Паян Шупашкарти ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнчи арҫын виллине тупнӑ. Вӑл подъезд умