Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Утаркасинче пурӑнакан Евдокия Мерзлайкина 100 ҫул тултарнӑ.
Пӗр ӗмӗрхи юбилейпа кинемее
хӗрлӗ чутайсен «Чавал» ентешлӗхӗн ертӳҫи Владимир Савинкин, унӑн ҫумӗ Анатолий Воробьев, Хӗрлӗ Чутай муниципалитет округӗн Пантьӑк территорийӗнчи пуҫлӑхӗ Алексей Порфирьев саламланӑ.
Пӗр ӗмӗрхи кинемее ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин та открытка ярса парса саламланӑ.
Вӑйпитти ҫулӗсенче хӗрарӑм ял совет секретарӗнче те, ЗАГСра та, колхозра та тӑрӑшнӑ. Упӑшкипе виҫӗ ача ҫуратса ӳстернӗ. Хальхи вӑхӑтра кинемей Ҫӗнӗ Шупашкарта хӗрӗ патӗнче пурӑнать.
Элӗк районӗнче ял тӑрӑхӗсен старостисен канашлӑвӗ иртнӗ. Вӗренӳ евӗр ирттернӗ мероприятире старостӑсемсӗр пуҫне райадминистрацире тӑрӑшакансем, право хуралҫисем, пушар хуралӗпе ҫӑлавҫӑсем хутшӑннӑ.
Хастар старостӑсене район администрацийӗн пуҫлӑхӗн Тав хучӗсемпе палӑртнӑ. Хаклава Сморотинти Ираида Васильева, Тури Вылӑри Нина Сорокина, Юманлӑхри Реомир Быков, Атайкассинчи Алиса Федорова, Чартакри Анатолий Ивановский, Утаркассинчи Наталия Миронова, Ураскилтри Николай Терентьев, Кӗҫӗн Тӑванти Светлана Матьянова, Йӑранарти Фаина Андреева, Тури Юлӑшри Игорь Платонов, Яккушкӑньти Федор Белецкий, Ҫӗнкасри Георгий Никоноров тивӗҫнӗ. Вӗсене райадминистраци пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ Лидия Никитина чысланӑ.
Шӑматкун, чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Элӗк районӗнче чипер пикене суйласси пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. «Элӗк пики-2015» районти конкурс тӗллевӗ — пултаруллӑ ҫамрӑксене тупса палӑртасси, чӑваш халӑхӗн культурине, йӑли-йӗркине упраса хӑварасси, ҫамрӑксен хушшинчи социаллӑ тата культура ҫыхӑнӑвӗсене йӗркелесси тесе пӗлтернӗччӗ ун пирки вырӑнтисем.
Паян район администрацийӗн сайтӗнче ҫентерӳҫӗ камне хыпарланӑ.
Район шайӗнчи илемлӗх конкурсӗнче Мӑн Вылӑри Инесса Шашкина ҫӗнтернӗ.
«Ал ӑсти пике» Тавӑтри Надежда Соколова тивӗҫнӗ, «Ҫепӗҫлӗх пике» — Ураскилтри Алевтина Степанова, «Сӑпайлӑх пике» — Ехремкассинчи Эвелина Ефремова, «Илем пике» — Утаркассинчи Лина Степанова, «Пултарулӑх пике» — Юнтапари Анастасия Порфирьева, «Куракансем кӑмалланӑ пике» — Тавӑтри Екатерина Филимонова.
Сӑнсем (12)
Элӗк районӗнче «Таса ял сантан пуҫланать» акци иртет. Вӑл ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗнче тытӑннӑ. Ӑҫта тата кам мӗн чухлӗ пухнине раштавӑн 20-мӗшӗнче пӗтӗмлетӗҫ.
Акцие хутшӑнакансем — вӗсем шкул ачисем — макулатура пухаҫҫӗ. Хальлӗхе Шуркасси Юнтапари шкул малта пырать. Унта ҫӳрекенсем 3 тонна пухнӑ. Чӑваш Сурӑм шкулӗнче вӗренекенсем 946 килограма ҫитернӗ, Йӑлкӑшра — 597 кг, Тавӑтра — 250 кг, Карачурара — 100 кг, Шӗмшевӗшре — 97 кг, Утаркассинче — 85 кг, Вутланта — 70 кг.
Уйрӑм ачасене илсен, Шуркасси Юнтапари Михаил Спиридонов 400 киг кивӗ хут пухнӑ, Йӑлкӑшри Евгений Свистков — 180 кг, Карачурари Станислав Медведев — 70 кг, Тавӑтри Екатерина Никифорова тата Александр Петров — 50-шар кг.
Акци пӗтӗмлетӗвӗ тӑрӑх чи ӳркенмен 20 ачана Шупашкара экскурсине кайса кӑтартӗҫ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Утаркассипе Мишеркасси ял халӑхӗ Ҫимӗк кунӗпе ял уявӗсене Шӗмешке вӑрманӗнче ирттерчӗҫ. Ӗлӗк, совет самани вӑхӑтӗнче, «Искра» хуҫалӑх панкрута тухиччен, ҫурхи уй-хир ӗҫӗсене вӗҫлесен яланах Шӗмешке вӑрманӗнче пухӑнса ӗҫпе юрӑ уявне йӗркелетчӗҫ. Малтанхи йӑла-йӗркесене чӗртсе тӑратас тесе ял тӑрӑхӗпе икӗ ял ҫыннисем самаях тӑрӑшнӑ. Вӑрманӗ те тирпейлӗ, сӗтелӗсем те янтӑ, пушартан сыхланас тесе шыв пички те хатӗр.
Шӗмешке вӑрманӗнче илемлӗ юрӑ-кӗвӗ янӑрани хаваслӑ кӑмӑл-туйӑм ҫуратрӗ, таврана шашлӑк шӑрши сарӑлчӗ. Ӗҫ вӑхӑтне пӑхмасӑрах вӑрмана халӑх йышлӑ пуҫтарӑнчӗ. Тӑвансемпе, юлташсемпе, Мишеркасси шкулӗнче пӗрле вӗреннисемпе, вӗрентекенсемпе чылай ҫул иртнӗ хыҫҫӑн курса калаҫни темрен те паха.
Уява район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Алексей Порфирьев уҫрӗ, ял уявӗпе, Ҫимӗк ячӗпе саламларӗ. Район шайӗнчи обществӑлла ӗҫсенче палӑрнисене райадминистрацин Хисеп хучӗсене пачӗ. Пантьӑк ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Виталий Музяков уява ирттерме пулӑшнӑ ял ҫыннисене — Наталия Филиппована, Людмила Анчикована, Роза Седована, Михаил Храмова, вӑрӑм ӗмӗрлӗ кинемейсене — Утаркассинчи Евдокия Михатайкинана тата Мишеркассинчи Мария Сидорована, чи нумай выльӑх-чӗрлӗх ӗрчетекен хушма хуҫалӑх хуҫисене — Утаркассинчи Зойӑпа Леонид Лукинсене, Мишеркассинчи Зойӑпа Николай Вазяковсене — Хисеп хучӗсем парса чысларӗ.
Паян, ҫурлан 20-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи Тури Юлӑш ялта пурӑнакан Тӑван Ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи ветеранӗ, тыл ӗҫченӗ Филимонова Марфа Филимоновна хӑйӗн 90 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвать. Ҫак пысӑк та савӑнӑҫлӑ пулӑмпа саламлама ват кинемей патне социаллӑ ыйтӑвӗпе ӗҫлекен пайӗн администраци пуҫлӑхӗн ҫумӗ, вӗренӳ, социаллӑ аталану, ҫамрӑк политики, культура тата спорт пайӗн пуҫлӑхӗ Эдуард Николаев, Элӗк районӗнчи халӑхӑн социаллӑ хӳтелӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Галина Григорьева, Чӑваш Сурӑм ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӑн ҫумӗ Мария Романова, районти ветерансен канашлӑвӗн председателӗ Анатолий Тимофеев килсе ҫитнӗ. Эдуард Владимирович юбиляршӑна Раҫҫей Федрацийӗн президенчӗ Владимир Путин ярса панӑ персоналлӑ ҫырӑва алла тытарнӑ. «Шурӑмпуҫ» фольклор коллективӗ Марфа Филимоновна илемлӗ юрӑсем шӑрантарса саламларӗ.
