Аякра пурӑнакан хастар чӑвашсем хӑйсен йӑли-йӗркине манасшӑн мар. Иркутск тӑрӑхӗнчи йӑхташӑмӑрсем те ҫавӑн пекех. Унта маттур чӑвашсем пӗр шухӑшлӑ пулса тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ. Нумаях пулмасть унта чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ» конкурс-фестивалӗ иртӗ.
Конкусра 15-35 ҫулсенчи ҫамрӑксем хутшӑннӑ май хӑйсен пултарулӑхне кӑтартса панӑ.
Чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ» конкурс-фестивальтен Сергей Держерученко ҫентернӗ. Коновалово салинче пурӑнакан яш Гран-прие тивӗҫнӗ.
Иркутск облаҫӗнчи чӑвашсен «Юлташ» наципе культура автономийӗн хастарӗсем вырӑнти ачасене чушкӑлла выляма вӗрентеҫҫӗ.
Общество организацийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева ӗнентернӗ тӑрӑх, Иркутскра пурӑнакан шӑпӑрлана чӑвашсен вӑййи питӗ килӗшнӗ.
Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналтан пӗлтернӗ тӑрӑх, вырӑнти хастарсем ку вӑййа ачасем хушшинче сарасшӑн. Ҫывӑх вӑхӑтра ку вӑййа тепӗр урамра выляттарма палӑртса хунӑ.
Тутарстанри чӑвашсем авалхи йӑлапа ҫулсеренех Учук ирттереҫҫӗ. «Чӑваш Ен» патшалӑх телерадиокомпанийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Учука таврари ялсенчен кӑна мар, ытти районсенчен те, Самар тӑрӑхӗпе Шупашкартан та хӑнасем пуҫтарӑннӑ. Тӗрлӗ халӑх ҫынни чӑвашсемпе пӗрле авалхи хӑватсенчен ырлӑх-сывлӑх ыйтать, Турра парнелӗх вӑкӑр пусса чӳклет».
«Учук — халӑхӑн авалхи йӑлисене тытса пыни кӑна мар, пӗр-пӗрне курса калаҫмалли сӑлтав та. Таҫтан та килнӗ пултарулӑх ушкӑнӗсем — «Илем», «Шуҫӑм», «Савӑнӑҫ», «Палан», «Ҫеҫпӗл», «Пилеш» ансамбльсем — вӑйӑ-кулӑпа, юрӑ-ташӑпа кӑмӑла ҫӗклерӗҫ», — хыпарланӑ Марина Карягинӑпа Олег Цыпленков хатӗрленӗ телесюжетра.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӗнче «Магия чувашской вышивки бисером» (чӑв. Чӑваш тӗррине шӑрҫапа тӗрлессин асамлӑхӗ) ятпа ӑсталӑх сехечӗ иртнӗ.
Унта пуҫтарӑннӑ кинемейсене Светлана Кириллова ӗҫ инструкторӗ чӑваш тӗррине вӗтӗ шӑрҫапа та тӗрлеме май пуррине кӑтартса панӑ.
Тӗрӗссипе, ватӑсем ку ӑсталӑха унччентерех алла илнӗ. Вӗтӗ шӑрҫаран вӗсем тӗрлӗ япала ӑсталама пӗлеҫҫӗ. Халӗ вара унпа чӑваш тӗррине тӗрленӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Алевтина Семёнова хӑйӗн илемлӗ япалисене хавхалантарса кӑтартнӑ. Ольга Усманова вара вӗтӗ шӑрҫаран тӗрлӗ илем хатӗрленӗ чух кӑмӑл та хавхаланнине палӑртса хӑварнӑ.
Шупашкарта паян ачасен Акатуйӗ иртессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Шупашкар хулин тӗп клуб тытӑмӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, А.Г. Николаев паркӗнчи уяв кӑсӑклӑ иртнӗ. Ачасем валли этноквест та йӗркеленӗ. Ӑна чӑваш халӑхӗн историне, йӑли-йӗркине, культурине халалланӑ. Ачасем валли тӗрлӗ 8 лапам ӗҫленӗ.
Вера Иванова мультфильм хатӗрлессипе, Светлана Гордеева прикладной ӳнер енӗпе ӑсталӑх лаҫҫисем йӗркелени те ачасене питех те килӗшнӗ. Шупашкарти 39-мӗш вӑтам шкулта ӗҫлекен Татьяна Ильина этнокроссворд хатӗрленӗ.
Вӑйӑ картине ушкӑнпа тӑни те ачасен асӗнче юлӗ.
Ыран, ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Чӑваш Енре ача-пӑча Акатуйӗ иртӗ. Вӑл Шупашкарти А.Г. Николаев ячӗллӗ паркра иртӗ. Уяв 10 сехетре пуҫланӗ.
