Тӳпе çырни

Энтри Элментей | Поэма | 19 563


Хăпарса пăхать сăртран.

Ун чĕрнийĕ кĕмĕлрен,

Мăйракийĕ ылтăнран.

Унăн ылтăн мăйракин

Тăхăр юплĕ ик турат.

Эсĕ те, ман сарă кин,

Пит нумай ача çурат.

Ачасен ыр куллипе

Тăтăш ăшăнтăр кил-çурт.

Ан пăрах пире, тӳпе,

Ан пăрах пире, хĕрт-сурт.

Ачамсемĕр, хушшăра

Ан кĕрейтĕр сивĕ çил.

Ыр курмашкăн пурнăçра

Пирĕнтен сире пехил!

Малалла пил сăмахне

Тăсрĕç хурăнташĕсем,

Пачĕç иккĕшне парне

Асăнмалăх хăнасем.

Кĕрр... кĕрлерĕ кĕреке

Савăнса кула-кула,

Черккери çут эрехе

Пурте хапăл пулмалла!

Сар çăка алтăрĕнчен

Шурă кăпăклă сăра

Умлăн-хыçлăн астивсен

Хум чупмасть-и кăмăлра?

Туй арăмĕсен юрри

Вăйлăнрах илтĕнсенех,

Хĕрнĕ хăнасен ури

Туртăнать ташша тӳрех.

Вутăш сăнлă пикесем

Йăл... кулаççĕ савăнса.

Шухă чунлă йĕкĕтсем

Киленеççĕ сăнаса.

Мăнтăр пӳллĕ мăн кĕрӳ

Куç хĕсет пикесене:

Те ахаль çапла хĕрӳ,

Те эрех хуплать ăсне?

Арăмĕ, чарлан пекскер,

Айккинчен ăна чышать.

Пулмалли çинчен чипер

Тарăхса астутарать.

Шавлă туй та савăк туй,

Халăх шăнăçмасть пурте.

Калăн, аслă акатуй

Пăлханать халь ку тĕлте.

Ухливан эрехпеле,

Савтепи сăрапала

Тухрĕç кил хушшинелле:

Çынсене сăйламалла!

Купăс, шăпăр, параппан

Янратаççĕ таврана.

Туй юрри янрать ян... ян...

Пурте хапăлах ăна.

Эй, туссем, ташлаттарас

Халĕ çĕнĕ мăшăра!

Илтенет хаваслă сас

Юрă юхнă хушăра.

Парăнать те Ухливан

Тытăнать кĕç ташлама.

Эх, ташлать вара аван,

Пулмĕ, пулмĕ хурлама!

Савтепи ташша тухать

Акăш евĕр ярăнса,

Савнăçлăн пуçне ухать

Илĕртӳллĕ йăлл... кулса.

Эх, ташши, чăваш ташши —

Тĕлĕнтермĕш, шеремет!

Ĕмĕт кайăкĕн ишши

Пикере халь сисĕнет.

Яш кĕтӳçĕ — Эскетен —

Аякран сăнать ăна.

Куç илмест вăл сар хĕртен,

Илнĕ лешĕ тыткăна.

Яш кĕтӳçĕ савăнать

Хĕр телейлĕ пулнăран,

Хушăран кăшт кулянать

Ыр чĕрийĕ çуннăран.

Сарă кун уçлăхенче

Тĕксĕм пĕлĕт пухăнать.

Самантрах ун хыçĕнче

Сар хĕвел те çухалать.

Савăк халăх хушшинче

Кам-ха ку? Пуçтах Сахар!

Унăн хĕсĕк куçĕнче

Сĕврĕлми хаяр пушар.

Кĕç вăл хăйĕн хĕвĕнчен

Кăларать кăске пăшал,

Ухливанăн чĕринчен

Ак тĕллет унпа усал,

«Тек тăраймăн çул çине!» —

Мĕлтлетет ун пуçĕнче.

Майĕпен хĕсет куçне,

Ун пӳрни курок çинче...

Яш кĕтӳçĕ барс пекех

Сикрĕ кĕç ун çинелле.

Хăшĕ-ха тĕреклĕрех?

Хăçанччен вăй виçмелле?

Çил вăйланчĕ те кас-кас,

Хуçрĕ хурăн таррине.

Керĕсс!.. илтĕнчĕ те сас,

Яш йăванчĕ çĕр çине.

Тăвăлри мăн тинĕс пек

Халăх кайрĕ пăлханса!

Мĕн-ха ку? Мĕнле инкек? —

Тăчĕ Тăтăш шавласа.

Хăвăрт тытрĕç Сахара

Икĕ çамрăк ик енчен.

Вăл халь тăвăлран кăра,

Хĕм сапас пек куçĕнчен.

Ӳкнĕ Эскетен патне

Савтепи чупса пырать.

Асăнать яш ун ятне,

Шăппăн-шăппăн йыхăрать.

Акă икĕ çут куçне

Вăл ĕмĕрлĕхех хупать.

Хăйĕн çамрăк пурнăçне

Хĕр телейĕшĕн парать.

Çиçĕм хĕçĕ ялтăрать,

Аслати кĕмсĕртетет.

Çумăр чашлатса çăвать,

Çил ачи йĕрсе çӳрет.

 

* * *

Сĕм вăрман çывăхĕнче

Пурччĕ пĕр лаштра юман.

Урăм-сурăм кунсенче

Тăвăлпа вăл хуçăлман.

Тĕксĕм пĕлĕт каплансан

Çумăр çурĕ шарласа.

Тăруках аçа çапсан

Кайрĕ мăн юман çунса.

Çил вĕрсен, шав хумханса

Кашш... кашлать хура вăрман.

Авăнать вăл ахлатса:

Асĕнчен тухмасть юман!

 

6

Çу мухтавĕн юррине

Шăратаççĕ кайăксем.

Выртрĕç вилтăпри çине

Чĕрĕ хӳхĕм чечексем.

Канлĕ çывăр, Эскетен,

Çăмăл пултăрччĕ тăпру.

Тухмĕ пирĕн чĕререн

Санăн çутă сăнару.

Савтепин ик куçĕнче

Тăр куççулĕ — çут ахах.

Ухливан ун çумĕнче

Кулянуллă — шăпăртах.

Анчĕç масартан хуллен

Айлăмри мăн çул çине.

Çу илемĕ пур енчен

Тинкерет халь çаксене.

Эскетен — вĕсен ăчи —

Аташса малта чупать.

Куçĕнчи асам ĕнчи

Çĕнĕлĕхсемпе пуять.

Чĕвĕл-чĕвĕл чĕкеçсем

Ярăнаççĕ çывлăшра.

Шăнкăр-шăнкăр çăлкуçсем

Ялкăшаççĕ çырмара.

Илĕртет ĕлккĕн тĕнче,

Пурнăç çӳлĕ илĕртет.

Ахальтен-им чунсенче

Çутă ĕмĕтсем чĕртет?

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: