Шупашкарти Ҫӗнтерӳ паркӗнчи Ӗмӗр сӳнми ҫулӑм айне арҫын кӗрсе ларнӑ та вак укҫана пухнӑ. Ку утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче пулнӑ.

Хайхи арҫынна иртен-ҫӳрен асӑрханӑ. Вӑл Ӗмӗр сӳнми ҫулӑмӑн виткӗчне илсе кӗнӗ те хупӑнса ларнӑ, лӑпкӑн кӑна укҫа пуҫтарнӑ.

Ҫав самантра палӑк умӗнчен патрульпе пост службин ӗҫченӗсем иртсе пынӑ. Вӗсем асӑну комплексне тӗрӗслеме шухӑшланӑ та арҫынна асӑрханӑ.

44 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Унпа калаҫнӑ, асӑрхаттару панӑ. Вӑл унччен те саккун урлӑ каҫнӑ пулнӑ.

Шупашкарта кутӑн, хирӗҫекен, ҫынна итлемен тата пӑхӑнман, чӑкӑлтӑш, тӳрккес хӗр ҫуралнӑ. Ун пек пӗчӗк пике ҫӗртме уйӑхӗнче ҫут тӗнчене килнӗ.

Уйӑх та тултарман ача хӑй кӑмӑлне халех кӑтартман-ха — тен, кӑмӑлӗ ун ӑшӑ, чунӗ ырӑ пулӗ. Ачан ячӗ ҫапла пӗлтерӗшлӗ.

Пӗчӗк тӗпренчӗке нумаях пулмасть Ленин районӗнчи загсра регистрациленӗ. Ачана ашшӗ-амӑшӗ Мия ят панӑ. Швецинче анлӑ сарӑлнӑ ят шведран чӑвашла куҫарсан кутӑн, чӑкӑлтӑш, тӳрккес, хирӗҫекен, ҫынна итлемен тенине пӗлтерет.

Сайра ят панӑ ачан ашшӗ-амӑшне этемӗн пурнӑҫӗнчи пӗрремӗш документа — ҫуралнине ӗнентерекен хута — тыттарнӑ. Ҫемьене йыш килнӗ ятпа ашшӗ-амӑшне ӑшӑ кӑмӑлпа ырӑ сунса саламланӑ, ачана та, ашшӗ-амӑшне те пурнӑҫра телей суннӑ.

Шупашкар хулинче тӳлевлӗ парковкӑсем тума палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернине кунти хыпарсене сиктермесӗр тишкерекенсем астӑваҫҫех пулӗ.

Аса илтерер, республикӑмӑрӑн тӗп хулинче пурӗ тӑватӑ вырӑн суйланӑччӗ: Чукун ҫул вокзалӗ умӗнче (100 вырӑн), Республика тӳремӗ ҫывӑхӗнче (175), Ӗҫлӗ тӑкӑрлӑкра (31) тата Раҫҫей Почтин тӗп офисӗ (28) ҫумӗнче.

Хулари тӳре-шара хутсене тишкернӗ те тӳлевлӗ парковка йӗркелеме саккун ҫуккине ӑнланса илнӗ. Ҫавна кура унтисем республикӑн Патшалӑх Канашне саккун проекчӗ ярса панӑ. Ӑна республика парламенчӗн депутачӗсем кӗрхи сессисенчен пӗринче пӑхса тухаҫҫӗ пулӗ. Аса илтерер, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, парламентӑн ҫурхи, юлашки, сессийӗ ӗҫленӗччӗ.

Шупашкарта ачасем ҫумӑр хыҫҫӑн пулнӑ лупашкара шыва кӗнӗ. Шӑпӑрлансем унта ним пулман пек чӑмпӑлтатнӑ.

Сельская урамӗнче ҫумӑр ҫунӑ хыҫҫӑн пысӑк лупашка пухӑннӑ. Паллах, шывӗ тӑрӑ мар, пӑтранчӑк. Анчах ачасене ку хӑратман, ҫавӑнтах шӑмпӑлтатнӑ вӗсем.

Ашшӗ-амӑшӗ ку ӳкерчӗке курман. Иртен-ҫӳрен вара тӗлӗнсех сӑнанӑ. Ара, таса мар шывра инфекци ҫаклатма пулать вӗт.

Синоптиксем ҫак кунсенче те ҫумӑр ҫӑвассине пӗлтереҫҫӗ. Юнкун ҫеҫ 25 градус таран ӑшӑтать теҫҫӗ.

Шупашкарти троллейбуссемпе ҫӳрекенсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тӗнче тетелне тӳлевсӗр тухайӗҫ. Вӗсем валли вай-фай ҫыхӑну йӗркелӗҫ.

Аса илтерер, троллейбуссенче тӳлевсӗр Wi-Fi ӗҫлеттерсе ярассине йӗркелеме ҫыхӑну сферинче ӗҫлекен компанисенчен пӗри конкурсра тивӗҫнӗ. Оборудование кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗччен вырнаҫтарма палӑртаҫҫӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Теста ҫурла уйӑхӗнче ирттерӗҫ. Wi-Fi ҫыхӑну 1, 4, 20, 21-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссенче пулӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Унсӑр пуҫне ку ҫыхӑну Хӗрлӗ лапамра тата Лакрей вӑрманӗпе А.Г. Николаев ячӗллӗ парксенче пулӗҫ. Унта канма пыракансем те вай-фай ҫыхӑнӑвӗпе тӳлеасӗр усӑ курайӗҫ.

Чӑваш Енри асар-писер ҫанталӑк вӑхӑтӗнче республикӑн тӗрӗлӗ кӗтесӗнче пурӑнакансем шар курнӑ. Шупашкарта вара пӗр ҫурт ҫырмана ишӗлсе аннӑ. Ку ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче, «Шанхайра», пулнӑ.

Ҫумӑр вӑйлӑ ҫунине пула тӑпра ишӗлме тытӑннӑ. Ҫурт вара ҫырма хӗрринче ларнӑ. Икӗ хутлӑ пӳртпе пӗрле мунча та ҫырманналла ӳкнӗ. Юрать, ҫуртра никам та пулман. Вӗсене ҫӗнӗ микрорайон хута кайнӑ май урӑх ҫӗре куҫарнӑ пулнӑ.

Халӗ ҫӑлавҫӑсем пурӑнмалли секторта шыва пӗтерес тесе ӗҫлеҫҫӗ.

Шупашкар пуҫлӑхӗсем республикӑмӑрӑн тӗп хулин ҫуралнӑ кунӗ тӗлне Модӑсен ҫурчӗ чарӑну патӗнчи лапама хӑтлӑх кӗртесшӗн. Ку ӗҫе вӗсем «Формирование современной городской среды» (Чӑв. Хальхи вӑхӑтри хула тытӑмне йӗркелесси) проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май тытӑннӑ. Проекта пурнӑҫласа Ленин районӗнче кӑҫал «Мода ҫурчӗ» суту-илӳ центрӗ умӗнчи территорие хӑтлӑх кӗртмелле. Халӑх йышлӑ иртсе ҫӳрекен вырӑна ҫӗнӗ сӑн кӗртессине Шупашкар кунӗ тӗлне вӗҫлемелле.

Хальхи вӑхӑтра электрон меслетпе уҫӑ аукцион ирттерсе ҫав ӗҫе пурнӑҫлакан организацие палӑртнӑ. Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, хулари Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх управленийӗпе хӑтлӑх кӗртессипе ӗҫлекен управлени тата «Зеленстрой» акционерсен обществи, Шупашкар хула администрацийӗн Архитектура тата градостроительство управленийӗн ӗҫченӗсем вырӑна тухса кӑнашлу ирттернӗ. Унта ӗҫ графикне ҫирӗплетнӗ, хӑтлӑх кӗртмелли лаптӑка тишкернӗ.

