Шкулчченхи вӗренӳ организацийӗсен воспитателӗсене «Тӑван чӗлхе управҫи» конкурса хутшӑнма йыхравлаҫҫӗ. Ӑна Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗ ирттерет.
Конкурса хамӑр республикӑри ача пахчисенче тӑрӑшакансем ҫеҫ мар, чӑвашсем йышла пурӑнакан регионсенчисем те хуишӑнса хӑйсен пултарулӑхне кӑтартса пама пултарӗҫ. Воспитательсен ӑмӑртӑвӗ ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗччен пырӗ.
«Пуринчен малтан» телеграм-канал пӗлтернӗ тӑрӑх, Самар хулинче пурӑнакан вырӑс арҫынни Сергей Захаров чӑвашла калаҫакансен клубне йӗркеленӗ
Вӑл ку ӗҫе 3 ҫул каялла пуҫӑннӑ. Сергей чун ыйтнипе ӗҫлет, ҫынсене тӳлевсӗрех вӗрентет.
Чи тӗлӗнмелли вара акӑ мӗн: Сергей – вырӑс. Журналист ӗҫпе облаҫри районсене тухса ҫӳренӗ чухне вӑл чӑвашсемпе нумай курнӑҫнӑ. Ҫапла пирӗн чӗлхепе культурӑна кӑмӑлланӑ вӑл, пурӑна-киле чӑвашла калаҫма хӑнӑхнӑ.
Паян, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери тӑван чӗлхе кунӗ. Ҫак куна 1999 ҫулта ЮНЕСКО шайӗнчех палӑртма йышӑннӑ. Шӑп та лӑп паян, 1952 ҫулта, Бангладешри Дакка хулинче студентсем тӑван чӗлхене патшалӑх чӗлхисенчен пӗри тесе йышӑнма ыйтса демонстрацие тухнӑ, вӗсене вара йӗрке хуралҫисем персе пӑрахнӑ.
Паянхи кун пирӗн чӑваш чӗлхине упраса хӑварасси пирки тепӗр унчен шухӑшласа пӑхма сӑлтав пур. Эпир вилӗмпе куҫа-куҫӑн тӑмасан та тӑван чӗлхемӗре хамӑр та ыррӑн пӗлместпӗр, ачамӑрсемпе мӑнукӑмӑрсене те ҫуралсанах унран пистеретпӗр. Ҫут тӗнчене килнӗ ҫӗнӗ чуна ют чӗлхепе, ан тив вӑл патшалӑх чӗлхи пулсан та, лӑпкани пистерниех пулать ӗнтӗ.
Хӑйӗн чӗлхине пӗлмен ҫын ытти чӗлхене тата тӑван ҫӗршыва хисеплӗ-ши?
Нарӑс уйӑйӗн 18-мӗшӗнче Шупашкар хулин 60-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен хула шайӗнчи семинарӗ иртнӗ.
Александр Степанов учитель халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче хыпарланӑ тӑрӑх, ӑна Тӑван чӗлхесен пӗтӗм тӗнчери кунне халалласа ирттернӗ. Унта вӗрентекенсен «Чӑваш чӗлхипе литературине чи лайӑх вӗрентекен 2025» хула шайӗнчи ҫӗнтерӳҫисем хӑйсен урокӗсемпе паллаштарнӑ. Вӗсем ҫаксем: 40-мӗш шкулти Алёна Митрофанова, 62-мӗш шкулти Нина
Егорова, 56-мӗш шкулти Надежда Серебрякова, 37-мӗш шкулти Светлана Емельянова, 60-мӗш шкути Наталия Александрова.
Мускавра чӑваш чӗлхине вӗренмелли курс уҫӑлнӑ. Вӑл РФ Президенчӗн Чӑваш Енӗн тулли праваллӑ представительствинче вырнаҫнӑ.
Чӑваш чӗлхине вӗренме тӗрлӗ ӳсӗмри, тӗрлӗ профессири ҫынсем килеҫҫӗ. Малтанхи занятисенче вӗсем чӑваш алфавитне, уйрӑм сӑмахсене калама вӗренӗҫҫӗ, вуласа та пӑхаҫҫӗ.
Курс ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗччен тӑсӑлӗ. Анчах Мускав ҫыннисем ӑна халех тӑстарасшӑн.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ чӑваш классикӗсемпе хальхи авторсен хайлавӗсене чи лайӑх тӗслӗхӗсене упраса хӑварассишӗн нумай тӑрашать. Электрон вулавӑшра республикӑри театрсен артисчӗсем вуланӑ 100 ытла аудиокӗнеке упранать.
Литература хайлавӗсене илемлӗ вулас текенсен «Тӑван сӑмах» конкурса хутшӑнма май пур. Конкурса чӑваш чӗлхине сарас тата чӑваш ҫыравҫисен пуян эткерлӗхне упраса хӑварас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Унта 10 ҫултан аслӑраххисем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Вӗсен вулавӑшӑн «Чувашская детская литература» («Проза на чувашском языке» ярӑм) электрон коллекцийӗнчи хайлава вуламалла.
Авторсем хӑйсен хайлавӗсене те вулама пултараҫҫӗ.
Ӗҫсене ака уйӑхӗн 13-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.
Чӑваш хастарӗсем ҫулсеренех «Хавал» университет уҫаҫҫӗ. Кӑҫал вӑл утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен пуҫласа 22-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Аса илтерер: унта чӑваш чӗлхине вӗренме, тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян эткерлӗхӗпе кӗске вӑхӑтра туллин те тӗрлӗ енлӗн паллашма май туса параҫҫӗ.
Кӑҫал «Хавал» ҫуллахи университет «Мечта» санаторире ӗҫлӗ. Вӑл Шупашкартан инҫех мар.
Ҫуллахи университета чӑваш чӗлхипе кӑсӑкланакансене пурне те хапӑл туса кӗтсе илӗҫ.
Пӗччӗкҫӗ чӑвашсем Наци библиотекинче Кӑвар чӗреллӗ Ҫеҫпӗл Мишши пурнӑҫӗпе пултарулӑхне тӗпе хурса йӗркеленнӗ куравра пулса курнӑ. Кун пирки халӑх тетелӗнчи «Аталану» пабликра пӗлтернӗ.
Унта хыпарланӑ тӑрӑх, аслӑ поэтӑмӑрӑн ҫӑмӑл мар ачалӑхӗ пирки пӗлнӗ, ҫав вӑхӑтрах Мишша сӑвӑ ҫырма ҫеҫ мар, илемлӗ ӳкерме те, тӑмран тӗрлӗ кӳлепе ӑсталама пӗлнине те ӑша хывнӑ.
Экскурсие вулавӑш ӗҫченӗ Антонина Андреева ирттернӗ.
Чӑваш Енре «Аваллӑхсӑр малашлӑх ҫук» фестиваль иртӗ. Ун вӑхӑтӗнче тӗрлӗ ӑмӑрту, экскурси йӗркелӗҫ, ӑсталӑх лаҫҫисем ӗҫлӗҫ, парнесемпе савӑнтарӗҫ.
Фестиваль нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай вӑтам шкулӗнче пулӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ институчӗн ӗҫченӗ Анна Егорова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестиваль ӑмӑртӑвӗсем хушшинче:
«Ҫемье йӑли-йӗрки – ҫирӗп ҫемье никӗсӗ» (вӑтам е аслӑ классенче вӗренекенсен фольклор ушкӑнӗ чӑваш халӑхӗн хӑй тӑрӑхӗнчи пӗр-пӗр йӑли-йӗркине кӑтартса пани);
«Халӑх юрри – чунӑм уҫҫи» (вӑтам е аслӑ классенче вӗренекенсем чӑваш халӑх юррине юрлани);
«Ай, ташлар-и ташшине…» (шкулчченхи вӗренӳ организацийӗсенчи ачасем тата 1-11-мӗш классенче вӗренекенсем чӑваш ташши ташлани);
«Ҫыру ҫырсамӑр салтаксем патне» (2-11-мӗш классенче вӗренекенсем хӑйсем ҫырнӑ ҫырусене пӑхмасӑр пултаруллӑ каласа пани);
«Халӑх йӑли – пурнӑҫ йӗрки» (вӗрентекенсем чӑваш халӑх йӑли-йӗркине тӗпе хурса ирттернӗ уроксемпе урок тулашӗнчи ӗҫсем ирттерни);
«Ӑста аллинче ӗҫ вылять» (5-11-мӗш классенче вӗренекенсен алӑ ӗҫӗ тума вӗрентекен ӑсталӑх класӗ ирттерни);
«Мухтав сана, ҫӗнтерӳҫӗ салтак» («Ҫӗнтерӳ кунӗ ачасен куҫӗпе») (2-11-мӗш классенче вӗренекенсен ӳкерчӗкӗсен куравӗ).
5-11-мӗш классенче вӗренекен ачасен хушшинче чӑваш чӗлхипе, литературипе тата культурипе интернет олимпиада иртнӗ. Унта 33 ҫӗнтерӳҫӗ ятне тивӗҫнӗ.
Кӑҫалхи олимпиадӑна Чӑваш Республикин тата республика тулашӗнчи вӗренӳ организацийӗсен 5–11 класӗсенче вӗренекен тӑват ҫӗр ытла ача хутшӑннӑ, ҫав шутра – республика тулашӗнчен – 26 ача.
Олимпиадӑна ирттернӗ Чӑваш Республикин Вӗренӳ институтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «пӗтӗмӗшле илсен, интернет олимпиадӑна кӑҫал пысӑк хастарлӑхпа Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисен, Патӑрьел, Вӑрнар, Вӑрмар, Канаш, Куславкка, Йӗпреҫ, Ҫӗрпӳ, Муркаш, Тӑвай, Сӗнтӗрвӑрри, Шупашкар округӗсен шкул ачисем хутшӑннӑ».
+18.3 °C