Кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче ваттисен кунӗнче Ҫӗнӗ Упи ялӗнче Хӑят (ӗлӗкхи чӑваш тӗнӗпе ҫыхӑннӑ уяв) иртрӗ. Хӑят пӑттине ҫӗнӗуписем иккӗмӗш хут пуҫтарӑнчӗҫ. Ҫак йӑлана ҫӗнӗрен чӗртсе яма шухӑшланӑ ҫынсем — Упи ял тарӑхӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ярухин тата ҫав ялта ҫуралса паян Чӗмпӗр хулинче пурӑнакан хастар таврапӗлӳҫӗ Владимир Ярухин.
Владимир Егорович чӗннипе эпир, унпа пӗр шухӑшлӑ ҫынсем, Чӗмпӗртен, Ҫӗпрел район чӑвашӗсем уявсене еплерех паллӑ тунине курма кайрӑмӑр. Кӑнтӑр иртсе виҫӗ сехетелле Ҫӗнӗ Упине ҫитрӗмӗр. Мӗнпур ял халӑхӗ, шур сухаллӑ мучисемпе, ҫӳҫӗсене кӗл тӗсӗ ҫапнӑ кинемисем, арсемпе херарӑмсем, ҫамрӑксем, ача-пӑча, Ҫӗнӗ Упи ял шкул картишне пуханнӑ — кивӗ шкулпа сывпуллашма.
Малалла...
Паян турккӑ ӑсчахӗсен кӗнеке хӑтлавне кайма тӳр килчӗ. Наци вулавӑшӗн ҫамки ҫине Шупашкарти экономика канашлӑвӗ пирки пӗлтерӳ ҫакса хунӑ. Вырӑсла та чӑвашла та ҫырса хурас вырӑнне икӗ штук вырӑсла ҫакса хунӑ. :(
Микеланджело Буанароттин 1513–1515-мӗш ҫулӗсенче калӑпланӑ хӑйӗн ӗҫӗнче Моисея мӑйракаллӑ кӑтартнӑ. Ӳнер историкӗсенчен чылайӑшӗ ҫакна автор Библие тӗрӗс мар ӑнланнипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Синай тӑвӗ ҫинчен Моисей йывӑҫ хӑмасемпе аннӑ чухне иудейсене унӑн сӑнӗнчен пӑхма йывӑр пулнӑ. Ҫав вырӑн пирки каланӑ чух сӑмаха «пайӑрка» тесе те, «мӑйрака» тесе те куҫарма пулать. Контекст тӑрӑх Моисей пичӗ хӗвел пайӑрки евӗр ҫуталнине ӑнланма пулать.
Авалхи грексен тата римсен шурӑ мрамортан ӑсталанӑ скульптурисем тӗссӗр пулнӑ тесе чылай вӑхӑт шухӑшланӑ.
В мае 2014 года в Чувашском государственном художественном музее открылась Персональная юбилейная выставка заслуженного художника ЧР Петра Пупина, посвященная 60-летию со дня рождения скульптора.
Юбиляр родился в 1954 году в деревне Карабаево Яльчикского района Чувашской АССР.
Ҫуллахи вӑхӑта чылайӑшӗ чӑтӑмсӑррӑн кӗтет. Нумайӑшӗ отпускра канать. Ҫак вӑхӑтра мӗн кӑна тума пулмасть-ши?! Ҫак сӗнӳсем ҫуллана питӗ кӑсӑклӑ, ҫав вӑхӑтрах усӑллӑ ирттерме пулӑшӗҫ.
Педаль ҫавӑрӑр. Хирӗҫ вӗрекен уҫӑ варкӑшпа киленӗр, кулӑр, тӗнче илемлӗ пулнӑшӑн савӑнӑр.
Юратнӑ утиял, минтер, килте усӑ куракан савӑт-сапа (анчах лавккари пластмасса савӑт мар), эрешлӗ салфетка, килте пӗҫернӗ тутлӑ апат… Ҫутҫанталӑк лапамӗнче каннине нихӑҫан та манмӑр!
Италири Кастальхранкӑ-Эмиле хула ҫумӗнче вырнаҫнӑ Панцано замокра хӑйне евӗр ретроурапасен пуххи вырнаҫнӑ иккен. Замок хуҫи те, урапасен хуҫа те — Марио Ригини.
Кунта, сӑмахран, сайра тӗл пулакан Alfa Romeo урапасем пур, вӗсен шутӗнче Tazio Nuvolari’s 8C 2300 та. Ку урапасен пуххинче Lancia моделӗсем те вырнаҫнӑ, ҫав шутра — Stratos.
Тӗнчере миҫе ҫӗршыв? Йӑла-йӗрке те ҫавӑн чухлех. Хӑшӗ-пӗрне ӑнланма та ҫук. Тӗлӗнмелле йӑла хӑшӗ-пӗрин. Непалти, тӗслехрен. Вӗсем хӑш-пӗр хӗрача Турӑ пулнине ӗненеҫҫӗ. Кун пеккисене кунта «Чӗрӗ Турӑ» теҫҫӗ. Ӑна пин-пин индуист тата буддист пуҫ ҫапать. Анчах ку - хӗрача пӗве кӗриччен ҫеҫ. Кун хыҫҫӑн вӑл ахаль ҫынсем пекех пурӑнма тытӑнать. Непалсем Кумарие Кали турӑш вырӑнне йышӑнаҫҫӗ. Вӑл усалтан сыхлать, ӑнӑҫу кӳрет имӗш.
Кумари непал чӗлхинчен куҫарсан «таса хӗр» тенине пӗлтерет.
Тӗпчевҫӗсем пӗр вырӑнта тӑмаҫҫӗ, ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ сӑнавсем ирттереҫҫӗ. Ун валли чылай чух лабаратори шӑшийӗсемпе усӑ кураҫҫӗ.
Нумаях пулмасть, ав, Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Шттасенчи Рочестер университечӗн ӑсчахӗсем Деборы Кори-Слехт профессор ертсе пынипе пӗр тӗпчев ирттернӗ. Хальхинче вӗсем этем организмӗн аталанӑвне мӗн витӗм кӳнине пӗлесшӗн пулнӑ. Тӗрӗсрех, тавралӑх тасамарлӑхӗн витӗмӗ этеме епле сиен кӳнипе кӳменнине.
Чӑн та, таса мар тавралӑх ним ыррине те тумасть.
Нью-Йорк университечӗн Лэнгон ячӗллӗ медицина центрӗн неврологӗсен ҫӗнӗ тӗпчевӗ ҫӗнӗ информацие вӗреннӗ хыҫҫӑн ҫывӑрса илмелле.
Ӑсчахсен сӑнавӗ палӑртнӑ тӑрӑх, ҫывӑрнӑ чухне пуҫ мимин клеткисенче дендрит шилик текен пӗчӗк кӑна мӑкӑрӑлчӑксем нумайланаҫҫӗ те ытти нейронап ҫыхӑнаҫҫӗ. Ҫакӑ информацие синапс урлӑ йышӑнассине, пуҫ мимин клеткисем урлӑ ҫӳрессине ҫӑмӑллатать. Тарӑннӑн е кӑштах кӑна ҫывӑрнӑ чух пуҫ мимин клеткисен хастарлӑхӗ ӳсет. Вӗреннӗ хыҫҫӑн ҫакӑ пушшех те кирлӗ.
Санкт-Петербург тесенех куҫ умне вырӑс усадьбисем, капӑр парксем, кармансем тухаҫҫӗ. Унта вӗсем чӑннипех те нумай ҫав. Анчах Питӗрте никамах та пӗлмен вырӑнсем те пур. Вӗсем те хӑйсен илемӗпе тӗлӗнтереҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри — Гатчинск гейзерӗсем.
Гатчинск районӗнчи Корпиково ялӗнчен инҫех мар – вӑрмансем. Унта ҫӗр айӗнчен шыв тапса тӑрать. Шӑпах ҫаксене вырӑнти халӑх Гатчинск гейзерӗсем тет. Ҫак фонтансен ҫӳллӗшӗ 1,5 метртан ытлашши мар, анчах вӑрман ҫывӑхӗнче вӗсем питех те илемлӗ курӑнаҫҫӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.04.2024 15:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 755 - 757 мм, 14 - 16 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
Хӑят-пӑтти
Шупашкарти экономика канашлӑвӗн пӗлтерӗвӗ
10 паллӑ скульптурӑн вӑрттӑнлӑхӗ
Вернисаж Петра Пупина
Ҫуллана усӑллӑ тата кӑсӑклӑ ирттермелли сӗнӳсем
Ӑсчахсем вӗреннӗ хыҫҫӑн ҫывӑрма хушаҫҫӗ
+17.5 °C