Кӑрлач уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, 21 сехет те 45 минут тӗлӗнче, Шупашкар ҫывӑхӗнчи Сосновка поселокӗнче рейс автобусӗ инкеке лекнӗ. «Шупашкар—Сосновка» маршрутпа ҫӳрекен «ПАЗ» ҫине «ВАЗ-2110» автомобиль пырса кӗнӗ. Ҫулпа чипер пыракан автобуса ҫӑмӑл машинӑн шучӗпе ирттерсе ямалла пулнӑ. Анчах ҫакскер таҫта сӗкӗннӗ: те васканӑ, те хӑйне мӑнна хунӑ, те асӑрхаса ҫитереймен...
Инкек вӑхӑтӗнче автобус салонӗнче 3 пассажирпа 1 кондуктор ҫеҫ пулнӑ. Телее, вӗсенчен нихӑшӗ те, автобус водителӗ те аманман.
Ҫӑмӑл машинӑна тытса пыракан, Шупашкар хулинче пурӑнакан 38 ҫулти арҫын кӑштах аманнӑ. Ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
Ҫӑмӑл машина хуҫине те, автобус водительне те эрех ӗҫнипе ӗҫменнине тӗрӗсленӗ. Автобус рульне тытса пыраканни тӑм урах пулнӑ, ҫӑмӑл машина хуҫи сыпни палӑрнӑ.
Шупашкарти агрегат савутӗнче инкек пулнӑ. Цехсенчен пӗринче хӗрарӑм виллине тупнӑ. Хайхискер унта ӗҫленӗ. Инкек тӗлӗшпе следствичченхи тӗрӗслев пуҫарнӑ. Кун пирки паян, карлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков патӗнче иртнӗ канашлура Пӗрлехи хурал-диспетчер службин пуҫлӑхӗ Валерий Гладков пӗлтернӗ.
Официаллӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, предприяти цехӗнче тимӗр шӑратакан специалистра ӗҫленӗ хӗрарӑм виллине тупнӑ.
«Тӗп хулара вилӗмпе вӗҫленнӗ инкек пулса иртнӗ. Агрегат савучӗн цехӗнче предприятире вӑй хунӑ хӗрарӑм виллине асӑрханӑ. Ҫавна май халӗ тӗплӗ тӗрӗслев пырать», — хыпарланӑ Валерий Гладков.
Палӑртса хӑвармалла, юлашки вӑхӑтра Чӑваш Енре производствӑра аманакан йышланнӑ.
Шупашкарта хула администрацийӗн ачалӑха сыхлакан пайӗн ӗҫченӗсем хулара ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ҫул ҫитмен ачана тупса палӑртнӑ. 15 ҫулти хӗрачан ашшӗ вилнӗ, амӑшӗ хыпарсӑр ҫухалнӑ. Вӑл ӑҫтине пӗлмеҫҫӗ, ҫавӑнпа ӑна шыраҫҫӗ. Кун пирки паян «Про город» (чӑв. «Хула пирки») портал пӗлтерет.
Тӳре-шара ӑнлантарнӑ тӑрӑх, хайхи ачан саккунлӑ опекунӗсем ҫук. Ҫул ҫитменскер кукамӑшӗ патӗнче пурӑнать. Хӗрарӑм мӑнукне лайӑх пӑхать, мӗн кирлипе йӑлтах тивӗҫтерет.
Опекӑпа попечитель пайӗн ӗҫченӗсем ачана ӑҫта вырнаҫтарассине, кампа хӑварассине ҫитес вӑхӑтрах саккунпа килӗшӳллӗн татса парӗҫ.
Асӑнса хӑварар, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Шупашкарта тупса палӑртнӑ ку пӗрремӗш тӗслӗх. Иртнӗ ҫул ҫак вӑхӑталла тӳре-шара ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ виҫӗ ачана шута илнӗ.
Кӑрлач уйӑхӗн 13-мӗшӗнче пичет ӗҫченӗсем професси уявне палӑртнине, вӗсене республика ертӳҫи Михаил Игнатьев саламланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Калем ӑстисене, радиопа телевиденире, пичетӗн ытти органӗнче ӗҫлекенсене, ветерансене республика прокурорӗ Василий Пословский та саламланӑ. Вӑл ырӑ сунса ҫырнине прокуратура хайӗн сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.
Пичет отраслӗнче ӗҫлекенсене надзор органӗн ертӳҫи пӗрлехи информаци пӗрлӗхне йӗркелекенсем тата пулса иртекен пулӑмсене вӑхӑтра ҫутатакансем тата тишкерекенсем, объективлӑ хак паракансем тесе хакланӑ. Журналистсене прокуратура органӗсен ӗҫне ҫутатнӑшӑн тав тунӑ.
Кӑрлачӑн 13-мӗшӗнче Раҫҫей пичет кунӗ пулчӗ. Ҫак уйӑхӑн виҫҫӗмӗш вырсарни кунӗнче вара — Чӑваш пичечӗн кунӗ. Пичет отраслӗнче тӑрӑшакансен уявне кӑҫал кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче, 14 сехетре, Шупашкарти Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче ирттерӗҫ.
Паян пирӗн ҫӗршывра Раҫҫей пичет кунне уявлаҫҫӗ. Ҫак уйӑхӑн виҫҫӗмӗш вырсарни кунӗнче вара — Чӑваш пичечӗн кунӗ. Сӑмах май, пичет ӗҫченӗсем хӑйсен професси уявне кӑҫал кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче, 14 сехетре, Шупашкарти Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче пухӑнӗҫ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев журналистсене саламласа ҫапла каланӑ: «Эсир ҫынсене ҫӗршыв пурнӑҫӗнчи тата тӗнчери пысӑк пулӑмсемпе, обществӑшӑн пӗлтерӗшлӗ хыпарсемпе вӑхӑтра паллаштаратӑр. Халӑха ҫутта кӑларас, социаллӑ ҫивӗч ыйтусене татса парас тӗлӗшпе те сирӗн ӗҫӗн хакӗ пысӑк.
Эсир яланах малти ретре, ҫитӗнӳсемпе ҫӗнтерӳсем, улшӑнусемпе паллӑ ӗҫсем ҫинчен каласа кӑтартатӑр, вӗсене хак паратӑр. Ку питӗ кӑткӑс тата яваплӑ ӗҫ, ҫапах ӑна пичет ӗҫченӗсем пысӑк шайра тата тивӗҫлӗ пурнӑҫласа пыраҫҫӗ. Ахальтен мар пӗлтӗр республикӑри кӑларӑмсенчен чылайӑшӗ Пӗтӗм Раҫҫей конкурсӗсенче ҫӗнтерӳҫӗсемпе лауреатсем пулса тӑчӗҫ».
Шупашкарта пурӑнакан яша тата унӑн куккӑшне коммуналлӑ тӑкаксемшӗн нумай вӑхӑт хушши тӳлеменнипе хваттертен кӑларса янӑ. Хайхискерсене ун вырӑнне Ленин проспектӗнче вырнаҫнӑ общежитире пӳлӗм уйӑрса панӑ.
Шупашкарти пурӑнмалли ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх — хулари Чернышевский урамӗнчи 12-мӗш ҫуртри муниципалитет харпӑрлӑхӗнчи хваттерте пурӑнаканскерсен парӑмӗ 206,7 пин тенке ҫитнӗ. Икӗ арҫын 2013 ҫулхи пуш уйӑхӗнченпех коммуналлӑ тӑкаксемшӗн укҫа тӳлемен. Вӗсене куншӑн пӗрре мар асӑрхаттарнӑ, анчах усси пурпӗрех пулман. Ҫавна май управлени суда ҫитнӗ.
Халӗ те ҫак арҫынсен пӳлӗмре лӑпланса ларма май пулмӗ. Управлени специалисчӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсен унчченхи парӑма татмашкӑн та укҫа шырама тивӗ. Хваттертен кӑларса яни парӑма татмалла маррине пӗлтермест.
Сӑн ӳкерчӗкрен шикленсе банк карточки ҫинчи укҫасӑр тӑрса юлнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Кун пек пӑтӑрмахсем тата сиксе тухнине кура сисчӗвлӗх пирки тепӗр хут аса илтерни ытлашши пулас ҫук.
Маларах, аса илтерер, Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркассинче пурӑнакан 39 ҫулти, Ҫӗнӗ Шупашкарти 27-ри тата Шупашкарти 26-ри хӗрарӑмсем шар курнӑччӗ. Хальхинче 22 ҫулти Шупашкар хӗрӗ улталаннӑ, укҫасӑр тӑрса юлнӑ.
