Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Сцена ӳнерне юратакансен клубӗ ӗҫлеме пуҫлӗ. Кун пирки культура учрежденийӗ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн пабликӗнче пӗлтернӗ.
«Хамӑрӑн тӗпеле пурне те хапӑлласа йышӑнатпӑр. Унта репертуарти спектакльсене хӗрӳн сӳтсе явма, театр ӗҫченӗсене сӗну-канаш пама, хӑвӑрӑн пултарулӑхӑрпа паллаштарма май пулӗ!
Эпир сирӗншӗн ӗҫлетпӗр, юратнӑ куракансем! Клуб пире пӗр-пӗринпе татах та ҫывӑхланма, тӑванлашма пулӑшӗ. Театр ӗҫченӗсемпе куракансем пӗр сывлӑшпа сывласан пурнӑҫ тем тесен те илемлӗрех, туллирех, интереслӗрех», — тесе чунтан, кашни сӑмахне виҫсе-хакласа ҫырнӑ хыпарта.
Театра юратакансен клубне халӑх юратакан поэт, сценарист, драматург Марина Карягина ертсе пырӗ. Апла пулсан, ҫак йӗркесен авторӗ шухӑшланӑ тӑрӑх, клуб ячӗшӗн пуҫтарӑнакан ушкӑн пулмалла марах.
Авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Современная литература народов России. Поэзия и проза тюркских и монгольских народов» антологие презентацилеме пуҫтарӑнӗҫ. Кӗнекене 2024 ҫулта Мускавра пичетлесе кӑларнӑ. Ӑна хальхи вӑхӑтри Раҫҫейӗн халӑхӗсен литературин антологине пичетленӗ май кун ҫути кӑтартнӑ. Кӗнекене наци литературине пулӑшас программӑпа килӗшӳллӗн пичетлесе кӑларнӑ.
Унччен асӑннӑ ярӑмпа «Поэзи», «Проза», «Драматурги» томсене кун ҫути кӑтартнӑ.
Хальхи кӑларӑма 10 чӑваш авторӗн хайлавӗ кӗнӗ. Вӗсем ҫаксем: Николай Теветкел (Петровский), Юрий Сементер (Семенов), Галина Матвеева (Антонова), Станислав Сатур (Никоноров), Олег Прокопьев – поэзи; Людмила Сачкова, Валентин Константинов, Улькка Эльмен (Ольга Куликова), Владимир Степанов, Елен Нарпи (Елена Перепелкина) – проза.
Чӑваш Енри ушкӑн (вӗсем сӑнӳкерчӗкре сӑнланнӑ) ытарайми Крым Республикине тухса кайнӑ. Кун пирки ҫак йӗркесен авторӗ Лидия Филиппова журналист, поэт, писатель тата публицист Лидия Филиппова хыпарлани тӑрӑх пӗлчӗ.
Чӑваш Енри ҫыравҫӑсем Крымри темиҫе хулара пулӗ: Алуштӑра, Алупкӑра, Гурзуфра, Ялтӑра тата ытти ҫӗрте. Ҫапла, ҫапла пуҫ ҫаврӑнса каймалла! Вӗсем «Книга — это бессмертие» (чӑв. Кӗнеке — вӑл вилӗмсӗрлӗх) Пӗтӗм тӗнчери I литература фестивальне хутшӑнӗҫ. Фестивале Тӑван ҫӗршывӑмӑрӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе кӑҫал 80 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑваш Енри калем ӑстисем Крымра кун ҫути кӑтартнӑ «Золотой салют колосьев» чӑваш поэзийӗн антологийӗпе паллаштарӗҫ.
Паян, ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ, 95 ҫул тултарнӑ.
Вӑл — Раҫҫейри хӑйне евӗр академи учрежденийӗсенчен пӗри. Унта литературӑна, чӗлхе пӗлӗвне, ӳнере тата чӑваш халӑхӗн историйӗпе этнологине тӗпчеҫҫӗ. Археологи енӗпе те нумай ӗҫлет.
Институт пуян наука архивӗпе тата библиотекӑпа мӑнаҫланама пултарать. Фондра 152 пин ытла единица пуянлӑх.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Олег Прокопьевӑн «Чӑвашӑм, пурӑн!» кӗнеки пичетленсе тухнӑ. Кун пирки издательствӑра ӗҫлекен Ольга Иванова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Олег Прокопьев — паллӑ радиожурналистҫеҫ мар, сӑвӑсем те ҫырать. Унӑн пӗрремӗш кӗнеки «Шыв ҫинчи сар хӗвел ҫулӗпе…» ятпа 2008 ҫулта пичетленсе тухнӑ. Сӑввисем «Чӑваш поэзийӗн антологийӗнче» те пичетленнӗ.
«Чӑвашӑм, пурӑн!» кӗнекене Олег Ивановичӑн юлашки вӑтӑр ҫулта хайланӑ сӑввисенчен суйласа илнисем кӗнӗ.
Кӑркӑстанра чӑваш ҫыравҫин Дмитрий Моисеевӑн кӗнеки пичетленсе тухнӑ. Кун пирки автор «ВКонтактра» халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Бишкекра манӑн «Ют пахчари хӑмла ҫырли» кӗнеке кӑркӑсла пичетленсе тухнӑ.
Калавӑмсене темиҫе чӗлхене куҫарса литература журналӗсенче кун ҫути кӑтартнӑ-ха, анчах ку таранччен урӑх чӗлхепе уйрӑм кӗнеке тухманччӗ. Кӑркӑссем калама ҫук пысӑк парне турӗҫ. Хайлавсене кӑркӑсла куҫарнине те эпӗ пӗлнӗ, ҫапах вӗсене кӗнекелесе кӑларасси пирки шухӑшлама та пултарайман», — пӗлтернӗ калем ӑсти.
Куҫаруҫи – кӑркӑс ҫыравҫи, журналисчӗ, педагогика ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, ачасене чӗлхесем вӗрентессипе, тивӗҫлӗ воспитани парассипе ҫыхӑннӑ ыйтусемпе 100 ытла наука ӗҫӗ ҫырнӑ, 20-е яхӑн учебник хатӗрлесе кӑларнӑ Кыялбек Акматов.
Шупашкар хулинчи халӑха социаллӑ пулӑшу паракан комплекслӑ центрта ватӑсене чӑваш классикӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
«Литература классикӗн классикӗ» литература сехетне Константин Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Литература сехетне хальхинче те М. Шумилов ячӗллӗ вулавӑш ӗҫченӗ
Наталья Хуморова йӗркеленӗ. Вӑл Константин Иванов ҫинчен кӑсӑклӑ нумай факт каласа кӑтартнӑ.
Чӑваш Енӗн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче литература пултарулӑхӗн регионсем хушшинчи IX «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Кӑҫалхи конкурса Константин Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑвашла сӑвӑ сыракан 15-25 ҫулсенчи ҫамрӑксем хушшинче пӗрремӗш вырӑна Ҫӗрпӳри 2-мӗш вӑтам шкулти чӑваш чӗлхипе литератури учителӗ Ксения Леонтьева ҫӗнсе илнӗ. 25-35 ҫулсенчи авторсенчен Шупашкарти И. Тургенев ячӗллӗ вулавӑшри Кристина Васильева пӗрремӗш вырӑна тивӗҫнӗ.
Чӑвашла проза ҫыракан 25-35 ҫулсенчи ҫамрӑксенчен жюри Вӗренӳ тата ачасене комплекслӑ пулӑшакан центрӑн вырӑс чӗлхи учителӗн Елена Кудрявцевӑн ӗҫне суйласа илнӗ.
Кунсӑр пуҫне 2-мӗш тата 3-мӗш вырӑна тухнисене те палӑртнӑ, вырӑсла ҫыракан авторсене те чысланӑ.
Алексей Афанасьевӑн «Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ» романӗ кун ҫути курнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствин ӗҫченӗ Ольга Иванова «Контактри» хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, романӑн пӗрремӗш кӗнеки 2023 ҫулта кун ҫути курнӑ, пӗлтӗр – иккӗмӗшӗ, нумаях пулмасть, ав, виҫҫӗмӗшӗ пичетленсе тухнӑ.
Алексей Афанасьев Тутарстанри Потап-Тӑмпӑрлӑ чӑваш ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. Вӑл — прозаик, поэт тата куҫаруҫӑ. Пултаруллӑ ҫав ҫын вырӑсла та, удмуртла та лайӑх пӗлнӗ, ҫамрӑк чух шкулта ачасене удмурт чӗлхине вӗрентнӗ.
Чӑваш Енӗн Ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче Улькка Эльменӗн «Интернетри юрату» кӗнекине хӑтланӑ. Унта кӗнеке редакторӗ Ольга Австрийская тата ҫыравҫӑсемпе поэтсем хутшӑннӑ.
Вулавӑшӑн краеведенипе наци литературин пайӗн заведующийӗ Эвелина Малеева палӑртса хӑварнӑ тӑрӑх, «Интернетри юрату» кӗнеке ача-пӑчапа ҫамрӑксем валли ҫырнӑ кӗнекесен алҫырӑвӗсенчен конкурсӗнче ҫӗнтернӗ.
Ҫӗнӗ кӑларӑм Чӑваш кӗнеке издательствинче 2024 ҫул вӗҫӗнче пичетленсе тухнӑ. Кӗнекери тӗп сӑнарсем – хулари шкулта 10-мӗш класра вӗренекенсем: Дима Егоров, Катя Кулагина, Коля Петров, Лариса Игнатьева.
-3.7 °C