Шупашкар районӗнчи Мамка ялӗнче пурӑнакан Зоя Морозова 100 ҫул тултарнӑ. Зоя Даниловнӑна сумлӑ юбилейпе саламлама район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ — ял хуҫалӑхӗпе экологи пайӗн ертӳҫи Сергей Ванюшкин тата Ишлей ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Евгений Субботин пынӑ.
Зоя Даниловна ҫулне кура мар хастар та вӑй-халлӑ. Ҫавна май вӑл тепӗр юбилейне те паллӑ тума ӗмӗтленет. Виҫӗ ывӑлпа пӗр хӗр ҫуратса ура ҫине тӑратнӑ хӗрарӑм паянхи кун кӗҫӗннин Михаилӑн ҫемйипе пӗрле пурӑнать. Халӗ унӑн сакӑр мӑнук тата вун икӗ кӗҫӗн мӑнук.
Коллективизаци тапхӑрӗнче, вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче, ун хыҫҫӑн самай нуша курнӑ Зоя Морозова «Тыл ӗҫченӗ» тата «Ӗҫ ветеранӗ» хисеплӗ ятсене тивӗҫнӗ. Унсӑр пуҫне ӑна «1941-1945 ҫулсенчи Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче хастар ӗҫленӗшӗн» медальпе, ытти наградӑпа чыс тунӑ.
Раҫҫейри Сурдлимпиада комитечӗ Чӑваш Республикин Пуҫлӑхне Михаил Игнатьева саламлӑ тав ҫырӑвӗ ярса панӑ, унта Элтепере Анастасия Мамлина 23-мӗш ҫуллахи Сурдлимп вӑййисенче медаль ҫӗнсе илнӗ ятпа ырӑ сӑмахсем ҫырнӑ. Кун пирки ӗнер Спорт министерстви хӑйӗн сайтӗнче пӗлтернӗ.
Аса илтеретпӗр: япӑх илтекен тата пачах илтмен спортсменсен тӑватӑ ҫулта пӗрре иртекен ӑмӑртӑвӗ кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 18-30-мӗшӗсенче Турцири Самсун хулинче пулнӑччӗ. Унта 85 патшалӑхран 2627 спортсмен хутшӑннӑччӗ.
«Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ команди 199 медаль ҫӗнсе илчӗ. Пирӗн спортсменсен ҫӗнтерӗвӗнче сирӗн спортсменкӑн Анастасия Мамлинӑн тӳпи те пысӑк. Вӑл сӑнӑ ывӑтса бронза медале тивӗҫрӗ», — палӑртнӑ Раҫҫейри Сурдлимпиада комитечӗн президенчӗ Александр Романцев хӑйӗн тав ҫырӑвӗнче.
Палӑртса хӑварар: Шупашкарти спортпа адаптаци шкулӗн вӗренекенӗ хальхинче кӑна мар, иртнӗ Сурдлимп вӑййисенче те палӑрнӑ. Болгарири София хулинче вӑл йӗтре тӗртсе — 5-мӗш, сӑнӑ ывӑтса 8-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Хальхинче вара Настя сӑнна 45 метр та 68 сантиметра ывӑтса «бронзӑллӑ» пулчӗ.
Шупашкарта пурӑнакан ватӑ хӗрарӑмӑн Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин медалӗсемпе орденӗсене вӑрланӑ. Ӑна унӑн тӑванех йӑкӑртнӑ.
63 ҫулти хӗрарӑм медальсемпе орденсем ҫухалсан полицирен пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсене вӑл хваттерте упранӑ. Медальсемпе орденсем пирки пӗрле хваттерте пурӑнакан тӑванӗсем ҫеҫ пӗлнӗ.
Полици вӑрӑ йӗрӗ ҫине тӳрех ӳкнӗ. Хаклӑ япаласене тӑванӗн хӗрӗ ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче вӑрланӑ-мӗн. Хайхискер пӗр медальне Шупашкарти пӗр пасарта сутнӑ. Халӗ полицейскисем ҫав медале шыраҫҫӗ. Ыттисене хуҫине тавӑрса панӑ ӗнтӗ.
Ватӑ хӗрарӑмӑн тӑванӗн хӗрӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.
ЧР финанс министрне Светлана Енилинӑна РФ МЧСӗн Чӑваш Енри управленийӗн ертӳҫи Станислав Антонов тата ЧР граждан хӳтӗлевӗпе инкеклӗ лару-тӑру енӗпе ӗҫлекен патшалӑх комитечӗн председателӗ Вениамин Петров чысланӑ.
Ведомство пуҫлӑхне граждан хӳтӗлевне ҫирӗплетнӗшӗн «Василий Чуйков маршал» медальне панӑ. Светлана Енилинӑна паян, нарӑс уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, чысланӑ.
Станислав Антонов палӑртнӑ тӑрӑх, МЧСпа ЧР Финанс министерстви пӗрле ӗҫлени инкеклӗ лару-тӑрӑва сирме пулӑшать. Станислав Антонов малашне те килӗштерсе ӗҫлессе шанать.
Пӗлтӗр ҫурла уйӑхӗнче ятарлӑ 1-мӗш шкулта технологи предметне ертсе пыракан Сергей Григрьев чӑн-чӑн паттӑрла ӗҫ тунӑ. Вӑл «Волжские зори» санаторире каннӑ чухне бассейнра путакан хӗрарӑма ҫӑлнӑ.
Сергей Григорьев каланӑ тӑрӑх, кӑнтӑрла вӗсем бассейнра шыва кӗнӗ. Унччен те пулмасть — вӑл шывпа чыхӑнакан хӗрарӑма курнӑ. Ӑна никам та асӑрхаман. Пурте вӑл ҫапла ахаль кӑна хӑтланать тесе шухӑшланӑ.
Арҫын ун патне пырса шывран тухма пулӑшнӑ. Кӑштахран Хусан хӗрарӑмӗ Сергея тав тунӑ.
Ун чухне Сергей Григорьева Хисеп хучӗпе чысланӑ. Ҫак кунсенче вара ӑна патшалӑх наградине панӑ — «Вилекенсене ҫӑлнӑшӑн» медаль.
Ҫӗнӗ Шупашкарти стоматологи поликлиникин врачӗ Наталья Термышева «Стоматологи отличникӗ» медальпе чысланӑ. Наградӑна Чӑваш Енӗн стоматологӗсен ассоциацийӗн президенчӗ, вӑл «Шупашкарти стоматологи поликлиники» автономи учрежденийӗн тӗп врачӗ, Владимир Викторов тыттарнӑ. Ку медале Раҫҫейӗн стоматологӗсен ассоциацийӗ парать иккен. Чыслав ӗнер, Стоматологсен обществин ларӑвӗ вӑхӑтӗнче иртнӗ.
Шӑл тухтӑрӗсем медаль парассишӗн кӑна пухӑнман-ха. Ӗнерхи лару вӗсемшӗн — йӑлана кӗнӗскер. Чӑваш Енӗн шӑл тухтӑрӗсем стоматологи тытӑмне аталантармалли планпа ӗҫлеҫҫӗ иккен.
Республикӑри стоматологи поликлиникинче иртнӗ ларура шурӑ халатлисем сиплевпе кӑна мар, ӗҫ йӗркелӗвӗпе ҫыхӑннӑ самантсене те хускатнӑ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин штатра тӑман тӗп стоматологӗ Вячеслав Бычков, сӑмахран, «Тухӑҫлӑ килӗшӳ» темӑпа доклад тунӑ. Ӗҫ килӗшӗвне епле тусан ӗҫе лайӑхрах йӗркелеме май пуррине вӑл ӑнлантарса панӑ.
Тухса калаҫакан ытти стоматологсем вара шӑл чирӗсене сиплемелли ҫӗнӗ меслетпе тата янах кӑлтӑкне епле майпа пӗтермелли пирки каласа кӑтартнӑ.
Паян, пушӑн 26-мӗшӗнче, ЧНК Президиумӗн ларӑвӗ иртрӗ. Унта «Чӑваш халӑхӗшӗн тунӑ тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» медаль конкурсне пӗтӗмлетрӗҫ. Президиум пайташӗсене ытларах Ювенальевсем ӑсталанӑ эскиз кӑмӑла кайрӗ.
Асаилтеретпӗр, ЧНК ку конкурса кӑрлач уйӑхӗнчех пуҫласаччӗ. Ӗҫсене нарӑсӑн 24-мӗшӗччен ярса памаллаччӗ. Пушӑн 1-мӗшӗнчен каярах мар ӑмӑртӑва пӗтӗмлетсе ҫӗнтерӳҫе палӑртмаллаччӗ. Ку — конкурсӑн йӗрке-шывне тӗпе хурсан. Анчах та хутшӑнакансем ҫуккине пула халь тин ҫеҫ пӗтӗмлетме май пулчӗ пулас.
Тепӗр вариант шутӗнче Николай Плотников хатӗрленӗ эскиз пулчӗ.
Ҫулталӑк каялла Челепи хули ҫине метеорит персе аннӑччӗ. Ӑна пула хулари пин ытла ҫын шар курнӑччӗ.
Сочире иртекен олимп вӑййинче те ҫак пулӑма аса илсе икӗ ӑмӑрту ҫӗнтерӳҫисене метеорит тӗпренчӗкӗсене кӗртсе лартнӑ медальсемпе чыслӗҫ. «Телейлисен» йышне ҫарт-ту йӗлтӗрӗн тата таканпа (конькипе) чупассин спорчӗн ҫӗнтерӳҫисем лекнӗ иккен. Пурӗ 50 медаль хатӗрленӗ, вӗсенчен спортсменсене 10-шӗ ҫеҫ лекӗҫ. Ыттисем сувенир евӗр валеҫӗҫ.
Малтанах медальсемпе паян чыслама шут тытнӑ пулнӑ, анчах олимп комитечӗ ларса шутланӑ хыҫҫӑн вӑл медальсемпе спортсменсене каярах чыслама йышӑннӑ — курма килнисем мӗншӗн икӗ медальпе чысланине ӑнланмӗҫ тесе пӗлтернӗ. Ҫапла май метеоритлӑ медальсене ҫӗнтӗрӳҫӗсен наци олимп комитечӗсене парӗҫ — лере вара уйрӑммӑн чыслӗҫ. Паллах, ҫӗнтерӳҫӗсене ахаль медальсемсӗр те хӑвармӗҫ.
+3.3 °C