Вирус программа банк карттипе ҫыхӑннӑ телефон номерӗ ҫине смс-ҫыру ӑсатать. Унта кӑсӑклантармалли материал (калӑпӑр, сӑн ӳкерчӗк) пурри пирки ӗнентереҫҫӗ. Вӗсене пӑхас е хӑвӑн патна уҫласа илес тесен пӗр-пӗр каҫӑпа иртме сӗнеҫҫӗ. Ҫак утӑма тӑвакансем туххӑмрах укҫасӑр тӑрса юлаҫҫӗ.
Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Чӑваш Эн Элтеперӗ Михаил Игнатьев Раҫҫейри Ачасен хорӗпе иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче РФ Патшалӑх Канашӗнче концертпа пулнӑ ачасемпе чей сӗтел хушшинче тӗл пулнӑ. Унта ҫавӑн пекех икӗ ведомство ертӳҫи: вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗ Юрий Исаев тата культура министрӗ Константин Яковлев — пулнӑ.
Регион пуҫлӑхӗ пултаруллӑ ачасене ырланӑ, вӗсен сасси чун-чӗрене ҫӗклентерсе янине пӗлтернӗ. Ҫапла хыпарлать ЧР Элтеперӗн пресс-служби. Сӑмах май, раштавӑн 27-мӗшӗнчи Мускаври концерта ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин та хутшӑннӑ, хорпа темиҫе саслӑн тӗрлӗ юрӑ шӑрантаракан маттур ачасене алӑ ҫупса тав тунӑ.
Пирӗн республикӑран хор йышӗнче Шупашкарти Федор Лукин ячӗллӗ ача-пӑча музыка шкулӗнче вӗренекен сакӑр, Комсомольскинчи тата Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗршер ача пулнӑ.
Иртнӗ ҫул Шупашкарти аэропортран 250 пин ытла ҫын самолетпа ҫӗршывӑн тӗрлӗ хулине тата Турцине вӗҫнӗ. Ун пек цифра иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенченпе пулман та иккен.
2017 ҫулта, 15 ҫултан, унчченхиллех Анапӑна ҫуллахи рейссем уҫӑлнӑ, Турцинчи Анталья хулине Чӑваш Енӗн тӗп хулинчен самолетпа ҫитме май килнӗ.
Крыма илсе каякан рейссен шучӗ пӗлтӗр унчченхи ҫулхинчен икӗ хут нумайланнӑ. 2016 ҫулта Симферополе самолетпа 6 720 ҫын кайнӑ, 2017-мӗшӗнче — 13 350-ӗн.
Мускава Шупашкартан самолетпа каяс текенсем пӗлтӗр те яланхиллех йышлӑ пулнӑ. Виҫӗм ҫул вӗсен шучӗ 146 пин ҫын пулнӑ, пӗлтӗр — 211 пин.
Иртнӗ уйӑхӑн 27-мӗшӗнче Шупашкарти аэропорт амбулифт туяннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтӗрех пӗлтернӗччӗ.
Шупашкарта иртнӗ эрнере петарда сирпӗннине пула арҫын сусӑрланнӑ, тухтӑрсен унӑн пуҫ пӳрнине кассах илме тивнӗ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. Ман хулам Шупашкарӑм) портал хыпарлать.
Тӗп хулан пӗрлехи хурал-диспетчер служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ку пӑтӑрмах кӑрлач уйӑхӗн 4-мӗшӗнче каҫ кӳлӗм пулнӑ. Хевеш урамӗнчи 15/1 ҫурт картишӗнче 40 ҫулти арҫыннӑн аллинче петарда сирпӗннӗ. Суранланнӑскере ҫийӗнчех Васкавлӑ пулӑшу паракан пульницӑна илсе ҫитернӗ, унта вара тухтӑрсем пӳрнене кассах илнӗ.
Шупашкарта кӑшт маларах та кун йышши инкек пулнӑ, Ҫӗнӗ ҫул каҫхине 35 ҫулти арҫынпа унӑн 8 ҫулти хӗрӗ шар курнӑ. Ун чухне пӑтӑрмах 16 ҫулти каччӑ айӑпӗпе сиксе тухнӑ. Ҫул ҫитмен ҫав ҫамрӑк сирпӗнекен хатӗрпе юраман вырӑнта усӑ курнӑ.
+19.3 °C