Ватӑ кинемей ҫӗршыва уссӑлӑх кӳрес тесе хӑй ҫуралса ӳснӗ Элӗк районӗнчи Утаркасси ялӗн колхозӗнче нумай ҫул хушши ӗҫлесе пурӑннӑ. Пенсине тухсан Марфа Филимоновна хӑйӗн пӗртен-пӗр хӗрӗ патне Тури Юлӑш яла куҫса килнӗ.
Сиссе те юлаймарӑмӑр — ҫуллахи кунсен юлашки уйӑхне те ҫитсе килтемӗр. Шӑпӑрлансем кану кунӗсемпе хаваспах киленеҫҫӗ-ха. Шкулсенче вара ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ валли хӗмленсе хатӗрленеҫҫӗ.
Элӗк районӗн пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан 13 учрежденийӗнче ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче 165 пӗрремӗш класс ачи вӗренме тытӑнать. 2013–2014 вӗренӳ ҫулӗнче районти шкулсен партӑ хушшине пурӗ 1 973 вӗренекен ларать, ҫав шутра 1–4 класс ачисем — 682. Утӑн 18-мӗш тӗлнелле районӑн вӗренӳ учрежденийӗсенче нумай ӗҫ тунӑ. Иртнӗ вӗренӳ ҫулӗнчи пекех пӗрремӗш классем ҫӗнӗ стандартпа вӗренме тытӑнаҫҫӗ. Шкулсенчи вулавӑшсем те ҫӗнӗ шкул кӗникесемпе пуянланнӑ.
Пӗтӗмӗшле пӗлӗве модернезацилес тӗллевпе йышӑннӑ ятарлӑ программӑпа килешӳллӗн Элӗк районӗн шкулӗсем шкул кӗнекисене 878 пин тенкӗллӗх туянма палӑртнӑ. Унсӑр пуҫне Мӑн Ямашри, Тавӑтри, Утаркассинчи тата Тенинчи вӑтам шкулсенче вӗренӳ ҫулӗ валли сӗтӗл-пукан туяннӑ.
Крымзарайкӑ ял тӑрӑхӗнче ҫӗрулми кӑларас ӗҫ хӗрӳ пырать. Унччен «Родина» ЯХПК (вӑл арканнӑ) уйӗсем пулнӑ ҫӗрсенче иккӗмӗш ҫӑкӑра «Сельхозпродукты Чувашии» ТМЯО лартать (ҫавӑн пекех — купӑста та). Паянхи кун ял хуҫалӑх предприятийӗнче ҫӗрулмие кӑларса пуҫтараҫҫӗ. Ку ӗҫре вырӑнти халӑх хастар пулӑшать — Шуркасси, Лупашка, Сурӑмпуҫ Мучикасси, Хорнсор Ҫармӑҫ, Сурӑмварри, Сурӑмпуҫ Шӗмшеш, Утаркасси, Чартак, Элекушкӑнь ялсен халӑхӗ тӑрӑшса ӗҫлет.
Элӗк районне илес пулсан паянхи кун тӗлне кунта ҫӗрулмие 349 гектарта пуҫтарма ӗлкӗрнӗ. Пурӗ хальлӗхе 6 980 тонна кӑларнӑ, тухӑҫлӑх — 200 ц/га.
-3.7 °C