех кунта такамсем асапланнă курăнать. Та-ак, çирĕпрех тыт эсĕ шăчă вĕçĕнчен, Эрхип! Халĕ ăна шутарса Краскова пар! Тытрăн-и, Красков? Пĕрре, иккĕ, виççĕ! Харăссăн туртатпăр! — Шăчăпа пĕрле Леша ерипен Микул çумне туртăнса çитрĕ, вăл кăтартнипе сыснана пĕççисенчен хăй тытрĕ те ыттисене хушрĕ:

— Эсĕ, Микул, ман пилĕкрен пĕр аллупа хытă тыт, тепĕр аллупа — шăчăран, туратлă тĕлтен. Çыран хĕрринчисем унăн тепĕр вĕçĕнчен пире шурлăх хĕрринелле туртаççĕ. Эй, хатĕр-и? Кайрăмăр!

Пуринчен хытăрах вăйлă Шарлатанов туртрĕ. Малтан сыснан хыçалти пĕççи курăнчĕ, унтан пуçĕ те Красковпа пĕрле шурлăх хĕрринелле шурĕ. Часах ăна, шуйттан тĕсĕ çапнăскере, çырана туртса кăларчĕç. Сысна тинех ирĕке тухнине ăнланчĕ пулас — юлнă вăйĕпе пĕтĕм улăх тăршшĕпе илтĕнмелле çихĕрсе ячĕ.

Çывăхри яла кайсан Шарлатанов телефонпа çеç калаçман, палланă арçын патне те кĕрсе тухнă иккен. Вăл кĕтӳ патне таврăнсан сыснасем улăхра лăпкăн çӳренĕшĕн кăмăллă юлчĕ. Эрхиппе Витя типĕ çи-пуçпах-ха, урисене таса шывра çуса çăпатисене сырчĕç çеç, Çĕрпӳ енчен хатĕрлев кантурĕн пуçлăхĕ Петр Аверкиевич лашапа кĕрлеттерсе çитрĕ. Ăна кĕтӳпе пулса иртнĕ пăтăрмах çинчен каласа кăтартрĕç. Пуçлăх пĕр сыснана çăлса хăварнăшăн кĕтӳçсене мухтарĕ, шурлăх патне кайса унăн тарăнăшне шăчăпа хăй чышкаласа пăхрĕ, анчах вăл та унăн тĕпне тупаймарĕ.

— Ку шурлăха юхтарса типĕтме çулталăк та çитес çук, — терĕ вăл, — сысна унта анса кайни çинчен акт çырма тивет.

Махмин çамрăк кĕтӳçсем валли урапа çине хурса киве комбинезонсем илсе килнĕ. Вĕсене унăн, шкул директорĕпе калаçса татăлнă тăрăх, ирхинех тăхăнтартса ямалла пулнă иккен, анчах васканипе маннă. Халĕ вĕсем ачасемшĕн питĕ меллĕ пулчĕç. Петр Аверкиевич кĕтӳпе пĕрле пăртак пырассине пĕлсен Шарлатанов Лешăпа Микула, чĕтреве ернĕскерсене, хайхи яла ертсе кайрĕ те пылчăклăскерсене çынсем курасран хăйĕн çывăх çынни патне пахчи витĕр кĕртрĕ. Мунчинчен иртмерĕç, шала кĕчĕç. Хуçи, самаях тĕреклĕ арçын, Шарлатановăнни пек хулăн сасăллăскер, мунчара сăмакун юхтарать иккен. Шарлатановĕн кумĕ имĕш вăл. Çавăнпа хире-хирĕç пĕчĕк йывăç сĕтел хушшине вырнаçса, пĕр-пĕрне кум та кум текелесе темиçе черкке пушата-пушата аллисемпе тутисене сăтăркаларĕç. Çав хушăра арçын ачасем сăмакун юхтарса ăшăтнă шывпа хăвăрт-хăвăрт çăвăнчĕç. Шурлăх пылчăкĕнчен тасалсан кил хуçи çамрăк йĕкĕтсене кивĕ кĕпе-йĕмпе икĕ мăшăр çăпата тупса пачĕ. Ăш-чике ăшăнтарма аншарли те сыптарасшăнччĕ те, иккĕшĕ те пуçĕсене татăклăн пăркаларĕç. Ку таранччен нихăшĕ те черкке тытса курман-ха... Вĕсен пылчăклă япалисене вара Шарлатанов кумĕ халь çеç хăйсем çăвăнса тасалнă валашканах лачлаттарчĕ те:

— Эсир каялла таврăннă тĕле арăм çуса тасатать, — терĕ, унтан мунчаран тухса Арлан Шарлатановпа иккĕшĕ çенĕкре пăшăл пашалăвĕ тĕпĕ çуничченех пĕçерчĕç.

Икĕ тус кĕтĕве хăваласа çитнĕ тĕле сыснасем чылай малалла кайма ĕлкĕрнĕччĕ ĕнтĕ. Комбинезон тăхăннă Эрхиппе Витя тусанран шикленмесĕр пушшисене вылятаççĕ кăна. Малта Петр Аверкиевич урапине кĕмсĕртеттерсе пырать. Микул кĕтӳ пуçĕнче хăйĕн вырăннех йышăнас тесе шурлăха путасран хыçалти пĕççинчен ярса тытнă сыснана куçĕпе шырарĕ, ăна Шăхасанта çуса тасатма май пур-ши тесе Махминран ыйтса пĕлесшĕн пулчĕ. Ăна Эрхип чарчĕ.

— Çук вăл. Эсир кĕрсе юлнă ялтан икĕ арçын ача тухрĕ те, Петр Аверкиевич ăна çавсене тыттарса ячĕ. «Ку сыснаран йĕркеллĕ выльăх пулаяс çук, аран тай-каланса утаканскер Шăхасана çитичченех кăнса выртĕ, вара ăна йытăсем валли пăрахса хăвармалла-и? » — тесе ăнлантарчĕ вăл пире.

— Ăна çапла çухатассишĕн лачакара вилес пекех çăрăлтăмăр-и? — Красков сыснана питĕ шеллерĕ, вăл шурлăхра хăйне çăлакансене куçĕпе епле йăлăнса пăхни куçĕ умне тухрĕ.

Тепĕртакран Арлан Шарлатанов та çитрĕ. Хатĕрлев кантурĕн пуçлăхĕн урапи çине ларса темĕн пакăлтатрĕ вăл. Махмин кун хыççăн лашине тилхепинчен кăрт-карт! турткаларĕ те, пуçлăх урапи самантранах çул кукринелле кĕрсе çухалчĕ.

— Шăхасанта пире çĕр каçма вырăн хатĕрлет, — пĕлтерчĕ Шарлатанов кĕреçе пек аллисене сăтăркаласа. Мунча шĕвекĕпе сарлака пит çăмартийĕсем самаях хĕрелнĕ, куçĕ пĕлĕт çине улăхса аннă пек йăлтăртатать. Петр Аверкиевичпа темĕн пирки сăмах татайман пулас вăл. — Лашаллă çын çуран утакана ăнланмасть, — терĕ. Унтан хăй тĕллĕнех тӳрккессĕн кулса ячĕ те çапла хушса хучĕ: — Йытă урапа айне выртсан хĕвелтен хăйĕн мĕлкипе хупланнă тесе шутлать.

Çамрăк кĕтӳçсем Шарлатанов мăкăртатнине итлесех каймарĕç. Сыснана шурлăхран туртса кăларма пулăшни килĕшнĕччĕ вĕсене, анчах халĕ мĕн пирки вилес умĕн кăткăн та çунатсем шăтаççĕ текелет? Кĕтӳ Шăхасан патнеллех çывхарать. Сыснасем е ĕшенчĕç, е хăйсен йышĕ чакнине туйрĕç — лăпкăн утаççĕ. Шарлатанов сасартăк каллех те арçын ачасене, те хăйне вĕрентсе каларĕ:

— Çисе пăхрăн — тутине пĕлтĕн, ыттисене хăналарăн — мухтава тивĕçрĕн, хăвăн хыççăн та хăвартăн — ырă ят илтрĕн. — Унтан вăл кашни патне пырса хул-пуççийĕсенчен çапса тухрĕ. Çемçен кăна çапнă пек туйăнчĕ, анчах сăмахĕсене кĕтӳçсем каллех ăнланаймарĕç: — Çĕлен пĕтнĕке питĕ юратмасть, пĕтнĕкĕ вара яланах унăн шăтăкĕ умĕнче ӳсет. — Юлашкинчен Шарлатанов çĕкленӳллĕн пĕлтерчĕ: — Çитетпĕр, ăмăрт кайăк кĕтӳçсем! Çав сăртран айлăмалла Шăхасана анатпăр!

Анăçра хĕвел анса çухалнăпа пĕрех ĕнтĕ. Тӳпе таса. Кăнтăралла вĕçекен хур кайăксем кăрăлтатни те паçăрах илтĕнмест. Тухăç енче катăк уйăх палăра пуçларĕ. Сулхăнлатать. Тӳпери çул çинчен айлăмри çуртсем курăнса кайрĕç. Темиçе мăрьерен çӳлелле тĕтĕм явкаланса хăпарать. Кăмака хутса каçхи апат пĕçерекен те пур-ши вара кунта?

Шарлатанов кăтартнипе (район центрĕ пысăкрах ял пек çеç иккен) кĕтĕве район центрĕн урамĕсене кĕртмесĕр хӳме хĕррипе сулахаялла пăрса хăваларĕç. Часах умра вăрăм вите евĕрлĕрех çурт тата унăн умĕнчи пысăк карта курăнса кайрĕç, кĕтӳ унăн сарлака алăкĕ умĕнче кĕпĕрленме тытăнчĕ. Карта çумĕнчи пĕчĕк çуртран пуçне калпак тăхăннă, кĕске пиншакне йӳле янă, сухалне виçĕ кун хырман кирза атăллă арçын васкаса тухрĕ. Шарлатановпа алă тытса пĕр-пĕрне сывлăх сунсан вăл çурăк сасăпа кăшкăрса пĕлтерчĕ:

— Сыснасене картана шутласа кĕртетпĕр, кĕтĕве хыçалтан хăратса ан тăрăр!

Алăк уçăлчĕ, карта хуçи пĕр енчен, Шарлатанов тепĕр енчен шалалла кĕрекен сыснасене хыттăн кăшкăрсах шутлама тытăнчĕç. Часах çамрăк кĕтӳçсем алăк умĕнче вăрăм пушшисемпе кăна тăрса юлчĕç. Хуралçă çурăк сасăллă çеç мар, лапчăк сăмсаллă, пашалу пек хулăн туталлă пулнине халĕ тин курчĕç.

— Эсĕ кунĕпе çывăрса пире пачах кĕтмен няк? Мĕншĕн валашкасене шыв тултармарăн? — кăмăлсăррăн сас пачĕ Шарлатанов.

— Витене улăм сартăм. Шывне ак кĕтӳçсем те ăсĕç. Çăлĕ картарах, таçта çӳрес çук, — хуралçăна Шарлатановăн хулăн сасси те тивмерĕ иккен.

Арлан Архипович карта юпи çумне тăратнă миххе уçса пăхрĕ, аллине шала чиксе ячĕ.

— Сĕлĕ вырăнне арпа-и? Республикипе малта пыракан район сыснисем маршпа утса килсен те эсĕ вĕсене арпапа çеç хăналасшăн-и? Нуккă, шутласа кăтарт-ха, миçе тырă пĕрчи тупăнать ку михĕре? Шарлатанова хывăхпа улталаймăн! Мускава яракан сыснасене çул çинчех начарлатма-и? Халех акт çыратпăр!

— Актне пĕрре мар, иккĕ те çырмалла вара... Çул çинче икĕ сысна çухатнă тесе... Те сутса янă-ха эсир ăна, те пусса çинĕ — кам курнă икĕ сысна шурлăха анса кайнине хăвăрсăр пуçне? Тепĕр чухне чипер ураллă çынсемех шурлăх шуйттанĕсенчен те чеереххине кам пĕлмест?

— Эс... Арлан Шарлатановпа çапла калаçатăн-и? — çамрăк кĕтӳçсен хуçи хайхи хуралçăна пиншак çухавинчен çатăртаттарса тытрĕ. — Эпир патшалăх валли пĕр кунта çитмĕл ытла сысна пуçтаратпăр, эсĕ вĕсен виçине Канаша çитеричченех çуррине чакарасшăн-и? Йытă сăмсине чикнĕ уйрана та ĕçмеççĕ Чурачăк сыснисем, эсĕ, çĕр çăтман Клопов-Хăнкăла, арпапа кĕтсе илетĕн вĕсене. Мĕскер, прокурора чĕнсе килмелле-и?

■ Страницăсем: 1... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: