Электронлă вулавăш

— Мĕн пытармалли пур, хырăм выçса кайнипе çулпа иртсе пынă чух кĕрсе тухма шутларăм унта.

— Кафе çĕрле ĕçлеменнине пĕле тăркачах кĕме шутларăн-и?

— Çутă салонра кантăк стена витĕр хамăр студент уткаласа çӳренине курсан кĕтĕм. Ют çын пулсан патне те пырас çукчĕ-ха. Пытăм та алăка шаккарăм. Паллакан хуралçă уçса кĕртессе шанса пытăм.

— Унăн хушаматне те пулин пĕлетĕн-и хăть?

— Пĕрремĕш курсра вĕреннине çеç пĕлетĕп. Пĕр общежитире пурăннăран кашни кунах тĕл пулнă. Вăл мана кĕртесшĕн пулмарĕ, калаçкаларăмăр та кĕртрĕ кайран. Кафене кĕрсен çимелли ыйтрăм. Вăл мана çимелли юлманнине пĕлтерчĕ. Ăна шанмасăр кухньăна кĕрсе тĕрĕслеме шутларăм. Хуралçă унта кĕртес мар тесе ман çула пӳлсе хучĕ, эпĕ ăна тĕкрĕм те вăл урайне ӳкрĕ. Чăн та çимелли нимĕн те тупăнмарĕ.

— Хуралçă эсĕ тухса кайнă чухне ура çине тăнăччĕ-и?

— Выртсах юлчĕ пулас. Кухньăра нумай тăман эпĕ, ун-кун пăхкаларăм та тӳрех тухса кайрăм.

— Миçе сехетре çитрĕн общежитие?

— Çурçĕр çитменччĕ-ха, общежитие кая юлса çитрĕм, паллах.

— Ĕнер мĕн чухлĕ ĕçнĕ?

— Нимĕн чухлĕ те, эпĕ ĕçекен çын мар.

Следователь ăнлантару хутне çырса пĕтерсен Королькова тыттарчĕ.

— Вуласа тух та алă пус, — терĕ вăл.

— Тĕрĕсех çырнă пек туйăнать. Хушмалли-кăлармалли те çук.

— Апла пулсан кайма пултаратăн.

Следователь çапла каласан лăштах сывласа ячĕ Корольков.

— Кайма юрать терĕм-çке, ма каймастăн? — терĕ следователь Корольков хăйне тĕлĕннĕ куçпа пăхса тăнине курсан.

— Мĕнле калас, следователь патĕнчен хăтăлса тухма йывăр тенине илтнĕ те, ĕненес те килмерĕ.

— Йывăр преступлени тунă çын çапла шутлама пултарать. «Следователь çапла каларĕ пулсан, — шутларĕ вăл коридора тухсан, — леш студенчĕ йывăрах суранланман пуль-ха». Чунра çавах лăпкă мар. Мĕн тумалла, кампа калаçса пăхмалла?

Ирхине занятие кайиччен вăл студентпа курса калаçманнишĕн халĕ ӳкĕнчĕ. Ăна курса каçару ыйтмаллаччĕ. Халĕ акă следователь хăй патне илсе пырса калаçрĕ унпа. Мĕнле хăтăлмалла ку пăтăрмахран?

Общежитие çитсен вахтертан Степанов ăçта пурăннине ыйтрĕ.

— Вăл мĕн тума кирлĕ пулчĕ?

— Ыйтса пĕлес тесеччĕ, — текелерĕ Корольков.

— Çук вăл, — тӳрккессĕн хуравларĕ кинеми, — ирхине «Васкавлă пулăшу» килсе илсе кайрĕ ăна.

— Акă мĕнле иккен, — текелесе Корольков урама тухрĕ.

Степанов хăйне хĕнени çинчен милицие евитлеме пултарайман пек туйăнчĕ. Апла пулсан ăна хĕненине, унтан та ытларах вăл хĕненине следователь ăçтан пĕлме пултарнă-ха?

Степановпа хăйĕнпе тĕл пулса калаçмасăр ку ыйтăва татса парайманнине ăнланчĕ Корольков. Тен, следователь ăна та шыраса тупнă? Тупнă пулсан Степанов мĕн каласа панă ăна?

Степанова шыраса Корольков хулара икĕ больницăна çитрĕ. Чирлисен, больницăра выртакансен списокĕнче хăйне кирлĕ çын хушаматне тĕл пулаймарĕ. Юлашкинчен «Васкавлă пулăшу» больницине кайрĕ. Вăл пынă тĕле шурă халатлă мăнтăркка хĕрарăм кантăк алăка питĕрме хăтланса тăратчĕ. Корольков тилмĕрсе тенĕ пек ыйтсан тин вахтер чирлисен списокне пăхма ирĕк пачĕ. Травматологи уйрăмĕнче выртакансен хушшинче Степанов хушамата шыраса тупсан тинех чун пырса кĕнĕ пек туйăнчĕ.

Тĕл пулса калаçма май килмерĕ Степановпа. Ахалех тухса утрĕ вăл больницăран. Корольков хăй больницăра выртса курманскер, унта каçхине çичĕ сехет иртсен çынсене кĕртменнине пĕлмен. Ыран тепре килсе кайма шутласа утрĕ Корольков.

Пухнă материалсене илсе Плотников следстви уйрăмĕн пуçлăхĕ пăтне кĕчĕ. Пуçлăх çийĕнчех вуласа тухрĕ те следователе каялла пачĕ.

— Ним иккĕленмесĕрех уголовнăй ĕç пуçар та малалла ĕçле, — терĕ пуçлăх. — Свидетель çук пулсан тӳрремĕн мар доказательствăсем ытларах пуçтар.

— Ăнлантăм, — терĕ те следователь пӳлĕмрен тухрĕ.

Мĕн тăвăн, саккунпа йĕрки çапла-çке, малтан курса калаçнă çынсене халĕ допрос тума тивет унăн.

Малтан Симаковăран пуçларĕ. Ун патне ĕçе кайрĕ следователь. Повар малтанхи кăтартăва çеç çирĕплетрĕ, урăх нимĕн те хушса калаймарĕ.

Çав кунах Ярославски урамĕнчи общежитие тепре кайрĕ Плотников. Малтан коменданта допрос тума шутларĕ. Лешĕ киле кайма пуçтарăннă-мĕн те следователь хăй патне килнине курсан тăпах чарăнса тăчĕ.

— Чăрмантарнăшăн каçару ыйтатăп, — терĕ следователь, — сирĕнпе калаçмалли пурччĕ.

— Тархасшăн, — тесе питĕрнĕ ĕç пӳлĕмĕн алăкне уçрĕ комендант. Антонина Васильевна Кормилицына кăмăллă калаçакан çын пулчĕ. Кĕçех пенсие тухма хатĕрленнĕскер, кунта комендант пулса икĕ çул ĕçленине пĕлтерчĕ.

Çĕнĕ шăпăр çĕнĕлле шăлать теççĕ. Кормилицына та ку общежитире хăйне май йĕрке туса хунă. Общежитие каçхине вунпĕр сехет иртсен кĕртме юрамасть. Ялтан вĕренме килнĕ çамрăкăн кая юлса килсен ăçта каймалла-ха? Вĕсем валли ятарласа журнал пур кунта. Кая юлнисен хушаматне, вĕсем общежитие миçе сехетре килнине вăхтер çав журнал çине çырса хурать.

— Пирĕн общежитире çирĕп йĕрке, — пĕлтерчĕ комендант, — кам та пулин кая юлса е ӳсĕр килекенсем çинчен çийĕнчех деканата пĕлтеретпĕр.

Плотников комендантран çав журнала ыйтса илчĕ те тӳрех хыçалтан пăхма пуçларĕ. Юлашкинчен çырнинче, иртнĕ каç Корольков студент общежитие çурçĕр иртсен тин кĕнине çырса хунă вахтер. Допрос тунă чухне следователь çакна та палăртма манмарĕ.

Антонина Васильевна сăнласа панине шута илсен, Корольков студент пăсăк çын мар темелле: ĕçмест, туртмасть, общежитире ӳсĕр çӳренине никам та çак таранччен курман. Корольковпа Степанов хушшинче мĕнле хутшăну — ăна комендант пĕлмест. Вăл каланă тăрăх, аслă курсра вĕренекенсем кĕçĕн курсрисемпе хутшăнсах та каймаççĕ. Асăннă студентсен хушшинче иртнĕ каç мĕн пулса иртнине пачах пĕлмест вăл. Степанов хăйне кам хĕненине каламан ăна; ун çинчен унран хăй те ыйтман. Студент кравать çинче асапланса выртнине курсан «Васкавлă пулăшу» станцине шăнкăравланă.

Тепĕр кунне следователь патне вахтерпа студентсем — темиçе çын пычĕç. Плотников кашнинпех тĕплĕн калаçрĕ.

Вахтер каласа панă тăрăх Корольков общежитие çурçĕр иртсен тин килнĕ, кая юлнин сăлтавне юлташĕ патĕнче пулнă тесе ăнлантарнă.

Степанов ирхине ĕçрен килнине вахтер курман, вăл вăхăтра вестибюльте урай çунă пулнă. Ерçейменнипе Степанов общежитие кĕрсе кайнине асăрхаман та. Ирхине наçилккапа илсе кайнине çеç курса юлнă.

Корольковпа пĕрле пурăнакан студентсем те нимех те калаймарĕç. Вăл пӳлĕме кĕрсе выртнине вĕсем сисмен те иккен — çывăрнă пулнă çав вăхăтра.

Тăватçĕр çирĕм тăваттăмĕш пӳлĕмре пĕрремĕш курсра вĕренекен студентсем пурăнаççĕ. Следователь вĕсене уйрăмшарăн допрос турĕ.

— Степанов ĕçрен килнĕ чухне ыттисем вăранманччĕ-ха. Эпĕ тăрса ларнăччĕ. Степанов сăнран асаплă курăннине, аллине кăкăр çине тытса пырса кĕнине курсан мĕн пулнине пĕлес килчĕ. Чирлесе ӳкнĕ пуль тесе шутланăччĕ. Хăй каланă тăрăх, аслă курсра вĕренекен Корольков ун патне ĕçе кĕрсе хĕнесе хăварнине пĕлтерчĕ, — терĕ Егоров хушаматлă студент.

— Мĕншĕн хĕненине каламарĕ-и?

— Каларĕ вăл, Корольков кафене кĕрсен çимелли ыйтнă тет унран. Пурне те допрос туса пĕтернĕ хыççăн Плотников инкек тӳснĕ çын патне больницăна кайрĕ.

— Корольков сана хĕнесе сусăрлатнă пирки уголовнăй ĕç пуçарма тиврĕ, — пĕлтерчĕ следователь кравать çинче ярт тăсăлса выртнă çынпа юнашар пукан çине пырса ларсан.

Çак хыпар Степанова тивĕçтермерĕ пулас, ун çине кăмăлсăр пăхса илчĕ.

— Унсăр май çукчĕ-и?

— Ниепле те май килмест, мĕншĕн тесен вăл тунă преступлени — куç умĕнчех. Аяк пĕрчисене хуçман пулсан татахчĕ-ха. Ăна явап тыттарасси санран та, унран та килмест. Санăн мĕн пулса иртнине тĕрĕс çеç каласа памалла. Тĕрĕссине каламасан е калас теместĕн пулсан сана явап тыттарма пултараççĕ. Акă çак тĕлте хăвна асăрхаттарни çинчен алă пус, — пӳрнипе тĕллесе кăтартрĕ Плотников.

Допрос туса пĕтерсен иккĕшĕ ахальлĕн кăна калаçрĕç.

— Вăл сан пата килсе кайрĕ пуль-ха, — терĕ следователь ытахальтен тенĕ пек.

— Пĕрре килсе кайрĕ, — пытармарĕ Степанов.

— Мĕн çинчен калаçрăр?

— Нимех те, каçару ыйтрĕ манран. Малтан шăмă хуçăличчен тапса пĕтерчĕ, кайран килчĕ те каçару ыйтать.

— Эсĕ мĕн шутлатăн?

— Ăна каçарма кăмăл çук.

— Вăл сан пата тепре те пыма, ӳкĕтлеме те, тем те шантарма пултарать. Çакăнтан асăрхануллă пулмалла санăн. Манса ан кай: ăна пула эсĕ кунта асапланса выртатăн, ăна пулах занятисене те çӳрейместĕн. Корольков сана ӳкĕтлеме хăтлансан çаксем пирки лайăхрах шутласа пăх, — асăрхаттарса хăварчĕ Плотников Степанова.

Степанова хĕнесе сусăрлатнă пирки уголовнăй ĕç пуçарни çинчен Королькова хăй патне чĕнтерсен пĕлтерчĕ следователь. Çакна пĕлсен пуçне усрĕ студент, пĕр хушă чĕнмесĕр ларчĕ.

— Апла хупса лартаççех ĕнтĕ мана, — терĕ вăл пĕр кана ларсан.

— Уголовнăй ĕç пуçарнăшăн тӳрех пуçна ан ус, шалти органсем чиперех пулсан, шăмă хуçăлнишĕн çеç хупмасан та пултараççĕ. Хăвăнтан нумай килет. Ĕçе судра пăхса тухнă чухне хальччен судпа айăпланманнине, преступлени тунăшăн ӳкĕннине — пурне те шута илеççĕ.

— Тĕксе янишĕн ӳкĕнетĕп, анчах та эпĕ ăна хĕнемен.

— Апла вăл мĕнле çав териех сусăрланма пултарнă-ха?

— Ăна хăй кăна пĕлет-тĕр.

— Ман шутпа, тĕксе янипе аяк пĕрчисем хуçăлмаççĕ. Ку ыйтăва, паллах, эксперт кăна татса пама пултарать. Степанова хĕнемен пулсан мĕншĕн ун патне больницăна каçару ыйтма кайрăн?

— Хам тĕксе янипе сусăрланса больницăна лекрĕ пуль тесе кайрăм. Мĕн ыратать, мĕнпе пулăшма пултаратăп-ши тесе шутланăччĕ, вăл пур манпа калаçасшăн та пулмарĕ. Калаçма та йывăр пуль ăна, тăрса та лараймарĕ. Постра ларакан медсестраран та ним те ыйтса пĕлеймерĕм.

Допрос туса пĕтерсен протокол хутне следователь Королькова тыттарчĕ. Васкамасăр, тимлĕ вуласа тухрĕ ăна Корольков.

— Хушмалли е кăлармалли çук-и?

— Тĕрĕсех çырнă пек туйăнать. Кайма юрать-и? — терĕ вăл следователе куçран пăхса.

— Чим-ха, — терĕ следователь, — халĕ чармалли майлă мера йышăнмалла.

— Мĕн япала вăл? — ăнланаймарĕ Корольков.

— Вырăсла ăна «мера пресечения» теççĕ, урăхла каласан сана киле ярассине татса памалла.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн