Канаш районӗнчи Вӑрманкас Енӗш ялӗнче пурӑнакан вӑйпитти арҫын пӑтӑрмаха икӗ хутчен ҫакланнӑ. Пӗрремӗшӗнчен, ун пирки пакунлисене килтисем евитленӗ. Иккӗмӗшӗнчен, ҫавскер йӗрке хуралҫисемпе пуҫтахланма именмен.
Пакунлисем киле пыни тарӑхтарнӑран вӑл вӗсене хирӗҫ сенӗкпе сиксе тухнӑ. 38 ҫулти арҫын ҫивӗч вӗҫлӗ ӗҫ хатӗрӗпе чикессипе хӑратнӑ. Пакунлисем арҫынна тытса чарса аллине сӑнчӑрланӑ. Кайран ӑна йӗрке хуралҫисем хӑйсемпе лартса кайнӑ.
Йӗрке хуралҫисене хирӗҫ тӑнӑ арҫынна 5 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма пулать. Пуҫиле ӗҫе Канаш районӗнчи суд пӑхса тухӗ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан 40 ҫулти арҫын ӗҫсе лартсан питех те пуҫтахланма юратнӑ. Кутӑнскер арӑмӗ пулнӑ хӗрарӑмпа пӗрмай хирӗлнӗ. Хайхисем уйрӑлнӑ хыҫҫӑн та пӗрле пурӑннӑ.
Ашшӗпе амӑшӗ хирӗҫнине вӗсен 13 ҫулти ывӑлӗ те курма-чӑтма-тӳсме тивнӗ. Амӑшне хӳтӗлеме тӑрсан ашшӗ ывӑлне те тиркемен – ӑна та тӳпкеленӗ. Ҫакӑн пек тӗслӗхсем пӗлтӗрхи аван уйӑхӗнчен тытӑнса кӑҫалхи кӑрлаччен тӑсӑлнӑ.
Арҫынна суд 3 ҫул та 3 уйӑхлӑха пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние ӑсатма йышӑннӑ. Суд приговорӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.
Шупашкар хулинчи пӗр автомобилист ҫул ҫинчи шӑтӑк-путӑка пула машинӑна ватса пӑрахнишӗн яваплисенчен укҫа шыраса илме шухӑш тытнӑ. Ҫине тӑни сая кайман.
Ҫул ҫинчи инкек хулари Ленин районӗнче пулса иртнӗ. Инкек вырӑнне пырса ҫитнӗ ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем ҫул япӑххине палӑртса акт ҫырнӑ. Вӗсем пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, ҫул шӑтӑк-путӑк пиркиех инкек пулса иртнӗ. Автомобилист ҫул ҫинчи путӑка курман, вӑл пур тесе шухӑшлама та пултарайман.
Хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тата хулана хӑтлӑх кӗртессипе ӗҫлекен управлени ӗҫченӗсем водитель машинӑна хӑвӑрт хӑваланӑ тесе ӗнентерме пӑхнӑ та май килмен.
Суд водителе майлӑ пулса 75,3 пин тенкӗ шыраса илмелле тунӑ. Водитель машинӑна юсаттарма шӑпах ҫавӑн чухлӗ укҫа тӳленӗ иккен. Маларах асӑннӑ управленин кунсӑр пуҫне тата автомобилист экспертиза ирттерсе тӑкакланнӑ 5 пин тенке, машинӑна туртса кайнишӗн тӳленӗ 3 пин тенке, ҫавӑн пекех 2459 тенкӗ патшалӑх пошлинине саплаштарма тивӗ.
Канаш хулинчи хӗрарӑм-усламҫӑна автор правине пӑснӑшӑн явап тыттарасшӑн. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ. Хӗрарӑм-усламҫӑ пиратла компьютер программисемпе усӑ курнӑ.
Тӗпчевҫӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, пират программисемпе Канаш хӗрарӑмӗ 2008 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнчен тытӑнса 2021 ҫулхи нарӑс уйӑхӗччен усӑ курнӑ. Кунта сӑмах лицензисӗр бухгалтер программисем пирки пырать. Программӑсен чӑн хуҫине усламҫӑ 513 пин тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.
Канашри хӗрарӑм тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 146-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. Хӗрарӑм тӑкака саплаштарнӑ. Пират программипе усӑ курнӑ тӗслӗхе Канашри суд тишкерӗ.
АКА | 19 |
Ҫӗрпӳ районӗнче пурӑннӑ вӑйпитти амӑшӗн пуҫне ҫинӗ. 45 ҫулхи арҫынна суд ҫирӗп режимлӑ колоние 8 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ.
Ӳсӗр арҫын пӗр кунхине Ҫӗрпу районӗнчи пӗр ялти килӗнче тӑван амӑшне хӗнесе пӗтернӗ. Ҫулне кура тата чире пула вӑйсӑрланнӑ амӑшне арҫын пӗтӗм вӑйран тӗксе ярсан хӗрарӑм персе аннӑ, пуҫӗпе кӑмакана ҫапӑннӑ.
Ывӑл тени унпах лӑпланман-ха. Урайӗнче выртакан ватӑ амӑшне алӑпа ҫапса, урапа тапса пӗтернӗ. Пурӗ 36 хутран кая мар. Йывӑр суранланнӑ ватӑ тепӗр кунне куҫне ӗмӗрлӗхе хупнӑ.
Шупашкарти Бичурин урамӗнче пурӑнакан темиҫе ҫын патшалӑх ҫӗрӗпе хуҫаланма тытӑннӑ. Тӗрӗсрех каласан, хула ҫӗрӗпе. Ҫавӑн пирки тӳре-шарана систерекен пулнӑ.
Унтан Шупашкар хула администрацийӗн муниципалитет тӗрӗслевӗн тата Территоире планлакан управлени специалисчӗсем вырӑна тухса кайнӑ. Чӑн та, урамӑн мӑшӑрлӑ енӗнчи хӑш-пӗр кил хуҫи хайӗн ҫӗр лаптӑкӗнчен тухса кайнӑ. Ют ҫӗрпе усӑ курнӑ ҫынсен тӗлӗшпе хут ҫырнӑ, ӑна Росреестрӑн Чӑваш Енри управленине ярса панӑ. Унтисем Бичурин урамӗнче пурӑнакан тӑватӑ ҫынна пурӗ 20 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. 2 тӑваткал метр лаптӑка ярса илнӗ тепӗр ҫынна сӑмахпа асӑрхаттарнӑ.
Ҫӗре хӑйсем тӗллӗн ярса илнисен тӗлӗшпе Шупашкарти Калинин район судне те тавӑҫ ӑсатнӑ.
Шупашкарта пӗр арҫын 9 ҫулти хӗрача ҫумне ҫулӑхнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: пӑтӑрмах пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Палламан этем 9-мӗш пилӗк ҫуллӑх урамӗнчи ҫуртри лифтра хӗрача ҫумне ҫулӑхнӑ.
Пӑтӑрмах хыҫҫӑн 12 сехетрен арҫынна хӑйӗн килӗ умӗнче тытса чарнӑ. Вӑл 46 ҫулта. Судпа унччен темиҫе хут та айӑпланнӑ. Юлашки хутчен ирӗке вӑл 2019 ҫулхи юпа уйӑхӗнче тухнӑ.
Халӗ ун тӗлӗшпе черетлӗ хутчен суд пулнӑ. Арҫынна ҫирӗп режимлӑ колоние 13 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ, ун хыҫҫӑн та вӑл тепӗр ҫулталӑк хушши ирӗклӗн унта-кунта ҫӳреймӗ, мӗншӗн тесен суд ун ирӗкне чакарма йышӑннӑ.
Чӑваш Енри ҫул-йӗр организацийӗсенчен пӗрне, «Дортех» тулли мар яваплӑ обществӑна, административлӑ майпа явап тыттарӗҫ. Вӑл ҫил-тӑман вӑхӑтӗнче ҫула йӗркеллӗ тасатман.
Ҫавна тӗрӗслеме патшалӑхӑн ҫул-йӗр инспекторӗсем тата прокуратура ӗҫченӗсем тухнӑ.
«Сӑр» автоҫулӑн Ҫӗмӗрле районӗнчи пайӗнче тин ҫеҫ ҫунӑ юра вӑхӑтра тасатман. Ҫавна пула ҫул ҫинче инкексем пулма пултарнӑ.
«Дортех» предприяти директорӗ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна 20 пинрен пуҫласа 30 пин тенкӗ таран штрафлама юрать.
Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви асӑннӑ предприяти ӗҫ калӑпӑшӗ пысӑк пирки ҫула тивӗҫлипе тытса тӑма ӗлкӗрейменнине пӗлтӗрех палӑртнӑ. Лару-тӑрӑва улӑштарма хальлӗхе май ҫук-мӗн, мӗншӗн тесен контракта 2022 ҫул вӗҫӗччен алӑ пуснӑ.
Пӗлтӗр Шупашкар хулинче ҫӗрсене инвентаризациленӗ чухне ҫӗр саккунне пӑсакансене самай тупса палӑртнӑ.
Цифрӑсен чӗлхипе каласан, ҫӗре ҫынсем е организацисем хӑйсем тӗллӗн ярса илнӗ тӗслӗхе 747 хутчен асӑрханӑ, 9 пин объектӑн право хуҫине палӑртман, 20 пин ытла участока кадастр учетӗнче шута илмен.
Ҫӗрпе ҫыхӑннӑ кӑлтӑка палӑртма хальхи вӑхӑтри инноваци технологийӗсем те самай пулӑшнӑ. Кунта пилотсӑр вӗҫекен хатӗрсене (дрон) асӑнса хӑвармалла.
Ҫӗр саккунне пӑсакансене явап тыттарнӑ май хула хыснине пӗлтӗр 70 ытла миллион тенкӗ шыраса илме май килнӗ. Кӑҫал ҫав виҫе 20 пин тенкӗрен кая мар пуласса шанаҫҫӗ. Ҫӗрпе усӑ курнине тӗрӗслес ыйтӑва ӗнер хула администрацийӗн ирхи планеркинче сӳтсе явнӑ. «Бюджета кӗнӗ укҫапа хула хуҫалӑхне аталантарма усӑ курӑпӑр», – тенӗ Шупашкарӑн сити-менеджерӗ Алексей Ладыков.
Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчин заведующийӗ пулнӑ хӗрарӑм хӑйӗн амӑшне ӗҫе хут ҫинче илсе ӑна шалу куҫарса панине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Халӗ ӑна суд туса 40 пин тенкӗ штраф хурса панӑ.
Хӗрарӑм хӑйӗн амӑшне ӗҫленӗҫи туса укҫа тӳлесе пурӑннипе ҫеҫ ҫырлахман. Вӑл ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса ҫынсен премийӗсене хӑйӗн кӗсйине чикме кӑмӑлланӑ.
Амӑшне хӗрарӑм-заведующи 2019 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче ӗҫе илнӗ. Хут ҫине вӑл кӗҫӗн воспитатель тесе кӑтартнӑ. 3,5 уйӑхра ӑна 39 пин тенкӗ тӳленӗ. Кунсӑр пуҫне заведующи 2019 ҫулхи авӑн уйӑхӗнчен тытӑнса 2020 ҫулхи ака уйӑхӗччен пӗр ӗҫчене 62 пин тенкӗ преми тӳленӗ, ҫав шутран 40,5 пин тенкине каялла илнӗ. Ҫавӑн пек мелпе 2019 ҫулхи раштав уйӑхӗнченпе 2020 ҫулхи ҫурла уйӑхӗччен тепӗр ӗҫченрен 59 пин тенкӗ илнӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.04.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш ӳнерҫи ҫуралнӑ. | ||
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш графикӗ, живописецӗ ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Виталий Арсентьевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Витвинский Валентин Федорович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ вилнӗ. | ||
| Мадуров Дмитрий Фёдорович, культура тӗпчевҫи, историк ҫуралнӑ. | ||
| Раман Иринкки, ҫамрӑк чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |