Элихун


Килте нумай пурăнман.

Çавă çулах салтака

Хуса кайнă тет ăна.

Хыпар килмен ун çинчен,

Пĕр писме те яман тет;

Кайсан, хăй те таврăнман.

 

Мăн асатте арăмпах,

Вĕлтрен тенĕ йĕркепех,

Икĕ хĕрпе пĕр ывăл

Асаттене тăванлах

Кивĕялта çуратнă.

 

Асаттене тăван мар

Пурис ятлă пулнăскер,

Кивĕ ялти аслашшĕ

Вилсен, пирĕн асатте

Икĕ йăмăкпа, шăллĕпе

Тăрса юлнă амăшпе.

Çур акине пĕтерсен,

Аслашшĕпе, пиччĕшпе

Тата ик-виç çынпала

Пĕрре пирĕн асатте

Маштавашăн картине

Кайнă хăртнă тĕплеме;

Ашшĕпеле тăванĕн

Асаттепе пиччĕшĕ

Çавă çынсем умĕнчех:

«Мăнçырма шыв эс», — тесе

Йĕкĕлтенĕ темиçе.

Ун чух пирĕн асатте

Вунçиччĕре пулнă, тет.

Шĕшкĕ тымар татнă чух,

Çав пиччĕшне асатте

Унăн пĕççи хушшине

Хăйĕн пуçне чикнĕ те

Ĕнсипеле пиччĕшне,

Вăкăр пекех çĕклесе,

Çерем çине хăй урлă

Калла янă ывăтса.

 

«Мăнçырма йăх паттăр ку», —

Тесе, хăртнă тĕплекен

Кивĕялсем калаç тет.

Вунсаккăрта асатте

Авланмашкăн ăс тытнă.

Кивьял хĕрсем тăлăха —

Юрлă-чухăн пурнăçлă,

Хĕвре килнĕ ачана —

Ăшшăн пăхман пĕри те.

 

Канлĕ вăхăт, уяр кун.

Хĕвел тухнă сарăлса,

Урам тăрăх тăршшĕпех

Курăк ӳсет ешерсе.

Кивĕялтан Капнере

Тухса каян урамра

Ват хурама тĕлĕнче —

Хвеле тӳртĕн чӳречи —

Хура лутра пӳрт ларать,

Пӳрчĕ çумне пĕр сыпă

Юман тĕкме тытнăскер,

Хапхи ытла çӳллĕ мар:

Ĕне пуçне хумалăх,

Тепĕр така аякран

Чупса сиксе каçмалăх.

Хапха сылтăм енни те

Çавă майлах карталлă.

Аслă картиш çеремлĕ,

Йĕри-тавра лупасай.

Çурт тăррине — кив улăм

Çине мăян шăтнă та,

Хура хуралт тăрринче

Мăян ларать ешерсе.

Пӳртпе кĕлет хушшинче

Уçă алкум карлăксăр.

Виçĕ чултан пусма пек

Пусса ухма алкумне

Туса хунă картлашка.

 

Сĕтел тавра пиллĕкĕн

Апат çисе лараççĕ.

Ывăл ачи, çиччĕри,

Ик аппăшĕн хушшинче

Тенкел çинче ларакан,

Çапла калать амăшне:

— Анне, эсĕ яшкана

Пултран ярса тултарнă.

Çăмахĕсем шултăра —

Çăвара та кĕмеççĕ...

Çак ачана йăпатса:

— Пысăк çăмах çиекен

Пысăк пулать теççĕ-çке.

Çиех, Сахар, ан шарла, —

Терĕ ăна амăшĕ.

 

Кĕрекене пуканпа

Сĕтел умне ларнăскер:

— Пысăк пулса çын пулма

Пире Турă пӳрнĕ-ши?

Ĕнер пулнă пухура

Хут вуланă кантуртан:

«Хусан хыçне шкульнике

Пирĕн ялтан пĕр ача

Тытса илсе каймалла», —

Тесе приказ панă тет.

Ехвир пичче Сахара

Тытса парас терĕ тет.

 

Çак сăмаха илтсессĕн,

Амăш, çăкăр касмашкăн

Пуçланăскер, çăкăра

Хучĕ сĕтел çине те:

— Ехвир пьяхам, çав ĕнтĕ,

Пире теме кураймасть…

Ыттисем те кашăка

Сĕтел çине хучĕç те

Апат çиме чарăнчĕç.

Сахар ăснă кашăкне

Сыпса хучĕ хăй умне.

Çакă сăмах пурне те

Пыра кĕрсе ларнипе

Тăлăх çемье тăранчĕ.

Пурте апат хушшинчен

Тухса кайрĕç макăрса.

Сĕтел çине пултăран

Яшки чара тирĕкпе

Ларса юлчĕ пăсланса.

Сĕтел çине ухрĕ те,

Çăкăр татăк хыпрĕ те

Хура кушак сак çинчен

Сиксе анчĕ урайне.

 

Çинçе кунĕ çитес чух

Кайнă пирĕн асатте

Маштаваша вăрмана

Пушăт касма çпаталăх.

Хăйра çырми хĕррипе

Çитнĕ çĕре çавăн чух

Пĕр карчăкпа пĕр хĕре

Утса çитнĕ асатте.

Хĕрĕ пулнă çамрăкскер,

Вунулт-вунçич çулхискер,

Сăнĕ-пуçĕ аванскер.

Амăшĕпе хĕрĕ те

Пĕрер хутаç çакнă тет.

Ыйткаласа Кивьялтан

Çак карчăкпа çавă хĕр

Кипеç енне кайнă тет.

Маштаваша çитиччен

Икĕ çухрăм яхăнах

Амăшĕпе, хĕрĕпе

Çул тăршшĕпех пуплесе

Пынă пирĕн асатте.

Асаттене хĕр амăш:

— Мĕнле эсĕ пит ăшă

Калаçатăн-ха, ачам?... —

Тесе сăмах калать тет.

Квакал кӳлли хĕррипе

Шурлăх патне çитсессĕн,

Амăшĕпе хĕрĕ те:

— Мĕнле каçас çакăнтан,

Путса ларать пуль кунта, —

Тесе пынă хăраса.

Хĕрĕпеле амăшне

Ик хул айне хĕстерсе

Йăтса пирĕн асатте

Шурлăх урлă каçарнă.

— Ачам, эсĕ мĕнлескер?

Иксĕмĕре тĕк пекех

Çăп-зăмăлах зĕклесе

Шурлăх урлă каçартăн, —

Тесе хĕрĕн амăшĕ

Асаттене калать тет.

Унăн хĕрĕ хĕрелсе

Çырла пекех пулчĕ тет,

Асаттене куçĕнчен

Ăшшăн савса пăхать тет.

 

— Çинçе çитсен, Кипеçе

Вăййа пыр-ха курмалла:

Пирĕн пата кĕрсе тух;

Пурнăç начар пулин те,

Пĕрер кăкшăм сăрине

Санăн ята тăвăпăр, —

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6 7 ... 11

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: