Паян ирхи 6 сехет те 50 минутра «Шупашкар – Сӑр» автоҫул ҫинче, Кивпулӑх ялӗ ҫывӑхӗнче, микроавтобус аварие лекнӗ. Вӑл «Шупашкар – Муркаш» маршрутпа ҫӳрекенскер пулнӑ.
ҪҪХПИ малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Лада Гранта» ҫул ҫине тухнӑ чухне микроавтобуса ҫул паман. Маршрутка та, ҫӑмӑл машина та кювета чӑмнӑ.
Хальхи вӑхӑтра виҫӗ аманнӑ ҫын пирки пӗлтернӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче каҫхи 9 сехетре Муркашра пурӑнакан хӗрарӑм балкон ҫине тухса аҫа-ҫиҫӗм вӗлтлетнине телефонӗ ҫине ӳкернӗ. Каялла кӗрсен камерӑна ярса пӑхнӑ та – унта тӳперен темӗнле ҫутӑ япала ӳкнине асӑрханӑ.
Мӗн япали вӑл? «Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект авторӗ Владимир Михайлов каланӑ тӑрӑх, ку чӑмӑр ҫиҫӗм пулма пултарать. Эдаурд Важоров астроном шухӑшӗпе, метеорит ӳкме пултарнӑ. И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн доценчӗ Леонид Митрюхин тата Александр Иваницкий профессор каланӑ тӑрӑх, ку космос ҫӳп-ҫапӗ пулма пултарать.
«Трактор тӑвакансен культура керменӗ» республикӑри халӑх пултарулӑхӗн центрӗнче чӑваш халӑхӗн пуҫа тӑхӑнмалли хатӗрӗсене тата капӑрлӑхӗсене ӑсталассипе нумаях пулмасть семинар-практикум иртнӗ. Унта студисен, куржоксен, декоративлӑ прикладной ӳнерӗн ытти коллективӗн ертӳҫисем, пурӗ 42 специалист, хутшӑннӑ. Вӗсем — Улатӑр, Элӗк, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Шупашкар районӗсенчи культурӑпа вӗренӳ учрежденийӗсенче тӑрӑшакансем.
Семинар-практикума пухӑннисене ӑсталӑх вӑрттӑнлӑхӗсемпе Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑшри культура ҫуртӗнчи «Тӑрмӑш» халӑх фольклор ансамбльне ҫӳрекен Венера Николаева паллаштарнӑ. Вӑл тухьян тӗп пайне ҫекӗлпе ҫыхма вӗрентнӗ. «Руҫ ӑстисем» конкурса хутшӑнакан Инна Сугутская вӗтӗ шӑрҫапа чӑваш эрешӗсене ӑсталама хӑнӑхтарнӑ.
Чӑваш Енре 2023 ҫулта каяш уйӑракан 4 комплекса хута яма палӑртнӑ. Вӗсем Патӑрьелте, Вӑрнарта, Канашра, Муркашра пулӗҫ. Ҫулталӑкра кашнийӗ 30 пин тонна каяш уйӑрӗ.
Каяш уйӑракан комплекссем хута кайсан ҫӳп-ҫап полигонӗсен шучӗ чакӗ.
Ӳлӗмрен республикӑри муниципалитетсенче йӑлари каяша уйрӑммӑн пуҫтарма пуҫлаттарасшӑн. Йӑлари типӗ каяша хӑйне тата йӑлари нӳрӗ каяша. Ку ӗҫе тапхӑрӑн-тапхӑрӑн пурнӑҫа кӗртесшӗн. Кун пирки республикӑн ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрӗ Эмир Бедертдинов пӗлтернӗ.
Муркашри поликлиникӑна 2024 ҫулта тума тытӑнасшан. Хальлӗхе проект документацине хатӗрлеҫҫӗ, ӑна туса пӗтернӗпе пӗрех.
Модернизаци программипе килӗшӳллӗн, Муркашри ҫӗнӗ поликлиникӑна 2024-2025 ҫулсенче тумалла. Халӗ вара вырӑнти поликлиника темиҫе ҫуртра вырнаҫнӑ. Кун пирки районти тӗп пульница Инстаграмри страницинче пӗлтернӗ. Хӑш-пӗр ҫурчӗ кивелсе те кайнӑ ӗнтӗ. Тӗп корпусне, икӗ хутлӑскере, 1980 ҫулта хута янӑ, иккӗмӗш корпусне вара – иртнӗ ӗмӗрӗн 50-мӗш ҫулсен вӗҫӗнчех. Хӑш-пӗр уйрӑм стационар ҫуртӗнче вырнаҫнӑ.
Сӑмах май, кӑҫал Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче ҫӗнӗ поликлиника тума тытӑнмалла.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш Республикинчи композиторсен союзӗн президенчӗ, музыковед, композитор, чӑваш халӑхӗн патриочӗ Николай Зимин куҫне ӗмӗрлӗхе хупнӑ.
Николай Александрович 1942 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Муркашра ҫуралнӑ. Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчен, Чулхулари (ун чухне вӑл хула Горький пулнӑ) М.И. Глинка ячӗллӗ патшалӑх консерваторийӗнчи музыковедени факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ.
Николай Зимин – Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Пӗтӗм Раҫҫейри музыка пӗрлӗхӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, А. Талвир литература премийӗн лауреачӗ.
Вӑл 100 ытла музыка произведенийӗпе аранжировка авторӗ, профессилле тата халӑх музыкипе 500 ытла публикаци ҫырнӑ.
Николай Александровичпа ыран, чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Шупашкарти ритуал пулӑшӑвӗнче (Граждан урамӗ, 19-мӗш ҫурт) 11 сехетрен пуҫласа 12 сехетчен сывпуллашӗҫ.
Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Муркашра автостанци хупӑннӑ. Халӗ ҫынсем общество транспортне уҫӑ тӳпе айӗнче кӗтеҫҫӗ. Сивӗ, ҫумӑрлӑ ҫанталӑкра та урамра тӑма тивет.
Пӗр хӗрарӑм видео ӳкерсе район администрацийӗн пуҫлӑхне ку ҫитменлӗхе татса пама ыйтнӑ. Муркашра ике автостанци, анчах вӗсенчен нихӑшӗ те ӗҫлемест.
Администраци ӑнлантарнӑ тӑрӑх, автостанци хуҫи вырӑнти влаҫа судра выляса янӑ, ҫавна май унӑн хупӑнма тивнӗ. Транспорт министерстви район администрацине ҫыру янӑ, унта муниципалитет автостанци валли урӑх вырӑн тупмаллине палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ «Т2 Мобайл» тулли мар яваплӑ обществӑпа килӗшӳ алӑ пуснӑ. Ҫавна май кӑҫал Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Хӗрлӗ Чутай, Комсомольски, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк тата Тӑвай районӗсенчи ялсене лайӑх пахалӑхлӑ ҫыхӑну ҫитерӗҫ.
Карас ҫыхӑнӑвӗн операторӗ Чӑваш Енӗн экономика пӗлтерӗшлӗ районӗсенче радиотелефон ҫыхӑнӑвӗн сетьне тӑвас ӗҫе малалла тӑсӗ, LTE/5G ҫыхӑнӑва тӑвас проектсене те хутшӑнӗ.
«Т2 Мобайлпа» килӗштерсе ӗҫлени — ҫыхӑнӑвӑн игфрастурктурине аталантарма май паракан черетлӗ утӑм», – тенӗ республикӑн цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗ Кристина Майнина.
Федерацин налук службин республикӑри управленийӗ ҫитес вӑхӑтра районсенчи штата чакарассине пӗлтернӗ.
Шӑмӑршӑра, Елчӗкре, Элӗкре, Тӑвайра, Сӗнтӗрвӑрринче, Вӑрмарта, Красноармейскинче, Хӗрлӗ Чутайра, Пӑрачкавра, Етӗрнере тата ытти хӑш-пӗр ҫӗрте территорири ӗҫ вырӑнӗсене пӗтерӗҫ. Ҫапла вара пулӑшу илме малашне Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Ҫӗмӗрлери, Улатӑрти, Канашри, Патӑрьелти, Муркашри тата ытти ҫӗрти районсем хушшинчи инспекцисене кайма тивӗ.
Налукҫӑсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, штата чакарас юхӑм Мускавранах килет. Прогреса чараймӑн, компьютерсем ҫынсене хӗссе кӑлараҫҫӗ. Налук тӳлекенсем чылай ыйтӑва хӑйсен уйрӑм пӳлӗмӗсем урлӑ татса параяҫҫӗ.
Ҫанталӑк шӑрӑх тӑрать. Хӗвел ҫинче ҫынсем анранӑ тӗслӗхсем те нумайланнӑ. Юрать, унашкаллисене вӑхӑтра пулӑшу парса пурнӑҫне ҫӑлса хӑварнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Муркашра 64 ҫулти хӗрарӑм хӗвел ҫинче чылай вӑхӑт пулнӑ та ӑна япӑх пулса кайнӑ, тӑнне ҫухатнӑ. Иртен-ҫӳрен ҫакна курсан васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Тухтӑрсем пӗрремӗш пулӑшу парсан пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнченпе республикӑра хӗвел ҫинче шар курнӑ тӑватӑ ҫын тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Астӑвӑр: ҫынна хӗвел ҫинче япӑх пулса кайсан ӑна сулхӑна илсе каймалла, шыв нумай ӗҫтермелле.
+17.3 °C