Пирӗн пӗчӗк кӑна республикӑмӑр пурнӑҫӗпе Раҫҫейри журналистсем кӑсӑкланаҫҫӗ. Аса илтерер, ҫак кунсенче Питӗр хулинче пӗтӗм тӗнчери экономика форумӗ иртет. Вӑл ыран вӗҫленӗ. Паян мероприятие ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин та хутшӑнмалла. Форума вун-вун ҫӗршыври сумлӑ делегаци пырса ҫитнӗ. Пирӗн республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ӗҫлӗ мероприятие хутшӑнать.
Ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Михаил Васильевич ТАСС журналистне интервью панӑччӗ. Ӗнер унпа «Новости» (чӑв. Ҫӗнӗ хыпарсем) Раҫҫейӗн информаци агентствин журналисчӗн ыйтӑвӗсене хуравланӑ. Журналистпа Элтепер Питӗрти форум усси ҫинченкалаҫнӑ. Михаил Васильевич ҫав форум вӑхӑтӗнче тунӑ килӗшӳсем тата унӑн тухӑҫлӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Чӗмпӗрте ҫуралнӑ тӗнчипе паллӑ портретист Никас Сафронов Иван Яковлев портретне ӳкернӗ. Ӑна вӑл Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗн музейне парнеленӗ.
Ҫакӑн пирки Тутарстанри «Сувар» хаҫатра пӗлтернӗ.
Чӗмпӗрти И.Я. Яковлев ячӗллӗ музей комплексӗнче художник «Впечатление» (чӑв. Чуна витни) ӳкерчӗксен конкурсне пӗтӗмлетнӗ. Унтах художникӑн ӗҫӗсен куравӗ ӗҫлет. «Сувар» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫей тава тивӗҫлӗ художникӗ ӳкерчӗксен куравне чӑваш шкулӗнче ятарласа йӗркеленӗ. Ҫавна вӑл хӑйӗн тымарӗ пирӗн халӑхпа ҫыхӑннипе ӑнлантарать иккен.
Музейри экскурсире пулнӑ ачасен хӑйсем мӗн туйнине ӳкерсе кӑтартмалла пулнӑ. Конкурса хутшӑннӑ маттурсене Никас Сафронов художник хӑйӗн портречӗллӗ шоколадпа хӑналанӑ.
Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери кун, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Пӗрремӗш канал ӗҫченӗсем Шупашкарта пысӑк уяв ирттернине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, пирӗн пата «Асамлӑ уй» кӑларӑм ертӳҫи Леонид Якубович та ҫитнӗччӗ. Вӑл Шупашкарти «Олимпийский» стадионта «Асамҫӑ» акци ирттернӗччӗ.
Ҫавӑн хыҫҫӑн паллӑ телеертӳҫӗ тата РФ халӑх артисчӗ Леонид Якубович Хӗрлӗ лапама машинӑпа ҫул тытнӑ. Унта вӑл ҫулпа мар, тротуарпа кайнӑ иккен. Ҫавна сӑн ӳкерекенсем пулнӑ. Сӑнӳкерчӗк ҫинче Якубович «Лексус» рулӗ умӗнче ларни курӑнать. Сӑнӳкерчӗксене «За рулем» паблика вырнаҫтарнӑ.
URA.ru кӑларӑма Леонид Якубович туман япалашӑн каҫару ыйтмассине пӗлтернӗ. Тротуар тӑрӑх ҫӳренӗ текен сӑмаха вӑл аташу тесе хакланӑ.
Пушкӑртстанри Ҫтерлӗри Абдулкадир Инан ячӗллӗ пушкӑртпа тутар литература центрӗнче йӑх-несӗл (Шежере) уявӗ иртнӗ. Унта Петровсен ҫемйи те хутшӑннӑ.
6-мӗш номероӗ вулавӑш ертӳҫи Валентина Зорина «Урал сасси» хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, Петровсен туслӑ ҫемйи 1986 ҫулта йӗркеленнӗ. Авӑркас районӗнчи Маньел ялӗнче ҫуралса ӳснӗ каччӑ асӑннӑ районти Шланлӑ ялӗнчи Аленӑпа пӗрлешнӗ. Малтан вӗсем Ӗпхӳ хулинче пурӑнма тытӑннӑ. Часах мӑшӑрӑн пӗрин хыҫҫӑн тепӗр хӗр ҫуралать. Юра милицире ӗҫленӗ. 2002 ҫулта ҫамрӑк ҫемье Ҫтерлӗ хулине куҫнӑ. Халӗ хӗрӗсем ҫитӗнсе хӑйсем ҫемье ҫавӑрнӑ.
