Паян, юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Хуласен пӗтӗм тӗнчери кунӗ шутланать.
Чӑваш Енре 9 хула, вӗсенчен пиллӗккӗшӗ республика пӗлтерӗшлӗ, тӑваттӑшӗ — район пӗлтерӗшлӗ. Республика пӗлтерӗшлисем ҫаксем: Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр, Канаш тата Ҫӗмӗрле. Район пӗлтерӗшлисем: Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ тата Етӗрне.
Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра пурӑнакансенчен 64 проценчӗ хулара тӗпленнӗ.
Чи пысӑк йышлӑ хула — Шупашкар. Унта 496 пин ҫын пурӑнать. Иккӗмӗш вырӑнта — 120 пинлӗ Ҫӗнӗ Шупашкар. Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри тата Етӗрне пӗчӗк йышлӑ хуласем шутланаҫҫӗ, вӗсенче 8-шар пин ҫын пурӑнать.
Чӑваш Енри чи аслӑ хула, Шупашкар, 1469 ҫулта йӗркеленнӗ. Улатӑр — 1552 ҫулта, Ҫӗрпӳ — 1589 ҫулта, Етӗрне — 1590 ҫулта. Чи ҫамрӑк хула – Ҫӗнӗ Шупашкар (1960 ҫул).
Раҫҫейри 1250 вӗрентекен Владимир Путин президентӑн премине – 200 пин тенке – тивӗҫнине, вӗсенчен 11-шӗ Чӑваш Енрен, 2-шӗ чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗ пулнине тин кӑна пӗлтернӗччӗ.
Ҫак йышпа туллин паллаштарӑр. Премие тивӗҫнисен хушшинче — Ҫӗнӗ Шупашкарти 17-мӗш шкулти Екатерина Ананьева, Шупашкарти 5-мӗш шкулти Малека Гасанова, Куславккари 3-мӗш шкулти Лариса Гладкова, Елчӗк шкулӗнчи Алексей Данилов, Шупашкарти 2-мӗш лицейри Ольга Данилова, Ҫӗнӗ Шупашкарти 12-мӗш шкулти Василиса Егорова, Шупашкарти сывлӑх енчен хавшак ачасен 2-мӗш шкулӗнчи Ираида Мартьянова, Вӑрнар районӗнчи Пӑртас шкулӗнчи Татьяна Петрова, Улатӑрти 2-мӗш шкулти Елена Селезнева, Ҫӗмӗрлери 1-мӗш шкулти Татьяна Соколова, Шупашкарти 40-мӗш шкулти Александр Степанов.
Чӑваш Енре тӗрлӗ ялта ял кунӗсем иртеҫҫӗ. Нумаях пулмасть Етӗрне тӑрӑхӗнчи Анат Явӑшра та иртнӗ.
Унта пухӑннисем чи малтан Анат Явӑш ялӗн ҫӑви ҫинче пуҫтарӑннӑ. Унта Чӑваш наци конгресне 16 ҫул ертсе пынӑ Геннадий Архипов вил тӑприйӗ ҫине чечек хунӑ.
Унтан уяв ялти ятарлӑ лапамра иртнӗ. Асӑннӑ тӑрӑхра ҫуралса ӳссе тӗрлӗ тӑрӑха сапаланнӑ ентешсем те пырса ҫитнӗ.
Чӑваш эстрада юрӑҫисем, Куславккапа Хӗрлӗ Чутай тӑрӑхӗсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем хаваслӑ юрӑ-ташӑпа, мыскарасемпе савӑнтарнӑ.
Куславкка хулинче ачана йытӑ ҫыртнӑ. Куншӑн район администрацийӗнчен 70 пин тенкӗ шыраса илесшӗн.
Шӑпӑрлан ача-пӑча лапамӗнче пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра ӑна килсӗр-ҫуртсӑр йытӑ тапӑннӑ та пуҫӗ тӗлӗнчен ҫыртнӑ. Ачана пульницӑна медпулӑшу пама илсе кайнӑ. Тухтӑрсем ӑна кӳнӗ суран йывӑрах пулманнине палӑртнӑ. Ҫапах ӑна урнӑ чиртен вакцинаци тӑваҫҫӗ. Ҫавна май прокуратура кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен сиен кӳнӗшӗн 70 пин шыраса илме суда тавӑҫ тӑратнӑ.
Куславккари 2-мӗш шкулӑн вӗренекене укҫа тӳлесе татмалла. Ку прокуратура тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн палӑрнӑ.
Ача сусӑр пулнӑран килте вӗренет. Анчах шкул ӑна апатлану компенсацине тӳлемен.
Тӗрӗслев хыҫҫӑн прокуратура шкула ачан саккунлӑ представительне 7 пин те 140 тенкӗ тӳлеттермелле тунӑ. Ку - 2022-2023 вӗренӳ ҫулӗшӗн.