Ача-пӑча Акатуйне йӗркелекенсем мероприяти кӑсӑклӑ пулассине шантараҫҫӗ. Ачасем хӑйсен тӗрлӗ енлӗ пултарулӑхне туллин кӑтартса парӗҫ. Спорт ӑмӑртӑвӗсем те иртӗҫ, асра юлмалли кӑсӑклӑ ытти самантсем те пулӗҫ. Вӗсем, пӗр енчен, Акатуя хутшӑнакансемшӗн кӑсӑклӑ пулмалла, тепӗр енчен, куракансене савӑк кӑмӑл парнелемелле.
Алькеш посёлокӗпе Шупашкар районӗнчи Вӑрманкас ялӗ хушшинче халӑх тӗнӗн керемне (храмне) 2016 ҫулхи кӗркунне тӳре-шарапах уҫнине Чӑваш халӑх сайчӗ хӑй вӑхӑтӗнче пӗлтернӗччӗ-ха. Унччен ҫав вырӑнта юпа вырнаҫтарнӑ. Анчах ҫав юпана хӑй вӑхӑтӗнче такамсем тӳнтерме хӑтланни пирки те Чӑваш халӑх сайчӗ ҫырнӑччӗ.
Шар курнӑ юпа вырӑнӗнче халӑх тӗнӗн керемне (храмне) уҫнӑ. Аса илтерер: тӳнтерме пуҫланӑ юпана тӳрлетсе лартса ун тавра тимӗртен ҫӳллӗ хӳшӗ йӗркеленӗччӗ. Юпана ҫавӑн пекех тимӗр карта тытса ҫавӑрнӑччӗ. Парне тумалли вырӑна та манманччӗ. Юпана сӑрланӑ. Маларах ӑна ҫул хӗрринчен асӑрхама йывӑр пулнӑ пулсан вӑл кайран аякранах курӑнса тӑма пуҫланӑ.
Паян вара Федор Мадуровӑн ҫав юпине такамсем ҫунтарса янине пӗлтӗмӗр.
Пӗтӗм чӑвашсен Акатуйне тӗрлӗ регионти чӑвашсем хутшӑнӗҫ. Ҫав шутра — Самар тӑрӑхӗнчи «Ҫӑлкуҫ» фольклор ансамблӗ те.
Пултарулӑх ушкӑнне Надежда Савельева ертсе пырать. Вӑл — Самар облаҫӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ. Хормейстерӗ те — вӑлах. Концертмейстерӗ — Вера Иванова.
Самар облаҫӗнчи Исаклӑ районӗнчи Аслӑ Микушел ялӗнчи ҫав ушкӑна 1990 ҫулта йӗркелесе янӑ. Тепӗр сакӑр ҫултан коллектив халӑх ятне тивӗҫнӗ.
«Ҫӑлкуҫ» ансамбль чӑваш культурин тӗрлӗ уявне ҫулсерен хутшӑнать. Пӗтӗм Раҫҫейри, регионти тата облаҫри фестивальсемпе смотрсенче лауреат ятне ҫӗнсе илет.
Ансамбль репертурӗнче вырӑнта ҫырса илнӗ чӑваш фольклорӗ сумлӑ вырӑн йышӑнать.
Пӗтӗм чӑвашсен Акатуйне тӗрлӗ регионти чӑвашсем хутшӑнӗҫ. Ҫав шутра — Самар тӑрӑхӗнчи «Ҫӑлкуҫ» фольклор ансамблӗ те.
Пултарулӑх ушкӑнне Надежда Савельева ертсе пырать. Вӑл — Самар облаҫӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ. Хормейстерӗ те — вӑлах. Концертмейстерӗ — Вера Иванова.
Самар облаҫӗнчи Исаклӑ районӗнчи Аслӑ Микушел ялӗнчи ҫав ушкӑна 1990 ҫулта йӗркелесе янӑ. Тепӗр сакӑр ҫултан коллектив халӑх ятне тивӗҫнӗ.
«Ҫӑлкуҫ» ансамбль чӑваш культурин тӗрлӗ уявне ҫулсерен хутшӑнать. Пӗтӗм Раҫҫейри, регионти тата облаҫри фестивальсемпе смотрсенче лауреат ятне ҫӗнсе илет.
Ансамбль репертурӗнче вырӑнта ҫырса илнӗ чӑваш фольклорӗ сумлӑ вырӑн йышӑнать.
«Савӑнмалли пурах. Елчӗк тӑрӑхӗнчи стеласем ҫине ялсен ячӗсене чӑвашла та, вырӑсла та ҫырса вырнаҫтарнӑ», — хавхаланса хыпарланӑ иртнӗ канмалли кунсенче тӑван тӑрӑхӗнче пулнӑ хыҫҫӑн И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн преподавателӗ тата ҫыравҫӑ Елена Нарпи халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче.
«Чӑвашла ял ятне пы-ысӑк сас паллисемпе ҫырни уйрӑмах кӑмӑла кайрӗ. Маттур ҫав ман ентешсем! Кунта Чӑвашла пурӑнни аякранах курӑнать. Раҫҫей нумай чӗлхеллӗ ҫӗршыв, ытти халӑхсене сума сӑвасси вара тӑван чӗлхене, культурӑна хакланинчен пуҫланать», — пӗтӗмлетнӗ Елчӗк чӑвашӗ.
-8.7 °C