Вăхăт


Вăхăт, вăхăт васкать, эпĕ мар!..


Вăхăт, вăхăт васкать, эпĕ мар!

Вăл хушмасть каялла таврăнма,

Улшăну, çĕнелӳ — пархатар

Парнелеççĕ кашни кунăма.

Кунсерен çĕнĕлле пулăмсем —

Май та çук тĕлĕнсе чарăнма.

Илĕртеççĕ умри кунăмсем,

Шав хистеççĕ çĕнме, шырама.

Мĕлтлетсе иртекен кунсенче

Пин те пĕр улшăну тĕнчере!

...Юрату, юрату çеç пĕрре —

Юрату хăйне евĕр тĕнче.

Атăл урлă кĕпер хывнă иккен...


Ĕмĕр иртет, тăван, кун юлать,

Сарă хĕвел вăлтса йăл кулать:

Эпир йӳтесе те вилме выртсан,

Ку тĕнчене кун мар — чун юлать.

 

Ватăласпа пĕр ĕç ик алла:

Туя тытса сĕнксе лармалла.

Мĕншĕн йĕм тĕп çĕре перĕниччен

Пурăнмалла тунă çаплалла.

 

Çакă юррăм пултăр умсăмах,

Юрлас юррăм пултăр хыçсăмах.

Вăйпитти те вăхăта асаилсен,

Анне юрри килет асăма:

 

«Атăл урлă кĕпер хывнă иккен,

Эпир каçаймасăр юлнă иккен,

Çамрăк ĕмĕр иртсе кайнă иккен,

Эпир сисеймесĕр юлнă иккен».

 

Эпир сисеймесĕр юлнă иккен,

Кĕперрине сӳтсе кайнă иккен.

Эпир хут вĕренсе те чап илнĕ чух

Пурнăçĕ те иртсе кайнă иккен.

 

Ах такăр мар килчĕ утма çул,

Утмăл кукăр килчĕ утмăл çул.

Анне пиллĕхĕпе те, Тур çырнипе

Пуçăм сывă паян, кăмăл — çу.

 

Хĕвел тухать ĕмĕр тухăçран,

Тĕксĕмленсе килет анăçран.

Апла пурăнтăм-и эп, капла-и, —

Усси пултăр çакă пурнăçран:

 

Мăнуксене парам вак укçа,

Малалла

Хура вăрман çинче


Хура вăрман çинче епле алхапăл

Сиксе, сиксе куккукĕ авăтать.

Те пурăннă кунăмсене шутлать вăл,

Те пурăнас кунăмсене шутлать.

 

Ах, кайăк тусĕ — ытла та çăмăл,

Ах, кайăк савнăçĕ — ытла таса...

Тӳре пек хĕрхенӳсĕр вăхăт-тăвăл

Мана та ĕнтĕ кайĕ таптаса.

 

Çул хĕрринчи çеçкен тăрса юласчĕ

Сиксе, сиксе иртен кунăмсенчен.

Кив сăввăмсем патне ман таврăнасчĕ,

Куккукăм, сан çунаттусем çинче.

 

Пӳрне хуçса пырас — пӳрне çитеймĕ,

Ытла нумай, тен, авăтан, куккук?

Пурнас кунра мĕн килĕ, мĕм килеймĕ —

Чикан та каласа параяс çук.

 

Ир еннелле тĕлленнĕ тĕлек пек-и

Е каç юрланă çаврăм юрă пĕк? —

Чăпар куккукăн авăк-авăк тĕкĕ

Вĕçсе анать уçланкă çумĕпе...

«Кӳренместĕп яшлăхăм иртнишĕн...»


Кӳренместĕп яшлăхăм иртнишĕн,

Яшлăха ăсатрам яш пулса.

Хушăран çеç

Васкаса кайнишĕн

Яшлăха илетĕп ятласа.

 

Яшлăхăм тепре килес пулсассăн,

Хăна тăвăп, — тетĕп, — сар пылпа.

Яшсемпе халь

Амăртма тăрсассăн,

Юнать ватлăх кукăр туяпа.

«Кашнин пур хăйĕн вăхăчĕ...»


Кашнин пур хăйĕн вăхăчĕ:

Çанталăкăн, этемĕн.

Кĕç çулçăсем йăлт тăкăнĕç:

Каять тавра илемĕ.

 

Тин çеç кунта çу кунĕччĕ,

Сип-симĕсчĕ вăрманĕ,

Чечексемпе пин куçлăччĕ

Çиçсе выртан çаранĕ.

 

Хаваслă кайăк-кешĕкĕн

Юррийĕсем саламлăн

Пĕрмай янратчĕç кĕвĕллĕн

Ирпе-каçпа асамлăн.

 

Ах, хамăр та пит шухăччĕ,

Лара-тăра пĕлмен çав.

Пуçра пин тĕрлĕ шухăшчĕ,

Ăçта кăна çитмен-ши?

 

Тем те тăвас пек ĕмĕтлĕн

Çӳреттĕмĕр. Вăй-халлă.

Сисмен те — çамрăк ĕмĕрĕн

Çут кунĕсем çухалнă.

 

Сив çил çеç халь ав чăрсăррăн

Кумса çӳрет хураххăн.

Ларать сип-симĕс чăрăш та

Уçланкăра хăраххăн...

 

Кашнин пур хăйĕн вăхăчĕ

Çанталăкăн, этемĕн.

Кĕç çулçăсем йăлт тăкăнĕç,

Каять тавра илемĕ...

Ватăлма та вăхăт çук


Кам хăять-ха ватăлатпăр-çке теме,

Кам васкать-ха кун-çул вĕçĕ патнелле.

Пурнас марччĕ ватлăха кĕтсе ларса,

Пурăнасчĕ кашни куншăн савăнса.

Ватлăх ман пата пымашкăн шут тытсан

Асăрхатăр эпĕ ватă маррине,

Тĕрĕслетĕр вăйăм-халăм мĕнлине,

Шута илтĕр чунăм çамрăк пулнине.

Ман çумра халь ĕçпе юрă пĕрле чух,

Ватлăха аса илме те вăхăт çук.

Ман çумра халь пикесем йăл кулнă чух,

Кулянма та, ватăлма та вăхăт çук.

Пурăнма пĕлни паха


Çĕр çинче çук нимĕн те яланлăх,

Мĕн пурри килет вăхăтлăха:

Пурнăç çулĕ курăнсан та анлă

Хăвăртах çитетпĕр ватлăха.

 

Ĕнер çеç хитре çеçке çуратчĕ

Çамрăклăх турачĕ чĕрĕлсе.

Çепĕç, ырă ĕмĕтсем умраччĕ —

Çук паян чĕнсессĕн те йĕрсе.

 

Çын телейĕ те çĕтет хыпарсăр:

Ун çути те, шел, вăхăтлăха.

Пурăнатпăр нимĕн хакламасăр,

Çухатсан шыратпăр кăлăхах.

 

Çĕр çинче çук нимĕн те яланлăх,

Мĕн пурри килет вăхăтлăха.

Умăнта мĕн пур — йăлтах пуянлăх,

Пурăнма пĕлни нимрен паха!

«Чупаççĕ, ăмăртса васкаççĕ...»


Чупаççĕ, ăмăртса васкаççĕ

Сехетĕн шĕвĕр йĕпписем.

Канмасăр вăхăта туртаççĕ

Пушанаймасăр мĕскĕнсем.

 

Çеккунт, минут — сехет те иртрĕ,

Каç сĕмĕ анчĕ çĕр çине.

Кăвакарать çитес кун ирĕ —

Сисеймĕн талăк иртнине.

 

Кив кун — пулас кунпа çĕнелтĕр,

Çĕнтертĕр инкеке пехет.

Чуп, вăхăт, — ĕмĕр кĕскелсен те,

Тăсать-ха пурнăçа сехет.

Вăхăт çук


Ман юлхавланмашкăн вăхăт çук

Хаклă пурнăçăм кĕскелнĕ чух.

Пит нумай вĕçленеймен ĕçсем,

Кăткăлла куллен тăрмашнисем.

Выставка пекех куç умĕнче,

Кашниех хăйсен черетĕнче.

«Ĕлкĕрейĕп-ши, йăлтах туса,

Кайиччен кунтан йăлт уйрăлса?

Хăшĕнчен малтан тытăнмалла?..» —

Пуç вататăп ир-ирех çапла.

Çукшăн çилленмешкĕн хал çитмест,

Чул чикмен нихçан та хĕвеме.

Çавăнпах, тен, манăн çамрăк чун, —

Ун пек çыншăн ыр ĕçсем тем чул.