Вадим: Пирӗнь наци пуласлӑхӗ - хамӑр алӑра (комментарии по версиям)

Вадим20.04.2012 00:0312987 хут пӑхнӑ

Хисеплӗ тантӑшсем, кӳршесем,тӑвансем,тата ыттисем-те.
Нумайшӗсемпе килӗшетӗпь,хӗшьпӗрисеньпе килӗшместӗпь. Никам та ытти нацисем ҫиньчень япӑх каламасть.Кажни наци хӑйӗнь пурнӑҫӗпе,йӑла-йӗркипе пурӑнать, несмо-тря на то,пурте пурӑнаҫҫӗ пӗр государствӑра.
Ҫав вӑхӑтрах, вырӑссемшӗнь, конечно, питӗ лайӑх,ытти пӗтӗм национальностьем вырӑсла калаҫни. Каласан - "меньше проблем". Ҫавӑнпа вӗсем яртах "ҫилленеҫҫӗ". Вырӑссем - хӑйӗнь пурнӑҫӗпе, чӑвашсем -хӑйӗнь пурнӑҫӗпе пурӑнса, пурте пӗр ҫулпа пыраҫҫӗ.
Анчах, ытти пӗтӗм наци халӑхӗсемпе пӗр ҫулпа пырса, хамӑр нацине пӗтерме мар, а хӑварма тӑрӑшламалла. Вырӑссем вӗсем,пирӗнсӗрех хӑйсень пурнӑҫне тӑваҫҫӗ.
Тепӗр хут аса илетьпӗр ҫакна.
В одном из вопросов задаваемых главному редактору журнала «Дружба народов» Александру Эбаноидзе,приво-дятся такие данные. У нас в стране проживает - 182 народа,которые говорят - на 239 языках и наречиях.
Предположим, что нумай национальностьсем пурӑнаҫҫӗ - иккӗ государственный чӗльхепе. Естественно - главный язык у каждой национальности, свой родной язык и плюс - русский язык. Эпӗ мӗнь калашӑн.Вара вӗсем хӑйӗнь чӗльхипе калаҫмасан - вӗсем те пӗтьнӗ те. Пӗр вырӑс чӗльхи анчах тӑрса юлать. Ун пек пулмалла мар. Пире калаҫма, асаттесем туса панӑ чӗльхене,пӗтерме юрамасть. Эпир - айӑплӑ пулатпӑр.
Каллех аса илетьпӗр. Высказывание руководителя Цент-ра мониторинга и развития образования Жанна Мурзина: - Как таковых национальных школ,где обучение ведется на чувашском языке, в городе нет…….(имеется в виду г. Чебоксары).
Получается, в нашей родной столице – нет ни одной чувашской (булгарской) общеобразовательной школы, где бы все учились и разговаривали на родном языке. А что-же делается тогда в других городах нашей республики.
Тепӗр япала.Пӗр тутар политологӗ программӑра: «Между Волгой и Уралом», сентябрь уйӗхӗньче 2010 ҫулта иртнӗскр, питӗ лайӑх каланӑ (куҫармас): «Пропадет язык – пропадет народ, нет языка – нет народа».
Пирӗнь паян ҫухалнӑ, пытарнӑ халӑхран - мӑнаҫлӑх (отсутствие гордости)- тӑван нацишӗнь, тӑван халӑхшӑн, тӑван ялшӑн, хисемплеменни (неуважение) - тӑван чӗльхене.
Согласен. Хамӑр наци ҫынсен ячӗсене тавӑрмалла. Ачасене чӑваш ячӗсене парса хумалла. Губерни пире кирлӗ мар. Вырӑсла каласан - "пройденный этап", халӑха нимӗнте паман вӑл.
Ытти наци халӑхӗсем, пирӗнь хушшинче эмӗрӗпе ҫумӑн пурӑнса, пирӗнь ҫине ҫилленьмеҫҫӗ.Эпӗ пока курман.
Эпир ҫухатнӑ, пирӗньтень пытарнӑ - мӑнаҫлӑх (гордость).
Пирӗнь - шыраспӗть, тупаспӗть, ҫӗклеспӗть хамӑран мӑнаҫлӑха (гордость).
Нумайшӗ статьясене тимлӗнь вуламан пулмалла. Каҫарӑр. Тепӗрь хут вуласа пӑхӑр тархашшӑн. Особенно - "...миҫе наци поколенийӗ пирӗнь "ҫухалнӑ", соприкосновение границ -Булгарского государства и нынешней Чувашской республики, "разговорное" ҫынсем хушшинче, чӑваш-булгар сӑмахӗсем, окончания: «ар», «ӑр», «яр», «ер», «ӗр», «ир», «ур», «ак», «ик», «уз», «ам», «ан», «ал», «касс», «ас», «ча» и т.д.
Вӗсем пире "ҫутӑ" параҫҫӗ.
Тепре, вырӑсла каласан - "пища к размышлению". Хальхи примерсем. Мускав пӗрлештерчӗ:
- коми-пермьяцкий автономный округ и пермьскую область - образовали Пермьский край.
- корякский автономный округ и камчатская область - образовали Камчатский край.
- агинский бурятский округ и читинскую область - образовали Забайкальский край
Куда делись - коми-пермяки, коряки, агинцы-буряты. Все их нет.
Тепӗр хут каҫарӑр мана. Кӗрешмелле.Ҫулсем шырамалла Вырӑсла каласан: "Безвыходных положений не бывает". Пирӗнь пуҫлӑхсенчень конечно питӗ нумай килеть. Каллех вырӑсла каласан: "Попробуем достучаться".
Марье каланӑ пек: "...а за свои права, язык, и культуру бороться нужно".

Редакцирен: Статьяна вырнаҫтарни редакци автор шухӑшӗпе килӗшнине пӗлтермест.

[Комментариле (22)]

Ҫавӑн пекех пӑхӑр

2024.11.06

Комментари:

Аçтахар Плотников // 5043.2.1941 2012.04.20 21:09
	Шухăшлама: эп ĕнер Хусанта пултăм. Ятарласа итлесе çӳрерĕм. тутарсен те çав проблемах ман шутпа — çамрăксем тăван чĕлхерен писеççĕ, калаçакансем тĕл пулаççĕ пулин те — аслисем хушшинче çеç.
Аçтахар Плотников // 5043.2.1941 2012.04.20 21:11
	Мĕн каласшăн: тутарсенчен тĕслĕх илесси те кĕçех пĕтет пулас. Тăван чĕлхене епле юратма вĕрентессине хамăрăнах шырама тивет пулас. Вĕсен те лару-тăрăвĕ пирĕннинчен кăшт çеç лайăхрах...