Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче нарӑс уйӑхӗн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче 15 сехетре республикӑри паллӑ литература критикӗпе, публицистпа, филологи ӑслӑлӑхсен кандидачӗпе Атнер Хусанкайпа тӗлпулу иртӗ.
Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, калаҫӑва библиотекӑн 150 ҫулхи юбилейне халалланӑ. Мероприятие йӗркелекенӗсем — И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн вырӑс тата чӑваш филологийӗн тата журналистика факультечӗн студенчӗсем Татьяна Андреевӑпа Ираида Иванова.
Атнер Петрович кӗнеке пурнӑҫра мӗнле вырӑн йышӑнни ҫинчен каласа кӑтартӗ, Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗпе ҫеҫ мар, ҫӗршыври тата тӗнчери вулавӑшсемпе ҫыхӑннӑ аса илӳсемпе паллаштарӗ.
Калаҫупа Наци вулавӑшӗн Ютубри каналӗнче паллашма май килӗ.
Нарӑсӑн 12-мӗшӗнче Шупашкарта пурӑнакан 17 ҫулти каччӑна нацизма реабилитациленӗшӗн айӑпланӑ. Ӑна 20 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.
Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, 2019 ҫулхи раштав уйӑхӗнче каччӑ халӑх тетелӗнчи пӗр уҫӑ ушкӑнра фашизм идеологине ырлакан, Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑҫрҫи вӑхӑтӗнче Гитлер ӗҫне тӗрӗс тесе шутлакан комментари ҫырнӑ.
Каччӑ преступлени тунине ӗнентернӗ. Кӳнтеленсенчен ыйтса пӗлнӗ. Суд айӑплава ҫирӗплетнӗ.
Республикӑри бизнес-инкубатор тата Ҫамрӑксен пуҫарӑвӗсен центрӗ яш-хӗр хушшинче конкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Вӗсене республикӑри туризм брендне /логотипне/ хатӗрлеме сӗнеҫҫӗ.
Конкурса шкул ачисем, студентсем, ӗҫлекен ҫамрӑксем, автор коллективӗсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Ӗҫсене нарӑсӑн 15-мӗшӗнчен пуҫласа пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗччен mail@rbi21.ru электронлӑ почтӑна йышӑнаҫҫӗ. Е ҫак адреспа пымалла: Шупашкар хули, 12-мӗш «Б» ҫурт, 4-мӗш хут. Ыйтса пӗлмелли телефон: (8352) 49-99-95.
Конкурса пушӑн 25-мӗшӗнче пӗтӗмлетӗҫ. Финала тухнӑ 10 ҫын диплома, парнене тивӗҫӗ.
«Чӑваш Республикинчи чи лайӑх ҫамрӑк ученӑй» тата «Ҫулталӑк аспиранчӗ – 2020» республика конкурсӗсене пӗтӗмлетнӗ.
Естествӑлла наукӑсен енӗпе ҫулталӑкри аспирант ятне Чӑваш патшалӑх аграри университетнчи Татьяна Иванова тивӗҫнӗ, гуманитари енӗпе — И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнчи Наталья Ярабаева.
Естествӑлла наукӑсен енӗпе ҫулталӑкри чи лайӑх ҫамрӑк ученӑй — И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн органика тата фармаци химийӗн кафедрин доценчӗ Михаил Беликов; техника науки енӗпе — ЧПУн прикладной механикӑпа графика кафедрин заведующийӗ Сергей Васильев; социогуманитари наукисен енӗпе — ЧПУн публика правин кафедрин аслӑ преподавателӗ Гульназ Гайнетдинова: ветеринари науки енӗпе — Чӑваш патшалӑх аграри университечӗн морфологи, акушерство тата терапи кафедрин доценчӗ Дмитрий Никитин; чи лайӑх ҫамрӑк ученай-тӗпчевҫӗ — Владимир Дементьев, «Химпром» предприятин технологи пайӗн ертсе пыракан специалисчӗ; чи лайӑх ҫамрӑк ученӑй-практик — Дмитрий Михайлов, Шупашкарти электроаппаратура савучӗн конструктор бюровн пуҫлӑхӗ.
ЧПУра «Физикӑпа астронми» енӗпе вӗренекен Дарья Ануфриевӑна хӑйӗнпе паллаштаракан чи лайӑх хӑтлав хатӗрленӗшӗн палӑртса та хӑварнӑ.
Паян, нарӑс уйӑхен 2-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче республика парламентне Ҫырупа тухрӗ. Унта вӑл республика экономикине мӗнле ҫул-йӗрпе аталантармаллине палӑртрӗ.
Элтепер иртнӗ ҫул туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетнӗ, плансем пирки калаҫнӑ май ҫивӗч ыйтусене хускатрӗ. Тӗслӗхрен, республикӑри аслӑ шкулсем, ятарлӑ пӗлӳ паракан вӗренӳ заведенийӗсем специалистсене сахал мар вӗрентсе кӑлараҫҫӗ. Пурӗ 14 пин ҫынран кая мар. Ҫав хушӑрах вӗрентӳре, медицинӑра, производствӑра, ял хуҫалӑхӗнче, культурӑра специалистсем ҫитмеҫҫӗ. «Ӗҫтешсем, ыйту ҫуралать: кама тата мӗн валли хатӗрлетпӗр эпир?» — терӗ республика ертӳҫи.
Республикӑри предприяти-организацисем валли тӗллевлӗн вӗрентме пуҫӑнмалла мар-и? Ҫапла каларӗ Олег Николаев.
Раҫҫей Федерацийӗн ӑслӑлӑх тата аслӑ пӗлӳ министерстви тата Раҫҫей Федерацийӗн Ҫут ӗҫ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, 2019/2020 вӗренӳ ҫулӗнче пирӗн республикӑри аслӑ пӗлӳ паракан 10 заведенире 34,4 пин студент вӗренет, професси пӗлӗвӗ паракан 31 организацире — 29,9 пин студент.
Университетсемпе институтсенче вӗренекен студентсенчен 52 проценчӗ — хӗрсем. Колледжсенче, техникумсенче тата училищӗсенче вӗренекенсенчен 55 проценчӗ — яшсем.
Аслӑ пӗлӳ илекенсенчен куҫӑн майпа студентсен 50 проценчӗ ӑс пухать, вӑтам професси пӗлӗвӗ паракан вӗренӳ заведенийӗсенче кун пек мелпе 90 проценчӗ вӗренет.
Республикӑри аслӑ шкулсенче 1,3 пин профессорпа преподаватель тӑрӑшать. Вӗсенчен 12 проценчӗ — наука докторӗ, 63 проценчӗ — наука кандидачӗ, 7 проценчӗ — профессор, 43 проценчӗ — доцент. Вӑтам професси пӗлӗвӗ парассипе 1,6 пин педагогика ӗҫченӗ тӑрӑшать.
Паян, кӑрлач уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев хӑйӗн пӗлтӗрхи ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче кӑларнӑ хушӑвне улшӑну кӗртнӗ. Республикӑра «санитарипе эпидемиологи лару-тӑрӑвӗ лайӑхланнине кура» аслӑ пӗлӳ паракан вӗренӳ учрежденийӗсен ӗҫӗ-хӗлӗнче улшӑну пулӗ. Тӗрӗсрех каласан, студентсем инҫет ҫыхӑну мелӗпе вӗренме пӑрахӗҫ.
Аса илтерер: хӗрсемпе каччӑсем пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнченпе инҫет ҫыхӑну мелӗпе вӗреннӗччӗ. Ҫакна та палӑртар: нумаях пулмасть республикӑна кӑшӑлвирусран вакцина кӳрсе килнӗччӗ, ҫывӑх вӑхӑтра тата тепӗр парти илсе килӗҫ.
Шупашкар хулинче пӗр ҫамрӑк лифтра 5 сехет ларнӑ. Хӑй ирӗкӗпе мар, паллах. Каччӑ лифтра чухне ҫав хатӗр ванса кайнӑ. Лифтера чӗнес — ӑна систермелли кнопка ӗҫлемен.
Пӑтӑрмаха каччӑ кӑрлач уйӑхӗн 17-мӗшӗн каҫхине ҫакланнӑ, лифтра вӑл кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗччен ларнӑ. Лифт ваннӑ, ҫитменнине лифтера чӗнмелли кнопка ӗҫлемен ҫурт хулари Мускав проспектенчи 19-мӗш ҫуртӑн 8-мӗш корпусӗ пулать.
Пӑтӑрмах пирки пӗлекенсем каланӑ тӑрӑх, специалистсене каччӑн ҫурҫӗртен пуҫласа ирхи 5-ччен кӗтме тивнӗ. Пӗр хутпа теприн хушшинче ирӗксӗртен чарӑнса ларнӑ каччӑна ҫав ҫуртри ҫынсем шыв тата ҫимелли илсе пырса панӑ. Каччӑ апат ҫиме килӗшмен. Сигарет та сӗннӗ ӑна.
Кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти 10-мӗш Пилӗкҫуллӑх урамӗнчи стадионта каччӑ виллине тупнӑ. Халӑх тетелӗнче сарӑлнӑ хыпар тӑрӑх, ӑна вӗлерме пултарнӑ.
Анчах Следстви комитечӗ ку версие ҫирӗплетмен. Ҫакӑ паллӑ: каччӑ каҫхине киле таврӑннӑ. Следстви комитечӗ кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттерет. Следовательсем пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑн вилӗмӗ криминалпа ҫыхӑнман. Вӑл шӑнса вилме пултарнӑ. Унӑн кӗлетки ҫинче суран йӗрӗсем ҫук.
Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑ ҫумӗнче пулнӑ хаклӑ япаласем, документсем ҫухалман.
Раштав уйӑхӗн 25-мӗшӗнче «Пацанки» телекӑларӑмӑн 5-мӗш тапхӑрне пӗтӗмлетнӗ. «Пятница» телеканалпа пыракан ҫак кӑларӑма Шупашкар хӗрӗ хутшӑннӑ.
Пиллӗкмӗш тапхӑрта ҫӗнтерессишӗн тӑватӑ хӗр ӑмӑртнӑ. Вӗсенчен пӗри — 22 ҫулти Костья Купер. Вӑл иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Ӑна вӗреннишӗн тӳлеме 250 пин тенкӗлӗх сертификат панӑ.
Ҫӑмӑл мар шӑпаллӑ хӗрсем проектра виҫӗ уйӑх пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӗсен хӑйсен киревсӗр тыткаларӑшне пӑрахӑҫлама, сиенлӗ йӑласемпе сывпуллашма тивнӗ. Ҫӗнӗлле пурӑнас ҫул ҫине пурте тухаймаҫҫӗ. Костья вара финала ҫитнӗ. Малашне вӑл ҫӗнӗлле пурӑнма ӗмӗтленет
+12.3 °C