Колчак

Илле Тăхти | Поэма | 1919 | 8 552


Тесе калать адмирал.

 

Ку сăмаха илтсессĕн,

Полковниксемпе янралсен

Тĕтреленеç куçĕсем,

Ват чĕрисем кăлт! сикеç,

Юн тымарсем тăлт! тапаç.

 

— Татах итлĕр, господа!

Офицерсем, çамрăксем!

Йывăр ĕçрен хăтарма,

Шик! шăхăрса çӳреме

Сире вырăн паратăп.

«Очко» картла выляма

Сире шалу хушатăп.

Çапă-çутă пакунпа

Хĕр чĕрине хускатма,

Гимназистка астарма

Сире манран ирĕк пур.

 

Раз и два да казачок,

Три-та-та-та тарантелл,

Йăлтăр-йăлтăр атăпа,

Чăнкăр-чăнкăр шпорпала,

Галифеллĕ çытмапа

Пĕç çĕклесе ташлама

Сире ирĕк парас пуль.

Халăх пултăр — ĕçлекен,

Эсир пулăр — çиекен.

 

Адмиралăн сăмахпе

Чунтан-вартан ратланса,

Пурте пĕрле Колчака:

— Рад стараться! — кăшкăраç,

Яштах тăрса чеç параç.

Çакă намăс ушкăна

Ашшĕ, ывăль ячĕпе,

Çветтуй сывлăш хвачĕпе

«Аминь, аминь» каласа

Парать пупĕ пиллесе.

 

Тип кашăкпа тута та

Çурлать, теççĕ чăвашсем.

Колчак çавна пит пĕлет,

Çавăнпа та вăл калать:

— Пуп таврашĕ, элхерей!

Улпут-хуçа çыннисем!

Янăралĕ, офицер!

Советсене çĕнтерме,

Ĕççыннине хĕстерме

Эсир мана пулăшсан,

Эпĕ сире манас çук.

Акă халĕ Япони

Ылтăн ячĕ ман валли.

Эпĕ сире паянах

Çавă ылтăн укçана

Валеçеп те паратăп.

Франципеле Америк

Кирлĕ-кирлĕ япала

Ялан пире параççĕ.

Пулăшнăшăн Япони

Çĕпĕр çĕрне, вăрманне

Ылтăн тăпри кăларма

Ыйтать пиртен ĕмĕре.

Франципеле Америк

Пирĕн хута кĕнĕшĕн

Савăтсемпе чугун çул

Хăйсен алне илесшĕн.

Пуянсене хăтарма,

Ĕççыннине пĕтерме

Пирĕн хытă тăмалла.

 

Çапла Колчак каласан

Пăртак тăчĕ чарăнчĕ, —

Йĕри-тавра ларакан

Хăйĕн тусĕ-йышсене

Пăхса илчĕ сăнаса.

Вара ыйтать çаплалла:

— Кĕпçе пултăр сыпăклă,

Сăмах пултăр татăклă.

Ман канашлă тусăмсем!

Калăр-халĕ пат татса:

Японипе Францине,

Америкпе Англие

Мĕн ыйтнине парас-и?

Пару-илӳ тӳлес-и?

Калăр ĕнтĕ, мĕн тăвас?

Çакăн çинчен калама

Илет сăмах пуп тете.

— Ыр тăвансем, итлĕр-ха!

Ман сăмаха тăнлăр-ха!

Мĕн ыйтнине памасан

Атте турă каçармасть;

Пару-илӳ татмасан

Этем чунĕ çăлăнмасть.

Мĕн ыйтнине парăпăр,

Парăмне те татăпăр;

Раççей халăх йышлă вĕт,

Вăл тӳлеве тӳсĕ-ха, —

Терĕ хайхи пачăшки.

— Ай да, атте, батюшка!

Питĕ маттур каларăн.

Браво-браво сăмахна!

Урра, урра сан ăсна!

 

Çапла хытă кăшкăрса,

Пуп сăмахне чăн туса,

Полковник те янралсем,

Офицерĕ-прапорсем

Алă çупса шавлаççĕ,

Аслă пупа мухтаççĕ.

 

Артиллерист-офицер

Ура çине тăчĕ те

Ал çĕклесе Колчакран

Сăмах илет калама:

— Советсемпе вăрçнă чух,

Хресчен салтак пуçтарса

Позицие ярас та

Хамăр çӳрес хыçалтан

Штабсенче те кадрта.

— Ара, çапла пулмасăр, —

Тесе калаç ыттисем.

Ку сăмаха пурĕ те

Килĕштерсе хучĕçĕ.

 

Кайран Колчак ак çапла

Юлашкинчен каларĕ:

— Паян эпир пысăк ĕç

Туса татса хутăмăр, —

Хĕрлисене пĕтерме,

Советсене çĕнтерме

Пĕр канашлă пултăмăр.

Ĕçе татнă хыçĕнчен,

Славянсенĕн йăлипе,

Хамăр вырăс шучĕпе,

Ĕçмесен те килĕшмест.

Хаклă коньяк — «виç çăлтăр»,

Тĕрлĕ тутлă эрехсем —

Пирĕн ятпа кучченеç

Ют çĕрсенчен килни пур.

Тавай ĕçĕр, господа!

 

Вара çапла каласан,

Тĕнче пуян тарçисем

Ĕçме-çиме тытăнчĕç.

Шурă Колчак ĕçкинче

Эрех кленчи пăккисем

Тапса тухса маччана

Çите-çите переççĕ.

Хаклă эрех кленчерен

Черкке çине янă чух

Сăрăлтатса илейрет.

 

Шуррисенĕн ĕçкинче

Ӳсĕрлеççĕ хăнисем,

Ĕçнĕçемĕн сăмаххи

Тухса пырать хăнасен.

Ылтăнпала, кĕмĕлпе

Аскăн ĕçсем тунине

Ват янралсем асăнаç,

Кăвак шурă пуçсене

Сулла-сулла калаçаç,

Яша ĕмĕр иртнĕшĕн,

Ватлăх кунсем çитнĕшĕн,

Совет сиксе тухнăшăн,

Хĕрлĕ çарсем хĕснĕшĕн

Пуçа усса кулянаç;

Çитес-килес кунсенче

Совет çарĕ хăйсене

Çĕнтересрен пуçĕпех,

Шереметсем, шикленеç.

Ӳсĕрпеле пупăн та

Уçăлать çав çăварĕ:

Çутă хĕрес çутипе

Çветтуй пуп та чылаях

Аскăн ĕçĕн сукмакпе

Такăрлатса утнă-мĕн.

 

Шурă кашкăр ушкăнĕ —

Ĕçхалăхĕн тăшманĕ,

Ĕçсе-çисе ӳсĕрлсе,

Çапла юрă юрларĕ:

— Тарăхса та хурланса,

Хура халăх ĕçлетĕр.

Ырă курса, савăнса,

Ĕçсе-çисе юрласа,

■ Страницăсем: 1 2 3

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: