Раҫҫейре урӑ регионсен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Доклада Федараци Канашӗнче вуланӑ. Экспертсем регионти ҫынсем мӗн чухлӗ эрех-сӑра ӗҫнине хакланӑ.

Танлаштарӑма «Урӑ Раҫҫей» проект тата Общество палати ҫумӗнчи экспертпа аналитика центрӗ хатӗрленӗ. Регионсенчи ҫынсем мӗн чухлӗ эрех ӗҫнине мӗнле хакланӑ-ха? Эрех ӗҫсе наркӑмӑшланнӑ тӗслӗхсене, ӳсӗрле тунӑ преступленисене шута илнӗ.

Чӑваш Ен 32-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Пӗтӗмпе списокра — 85 регион. Пирӗн республика, 2015 ҫулпа танлаштарсан, ҫӳлерех хӑпарнӑ. Пӗлтӗр вӑл 72-мӗш вырӑнта пулнӑ.

Чечня Республики, Ингушети, Дагестан, Магадан, Чукотка, Коми ҫыннисем ыттисенчен сахалрах эрех ӗҫеҫҫӗ.

Раҫҫейре эрех хакне хӑпартасшӑн. РФ Финанс министерствине ҫур литр эрех хакне 219 тенкӗ таран ҫитерме хушнӑ. Кун пирки «Интерфакс» пӗлтерет.

Аса илтерер: халӗ ҫур литр эрех сахалтан та 190 тенкӗ тӑрать. Унӑн хакне 29 тенкӗ ӳстересшӗн. Документа Кремльте пӑхса тухӗҫ, ака уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне хатӗрлеме пӗтерӗҫ.

Рф Правительствинче ку ыйту пирки тахҫанах калаҫаҫҫӗ. Эрех хакне ӳстересси пирки кӑрлач тата нарӑс уйӑхӗсенче сӑмах хускатнӑ.

Эрех тенӗрен. Нумаях пулмасть Шупашкарта 26 пин литр суя эрех тупнӑ, ӑна хуҫисенчен туртса илнӗ. Кун пирки те Чӑваш халӑх сайтӗнче хыпарланӑччӗ.

Шупашкарта пурӑнакан ултӑ ҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем контрафактлӑ эрех сутнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, 2015 ҫулхи чӳк уйӑхӗнчен пуҫласа 2017 ҫулхи кӑрлас уйӑхӗччен вӗсем, 31–54 ҫулсенчи ҫынсем, лицензи ҫук пулсан та маркӑламан тата пурнӑҫшӑн хӑрушлӑх кӑларса тӑратакан эрех сутнӑ. Ӑна вӗсем республика тулашӗнчен туяннӑ — ҫур литршӑн 50 тенкӗ ҫеҫ тӑкакланӑ.

Нарӑсӑн 17-мӗшӗнче Чӑваш Ене йывӑр тиевлӗ икӗ машина ҫак эрехпе килнӗ. Пӗтӗмпе унта 370 пин тенкӗлӗх алкоголь пулнӑ. Йӗрке хуралҫисем шырав ирттернӗ хыҫҫӑн 22 канистра, 555 курупка эрех туртса илнӗ. Кашни курупкара ҫур литрлӑ, пӗр литрлӑ 6–20 кӗленче пулнӑ.

Ҫулсерен Раҫҫейре ҫӗр-ҫӗр ҫын эрехпе наркӑмӑшланса вилет. Шел те, Чӑваш Енре те кунашкал тӗслӗхсем пур.

Роспортебнадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр пирӗн республикӑра 250 ытла ҫын эрех ӗҫсе вилнӗ. Пӗтӗмпе вара 1044 ҫын эрех-сӑрапа наркӑмӑшланнӑ. Кусем – шута илнӗ тӗслӗхсем ҫеҫ. Пульницӑна пулӑшу ыйтма пыман ҫынсем вара мӗн чухли паллӑ мар.

2015 ҫулпа танлаштарсан, 2016 ҫулта эрехпе наркӑмӑшланнӑ ҫынсен йышӗ 20 процент чакнӑ. 2015 ҫулта 1330 ҫын эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн хӑйсене япӑх туйнӑ. 2016 ҫулта вара кунашкал 1044 тӗслӗхе шута илнӗ.

Пӗлтӗр эрехпе наркӑмӑшланса 257 ҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ. 2015 ҫулта вара кӑштах нумайрах – 364 ҫын.

Нумаях пулмасть Раҫҫей премьер-министрӗ Дмитрий Медведев «фанфуриксене» 30 кунлӑха сутма чарасси пирки йышӑну тунӑччӗ. Кун пирки сайтра пӗлтернӗччӗ.

Ку йышӑну кӑрлач уйӑхӗн 26-мӗшӗнче вӑйран тухмаллаччӗ. Анчах Роспотребнадзор «фанфурика» 60 кунлӑха сутма чарма сӗннӗ. Премьер-министр вара ҫакна ырланӑ, паян ку йӗркене тӑсма йышӑннӑ.

РФ Правительстви «фанфурик» сутма чарнӑ вӑхӑтра Раҫҫейре ку эрехпе наркӑмӑшланакансен йышӗ чакнине ӗнентереҫҫӗ.

Раштав уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Раҫҫейре спиртлӑ шӗвексене, 25 процент ытлараххисене, сутма чарнӑ. Ку йышӑну 30 талӑк вӑйра пулӗ.

Ҫак тапхӑрта Роспотребнадзор 70 ытла суту-илӳ тата усламҫӑсене объектне тӗрӗсленӗ, йӗркене пӑснине тупса палӑртнӑ.

Спиртлӑ 26 шӗвеке лабораторие тӗрӗслеме илсе кайнӑ. Продукци йӗркепе килӗшсе тӑманнине тупса палӑртман. Сутма юраман шӗвеке лавкка сентрисем ҫинче асӑрханӑ. Кунашкал икӗ тӗслӗх пулнӑ. Шупашкарти «Ярмарккӑ» суту-илӳ комплексӗнче «Огуречный», «Персиковый», «Грейпфрутовый», «Медовый» лосьонсем сутнӑ. Пӗтӗмпе 147 штук. Ку 14,7 литрпа танлашать.

Кун пирки ШӖМе пӗлтернӗ. Канашра «Промхозстройра» вара пӗр «Медовый» тоник сутнӑ.

Раҫҫейре эрех акцизӗ хӑпарни пирки lenta.ru портал пӗлтерет. Налук кодексне тӳрлетӳсем кӗртнӗ.

Влаҫ йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн, эрех акцизӗ 2017 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен хӑпарнӑ, мӗншӗн тесен Налук кодексне тӳрлетӳсем кӗртнӗ. Ют ҫӗршыв продукцийӗнчен хатӗрленӗ 1 литр шампань эрехӗ 36 тенкӗпе танлашӗ. Ку, 2016 ҫулхипе танлаштарсан, 10 тенкӗ хаклӑрах. Раҫҫей иҫӗм ҫырлинчен хатӗрленӗ шампань эрехӗн акцизӗн ставки 1 литрӗ 14 тенке ҫитнӗ.

Ют ҫӗршыв производствин хӗрлӗ эрехӗн акцизӗ 18 тенкӗпе танлашнӑ. Сидр, пуаре, медовуха 21 тенке ҫитнӗ. Унччен вӑл 20 тенкӗ пулнӑ. 9 процентран ытларах спиртлӑ шӗвекшӗн 523 тенкӗ кӑларса хумалла. Малтан вӑл 500 тенкӗ пулнӑ.

Етӗрне районӗнче ҫул-йӗр патруль службин ӗҫченӗсем Мускавран Шупашкара килекен автобуса чарнӑ. Пакунлисем салона тӗплӗн тӗрӗсленӗ.

Салонра алкоголь шӗвекӗсем тупнӑ: шурӑ эрех, коньяк. Унта паллӑ мар ҫӗрте каларнӑ спирт шӗвекӗ те пулнӑ. Водительтен эрех докуменчӗсене ыйтнӑ – спиртла шӗвек суя маррине ӗнентерекен хут пулман унӑн. Полицейскисем автобусра пулнӑ 405 литр эрехе туртса илнӗ. Халӗ тӗрӗслев ирттереҫҫӗ, эрехе экспертизӑна янӑ.

Палӑртса хӑвармалла: кӑҫал полицейскисем 900 ытла литр эрех, 13 пин «фанфурик» туртса илнӗ. Ку пӗтӗмпе 169 пин тенкӗлӗх.

Юлашки вӑхӑтра уявсенче ҫын нумай пухӑнакан вырӑнта эрех-сӑра сутма чараҫҫӗ. Кунашкал чару Ҫӗнӗ ҫулта та пулӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Ку йышӑнӑва ЧР Министрсен Кабинечӗ тата Шупашкар хула администрацийӗ тунӑ. Вӗсем алӑ пусса ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче тата кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче массӑллӑ мероприятисем иртекен вырӑнсенче эрех-сӑра сутма юрамӗ.

Чи малтан ку Хӗрлӗ тӳреме пырса тивет. Ун ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ лавккасене те эрех-сӑра сутса тупӑш тума май килмӗ.

Чиновниксем Шупашкарти кафесене, хупахсене ҫите курнӑ. Саккуна пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртнӑ вӗсем.

Саккунра палӑртнӑ тӑрӑх, суту-илӳ киоскӗсенче сӑра сутма юрамасть. Анчах рейд вӑхӑтӗнче чиновниксем Трактор тӑвакансен проспектӗнче сӑра лавкки тупнӑ. Сутуҫӑ саккун пирки илтмен те-мӗн. Лавкка сентрисем ҫинче сӑра кӑна мар, алкоголь коктейлӗсем те пулнӑ.

Ҫак лавкка тӗлӗшпе тӗрӗслев акчӗ ҫырнӑ, сутуҫа асӑрхаттарнӑ. Усламҫӑ сутма ирӗк панӑ документ кӑтартмасан ШӖМ ӗҫченӗсемпе ҫыхланма тивӗ.

Чиновниксем 12 заведение ҫитнӗ. Хӑш-пӗр ҫӗрте вӗсем сутуҫӑсене тӗрӗслес тесе хӑйсен ҫыннисене туянма янӑ. Рейд ҫакна палӑртнӑ: чылай усламҫӑ саккуна лайӑх уянӑ, 23 сехет хыҫҫӑн пӗр кӗленче эрех-сӑра та сутман. Унсӑрӑн 30 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивет-ҫке-ха.

Чиновниксем кунашкал рейдсене тӑтӑшах ирттересшӗн.