Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +2.3 °C
Ӳркевлӗх ӳкерет, пите пӗҫертет; хастарлӑх хӑтарать, чапа кӑларать.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Таисия Ташней: Тӗнчери чи тарӑн юханшывсем

Таисия Ташней29.06.2014 21:264317 хут пӑхнӑ

Миссисипи

Ҫурҫӗр Америкӑра Миссисипи юханшывӗ питех те пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнать. Вӑл 30 ытла штатӑн шывне пӗр ҫӗре пухать. Юханшывӑн тарӑнӑшӗ – 60 метр таран. Ҫавӑнпа та ун тӑрӑх карап таврашпе ҫӑмӑллӑнах кайма пулать.

Сент-Лоуреанс

Канадӑра та тарӑн шыв пур. Унӑн тарӑнӑшӗ – 65 метр таран. Вӑл Аслӑ кӳлӗсемпе ҫыхӑннӑ, вӗсене Атлантика океанӗпе тата Ҫурҫӗр Америкӑри ытти юханшывпа ҫыхӑнтарать.

Гудзон

Нью-Йоркра ку юханшыв паллисенчен пӗри. Унӑн чи тарӑн вырӑнӗ – 65 метр. Манхэттен утравӗ ҫинчен пӑхсан вӑл уйрӑмах илемлӗ курӑнать.

Хуанхэ

Китайра юхса выртакан Хуанхэ сарӑ шыв тенине пӗлтерет. Тепӗр вырӑнта унӑн тарӑнӑшӗ 80 метра ҫитет. Унӑн калӑпӑшне 1,6 миллиард тоннӑпа танлашать теҫҫӗ.

Амазонка

Амазонка – тӗнчери чи вӑрӑм юханшывсенчен иккӗмӗшӗ. Уйрӑмах тарӑн вырӑнта вӑл 90 метрпа танлашать.

Меконг

Азин Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ пайӗнчи чи вӑрӑм ҫак юханшыв тӑршшӗ – 4350 ҫухрӑм. Вӑл Китай, Лаос, Таиланд, Камбоджу тата Вьетнам урлӑ юхса иртет. Чӗрчунсемпе ӳсентӑрансем тӗлӗшпе вӑл тӗлӗнмелле пуян. Унта 20 пин тӗрлӗ ӳсентӑран ӳсет, сӗтпе ӳстерекен 430 тӗрлӗ чӗрчун, 1200 тӗрлӗ кайӑк, 800 тӗрлӗ рептилипе амфиби, 850-а яхӑн тӗрлӗ пулӑ пурӑнать.

Замбези

Африкӑри чи вӑрӑм юханшывсенчен тӑвтатӑмӗшӗ. Африкӑран вӑл Инди океанне чи нумай шыв илсе килекенни. Унӑн басейнӗ 1 390 000 тӑваткла киломтерпа танлашать. Нилтан ку вӑл икӗ хут пӗчӗкрех. Унӑн тарӑнӑшӗ – 116 метр таран. Вӑл Замбинчен юхма пуҫлать те Ангола витӗр иртет, Намиби, Ботствана чиккисемпе юнашар ирет, унтан каллех Замбине ҫитет, унтан – Зимбабвене, Мозамбика, унтан – Инди океанне.

Танай

Тӑршшӗпе – Европӑри иккӗмӗш юханшыв. Атӑл хыҫҫӑн. Германири Шварцвальд ту тӑрӑхӗнчен Бригач тата Бриг юханшывӗсем евӗр тытӑнать те Донауэшинген хулинче пӗрлешет. Унтан кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енне 2,872 ҫухрӑм тӑршшӗ юхать. Танайӑн Дельти урлӑ Хура тинӗсе лекиччен тӑватӑ тӗп хула витӗр иртет. Унӑн тарӑнӑшӗ – 178 ҫухрӑм.

Янцзы

Китайри тата Азинчи чи вӑрӑм юханшыв. Вӑл тӗнчери чи вӑрӑм юханшывсенчен виҫҫӗмӗш шутланать. Тарӑнӑшӗ 200 метра ҫитет.

Конго

Тӑршшӗпе (4690 метр) илсен Конго тӗнчере саккӑрмӗш вырӑн йышӑнать. Вӑл Луалаба тата Лувуа шывӗсем пӗрлешнӗ ҫӗрте, Алтай тӑвӗсенче пуҫланать. Атлантика тинӗсӗн кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енне юхса каять. Унта юхса кӗрекен пысӑкрах юханшывсем шутӗнче – Арувими, Касаи тата Ломами. Тарӑнӑшӗ – 250 метр.

 
Редакцирен: Статьяна вырнаҫтарни редакци автор шухӑшӗпе килӗшнине пӗлтермест.

Комментариле

Сирӗн ятӑp:
Анлӑлатса ҫырни:
B T U T Ячӗ1 Ячӗ2 Ячӗ3 # X2 X2 Ӳкерчӗк http://
WWW:
ӐӑӖӗҪҫӲӳ
Пурӗ кӗртнӗ: 0 симв. Чи пысӑк виҫе: 1200 симв.
Сирӗн чӑвашла ҫырма май паракан сарӑм (раскладка) ҫук пулсан ӑна КУНТАН илме пултаратӑр.
 

Эсир усӑ курма пултаракан Wiki тэгсем:

__...__ - сӑмаха каҫӑ евӗр тӑвасси.

__aaa|...__ - сӑмахӑн каҫине тепӗр сӑмахпа хатӗрлесси («...» вырӑнне «ааа» пулӗ).

__https://chuvash.org|...__ - сӑмах ҫине тулаш каҫӑ лартасси.

**...** - хулӑм шрифтпа палӑртасси.

~~...~~ - тайлӑк шрифтпа палӑртасси.

___...___ - аялтан чӗрнӗ йӗрпе палӑртасси.

Orphus

Ытти чӗлхесем

Баннерсем

Шутлавҫӑсем