Крымри тата Севастопольти чӑвашсем ҫинчен «Наш Крым» журналта каласа кӑтартнӑ. Кун пирки Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналта пӗлтернӗ.
Асӑннӑ ҫӑлкуҫра хыпарланӑ тӑрӑх, общество организацийӗн ертӳҫи Руслан Самсонов хӑш-пӗр хастара ятран палӑртнӑ. Вӗсен йышӗнче — унӑн ҫумӗ Надежда Уварова, правлени членӗсем Светлана Данилова, Галина Коханевич.
Йӗпреҫ тӑрӑхӗнчи хӗрарӑмсем асӑннӑ тӑрӑха 40 ҫул каялла комсомол путёвкипе тухса кайнӑ та ҫав ҫурутрава тӗпленнӗ. Чӑваш Енрен куҫса кайнӑ Валентина Липинец, Ираида Устинова, Валентина Егорова, Раиса Наливайко, Любовь Тавлуй, Анна Тимофеева, Марина Громенко та тӑван халӑхӑмӑрӑн культурине сарассине хӑйсен тӳпине хываҫҫӗ. Вӗсем чӑвашла калаҫаҫҫӗ, наци уявӗсене палӑртаҫҫӗ.
Чӑваш Енре ҫулсеренех студентсен отрячӗсене йӗркелеҫҫӗ. Кӑҫал ун пеккисем — 38 отряд. Вӗсене 1500 ытла ҫамрӑк кӗнӗ.
Ҫамрӑксем хамӑр республикӑра ҫеҫ мар, Краснодар крайӗнче, Крым, Тутарстан, Саха (Якути) республикисенче, Челепир, Кемӗр, Чӗмпӗр облаҫӗсенче, Камчаткӑра, Санкт-Петербург хулинче тӑрӑшаҫҫӗ.
Ҫамрӑксене отряда пухиччен Раҫҫейӗн студентсен отрячӗсен регионти уйрӑмӗ грантсем ҫӗнсе илсе ҫав укҫапа студентсене тӗрлӗ професси (рабочисемпе служащисем таранах) илме пулӑшнӑ. Хӗвелтухӑҫӗнче –Камчатка крайӗнче – ҫамрӑксем пулӑ тирпейлекен предприятисенче ӗҫлеҫҫӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкарти «Амазония» этнокомплексра пӗтӗм чӑвашсен X «Акатуйӗ» иртӗ. Ӑна Республика кунне халаллӗҫ. Уява йӗркелеме республикӑн Культура министерстви, национальноҫсемпе культура пӗрлешӗвӗсем тата ытти организаци пулӑшӗҫ.
«Акатуй» тӑван халӑхӑмӑрӑн тата Чӑваш Енре тӗпленсе пурӑнакан ытти халӑхӑн тӗрлӗ енлӗ пуян культурипе паллашма май парӗ.
Шупашкарти уява Пушкӑртстанри, Крымри, Красноярск крайӗнчи, Оренбург, Пенза, Сарту, Самар, Тӗмен, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи, Чулхулари тата Питӗрти йӑхташӑмӑрсем килсе ҫитӗҫ.
Шупашкартан авиапассажирсене Крыма турттарма палӑртнӑ «Nordwind» авиакомпани самолётсене Симферополе вӗҫтермӗ. Ҫакӑ Росавиаци асӑннӑ хулана самолётсене ҫӳретме вӑхӑтлӑха чарнипе ҫыхӑнма пултарнӑ.
Авиакомпани Чӑваш Ен ҫыннисене Крым вырӑнне Краснодар тӑрӑхне, Сочи хулине, турттарма тытӑнӗ. Авиакомпани сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, билетсене ҫӗртме уйӑхӗн 4-мӗшӗ валли туянма май пур.
Шупашкартан Сочине ҫитме пӗр ҫынна 4 пин тенке кайса ларӗ. Самолётсем кӑнтӑрти ҫав хулана пирӗ тӑрӑхран ытларикунсерен, кӗҫнерникунсерен тата шӑматкунсерен турттарӗҫ.
Сӑмах май каласан, «Nordwind» авиакомпанин тӗп аэропорчӗсем Шереметьевӑра, Пулковӑра, Сочинче тата Калининградра вырнаҫнӑ.
Нумаях пулмасть (нарӑс уйӑхӗн 26-мӗшӗнче) Крым Республикинчи Евпатори хулинче пурӑнакан чӑваш арӗ Василий Иванов 90 ҫул тултарнӑ.
Василий Иванович Чӑваш Енри Канаш районӗнчи Ҫатӑрка ялӗнче ҫуралнӑ. Саппасри полковник. 1980-1988 ҫулсенче вӑл Евпаторинчи инҫет космос ҫыхӑнӑвӗн ҫар чаҫӗн командирӗ пулнӑ. Тӗрлӗ ҫулта Чӑваш Республикин Крымри элчи пулнӑ.
Севастопольти чӑвашсен пӗрлӗхӗн хастарӗ Андрей Яковлев юбиляра ӑшшӑн саламласа «нумай нумай ҫул пурӑнма ҫирӗп сывлӑх, иксӗлми телей, малалла та пысӑк пӗлтерӗшлӗ ӗҫсем тума вӑй-хал» суннӑ, «ырӑ ӗҫсемшӗн пархатар курмалла пултӑр сирӗн, Василий Иванович!», — тенӗ вӑл.
Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенче 1959 ҫултанпа палӑртакан мероприятисен эрни пур — Чуралӑхри халӑхсен эрни (Captive Nations Week). Ӑна кашни ҫул утӑ уйӑхӗн виҫҫӗмӗш эрнинче ирттереҫҫӗ. Кӑҫал вал 18–24-мӗш кунсене лекет.
Чӑн малтан ҫак мероприятисен пӗрлӗхне коммунизмла режимсен тыткӑнне лекнӗ халӑхсен шӑпи ҫине тимлӗх уйӑрас тӗллевпе йӗркеленӗ. Чи малтанхи хут ӑна 1953 ҫулта ирттернӗ, 1959 ҫулта вара ӑна саккун йышӑнса ҫирӗплетнӗ (Public Law 86-90 Captive Nations Week Resolution, 86-90 №-лӗ саккун). Саккунпа килӗшӳллӗн АПШ Президенчӗсен ҫак эрнене ирттересси пирки кашни ҫул йышӑнмалла. СССР арканнӑ пулин те саккуна халӗ те пӑрахӑҫламан. Хальхи вӑхӑтра ӑна ытларах енӗпе авторитарлӑ режимсен пусмӑрӗнче пурӑнакан халӑхсен шӑпишӗн тимлес тӗллевпе ирттереҫҫӗ.
Кӑҫалхи эрнене ирттерни пирки пӗлтернӗ май Джо Байден Белоруссири халӑха, Китайри уйгурсене, Гонконга асӑннӑ. Ҫавӑн пекех хальхи вӑхӑтра иртекен Бирмӑпа Венесуэлӑри тата Кубӑри халӑх пӑлхавӗсем ҫинчен каланӑ. Крымра пулса иртекен пулӑмсем пирки те чарӑнса тӑнӑ: унта крым тутарӗсен, украинсен тата тӗрлӗ пысӑках мар пӗрлӗхсен прависене пӑсаҫҫӗ тенӗ.
СССР вӑхӑтӗнче Чуралӑхри халӑхсен эрнинче Атӑлҫи тӑрӑхӗнче Идель-Урал патшалӑхне асӑннӑ пулнӑ.
Самолётсем кӑҫал та Шупашкартан Симферополе вӗҫӗҫ.
Крыма кӑҫал пӗлтӗрхинчен иртерех — ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнченех — ҫӳреме тытӑнӗҫ. Тепӗр тесен, кӑшӑлвируса пула Шупашкарти аэропорт пӗлтӗр ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ҫеҫ ӗҫлеме пуҫланӑччӗ.
Симферополе кӑҫал та, пӗлтӗрхи пекех, икӗ авиакомпани илсе ҫӳрӗ. «Nordwindairlines» авиакомпани самолёчӗсем юнкунсерен тата вырсарникунсерен юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗ таран хутлӗҫ. Шупашкартан самолёт 12 сехет те 10 минутра хускалӗ, Крымӑн тӗп хулине 15 сехет те 5 минутра ҫитӗ. Симферопольтен самолёт 8 сехет те 50 минутра ҫула тухӗ, 11 сехет те 20 минута Чӑваш Ене ҫитӗ.
«Smartavia» (Нордавиа) компани эрнекунсерен вӗҫӗ. Унӑн вӗҫев программи — ҫӗртме уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗччен. Шупашкартан самолет 9 сехет те 15 минутра вӗҫсе кайӗ, палӑртнӑ вырӑна 12 сехете ҫитӗ, Симферопольтен 6 сехетре хускалӗ 8 сехет те 30 минута Шупашкарта анса ларӗ.
Самолётсем кӑҫал та Шупашкартан Симферополе вӗҫӗҫ.
Крыма кӑҫал пӗлтӗрхинчен иртерех — ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнченех — ҫӳреме тытӑнӗҫ. Тепӗр тесен, кӑшӑлвируса пула Шупашкарти аэропорт пӗлтӗр ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ҫеҫ ӗҫлеме пуҫланӑччӗ.
Симферополе кӑҫал та, пӗлтӗрхи пекех, икӗ авиакомпани илсе ҫӳрӗ. «Nordwindairlines» авиакомпани самолёчӗсем юнкунсерен тата вырсарникунсерен юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗ таран хутлӗҫ. Шупашкартан самолёт 12 сехет те 10 минутра хускалӗ, Крымӑн тӗп хулине 15 сехет те 5 минутра ҫитӗ. Симферопольтен самолёт 8 сехет те 50 минутра ҫула тухӗ, 11 сехет те 20 минута Чӑваш Ене ҫитӗ.
«Smartavia» (Нордавиа) компани эрнекунсерен вӗҫӗ. Унӑн вӗҫев программи — ҫӗртме уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗччен. Шупашкартан самолет 9 сехет те 15 минутра вӗҫсе кайӗ, палӑртнӑ вырӑна 12 сехете ҫитӗ, Симферопольтен 6 сехетре хускалӗ 8 сехет те 30 минута Шупашкарта анса ларӗ.
Ӗҫ тата кадрсем шыракан hh.ru сайтӑн тӗпчев служби Чӑваш Ен ҫыннисем урӑх региона тухса кайма хатӗррине тӗпченӗ. Ыйтӑма хутшӑннисенчен 35 проценчӗ ют ҫӗре кайма хатӗр, 40 проценчӗ кун пирки шухӑшлать. 19 проценчӗ ҫеҫ тӑван кӗтесрех юласшӑн.
Ыйтӑма хутшӑннӑ Чӑваш Ен ҫыннисенчен 24 проценчӗ Мускава пысӑк шалу, Краснодар тӑрӑхне лайӑх климӑт, Питӗре хӑтлӑ хула шыраса каяс кӑмӑллӑ. Пирӗн республика ҫыннисене ҫавӑн пекех Ленинград облаҫӗ (7%), Мускав облаҫӗ (6%), Крым (5%), Калининград облаҫӗ (4%), Тутарстан (2%), Тӗмен облаҫӗ (1%), Ҫӗнҫӗпӗр облаҫӗ (1%) илӗртеҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн ҫӗнӗ прокурорӗ Андрей Фомин республикӑри массӑллӑ информаци хатӗрӗсен редакторӗсемпе тӗл пулнӑ. Вӑл курнӑҫӑва пресс-конференци евӗр йӗркелемен пулин те прокурор журналистсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ.
Шупашкара килсен Андрей Фомин велосипед туяннӑ. Вӑл унпа ярӑнма кӑмӑллать. Ирхи 7-рен пуҫласа 8 сехетчен пысӑк теннисла вылять. Наци апат-ҫимӗҫӗ пирки те ыйтнӑ. Анчах прокурор нихӑшне те уйӑрса каламан.
Аса илтерер: утӑ уйӑхӗн 8-мӗшӗнче республика ертӳҫине Олег Николаева ҫӗнӗ прокурорпа паллаштарнӑччӗ. Юстицин 3-мӗш класлӑ патшалӑх советникӗ Андрей Фомин унччен Крым Республикин прокурорӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулнӑ.
+0.3 °C