Куславкка хула администрацийӗн экс-пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, 2022 ҫулхи раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫав ҫын Куславккари «Геометрика» паркра автостоянка валли асфальт сарма контракт алӑ пуснӑ. Ӗҫе пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 25-мӗшӗ тӗлне вӗҫлемелле пулнӑ. Ӗҫе вӗҫлемен пулин те тӳре-шара 600 пине яхӑн тенкӗ куҫарса панӑ.
Пӑтӑрмаха прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче тупса палӑртнӑ. Материалсене РФ Следстви комитетне ярса панӑ хыҫҫӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Сӑмах май каласан, паркра асфальта халӗ те сарса пӗтермен иккен.
Ӗнер республикӑра чи лайӑх педагогсене палӑртнӑ. Вӗсене 11 номинацире чысланӑ.
Кӑҫал «Чӑваш Енри учитель» ята Шупашкарти 4-мӗш лицейра ачасене историпе обществознани предмечӗсене вӗрентекен Михаил Зыков тивӗҫнӗ. Хӑй вӑл Шӑмӑршӑри шкултан вӗренсе тухсан И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУра диплом илнӗ. Лицейра 2018 ҫултанпа ӗҫлет.
«Ҫулталӑкри воспитатель» ята Куславккари «Звездочка» ача пахчин вӑй-хал культурин инструкторӗ тивӗҫнӗ. «Чи лайӑх класс ертӳҫи» - Улатӑрти 6-мӗш гимнази вӗрентекенӗ Елена Ахметова. «Чи лайӑх педагог-психолог» номинацире Ҫӗмӗрлери 1-мӗш шкулти Елена Яшпугалова ҫӗнтернӗ.
«Чи лайӑх социаллӑ педагог» - Шупашкарти 65-мӗш шкулти Екатерина Панькова. Шупашкарти пуҫламӑш шкулти Марина Борисова чи лайӑх дефектолог пулнӑ.
«Тӑван чӗлхепе литературин чи лайӑх вӗрентекенӗ» номинацире Шупашкар районӗнчи Мӑнал шкулӗн педагогӗ Анжела Московцева мала тухнӑ.
Атӑл тӑрӑх пӑрахутсем ҫӳреме тытӑнӗҫ. Ку хыпара Шупашкарти юханшыв портӗнче пӗлтернӗ. Круизсене ҫу уйӑхӗнче йӗркелеме палӑртса хунӑ ӗнтӗ.
Ҫу уйӑхӗн 7, 21, 27-мӗшӗсенче ирхи 9 сехетрен пуҫласа 19 сехетчен «Шупашкар – Шереметев керменӗ (Юрино) – Шупашкар» маршрутпа ҫула тухма май килӗ; ҫу уйӑхӗн 14 тата 28-мӗшӗсенче — «Шупашкар – Чикме – Шереметев (Юрино) керменӗ – Шупашкар» маршрутпа; ҫу уйӑхӗн 13 тата 20-мӗшӗсенче — «Шупашкар – Ҫӗнӗ Шупашкар – Сӗве – Куславкка – Сӑр чикки – Кайӑк вӗҫевӗ — Шупашкар» пӑрахутпа автобус турне.
Чӑваш Республикин Наци библиотеки централизациленӗ майпа кӑҫал 6 млн тенкӗлӗх 11 пине яхӑн экземпляр кӗнеке туяннӑ, вӗсенче 82 библиотекӑна валеҫсе тухнӑ.
Ҫӗнӗ кӑларӑмсем ялти 50 библиотекӑна, хулари 25 вулавӑша, ҫавӑн пекех Улатӑрти, Канашри, Куславккари, Ҫӗнӗ Шупашкарти, Ҫӗмӗрлери, Шупашкарти тӗп вулавӑшсене тата Чӑваш Енӗн Наци библиотекине лекнӗ.
Вулавӑшсен кӗнеке фончӗ ҫапла майпа тӗрлӗ отрасль литературипе, словарьсемпе тата энциклопедисемпе, илемлӗ литературӑпа пуянланнӑ.
Ку хыпара каярах юлса пӗлтӗмӗр пулин те хыпарласах килет. Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, Анатолий Смолин поэт ҫуралнӑ кун, «Куславккасем» ентешлӗх вырӑнти администраципе пӗрле «Смолин вулавӗсем» пултарулӑх конкурсӗ ирттернӗ. Ӑна кӑҫалхипе вуннӑмӗш хут йӗркеленӗ.
Анатолий Смолин сӑвӑҫ Куславкка районӗнчи Шӑнчас ялӗнче 1957 ҫулхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫуралнӑ, 2012 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайрӗ.
Анатолий Смолин куҫаруҫӑ та пулнӑ. Вӑл — Ҫеҫпӗл Мишши тата Ҫемен Элкер премийӗсен лауреачӗ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ. «Ҫилҫунат» журналта ӗҫленӗ, Чӑваш Енӗн пӗрремӗш президенчӗн пресс-ҫыруҫинче, каярах унӑн пулӑшуҫинче тӑрӑшнӑ.
+25.3 °C