Тирпей-илем кӗртес ӗҫе ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме йышӑннӑ. Ӗҫе ҫак уйӑхӑн 10-мӗшӗнче тытӑнмалла.

Иртнӗ кӗҫнерникун, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Шупашкарти тӗп пляжра виҫӗ ҫынна путасран ҫӑлнӑ. Юрать, ҫӑлавҫӑсем ҫынсем инкеке лекнине вӑхӑтра асӑрханӑ.

18 сехет ҫурӑра 13-ри тата 14 ҫулти хӗрачасем шыва кӗнӗ. Вӗсемпе пӗрле аслисем пулман. Хайхискерсем путма пуҫласан ҫӑлавҫӑсем пулӑшма васканӑ. Пӗрне тухтӑрсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн киле янӑ. Теприне пульница ӑсатнӑ.

Ҫав каҫах ҫӑлавҫӑсем 31 ҫулти хӗрарӑма шывран туртса кӑларнӑ. Вӑл хӑйӗн ҫине алӑ хума хӑтланнӑ-мӗн. Ӑна та пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Шупашкарта туризм троллейбусӗсем ҫӳреме пуҫлассине хула администрацийӗнче пӗлтӗр те хускатнӑччӗ. Ун пирки республикӑн тӗп хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков хушу та кӑларнӑччӗ. Унта туризм троллейбусӗсемпе автобусӗсен маршрутне те ҫирӗплетнӗччӗ.

Кӑҫал та троллейбуспа экскурсисем йӗркелӗҫ. Ун пек маршрутпа юн кунран пуҫласа вырсарни кун таран ҫула тухма май килӗ. Маршрут Хӗрлӗ лапамран пуҫланӗ. Экскурси ирхи тӑххӑртан пуҫласа 18 сехетчен пырӗ. Туризм маршрутне кӗртнӗ музейсенчен пӗрне тӳлевсӗр кӗртсе кӑтартрӗҫ.

Хальлӗхе троллейбус сӑнавлӑ мелпе ҫӳрет иккен. Утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗччен пӗрлехи транспорт карттипе е аллӑн укҫапа тӳлеме пулать.

Маршрут тӑршшӗ — 12,9 километр, ҫул ҫинче 45 минут иртет. Троллейбусра аудиогид вырнаҫтарнӑ, вӑл хулари паллӑ вырӑнсемпе ҫынсем ҫинчен каласа кӑтартать. Ыйтусем тупӑнсан вӗсене нимеҫӗсем (волонтерсем) хуравлӗҫ.

Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра хулари маршруткӑсене хупас ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Транспорт сетьне оптимизациленӗ май темиҫе маршруткӑна пӗтересшӗн.

Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Герман Александров ҫак ыйту пирки калаҫнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, халӑх хушшинче соцыйтӑм ирттернӗ. Ҫынсем троллейбуссемпе ҫӳреме килӗшнине, маршруткӑсем кӑмӑла кайманнине пӗлтернӗ-мӗн. Ҫавна май тӳре-шара хулари транспорт сетьне улшӑнусем кӗртесшӗн.

Ларура ҫак сӗнӳсене йышӑннӑ:

- 20 маршрута хупмалла, ҫав шутра 10, 14, 16, 18, 21, 24, 34, 36, 48, 49, 50, 51, 56, 59, 60, 60к, 61, 63, 65-мӗш маршрутпа ҫӳрекен автобуссемпе маршруткӑсене.

- 16 автобус тата 2 троллейбус маршрутне улӑштармалла.

- 22-мӗш маршрутлӑ троллейбуса йӗркелесси.

Кунсӑр пуҫне транспортӑн пӗр пайне ҫӗнетесшӗн. Улшӑнусем кӗртесси пирки документа ҫак эрнере пичетлӗҫ, кун хыҫҫӑн сӳтсе явӗҫ.