Красноармейски округӗн пуҫлӑхӗ Санькасси ялӗнче халӑхпа пуху ирттернӗ чух вӑрҫӑнса кайнине, пухӑва ӳкерсе тӑракан пӗр сусӑртан телефон туртса илме хӑтланнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев паянхи пресс-конференцие ҫав ҫынна хӳтӗлесерех калаҫрӗ. Пуҫлӑх йӗрке хуралҫисен ячӗпе заявлени ҫырса панӑ иккен.
Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, МИХсем пӗр енлӗрех хыпарланӑ. «Каччи ҫамрӑк», ун пурнӑҫне пӑсса хуни аван мар. Вӑл унччен, Канаш районӗнче ӗҫленӗ чухне, ырӑ енӗпе палӑрнӑ-мӗн. «Чи лайӑх муниципалитет практики» федераци конкурсӗнче икӗ хутчен ҫӗнтернӗ иккен.
Красноармейски салин культура ҫуртӗнче, Ҫемье ҫулталӑкне тата Хӗрарӑмсен кунне халалласа, йӑлана кӗнӗ «Трак ен пики» конкурс иртнӗ. Кӑҫалхи тупӑшӑва сакӑр пике хутшӑннӑ.
Тупӑшӑва хутшӑннӑ пикесен малтанах хӑйсемпе паллаштарчӗҫ, унтан вӗсен Чӑваш ен историне, культурине, йӑли-йӗркине пӗлнине кӑтартма тивнӗ тата пултарулӑх конкурсӗ витӗр тухнӑ. Хӗрсем чӑваш нацин пӗр-пӗр апат-ҫимӗҫне хатӗрлесе унӑн вӑрттӑнлӑхӗсем ҫинчен те каласа кӑтартнӑ. Юлашкинчен вӗсем наци тумне тӑхӑнса хӑйсен илемлӗхӗпе тыткӑнланӑ. Пикесен ӑсталӑхне ятарлӑ жюри хак панӑ.
Ҫивӗч тупӑшура «Трак ен пики-2024» ята Анастасия Ершова (Трак вӑтам шкулӗ) ҫӗнсе илнӗ. «Вице-Трак ен пики-2024» — Анна Жидова (Упи вӑтам шкулӗ). «Ҫивӗч ӑс-тӑнлӑ пике» - Ирина Степанова (Красноармейски вӑтам шкулӗ), «Сӑпайлӑ пике» - Карина Родионова (Еншик Чуллӑ территории пайӗ), «Хӳхӗм пике» - Инна Андреева (Алманч вӑтам шкулӗ), «Тарават пике» - Агния Егорова (Чатукасси территори уйрӑмӗ), «Пултаруллӑ пике» - Карина Федотова (Упи вӑтам шкулӗ), «Илӗртӳллӗ пике» - Кристина Иванова (Красноармейски вӑтам шкулӗ) номинацисенче палӑрнӑ. «Куракансем кӑмӑлланӑ пике» ята вара Карина Федотова (Упи вӑтам шкулӗ) ҫӗнсе илнӗ.
Кӑвар чӗреллӗ поэтӑмӑр Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа кӑҫал 125 ҫул ҫитет. «Хастар» пӗрлешӗвӗ пуҫарнипе Трак тӑрӑхӗнче Ҫеҫпӗл кунӗ иртнӗ.
Сӑмах май каласан, сӑвӑҫӑн амӑшӗ Агафия Николаевна ҫав тӑрӑхра ҫуралса ӳснӗ. Краеведени музейӗн ертӳҫи Валентина Тихонова пухӑннисене «Поэт амӑшӗн шӑпи» хайлавпа паллаштарнӑ. Шкул ачисемпе культура ӗҫченӗсем вара Ҫеҫпӗл сӑввисене пӑхмасӑр каланӑ. «Чӑвашкино» студи ӳкернӗ «Тӗрӗслӗх ҫутаттӑр Ҫеҫпӗлӗн ятне» документлӑ фильма кӑтартнӑ. Фильм авторӗ — Алексей Енейкин.
Красноармейски округӗн пуҫлӑхӗ Санькасси ялӗнчи ҫынсемпе пуху ирттернӗ чухне кӑшкӑрашма пуҫлани, телефон ҫине видео ӳкерекен сусӑра ҫапни пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫак видео тӗнче тетелне лексен ӑна халӑх сӳтсе явма пуҫларӗ.
Рф Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пуҫлӑхӗ Александр Быстрыкин ку тӗслӗх тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттерме, кун пирки хӑйне хыпарласа тӑма хушнӑ.
Сӑмах май, ҫак кунсенче Красноармейски округӗн пуҫлӑхӗ регионти телекурава интервью панӑ, хӑй тӗрӗс мар хӑтланнине йышӑннӑ.
Красноармейски округӗн пуҫлӑхӗ нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Санькасси ялӗнче халӑхпа пуху ирттернӗ. Анчах ку тавлашупа вӗҫленнӗ. Тавлашупа кӑна мар-ха. Пуҫлӑх пӗр сусӑра ҫапса амантнӑ.
Пуҫлӑх киличчен ҫынсем ыйтусем хатӗрленӗ. Электричество мӗншӗн сӳнсе ларать? Ҫула мӗншӗн хырмаҫҫӗ? Шыв хӑҫан пулӗ? Пӗр сусӑр, 30 ҫулти арҫын, ҫакна телефонӗ ҫине ӳкерсе тӑнӑ. Ҫынсем ялта йӗрке пултӑр тесе ыйтнӑ. Анчах, видеона пӑхнӑ тӑрӑх, округ пуҫлӑхӗ вӗсене итлемест те, сасӑ хӑпартса калаҫать. Юлашкинчен вӑл сусӑра аллинчен ҫапса телефонне туртса илет.
«Ҫынсем ҫак пухӑва кӗтнӗ вӗт. Пирӗн хушӑра ҫар ӗҫӗсен ветеранӗсем те пур. Пулӑшу вырӑнне ял ҫыннисен пуҫлӑх хӑйне ҫапла тытнине курма тиврӗ», - тенӗ ял ҫыннисем.
Сусӑр ҫын вара пуҫлӑхран халӗ те каҫару ыйтнине кӗтсе илеймен.
Видеопа аялти каҫӑпа кайса паллашма пулать.
Нарӑсӑн 20-мӗшӗнче - синкер шӑпаллӑ Нестер Янкас поэт ҫуралнӑ кун, ӑна халалласа Трак енри (Красноармейскинчи) Тӗп вулавӑшра анлӑ уяв иртрӗ. Йӗркелекенсем ҫаксем: округ администрацийӗн социаллӑ аталану, культура тата архив ӗҫӗсен пайӗ (пуҫлӑхӗ - Снежана Гаврилова), Чӑваш наци конгресӗн вырӑнти уйрӑмӗ (ертӳҫи - Зинаида Михайлова) тата Нестер Янкас ячӗллӗ культурӑпа искусство тата культура пӗрлӗхӗ (ертӳҫи - Иван Прокопьев-Чураль).
Уявӑн пӗрремӗш пайӗнче черетлӗ саккӑрмӗш "Янкас вулавӗсем" йӗркеленчӗ, унта 15 пӗлтерни итлеме май килчӗ. Хастарсене те саламлама май тупрӗҫ янкасҫӑсем: вырӑнти ЧНКан Трак енри уйрӑмӗн ертӳҫине Зинаида Михайловӑна пӗрлӗхӗн орденӗпе чысларӗҫ, вулавра тухса калаҫакансене округ пуҫлӑхӗн Павел Семеновӑн дипломӗпе хавхалантарчӗҫ.
Форума Нестер Янкаса реабилитацилеме тӳпе хывнӑ шӑллӗн - Григорий Кирилловӑн - ывӑлӗ Александр Кириллов (республикӑмӑрти паллӑ ача-пӑча тухтӑрӗ) килни тата тухса калаҫни пысӑк сум кӳчӗ.
Уявӑн иккӗмӗш пайӗнче пӗрлӗхӗн Нестер Янкас ячӗллӗ Премин 2023-мӗш ҫулхи ҫӗнӗ лауреатсене чысларӗҫ. Вӗсем Анатолий Федоров - Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн режиссер управленийӗн заведующийӗ, Татьяна Степанова - Шупашкарти Трактор тӑвакансен керменӗ ҫумӗнчи "Ҫӑлкуҫ" халӑх театрӗн артистки, сӑвӑҫ-юрӑҫ тата композитор пулчӗҫ.
Красноармейски округӗнчи «Кетра» савутра завхоз ҫине пушӑ поддон ӳкнӗ. Ку кӑрлач уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра завхоз савут территорийӗнче юр тасатнӑ.
Чӑваш Енри патшалӑх ӗҫ инспекцийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, суранланнӑ хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ. Ведомство ку инкеке малалла тӗпчӗ.
Красноармейски (Трак ен) тӗп вулавӑшӗн пӳлӗмӗнче Нестер Янкас ячӗллӗ культурӑпа искусство тата литература пӗрлӗх правленийӗн черетлӗ анлӑ ларӑвӗ иртрӗ. Ӑна пӗрлӗхӗн правлени председателӗ Иван Прокопьев-Чураль ҫыравҫӑ ертсе пычӗ, иртсе пыракан 2023 ҫулта туса ирттернӗ ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетрӗ.
Кунсӑр пуҫне пайташсем пӗрлӗх ертӳҫин ҫумӗн Виталий Михайлов-Чунтупайӑн пӗрлӗх фончӗн укҫи-тенки пирки тунӑ отчётне итлерӗҫ, Нестер Янкас ячӗллӗ премие илме тата пӗрлӗхӗн чыслав паллисене тивӗҫлӗ уйрӑм ҫынсен кандидатурисене пӑхса тухрӗҫ, Нестер Янкас ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнине тата пӗрлӗх 35 ҫул тултарнине чыслӑн кӗтсе илмелле терӗҫ. Клавдия Васильева, Леонид Антонов, Анатолий Алексеев, Георгий Ефимов-Тусли, Николай Никоноров, Владимир Константинов паянхи кун тухса тӑракан ҫивӗч ыйтусене ҫӗклерӗҫ.
Лару ӗҫне ЧНКан Красноармейски (Трак ен) тӑрӑхӗнчи уйрӑмӗн ертӳҫи Зинаида Михайлова хутшӑнчӗ. Вӑл вырӑнти уйрӑмпа Нестер Янкас пӗрлӗхӗ пӗрле йӗркелесе ирттерекен "Янкас вулавӗсем" наукӑпа таврапӗлӳ конференцийӗ пирки каларӗ, унӑн тематикипе паллаштарчӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев республикӑри 8 шкула грант парасси пирки хушӑва алӑ пуснӑ. Хахалантарӑва чи лайӑххисен йышне кӗнӗ, ӑнӑҫусем ҫӗнсе илнӗ шкулсем тивӗҫеҫҫӗ.
Шупашкарти 3-мӗш лицея тата 59-мӗш шкула, Улатӑрти 6-мӗш гимназие, Трак шкулне, Елчӗкри шкула 500 пин тенкӗ грант панӑ.
Ҫавӑн пекех чӑваш чӗлхине вӗрентессипе чи лайӑх практикӑна пурнӑҫлакан шкулсене 500 пин тенкӗ панӑ. Вӗсен йышӗнче - Шупашкарти 40-мӗш шкул, Елчӗк округӗнчи Аслӑ Елчӗк шкулӗ, Тӑвай округӗнчи Тӑрмӑш шкулӗ.
Раҫҫейре экодиктант ҫыраҫҫӗ. Акцие Чӑваш Енре пурӑнакансем те хутшӑнаҫҫӗ. Ӑна ирттермелли лапамсенчен пӗри ЧР Наци вулавӑшӗ пулнӑ. Унта иртнӗ акцие 35 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсем 25 ыйтӑва хуравланӑ.
Акци вӗҫленмен-ха. Чӳк уйӑхӗн 13-17-мӗшӗсенче тата чӳкӗн 20-24-мӗшӗсенче Ҫӗрпӳри 2-мӗш шкулта экодиктант ҫырӗҫ. Чӳкӗн 16-мӗшӗнче Красноармейски муниципаллӑ округӗнчи культура тата вулавӑш ӗҫӗн аталанӑвӗн центрӗнче диктант ҫырма пухӑнӗҫ. Ҫаван пекех акци Шупашкарти «Эткер» центрта, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУра, Чӑваш патшалӑх аграри университетӗнче, Республикӑри ачасемпе ҫамрӑксен вулавӑшӗнче иртӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.11.2024 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, юр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 1 - 3 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Левитская Лия Сергеевна, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |