Миля


— Унта ял таврашĕ çук. Улăм урине вут тивертнĕ пулмалла, — терĕм эпĕ лăпкăн, хăрама кирлĕ маррине систерес шутпа. Вăл, пур, пушшех ăшталанма тапратрĕ:

— Ай, неушлĕ? Кам ухмахĕ унта?

Çӳллĕ тумхахсенчен такăна-такăна вăл ката еннелле чупрĕ. Эпĕ те юлмарăм. Чылай кайсан, пĕр пысăк мĕлке тĕтĕм ăшĕпе шунине асăрхарăмăр. Çулăмпа ялкăшакан çутлăх тытнă арçын тепĕр улăм купине чĕртсе яма васкать иккен.

— Мĕншĕн çунтаратăн? Кам хушнă? — ыйтрĕ Миля, ун умне хашкаса çитсе тăрса.

— Мĕнле «кам»? Председатель. Ларура калаçса татăлнă, — ним пулман пекех хуравларĕ лешĕ, тĕтĕм йӳçĕхтернĕ куçне чăмăрĕпе йăваласа. — Шăн ирĕличчен улăма вут тивертес пулать. Тен, кĕçех акана тухмалла пулĕ. Атту вĕсен айĕнчи çĕр лаптăкĕ сухаланмасăр юлать.

Чупса пăшăхнипе-и е такама çилленнипе — Миля пичĕ нар пек хĕрелсе кайнă. Кролик çăмĕнчен çыхнă сăрă тутăрĕ ĕнси çине анса ларнă. Чарăлса кайнă кăвак куçĕсенче кăвар пĕрчисем сикколеннĕн туйăнаççĕ. Çепĕç чĕлхеллĕ, ăшă кăмăллăскер, вăл çекнешкал хаярланса кайма пултарасси çинчен эпĕ шухăшламан та.

— Хăйнă ан пултăр! Хăйнă ан пултăр! — кăшкăрчĕ вăл, пĕчĕк чăмăрĕпе юнаса. Тарăхнипе хăй урăх ним калама та пелмерĕ, тĕплĕн ăнлантарса пама та сăмах тупаймарĕ курăнать, çын аллинчи çутлăха вăтăр-ватăр çĕлса илчĕ, çĕре пăрахрĕ те таптама тытăнчĕ.

— Ха, ак тамаша! — пĕççине çапса мăкăртатрĕ арçын. —_Халиччен те вут тĕртнĕ. Кивĕ улăмпа мĕн тумалла-ха? Чӳпĕкленĕ ĕнтĕ ăна шăшисем.

— Ав, епле иккен эсир! Хĕлле выльăх-чĕрлĕхе"" в8 аитере выртни те пулнĕ пулĕ-ха. Ай сарăмне хулăнрах хурса парсан, вĕсем тĕреклĕрех хĕл каçĕччĕç. Çав вăхăтрах сирĕн мĕн чухлĕ тислĕк пулмалла! Халĕ, ав, тĕнчене тĕтĕретĕр унпа.

— Вот те на!

— Улăма пĕтĕмпех компост фабрикине турттармалла. Ăнлантăн-и?

—Мĕн фабрики?

— Удобрени.

— Ăçта вăл?

— Кайран курăнĕ.

— Тĕлĕнмелле! Хӳ, ăнланма çукскер, — мăкăртатса илчĕ арçын, унтан, пысăк аллине лашт сулса, ялалла çул тытрĕ.

 

* * *

Каялла таврăннă чух эпир пĕчĕкçĕ çырма хĕррипе утрăмăр. Ял çумĕпе тăсăлса выртать вăл. Унăн тепĕр енче аслă çул. Çырми пысăкланса каясран ял-йыш урам шăлнă çӳп-çапа, пĕтĕм ăпăр-тапăра çакăнта тултарать. Çуркунне çӳп-çап куписем хушшипе кăпăкланса пăтранчăк шыв юхса выртать. Халĕ кунта çутă пăр айĕн шуранка хăмпăсем анаталла чĕркĕмĕл тумламĕсем пек куçни курăнать.

— Мĕн чухлĕ пурлăха Атала хӳтерсе каять-ши çуркунне! — терĕ Миля.

Эпĕ ирĕксĕртенех кулса илтĕм.

— Тулнă тупра! Лапра тесен татахчĕ...

— Ăçта лапра — унта тупра, тенĕ ваттисем.

Хăй каларĕшпе, çакнашкал «пурлăх» харама кайнишĕн чунĕ ыратнипе вăл такама ятласа илет пуль тенĕччĕ — çук, ятламарĕ, куçне хĕсерех инсетелле пăхрĕ те, пичĕ çине кулă выляса тухрĕ.

— Пирĕн ĕç ăнатех, Борис. Çапла вĕт?

— Пĕлейместĕп. — терĕм эпĕ.

— Чухлама питĕ çăмăл. Халиччен кунта тислĕке хакласах кайман. Çĕре пĕри кăна мар, органикăллă, бактериллĕ, минераллă удобренисем — пурте, пурте кирлĕ. Пĕркун Григорий Иванович еплерех каларĕ-ха?

— Çапла, кӳрентерчĕ çав. Хăв та ĕнтĕ... калаççĕ вĕт, хăравçăпа вăрçă çинчен ан канашла, тесе, — хĕрхенĕçлĕн хушса хутăм эпĕ.

Миля ман çине çаврăнса пăхрĕ те çинçе сассипе кăлтăртатсе кулчĕ.

— «Кӳренте-ерчĕ»! Шăпăрлан! Еплерех лайăх каларĕ: мĕн пур вăя минераллă удобренисем туянма паратпăр, терĕ. Эпир вара компост фабрики тума та вăй хурăпăр. А пĕлетĕн-и-ха эсĕ, пĕр тоннă компост тума вунă кило фосфорит çăнăхĕ... Пĕр сăмахпа каласан, вĕренмелле санăн, кусарпа пура пурас çук. Вĕреннисене кĕтет çĕр-аннемĕр.

— Григори Ванч тăрăххăн пăхать, урлă тăрать пек туйăнмасть-и сана? — ыйтрăм унран.

— Çĕвĕç ӳслĕксĕр пулмасть, теççĕ-и-ха?

Юрĕ ирĕлнипе хушкаланса юлнă ана çинче унта-кунта пĕлтĕр тăкнă тислăк куписем курăнкалаççĕ. Пĕтĕмпех вĕсем çултан инçетре мар. Сăлмавĕ мĕнре иккенне пĕлетĕп-ха. Хĕлле ана çинче кĕрт тарăнччĕ. Лашана аштарса тухма кансĕртен лава ăçта май килнĕ çавăнта пушатса хăвараттăмăр. Ялтан ик-виçĕ çухрăмри анасем патне каймалли çинчен пирĕн шухăш та пулман. Ăçтан вăйлă çитĕнтĕр-ха çавăнта тырă?

Халиччен çылăхăм-айăпăма тавçăрнăçемĕн Миля умĕнче сасартăк намăсланса кайрăм, хытă ӳкĕнме пуçларăм. Ку çĕр Мильăна мар, пуринчен ытла мана çывăх-çке. Вăл тăрантарнипе кăна ӳссе вай илнĕ эпĕ. Çапах çав çĕре такам килсе семçетсе парасса çак таранчченех кĕтнĕ. Çитменнине, тăван тавралăха пуянлатас вырăнне, унран кулнăн, пур-çук тислĕке те кирлĕ çĕре кайса тăкман.

— Ак çаксенчен мĕн усси пур тата? — ман шухăша пĕлнĕ пекех, тислĕк куписем çинелле тĕллесе кăтартрĕ Миля. — Хĕлле вăл шăнать, çуркунне, ăшăннă чухне, унри азот пăс пулса вĕçет.

Тем сăлтавпа ман çине пăхса илсен, вăл тăруках куç харшине пĕрĕнтерчĕ: сăмăм вырăнта марччĕ пулас.

— Мĕн эс Борис? Сана эпĕ кӳрентермерĕм пуль те? Юнтармăш ача евĕр...

Сăмах хушаймарăм.

— Ача-пăча темерĕн-и! — хăй ăссĕн мăкăртатса илчĕ вара вăл.

Чĕрем кӳтсех ларчĕ тĕйĕн çав. Кунран кунах хам ӳссе çитĕнни çинчен шухăшлатăп, уншăн пулсан — каллех ача!

— Турти хуçăлчĕ! — терĕ те вăл пĕтĕм хаваслăхĕпе кăлтăртаттарса кулса илчĕ. — Çитĕ-çке сана, çитĕ йĕрмĕшме. Малалла пăх-ха, юр ирĕлсе пĕтсен, ак çак çырма варрине тăршшипех йывăçсем лартса тухăпăр. Питĕ майлă вырăн: çул хĕрри. Аллейĕ евĕрлĕ пулĕ. Çырми те тарăнланаймĕ.

 

* * *

Сысна ферми çывăхĕнче фабрикă тунă вăхăтра та эпĕ хама йĕркеллĕ тыткалаймарăм.

Воскреснике халăх темшĕн сахалтарах пухăнчĕ. Чĕлĕмçĕсен ĕçе тухни-тухманнипе пĕрех, кĕреçисемпе кăлттин-кăлттин çеç тĕрткелесе сӳреççĕ.

— Пули-пулми япалашăнах малашне ĕçкунĕ тăкаклема тивет, — мăкăртатаççĕ вĕсем.

— Ха, тупнă! Çулла пулсан, ик сехетре, халĕ — ик кун алтмалла. Ăс кирлĕ пулнă та пуçармашкăн! — лĕхлетсе кулчĕ тахăшĕ.

— Шыв-шур типсен, пирĕн урăх ĕçсем пуçланаççĕ, — терĕ Миля, вĕсене хирĕçтерес мар тесе, лăпкă сасăпа.

Ĕнер кăнтăрлахи ăшăпа ирĕлнĕ çĕр каçхи сивĕпе хытă шăннă, лум та витмест, çапсан, тимĕр евĕр, чанк! та чанк! янăраса çех тăрать. Хурçă савăлсем лартса, çамрăксем çур пăтлă кувалтăсемпе кăрăнлаттараççĕ. Çаплах парăнасшăн мар çĕр пичĕ.

Чунĕ чăтайман енне пуль ĕнтĕ — Миля та кувалтă тытрĕ. Çук çав, ку вăй çемми мар ăна, çич-сакăр хутчен йăтса çапнипех хĕр нар пек хĕрелсе кайрĕ.

Халь çеç килсе çитнĕ Илле, хура хулăн куç харшине кĕтеслентерсе, кулакансем çине çиллессĕн пăхса илчĕ.

— «Пыл» тенипе çăварта пылак пулас çук, — терĕ вăл. Унтан Миля умне пычĕ, мазутпа якалнă, вырăнĕ-вырăнĕпе çунса шăтнă фуфайкине хыврĕ, кĕсйинчен лучăрканчăк пир алса кăларса тăхăнчĕ, вара шăппăнрах çеç ыйтрĕ: — Ывантăн-им? Пар-ха...

Аллинчи кувалтăна Миля ăна пачĕ. Кувалтăна Илле меллĕн тытса çӳлĕ-çӳле çĕклерĕ. Хул шăнăрăсем, карăнса, тăвăртарах çаннисене тулчăç. Хăнăхнă йăлипе ĕхлете-ĕхлете вăл мĕн пур вăйран савăл çине тарăслаттарчĕ. Çапать те çапать. Кăрăн! Кăрăн-н! янăрать савăл, таçтанах чĕтрет çĕр.

Умри ĕçе пăрахса, ял-йыш калашле, çăвара карсах чĕлĕмçĕсем ун çине тинкереççĕ.

— Ха, епле патлаттарать вăл! — пăшăлтатрĕ тахăшĕ.

Илле такам тем каланине те илтес çук халь, кĕрĕслеттерет çаплах.

Юлашкинчен çĕр лашлатса çурăлса кайрĕ. Савăннипе çамрăксем кăшкăрса ячĕç. Тахăшĕ, театрти пек, шаплаттарса ал çупрĕ. Миля сăнĕ те çуталса кайрĕ ĕнтĕ. Качча вăл темĕн тĕрлĕ тав тума, тытса çупăрлама та хатĕр темелле.

Хамăн çав кăреш каччăнни пек тĕлĕнтермĕш вăй çуккишĕн эпĕ ӳкĕнетĕп. Эх, пулас пулсан... вăйăма ним шеллесе тăмăттăм. Тен, Мильăна эпĕ те çаплах савăнтарнă пулăттăм. Вай çитнĕ таран халĕ те мекĕрленетĕп-ха. Манăн та аллăмра кувалтă çавнашкаллиех — çур пăтли. Катнă муклашкисем кăна вакăрах. Миля ман çывăха килмест. Килме терĕм-ха, асăрхамасть те.

Хăш-пĕр кукша çын пĕр хут пуç çăвиччен туй иртсе кайнă, тетчĕ асанне. Çавнашкал, фабрикă тунине курма Кукшеватых тăхăр сехет иртсен тин тухрĕ. Ни çуна, ни тăрантас кӳлме май килменнипе вăл «улма-чăпар урхамахне» йĕнерленĕ.

— Не зна-ай, — пуçне сулкаларĕ вăл.— Çутçанталăк парăнĕ-ши пире?

— Çутçанталăкран йăлăнса ыйтма пултараймастпăр эпир; унран илмелли — пирĕн тивĕç, çапла каланă-и-ха Мичурин? — ыйтрă Миля.

Çав самантрах Мильăпа килĕшнĕн, Григори Ванч çирĕппĕн; «Мда! мда! — тесе хучĕ. — Чăнах, паха япалах пулассăн туйăнать-ха. Ку ĕçе хутшăнмасан юрамасть, Анчах мĕнпе пулăшас? Лум тытас — варалансан çăвăнма кунта шывĕ таса мар», — çапларах шухăшларĕ пулмалла вăл, хăй вараланмасăрах аллине сăтăркаласа илчĕ.

Çапах Григери Ванч аптрасах ӳкмерĕ, часах хăй валли ĕç тупрĕ. Пуçлăха командăласа тăни килĕшет мар-и!

— Безобрази! Ăçта бригадирсемТ Ну-кă, пацан, утлан-ха ман ăйăра. Кала, пур пек таканлă утсене кӳлччĕр, — хушрĕ вăл пĕр çамрăка.

Лешĕ çавна çеç кĕтнĕ тейĕн. Чаплă ăйăра ăмсанса тăраканскер утланса ларнă-ларманах ялалла ухă пек вирхĕнтерчĕ.

— Ну, агроном юлташ, фабрикă йĕрке мĕнлерех пулать? — ыйтрĕ пуçлăх Мильăран.

— Ăнланатăр пулĕ.

— Ман сирĕнтен илтес килет, — терĕ вăл çемçен, хулăн тутине çулакаласа.

— Хранилище патĕнче уйрăм çынсем ĕçлĕç. Пур фермăсенчи, лаша витисенчи тислĕке, тĕрлĕ çӳп-çапа шăлса кунта кӳрсе килĕç.

— Мĕнле çӳп-çапа? Ăçта вăл?

— Ну, сахал-и колхоз территорийĕнче! Урам шăлни, йĕтемсенчи каяшсем, кантăр арпи, ĕне тылланă çĕрте — шăмми, хăма çуракан цехран — пăчкă кĕрпи... Хирти капан тĕпĕсем, шурлăхри торф...

— Апла, пĕчĕкрех пулмĕ-и хайхи-майхискер?..

— Пĕрремĕшне пысăках тумăпăр. Эпĕ пĕлекен пĕр колхозра пурĕ вун пĕр хранилищĕ. Кашни ялтах, кашни фермăрах.

— Ăхă. Тэк, тэк... — текелесе ларчĕ председатель, куçне мăч-мăч хупкаласа. Унăн хусканăвĕсенче вăл çаплах-ха темшĕн иккеленни палăрчĕ.

 

* * *

Часах учительсемпе шкул ачисем — тăввттăмĕшĕнчен пуçласа вуннăмăш клас таранах — çар пек килсе тулчĕç. Ĕнтĕ Мильăн ĕçĕ питĕ нумайланса çитрĕ. Тăрлĕ çĕре каймалла, мĕн тумаллине ĕçченсене кăтартса памалла. Çитменнине, чи кирлине — шăтăка хăвăртрах алтса пĕтермелле, стенисене бетонламалла.

Миля кĕске плюш пальтине хывса çакнă, çаннине тавăрнă, пĕтĕм вăйран тăрмашнăран хăйĕн пит çăмартийĕсем çурăлса тухаспа хĕрелнĕ. Шăтăкри муклашкасене пăр ăстрăм ывăтать те хăйне чĕннĕ çĕре — фĕрмăна е итем çине вĕçтерет. Вĕсемпе пĕрле унта каллех тепĕр тĕрлĕ ĕçе тытăнать.

Ачасем паçăртанпах фермă картишне тасатаççĕ. Тилхепине Владимир Кирилч тытнă.

Çамрăк учитель тарласа чăм шыва ӳкнĕ. Çийĕнче — кăвапинчен кăшт çеç иртекен фуфайкă. Уринче — вăрăм кунчаллă кирзă атă. Хăй килпетсĕр çинçен курăнать. Пысăк аттипе илемсĕр пускалать.

— Ма куçупа ман çине тăрăнатăн? Капла сана килĕшерех паратăп-им? — тесе кулкаларĕ Владимир Кирилч, Миля тĕлне çитсен, пĕвĕпе кăшт хуçкаланса.

— Епле ытарăн сана? Тата пĕчĕкрех фуфайкă тупаймарăн-им? Ак кунтарах йăвантар лавна, кунтарах.

Лашине чарса, Владимир Кирилч урапана пĕтĕм пĕвĕпе хирме тапратрĕ. Вăш кăлăхах асапланнине курсан, Миля кĕреçене кĕтесе тăратрĕ те, кустăрмаран тытса, урапана çĕклерĕ — урлă тĕнĕл çинче ларнăран тĕрекне çухатнă лав тӳнсе кайрĕ.

Ĕç майне пĕлменнипе нимле мар пулнă каччăн паçăрхи хăюлăхĕ таçта кайса кĕчĕ. Чĕлĕмçĕсем унран кулма тытăнчĕç; ăшă енчен пирĕн пата илсе килне тĕвепе танлаштарчĕç. Каччă пушшех намăсланасран-ши, пĕтĕм шăв-шава уçă сасси айне туса, Миля та кăлтăртатса кулса ячĕ, хаваслăн шӳтлесе, ăна çурăмĕнчен тĕрте-тĕртех ăсатрĕ:

— Каях ăнтĕ, каях!

Аллăмри кувалтă çинчен мансах хытса тăтăм эпĕ. Пĕр-пĕриншĕн кам-ха вĕсем? Мĕншĕн Миля манпа çапла ашкăнмасть?

Ирхине çанталак пĕлĕтлĕччĕ, çиллĕччĕ. Каçалапа хĕвел ялкăшса тухрĕ, пĕтĕм тавра çуталса кайрĕ, темле хăват тытса чарнă пекех, çил те вĕрме пăрахрĕ. Ялта автансем шарлаттарса авăтни илтĕнет. Пирĕнтен вăтăр-хĕрĕх метрти йĕтем çинче хĕрарăмсем шӳтлени-кулни чуна çĕклентерет. Йăри-таврара пур çĕрте те çуркунне сисĕнет. Каçчен эпир пĕр пысăках мар шăтăк алтса хĕррисене бетонласа пĕтертĕмĕр.

Каçпа ĕçлекенсем салансан та Миля киле васкамарĕ. Паçăр, хăй ывăннине çынна систерес мар тесе, вăл чăтăмлăн çӳренĕ пулмалла. Халĕ вара, паянлăха ĕç пĕтнине туйсан, лăштах кайрĕ. Пальтоне илме фермă çывăхне пырсан юпа çумне сĕвенчĕ те кашт çеç кукленсе анмарĕ, аран кăна ури çинче тытăнса юлчĕ: аллисем лаштăрах çĕрелле усăнчĕç, сăнĕ ӳсĕрĕлсе кайнă çынăнни пек тĕссĕрленчĕ... Тути хĕрринче çеç ĕшенчĕк кулă йĕрĕ палăрать.

Кăшт тăрсан, Миля пальтоне тăхăнчĕ. Çаврăнса мана курчĕ те куçне чарса пăрахрĕ, кулам пекки турĕ:

— Кĕтетĕн-и? Эх, маттур çак эс!

Иртенпех эпĕ унпа пĕрле пулнине манса кайнă тейĕн, вăл мана кунти ĕç епле ăнăçлă пĕтни çинчен каласа пама пуçларĕ. Унтан, тăна кĕнĕн, аллине сулчĕ, хаваслă туйăмне пытараймасăр:

— Эх, лайăх та! Эх, лайăх та! — терĕ. — Савăнăç ман паян, савăнăç! Виçĕ савăнăç.

Тахçантанпах тунсăхласа кĕтнĕ çынпа тĕл пулнăн, вăл мана мăйран ыталаса пăчăртарĕ. Эпĕ, ăсран каймаллах хĕпĕртенĕскер, нимĕн калайми хытса тăтăм, унтан унăн виçĕ телейĕ-савăнăçĕ çинчен ыйтма хăю çитертĕм.

— Епле тавçăрмастăн-ха? Пери — ĕç ăнса пыни, тепри... тепри Вова. Çитес эрнере унпа пĕрле пулатпăр. Паян çыру илтĕм. А виççĕмĕшĕ...

Виççĕмĕш савăнăçĕ пирки вăл каларĕ-ши? Астумастĕп. Е эпĕ илтми, е илтсен те тăнланми пултăм-ши?

Сăнран пăтĕмпех ӳкрĕм пулас. Куç умĕ сисĕнмеллех тĕттĕмленчĕ. Миля ман хурлăха ним вырăнне хумасăр çаплах çепĕççĕн чĕвĕлтетет, хаваслăн кулать.

— Шăпăрланăм, ылтăнăм, айванăм! Ма нимĕн те анланмастăн-ши эсĕ? — терĕ вăл юлашкинчен. Эп хирĕç чĕнмерĕм. Пĕрремĕш хут хамран пилĕк çул аслă Мильăна чăтма çук хытă юратса пăрахнине кăна ăнлантăм.

 

* * *

Ирхине, вăранса кайсанах: «Виççĕмĕш савăнăçĕ пирки ыйтса пĕлетĕпех паян», — тесе шухăшларăм эпĕ. Çав вăхăтра Миля умĕнче ун пирки самах хускатма хăю çитереймессе те пĕлсех тăтăм хам. Эпĕ унăн каччи мар-ске, çитменнине çулпа та нумай кĕçĕн ун пек-кун пексем пирки калаçма.

Çурхи кун çурма ăслă, теççĕ ваттисем. Ĕнер сивĕччĕ, паян — чĕреслетсе çумăр тăкать. Пирĕн пӳрт тăрри, хĕç тимĕр витнĕскер, тăвăлпа-çумăрпа танкăртатса тăрать. Шултра тумламсем вирлĕн çапăнса, чӳрече кантăкăсене чанк! та чанк! тутараççĕ.

Часах ман умра такам сывлани илтĕнчĕ. Куçа уçса пăхрăм та— шурса кайнă çаврака пит курăнса кайрĕ.

— Эсĕ вăраннă-çке, Борис.

Миля сасси ку. Вăл, ман умма килсе, питĕм çывăхнех пĕшкĕннĕрен хăпĕртенипе чĕрем кăрт-кăрт сикрĕ. Анчах çавăнтах тата хăраса ӳкрĕм: мĕншĕн шурса кайнă вăл?

Малалла Миля эпĕ пĕр кĕтмен сăмахсене пăшăлтатрĕ:

— Мана хăвăн плащна парса яратăн-м?

— Ăçта? — ыйтрăм тĕлĕнсе.

— Кайса килес тетĕп. Мĕнле-ши лере?

Миля кĕçĕр чĕптĕм те çывăрман пулмалла,

Пичĕ мĕншĕн шурса кайнине тинех ăнланса, хăвăрт тăрса пуçтарăнтăм. Ăна хамăн плаща патăм, хам анне накидкине пĕркенсе, унпа пĕрле тухса утрăм.

Çумăр çаплах вăйлă çăвать. Çил, урса кайнă пекех, йывăç тăррисене силлет.

Часах эпир тислĕк шывĕ упрамалли хранилищĕ умне çитрĕмĕр. Стенан пĕр енĕ, каçхине кăна бетонланăскер, хытма ĕлкĕреймен иккен. Çумăр тумламĕсем ăна шăтарса пĕтернĕ, пĕр кĕтесĕ ишĕлмех пуçланă. Ăна курсан, чĕрем ыратса кайрĕ. Вара ирĕксĕрех Миля çине пăхса илтĕм. Вăл, хавшак чĕреллĕскер, шари çухăрса ярассăнах туйăнчĕ. Çук, çухăрасса çухăрмарĕ те, анчах куçне пĕр мăчлаттармасăр, хытнă пек тăчĕ.

■ Страницăсем: 1 2 3 4

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: