Раҫҫей Президенчӗн суйлавӗ хыҫҫӑн Чӑваш Енри хӑш-пӗр тӳре-шара ӗҫсӗр юлассине систереҫҫӗ. Калаҫтаракан ҫак хыпара Александр Белов журналист «Правда ПФО» интернет-хаҫатра ҫырса кӑтартнӑ. Унта республикӑн Правительствинче ӗҫсӗр юлма пултаракан министрсен ячӗсене асӑнса кайнӑ.
Тӗнче тетелӗнчи хаҫат хыпарланине ӗненсен, ҫапла тума Михаил Игнатьев Элтепер ирттернӗ хупӑ канашлура йышӑннӑ.
Ӗҫрен хӑтармаллисен малтанласа ҫирӗплетнӗ списокӗнче ҫаксем имӗш: информполитика министрӗ Александр Иванов, транспорт министрӗ Владимир Иванов, строительство министрӗ Владимир Михайлов, юстици министрӗ Наталья Тимофеева, культура министрӗ Константин Яковлев.
Чӑваш Енӗн премьер-министрне Ивана Моторина та ӗҫрен хӑтармалла-мӗн. Ӑна Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхне лартма сӗнӗҫ имӗш. Республикӑн тӗп хулин сити-менеджерӗн мӗнпур ҫумӗсемпе пӗрлех ӗҫрен кайма тивессине асӑннӑ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн ертӳҫи Юрий Васильев вара Етӗрне суйлав округӗпе ЧР Патшалӑх Канашне суйланать сӑмах тухнӑ-мӗн. Вӑл ҫын пирки Чӑваш Енӗн Правительство пуҫлӑхне ларасси пирки те калаҫаҫҫӗ имӗш.
Паян иртнӗ Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче республикӑра кашни ҫынна пӗр уйӑх пурӑнма пурӑнма кирлӗ чи пӗчӗк укҫа виҫине пӑхса тухнӑ.
Кварталта пӗрре йышӑнакан ҫак цифра иртнӗ ҫулхи IV кварталшӑн палӑрмаллах чакнӑ. Кашни ҫынна пурӑнма уйӑхсерен кирлӗ укҫа виҫи 6,2 процент сахалланнӑ. Вӑтамран вӑл 8236 тенкӗпе танлашать. Тепӗр майлӑ каласан, 543 тенкӗ пӗчӗкленнӗ.
Вӑйпиттисене кирлӗ чи пӗчӗк укҫа виҫи 8719 тенкӗ тесе йышӑннӑ, пенсионерсене — 6716 тенкӗ, ачасене — 8365 тенкӗ.
ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче тухса калаҫнӑ Чӑваш Енӗн Ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Сергей Димитриев федерацин Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи мӗнпур регионта ҫак укҫа виҫи сахалланнине пӗлтернӗ. Ҫав шутра, ӑнлантӑмӑр ӗнтӗ, Чӑваш Ен те пур.
Чӑваш Енре пама йышӑннӑ «Амӑшӗн мухтавӗ» хисеп паллин эскизне конкурсра ҫирӗплетӗҫ. Паян иртнӗ Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ ларӑвӗнче ҫакӑн пирки йышӑну проектне сӳтсе явнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Амӑшӗн мухтавӗ» хисеп паллине парасси ҫинчен хушу кӑларнӑччӗ. Ку указа алӑ пуснине вӑл районсемпе хула администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗччӗ. Ӑна пама Амӑшӗн кунӗ умӗн (ку уява чӳк уйӑхӗн юлашки вырсарникунӗнче палӑртаҫҫӗ) йышӑннӑччӗ.
«Амӑшӗн мухтавӗ» хисеп паллин эскизне уйрӑм ҫын та, организаци те сӗнме пултарать. Ӗҫсене конкурсра пӑхса тухса ҫирӗплетӗҫ.
Ҫӗнтерӳҫӗне 10 пин тенкӗпе хавхалантарӗҫ тата унпа усӑ курма ирӗк панишӗн тепӗр 5 пин тенкӗ тӳлӗҫ.
Паян, Конституци кунӗнче, ҫӗршывӗпех Пӗрлехи йышӑну кунӗ ирттерчӗҫ. Чӑваш Енӗн Правительствин ертӳҫи Иван Моторин паян Муркаш районӗнчи Кашмаш ялӗнче пулнӑ. Унта пурӑнакансем премьер-министрпа шкул ыйтӑвне хускатнӑ. Аса илтерер, кивӗскере кӑҫал хупнӑччӗ. Ачасене шкул автобусӗпе ҫывӑхри Муркаш тата Ҫатракасси шкулӗсене автобусӗпе турттараҫҫӗ.
Кашмашсене республика Правительствин ертӳҫи 2022—2023-мӗш шкулсенче тума палӑртнине пӗлтернӗ. Анчаз кашмашсем унчсен кӗтесшӗн мар иккен, вӗсем шкула ҫитес ҫул тутарасшӑн. Республикӑран кайнӑ тӳре-шарана 1931 ҫулта хӑпартнӑ шкул вӗренме юрӑхлӑ тесе каласа ӗнентерме хӑтланакансем те тупӑннӑ.
Иван Моторин кашмашсене яла пырса шкула тепре хаклама шантарнӑ.
Чӑваш Енре нумай хваттерлӗ ҫуртра пурӑнакансем тӗплӗ юсав валли ҫителӗксӗр тӳлеҫҫӗ. Ҫакӑ ӗнер иртнӗ Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче палӑрнӑ.
Михаил Игнатьев Элтепер парӑм 550 миллион тенке ҫитнине каланӑ. «Вӑраха тӑсмасӑрах юсав ӗҫӗсене ирттермелли ҫуртсем пур, анчах та ҫынсем хӑйсен взносӗсене тӳлемеҫҫӗ. Кун пек чухне ыйту тарӑн шухӑша ярать. Теприсенче вара пушшех те урӑхла: программӑна кӗрсе юлаймаҫҫӗ, халӑх вара хӑй взносне ҫӗр процента ҫитиех пуҫтарса парать. Тӗрӗслӗхе шыраса ыйтӑва тӗплӗн татса пама тӑрӑшмалла», — тенӗ Михаил Игнатьев.
Республика ертӳҫисем халӑхпа тӑтӑшах тӗл пулмалла, лайӑх ӑнлантарса памалла тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫак шухӑша Михаил Васильевич ӗнерхи ларура асӑннӑ.
Чӑвашла кӗнекесем пичетлеме республика хыснинчен малашне те укҫа уйӑрӗҫ. Паян иртнӗ Чӑваш енӗн Министрсен Кабинечӗ ларӑвӗнче ытти чылай ыйтупа пӗрлех ҫакна та хускатнӑ.
Республикӑри социаллӑ пӗлтерӗшлӗ кӗнекесене пичетлеме регион бюджетӗнчен вӗҫӗмех укҫа уйӑрнӑ. Вӑл укҫана Чӑваш кӗнеке издательствине панӑ. Маларах издательство республикӑн унитарлӑ предприятийӗ пулнӑ та «кӗмӗл» куҫарнӑ чух йывӑрлӑх пулман. Анчах кӑҫалхи ҫуркунне кӗнеке издательствине приватизацилесе акционерсен обществи туса хунӑ. Ҫавна май Чӑваш Енӗн правительстви укҫа уйӑрас ыйтӑва урӑхлатма йышӑннӑ.
Республикӑн информаци политикин тата массӑллӑ коммуникаци министрӗ Александр Иванов Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче Чӑваш кӗнеке издательствине малашне те укҫа уйӑрассине пӗлтернӗ, анчах йӗрки кӑштах улшӑнӗ. Тупра малашне те чӑвашла кӗнекесем, ача-пӑча литератури, ӑслӑлӑх кӗнеки кӑларма кайӗ.
Ҫак кунсенче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев
умлӑ-хыҫлӑ икӗ кун республикӑн муниципалитечӗсенчи пуҫлӑхсемпе тӗл пулнӑ.
Авӑн уйӑхӑн 6-мӗшӗнче Правительство ҫуртне Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхне Александр Осипова, ӗнер Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхне Андрей Васильева йыхравланӑ. Муниципалитет пуҫлӑхӗн пуканне вӗсем иккӗшӗ те хальтерех йышӑннӑ.
Аса илтерер, Андрей Васильев Вӑрмар район администрацине авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнченпе ертсе пырать. Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулма тӗв тунӑ кандидатсем хушшинче Петр Айвенов ятлӑ ҫын та пулнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Каҫал тӑрӑхне Александр Осипов ҫак уйӑхран ертсе пыма пуҫлассине те сайт хыпарланӑччӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, политик тата патшалӑх ӗҫченӗ пулма ӗмӗтленекен шкул ачипе тӗл пулнӑ. Шупашкарти предприятисенчен пӗринче кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗнче пулнӑ чух Татьяна Владимирова хӑйӗн ӗмӗт-шухӑшӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Ҫавӑн чухне Элтепер хӗрачана Правительство ҫуртне чӗнме шантарнӑ.
Ӗнер Таня тата унӑн амӑшӗ Елена Александровна министрсем тата ӗҫ тӑвакан влаҫра тӑрӑшакан ытти тӳре-шара ӗҫлекен ҫуртра пулнӑ. Хӗрача хӑйне чӗнессине ӗненмен, йыхравланӑ хыҫҫӑн савӑннӑ тесе пӗлтернӗ.
Михаил Игнатьев унччен те шкул ачипе тӗл пулнӑччӗ. Вӑл арҫын ача Шупашкарти 5-мӗш гимназире (ӑна Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Инна Исаева ертсе пырать) вӗренетчӗ.
Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ячӗпе ҫырнӑ уҫӑ ҫырӑва канашсем петицисен порталӗнчен пӗринче пичетленӗ. Унта кӑтартнӑ дата — кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗ.
«Хисеплӗ Владимир Владимирович! Эпир, Чӑваш Республикинчи Канаш хулинче пурӑнакансем, пирӗн ыйтӑва тимлӗх уйӑрма ыйтатпӑр», — пуҫланӑ петицие.
Унта шыв пӑрӑхӗ шӑтнипе утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, шыв парассине чакарнине пула утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче типӗ ларнине, кайран хӑш-пӗр кун шыва графикпа пама тытӑннине ҫырса кӑтартнӑ.
Хулари «Водоканал» предприяти электроэнергипе тивӗҫтерекенсем умӗнче парӑма кӗрсе кайнине пула йывӑрлӑх сиксе тухнӑ иккен.
Канаш хулинче утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче шывпа тивӗҫтерессине чакарнине эпир те ҫырнӑччӗ. Ҫутӑ парассине чакарнӑ хыҫҫӑн насуссенчен улттӑшӗ ҫеҫ ӗҫленӗ. Пусӑм пӗчӗккипе шыв 4–5-мӗш хутсене ҫитеймен. Канашри шыв ыйтӑвне Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Правительство пайташӗсемпе ирттернӗ канашлура хускатнӑччӗ, ун хыҫҫӑн ыйту татӑлнӑччӗ.
Апатлантарма хальлӗхе саккунах кӑларман-ха. Хальлӗхе вӑл проект шайӗнче. Саккун проектне паян иртнӗ Чӑваш Енӗн Правительствин ларӑвӗнче республикин вӗренӳ ҫинчен калакан саккунне улӑшу кӗртес ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Проекта хатӗрленисем саккунӑн 14-мӗш статйине улшӑну кӗртесшӗн.
Саккун проектне сахал тупӑшлисен ачисене тӳлевсӗр апатлантарас тӗллевпе хатӗрленӗ. Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, Шупашкарти кадет корпусӗ 2016 ҫултанпа Вӗренӳ министерствин балансӗ ҫинче. Ҫывӑх вӑхӑтра вӑл федерацин Атӑлҫи округӗн шайне тухӗ. Шупашкарта шкул вырӑнне корпус тӑвас ӗҫ кӗҫех пуҫланмалла. РФ Хӳтӗлев министерстви те ӑна тума пулӑшмалла. Иртнӗ уйӑхӑн вӗҫӗнче тӑватӑ енлӗ килӗшӗве алӑ пусса та ҫирӗплетнӗччӗ.
Паянхи кун шкулта вӗренекен 200 ытла ачаран 24-шӗн ҫемьери тупӑш шайӗ республикӑра пурӑнмалли чи пӗчӗк виҫерен сахалрах. Вӗсене тӳлевсӗр апатлантарасшӑн.
+15.3 °C