Юрий Анатольевич — отставкӑри милици капитанӗ, Пушкӑртстанри чӑвашсен наципе культура пӗрлешӗвӗн ертӳҫин ҫумӗ, усламҫӑ. Алевтина Витальевна Ашкатарти шыв илмелли «Водоканал» предприятинче смена пуҫлӑхӗ пулса ӗҫлет, хулари культура ҫурчӗн «Тавах» чӑваш эстрадӑпа фольклор ансамблӗн солистки.
Петровсен туслӑ ҫемйи — Ҫтерлӗри чӑвашсен наципе культура автономийӗн хастар членӗсем.
«Эпир чӑваш ялӗнче ҫуралса ӳснӗ, хамӑр чӗлхене, халӑха юрататпӑр. Ачасене, мӑнуксене те чӗлхене юратма, авалтан килекен йӑла-йӗркесене ӑша хывма вӗрентетпӗр.
Коми Республикин ял хуҫалӑх тата потребитель рынокӗн министрӗ Анатолий Князев «Комиинформ» агентствӑна хӑйӗн тӗп вӗрентекенӗ пирки каласа кӑтартнӑ.
Агентство «Спасибо наставнику» (чӑв. Вӗрентекене тавах) проект пуҫарнӑ. Хальхинче унӑн хӑни Анатолий Князев чӑваш пулнӑ. Вӑл, аса илтерер, — Елчӗк чӑвашӗ. Шупашкар районӗнче чылай ҫул ӗҫлесе пурӑнчӗ. Унта вӑл ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче, райадминистрацин ял хуҫалӑх пайӗн пуҫлӑхӗнче, район ертӳҫинче тӑрӑшрӗ. Кайран чӑваш парламентӗнче сумлӑ вырӑн йышӑннӑччӗ.
Анатолий Князев хӑйӗн вӗрентекенӗ тесе Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Элтеперӗ пулнӑ Николай Федорова калать иккен. Чӑваш Ене 17 ҫул ертсе пынӑ ҫав ҫынтан вӗренмелли чылай тесе шухӑшлать. Николай Федорова Анатолий Князев ҫӳллӗ шайри политик тесе хаклать.
Тутарстанри чӑвашсен «Сувар» хаҫачӗн редакторӗнче нумай ҫул тӑрӑшнӑ Константин Малышев текех унта ӗҫлемест. Юлашки ҫулсенче «ТАТМЕДИА» акционерсен обществин тытӑмӗнче пулнӑ кӑларӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, 2003 ҫултанпа редакторта тимленӗ ҫын урӑх ҫӗре куҫнӑ.
«Сувар» хаҫатри улшӑну ҫак уйӑхӑн 21-мӗшӗнчен пулса иртнӗ.
Редактор тивӗҫӗсене халӗ Ирина Трифонова пурнӑҫлать. Тутарстанри чӑвашсен пичет кӑларӑмӗнче вӑл та чылайранпа, тата тӗрӗсрех каласан, 1997 ҫултанпа, тӑрӑшать. Ирина Трифонова — Тутарстан чӑвашӗ. Ҫӗпрел районӗнчи Хулаҫырми ялӗнче 1977 ҫулта ҫуралнӑ. Хусанти патшалӑх педагогика университетӗнче вӗреннӗ, вӑл Раҫҫейри халӑхсен хушшинчи туризм академийӗнче те ӑс пухнӑ.
«Сувар» хаҫата ытти тӑрӑхра юратса вулаҫҫӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун, Шупашкарта Пӗрремӗш телеканал йӗркелекен «Пӗрремӗш пул!» ыр кӑмӑллӑх акцийӗ иртессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха.
Мероприятисене паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ЧР Правительство ҫуртӗнче ирттернӗ канашлура тишкернӗ. Паллӑ телеертӳҫӗсенчен, эстрада юрӑҫисенчен тӑракан пысӑк ушкӑн (пурӗ 150 ытла ҫын) Шупашкарта пулӗ. Ҫавсен хушшинче «Давай, поженимся» (чӑв. Атя пӗрлешер) кӑларӑмри евчӗ, Роза Сябитова, та пур. Вӑл Шупашкарти ЗАГСра кӑсӑклӑ та асра юлмалла тӗлпулу ирттерӗ.
Чӑваш Енӗн тӗп хулине вертолетпа вара Леонид Якубовичпа пӗрлех «Мужское/Женское» телекӑларӑм ертӳҫисенчен пӗри Юлия Барановская та анса ларӗ.
Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин паян, ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, ӗҫрен кайма ыйтса ҫырнӑ. Ку хыпара тӗнче тетелӗнчи «Правда ПФО» хаҫат ҫырчӗ. Ҫавна республикӑри ытти кӑларӑм та хыпарларӗ.
Сергей Неяскин ӗҫрен кайма ыйтса ҫырни пирки паян ведомствӑра видеоконференцҫыхӑну мелӗпе иртнӗ канашлура пӗлтернӗ иккен.
Планеркӑра министр мӗн сӑлтавпа заявлени ҫырнине каламан имӗш. Анчах пурне те пӗлсе тӑракан журналистсем тӗшмӗртнӗ тӑрӑх, Сергей Неяскинӑн Чӑваш Енӗн Юстици министерствинче министр ҫумӗ пулса тӑрӑшакан ывӑлӗ пӑтӑрмаха ҫакланни ҫапла тума хистеме пултарнӑ-мӗн. Министр ывӑлӗ спецназӑн «Гром» (чӑв. Аслати) базинче каннӑ чухне пушар тухнӑ имӗш. Унта вара пули-пулми ҫынсене кӗртме юрамасть иккен.
Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра иртекен концерта пӗтӗм тӗнче курайӗ. Кунта сӑмах Пӗтӗм тӗнчееи ачасене хӳтӗлемелли кун Шупашкарта Пӗрремӗш канал ирттерекен ыр кӑмӑллӑх акцийӗ пирки пырать.
Ҫав кун тем тӗрлӗ мероприяти ирттерме палӑртса хунӑ. Вӗсенчен пӗри — Хӗрлӗ лапамри гала-концерт. Унта паллӑ артистсем хутшӑнӗҫ. Ҫавна «МУЗЫКА ПЕРВОГО» (чӑв. Пӗрремӗшӗн музыки) телеканал тӳрӗ эфирта кӑтартӗ. Апла пулсан ӑна кирек кам та пӑхайӗ. Концерт чаплӑ фейерверкпа вӗҫленмелле.
Чӑваш Енӗн тӗп хулинчи «Шупашкар-Арена» пӑр керменӗнче сусӑр ачасен концерчӗ иртӗ. Ӑна Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗ тӳрӗ эфирпа кӑтартӗ.
Шупашкарта иртекен «СТАНЬ ПЕРВЫМ!» (чӑв. Пӗрремӗш пул!) ыр кӑмӑллӑх акцийӗпе Пӗрремӗш канал, «ПОЕХАЛИ!» (чӑв. Кайрӑмӑр!) тата «МУЗЫКА ПЕРВОГО» (чӑв. Пӗрремӗшӗн музыки) телеканалти сюжечӗсенчне паллашма май килӗ. Мероприятие «Время» (чӑв. Вӑхӑт) кӑларӑмра пӗтӗмлетӗҫ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, чӑваш тӗнчин хастарӗсем Шупашкарти Богдан Хмельницкий ҫӑви ҫинче пулнӑ. Унти масарта Чӑваш халӑх поэчӗ, публицисчӗ, общество ӗҫченӗ, СССР Писательсен союзӗн членӗ, Ӗҫлӗх Хӗрлӗ ялав орденӗн тата Ленин орденӗн кавалерӗ Ҫемен Элкер ӗмӗрлӗх канлӗх тупнӑ. Пултаруллӑ ҫыравҫӑна, чӑваш классикне сума сӑвакансем унӑн вил тӑпри ҫинче пулнӑ.
Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Лидия Филиппова пӗлтернӗ тӑрӑх, чечек хума Ҫемен Элкерӗн нумай енлӗ пултарулӑхне хаклакансем пухӑннӑ.
Ҫемен Элкер 1894 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Йӗпреҫ районӗнчи Мӑн Упакасси ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл 1966 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Шупашкарта вилнӗ. Унӑн хайлавӗсене пилӗк томпа пухса кӑларнӑ (1960-1964) тата «Хурапа шурӑ» кӗнекере (1994) пичетленнӗ.
+17.3 °C