Шупашкарта икӗ хутлӑ экскурси автобусӗсем ҫӳретме тытӑнасшӑн. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков «City Sightseeing Moscow» компани президенчӗпе Сергей Лаврентьевпа, «City Sightseeing Kazan» ертӳҫипе Музаффара Собержановпа калаҫнӑ.

Хӑнасем хулапа паллашнӑ. Экскурси хыҫҫӑн вӗсем хула лайӑх енне улшӑннине палӑртнӑ. Проекта тӗрӗс йӗркелесен Шупашкар Атӑл ҫинчи туризм центрӗ пулассине пӗлтернӗ.

Икӗ хутлӑ автубуссем ярсан экскурси маршручӗ 1 сехете яхӑн тӑсӑлассине пӗлтереҫҫӗ. Билет хакне пӗр талӑк ҫухатмӗ. Пӗр сӑмахпа, туристсем пӗр чарӑнура тухса хулапа паллашма, кайран каллех автобуса ларма пултараҫҫӗ.

Автобуса 55 ҫын вырнаҫӗ. Сусӑрсем валли ятарлӑ вырӑнсем пулӗҫ.

Пӗтӗм тӗнчери официаллӑ тупӑшусенче пирӗн ҫӑмӑл атлетсем икӗ ҫула яхӑн ҫӗнтермен. Нумаях пулмасть вара Клавдия Афанасьева ҫӑмӑл атлетика енӗпе иртнӗ Европа ӑмӑртӑвӗнче мала тухнӑ. Вӑл 20 ҫухрӑмлӑ дистанцие хӑвӑрт утса ылтӑн медаль илнӗ.

Клавдия нейтраллӑ ялавпа тупӑшнӑ. Малтанах вӑл майӗпен утнӑ, кайран хӑвӑртлӑха ӳстернӗ. Юлашкинчен Испанири Мария Персран иртсе кайнӑ. Мария финиша иккӗмӗш ҫитнӗ.

Клавдия Польшӑри Быдгоще поселокӗнче иртнӗ ӑмӑртура дистанцие 1 сехет те 31 минут та 41 ҫеккунтра парӑнтарнӑ. Сӑмах май, 21 ҫулти пике Олимп резервӗсен Шупашкарти училищинче вӗренет.

Шупашкарти Лакрей вӑрманӗнче ҫывӑх вӑхӑтра Алтай пакшисем пурӑнма пуҫлӗҫ. Вӗсене ҫӗнӗ вырӑна хула кунӗ тата парк 60 ҫул тултарнӑ вӑхӑтра ярӗҫ.

Алтай пакшисене Хусанти питомникран илсе килӗҫ. Пакша-телеутка питӗ ҫӑра тирлӗ. Ку пакша хитре, пӗр вырӑнта лара-тӑра пӗлмест, илемлӗ тата ырӑ чунлӑ.

Пакша Лакрей вӑрманне мӗн йӗркеленӗренпех унти элем шутланнӑ. Малтанласа вӑл йышлӑ пулнӑ, вӑхӑт иртнӗҫемӗн унӑн шучӗ сахалланса юлнӑ.

Пакша ҫӗнӗ вырӑна тата ҫынсене хӑнӑхтӑр тесе ку чӗрчун валли ятарлӑ пӳртсем тата валашкасем йӗркелесшӗн. Ҫынсем кирлӗ-кирлӗ мар апат парасран мӗнпе тӑрантармаллине вӗрентсе ҫырса ҫапӗҫ.

Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Лакрей вӑрманӗнче вай-фай ҫыхӑну йӗркелессине пӗлтернӗччӗ.

Патӑрьел районӗнчи Турхан ялӗнче Кокель плэнерӗ кӑҫалхипе 11-мӗш хут иртет. Унта Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчен килнӗ. Зуфар Гимаев, Юрийпе Татьяна Бердниковсем (Хусан), Сергей Качин (Харьков), Владимир Чернышев (Минск), Алексей Волковпа Вера Дмитриева (Шупашкар), Алия Зейнутдинова (Питӗр) Аслӑ Чемен ялӗнче пурӑнакан Нина Мулгачева патӗнче пулнӑ.

Вӗсем кинемей тӗрӗ тӗрленине, кӑмакара ҫӑкӑр пӗҫернине ӳкернӗ. Ӳнерҫӗсем ҫуртпа та паллашнӑ, аваллӑхпа ҫыхӑннӑ япаласене типтерлӗ упранинчен тӗлӗннӗ.

Нина Михайловнӑн ҫуртне музейпа танлаштарма пулать. 50 ҫул каяллахипе танлаштарсан, унӑн пӳрт ӑшчикӗ нимӗнпе те улшӑнман. Стена ҫинче – ӳкерчӗксем, урайӗнче – кавир.

Плэнера кашни ҫулах ирттерессине йӑлана кӗртнӗ.

Шупашкарти Мускав район прокуратури тӳлев илнӗ чух улталанӑ ӗҫе тӗпчессине тӗрӗслесе тӑрассине пӗлтерет.

Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, сусӑрсен обществисенчен пӗрне ертсе пынӑ пуҫлӑх ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса 15 миллион ытла тенкӗ субсиди илнӗ.Пӑтӑрмах 2014 ҫулхи ака уйӑхӗн 25—30-мӗшӗсенче пулнӑ.

Федераци хыснинчен килнӗ «кӗмӗл» предприятире 66 сусӑр валли ӗҫ вырӑнӗ туса пама тата 22 инвалида урӑх профессие алла илтерме каймалла пулнӑ. Вӑхӑт иртнӗ — укҫи те, ӗҫ вырӑнӗ те пулман.

Федераци хыснине 15 миллион тенкӗ ытла шар кӑтартнӑ пуҫлӑх тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тӗпчевҫӗсем малалла тӗпчеҫҫӗ. Ӑна вӗҫне ҫитерсен суда ярса парӗҫ. Прокуратура, маларах палӑртрӑмӑр ӗнтӗ, сусӑрсене ултаанӑ тагта хыснана тӑкак кӳнӗ пуҫлӑх ӗҫне тӗрӗслесе тӑрӗ.

Шупашкарта «Батарейкӑна утилизацие пар – пирӗн планетӑна ҫӑл» ятпа акци иртет. Ӑна Раҫҫейри Экологи ҫулталӑкне халалланӑ.

Акци утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗнче иртӗ. Ҫав кун пурте кивӗ батарейкӑсене утилизацие пама пултарӗҫ. Вӗсене ҫак адреспа йышӑнаҫҫӗ: Шупашкар хули, Ленинград урамӗ, 33-мӗш ҫурт. Батарейкӑсене 14 сехетрен пуҫласа 19 сехетчен йышӑнаҫҫӗ.

Унтан батарейкӑсене Чӗлепи хулине утилизацие илсе кайӗҫ. Ҫак акцие йӗркелесе ҫынсене батарейкӑна кирлӗ пек утилизацилеме вӗрентесшӗн, вӑл тавралӑхшӑн сиенлӗ пулнине пӗлтересшӗн.

Шупашкарта пурӑнакан ватӑ хӗрарӑм 300 пин тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ. Халӗ полицейскисем ултавҫӑна шыраҫҫӗ.

79 ҫулти хӗрарӑм полицие утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче килнӗ. Вӑл каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, ун патне урамра хӗр пынӑ та пӗр эрне пурӑнма ирӗк ыйтнӑ. Ватӑскер хирӗҫлемен.

Унтан ҫакскер кинемее укҫа хакӗ пӗтнине ӗнентернӗ, ырантан вӗсене улӑштарма тытӑнаҫҫӗ имӗш. Унтан ватӑскер банка кайнӑ та укҫи-тенкине илнӗ.

Унтан хӗр хваттер хуҫи чирлине пӗлтернӗ. Ватӑскер унран пулӑшу ыйтнӑ. Ҫапла вӗсем сывалмалли йӑла тунӑ, ҫуртапа пӗрле укҫа та хунӑ. Кун хыҫҫӑн хӗр укҫана хаҫатпа чӗркесе шкап тӑррине хума, унтан чиркӗве кайма ыйтнӑ. Паллӑ ӗнтӗ: ҫав вӑхӑтра хӗр те, 300 пин тенки те ҫухалнӑ.

Фестивале пухӑннисем хушшинче хӗрарӑмсем те пулнӑ

Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Атӑл хӗррине арӗ-арӑмӗ, хӗрӗ-каччи пуҫтарӑннӑ. Вӗсене пулӑ тытма юратни пӗр ҫӗре пухнӑ. Алла вӑлта тытса пуҫтарӑннисен тепӗр пӗр пеклӗх те пур. Вӗсем пурте — сусӑрсем. Апла пулин те тулли пурнӑҫпа чунтан киленме пӗлеҫҫӗ, кӑмӑла ҫывӑх киленӗҫ те пур ҫак маттурсен.

«Рыбалка без границ» (чӑв. Пулӑ тытасси чикӗсӗр) ят панӑ фестивале унччен те йӗркеленӗ. Кӑҫалхине Чӑвашрисем ҫеҫ мар, кӳршӗллӗ Мари Элтан та пулӑҫсем килсе ҫитнӗ. «Мана йӑлтах килӗшрӗ», — пӗлтернӗ «Pro город» интернет-хаҫата кӑҫал фестивале пуҫласа хутшӑннӑ Людмила Щербакова.

Фестиваль 13 сехетре кӑна пуҫланнине пӑхмасӑрах сусӑр пулӑҫсем ирех хавас кӑмӑлпа Атӑл ҫыранӗн хӗррине пухӑннӑ. Йышпа пӗрле ирттернӗ мероприятирен вӗсем хаваслӑн саланнӑ.

Сергей Зотов суранӗсем. К.Ишутов тунӑ сӑн

Иртнӗ кӗҫнерникунпа эрнекун хушшинчи каҫхине «СНЕГ» харпӑр хурал предприятийӗн ӗҫтешӗсем саккуна пӑсса ӗҫлекен казиносене тӗрӗслеме тухнӑ Константин Ишутовпа Сергей Зотова хастарсене хӗненӗ. Чи малтанах хуралҫӑсем хулари Вокзалҫум урамӗнчи 1д ҫурта ҫитнӗ Сергей Зотова тытса чарнӑ. Ӑна пулӑшма Константин Ишутовпа Алексей Лапшин тухнӑ, анчах вӗсене те вӑйпа пӳлӗмре тытса хупнӑ. Хастарҫӑсем темиҫе вӑхӑт хушши йӗрке хуралҫисем патне шӑнкӑравласа ҫитеймен. Подвалти пӳлӗмрен тухма хӑтланнӑ чухне харпӑр хурал предприятийӗн ӗҫтешӗсем хастарсене вӑйпа тытса чарма хӑталаннӑ, суранлатнӑ, хаклӑ фотоаппарата ҫӗмӗрнӗ. Хастарсенчен Алексей Лапшин кӑна хӗн курман.

Саккуна пӑсса ӗҫлекен астармӑш вӑйӑ заведенийӗсемпе Константин Ишутовпа ытти хастарсем Шупашкарти пӗр суту-илӳ ҫуртӗнче казино асӑрханӑ хыҫҫӑн пуҫланӑ. Унашкал вырӑнсем хулара йышланнин сӑлтавне хастарсем Сергей Неяскинпа ҫыхӑнтараҫҫӗ. Вӑл республикӑн шалти ӗҫсен министрӗн вырӑнне ларнӑ хыҫҫӑн имӗш астармӑш вӑйӑ заведенийӗсем хулара йышланса кайнӑ.

Шупашкарти ҫӑлавҫӑсем путакан хӗрачана ҫӑлнӑ. Икӗ хӗр пӗрчи шӑпӑрлансен шыва кӗме юраман вырӑнта чӑмпӑлтатнӑ.

19 сехет те 19 минутра Евгений Ильин тата Геннадий Кириллов ҫӑлавҫӑсем шывра икӗ ҫын сулкалашнине асӑрханӑ. Пӗри путнӑ, тепри пулӑшу ыйтса кӑшкӑрашнӑ.

Ҫӑлавҫӑсем тӳрех пулӑшма васканӑ. Путаканни 10 ҫулти хӗрача пулнӑ. Вӑл пляжа ашшӗ-амӑшӗсӗр килнӗ. Ӑна шывран кӑларсан ҫывӑх ҫыннисене панӑ.

Ҫӑлавҫӑсем хытарсах асӑрхаттараҫҫӗ: ачасене пляжа, шыва кӗме пӗччен ямалла мар. Ҫыран хӗрринче полици дежурствӑра тӑрать. Аслисемсӗр ҫӳрекен ачасене курсан тӳрех йӗрке хуралне ӑсатаҫҫӗ.