Тӳпе çырни

Энтри Элментей | Поэма | 19 563


Тамалмасть вăл çуннă май.

Панулмийĕ йывăртан

Улмуççийĕ тайăлать,

Тăтăш хуйхă пуснăран

Хĕр чĕрийĕ касăлать.

Хĕрлĕ питлĕ панулми

Татăлса çĕре ӳкет.

Мĕншĕн хĕнлĕх уйрăлми

Пикепе пĕрле çӳрет?

Каç пулсассăн тӳпере

Пин-пин çăлтăр çутăлать,

Ыратуллă чĕрере

Ырă шанчăк çуралать.

Çутă çăлтăр ушкăнне

Кĕмĕл уйăх хăпарсан

Манчĕ пурнç юшкăнне

Илĕртӳллĕ хĕр аран.

Тухрĕ те вăл çул çине,

Кĕчĕ те автопăса

Кайрĕ мăн хула енне

Ĕметпе хăюлланса.

Алхасать-и çил ачи,

Вилĕм куçлă-и хĕн-хур?..

Ĕмĕт — пурнăç тыткăчи,

Вăл пулсассăн çын та пур!

 

* * *

Çĕрĕпех те кунĕпех

Çиллĕ тăвăл тулашать,

Тем пирки çилленнĕ пек

Такампа тек тавлашать.

Унăн урмăш хумĕпе

Хуçăлчĕ сап-сар чечек.

Ма чармарĕ-ха тӳпе?

Мĕншĕн пулчĕ ку инкек?

Урăм-сурăм тăвăлпа

Çĕр кĕрешрĕ кун та çĕр.

Аркатуллă асаппа

Çунчĕ, çунчĕ сарă хĕр.

Çил кĕрлевĕ тăплансан

Анчĕ сарă кун ăшши.

Куççульне тăксан-тăксан

Хĕр асапĕ иртĕ-ши?

 

2

Сарă тыррине пухсан

Уй кулянчĕ пушанса.

Ылтăн çулçине тăксан

Хурăн ларчĕ хурланса.

Улăх тĕксĕм те кичем,

Сĕм вăрман та çап-çара.

Юмансен турачĕсем

Чанккама та хуп-хура.

Çурçĕр çилĕ — сивĕ çил

Вĕрчĕ, килчĕ сивĕтсе!

Тӳперен хĕл илчĕ пил

Вĕçĕм чăтăмсăр кĕтсе.

Ялсенче, хуласенче

Пурте хатĕр хĕллене.

Ăшă, хатлă çуртсенче

Вăл хăратмĕ çынсене.

Сивĕ çил илсе килет

Шурă çурçĕр юррине,

Чӳречесене тĕрлет

Хĕл юмахĕн эрешне.

Йăлтăр-ялтăр юр пĕрчи

Ярăнса çĕре анать.

Ашкăнуллă Хĕл мучи

Шурă кĕрĕк тăхăнать.

Мамăк юр кавир витет

Уйсене, улăхсене,

Тăтăш тултарса хĕвет

Варсене, çырмасене.

Кӳлĕсен, юханшывсен

Çийĕ шăннă пăрланса,

Вĕсене те кунсĕрен

Юр хуплать хулăмланса.

Вĕлтĕрти юр пĕрчисем

Явăнаççĕ таврара,

Калăн, шурă лĕпĕшсем

Çаврăнаççĕ вăйăра.

Сар хĕр евĕр сар хĕвел

Пĕлĕт хыçĕнчен пăхать.

Ун мехеле — пуш кушел:

Таврара хĕл асăхать.

Юр пĕрчи — тӳпе çеçки —

Сывлăшра чĕлтĕртетет.

Кун куллин таса ĕлки

Ялкăшса çĕре ӳкет.

Хуласем тата ялсем

Пурте шурă тыткăнра.

Çĕкленӳлĕх те хĕлхем

Пур куçра, кашни чунра.

Хĕл мучи этемсене

Тимлĕрех пулма хушать.

Сивĕпе çил ачине

Пил те ирĕклех парать.

Çил кĕресшĕн çын хĕвне

Хĕвĕшет те хĕсĕнет,

Сивĕ пит çăмартине

Чĕпĕтет те хĕретет.

Хĕл-асамçă алхасать

Чăрсăр пĕчĕк ачалла,

Кусăрка пулса кусать

Хупласа мĕнпур çула...

Сар хĕвел, кăвак тӳпе,

Аялта шап-шур кавир, —

Куç тулли илĕртӳпе

Ялкăшать кăна уй-хир.

Айлăмри хура вăрман

Анаслать ыйăхĕнче

Çуллана-ши хушăран

Тĕсесе тĕлĕкĕнче?

Анлă улăх варринче

Шурă урхамах юртать,

Çăмăл çĕн çуни çинче

Ватă çын ларса пырать.

Çутă ирĕке савса

Ут пуçне ухса илет.

Янкăр инçете пăхса

Вата юрă ĕнĕрлет...

Чаплă уйăх — шур раштав:

Çын чунне уçать, çутать.

Кĕтнĕ пек темле уяв

Çут тĕнче тасан ялтрать.

Юр çусассăн çутăрах

Шурă Шупашкар хули.

Унăн анĕ пĕрмаях

Пурнăç шавĕпе тулли.

Сарлака урамĕнче

Каччă шӳчĕ, хĕр кулли,

Хĕм вылять куçĕсенче:

Çутă юрату палли!

Çакă пысăк хулара

Савтепи халь пурăнать.

Ĕçсĕр пулнă вăхăтра

Вĕренмешкĕн хыпăнать.

Ăс пухсассăн малалла

Пулĕ вăл вĕрентекен.

Чăрсăрлан, тĕпче, вула! —

Пур пекех хĕтĕртекен.

Йăрă пурнăç урапи

Çаврăнать те çаврăнать.

Сăхă самана таппи

Ун тавра арпашăнать.

Пурпĕрех пуласлăха

Туртăнать пике чĕри,

Ĕнте халь яланлăха

Ирĕк çутипе вĕри

Хулăн кĕрĕк çухави

Утнă майăн силленет,

Чуп тăвать те хĕл сивви

Хĕрĕн пичĕ хĕрелет.

Икĕ чакăр куçĕнче

Çутă çăлтăр ялтăрать,

Çинçе пилĕкĕ çинче

Çивĕт вĕçĕ вылянать.

Мăн лавкка чӳречинчен

Тинкерет сенкер сентре:

Хӳхĕм хĕр утать хуллен, —

Шухăшпа вăл инçетре.

Илĕртмест-и ирĕкпе

Çӳл тӳпе кăйкăрсене?

Килĕшмест-и сăнĕпе

Сарă хĕр каччăсене?

Мона Лиэа куллипе

Çиçĕнсен çӳхе тути

Кăмăлĕ çемçелнипе

Танланмасть-и яш утти?

Хĕллехи тӳпе çĕре

Тăтăшах савса тĕсет.

Сарă йĕкĕт сар хĕре

Юратуллăн тинкерет.

Сар пикен пушмакĕсем

Шаклатаççĕ пуснăçем.

Сарă каччăн куçĕсем

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: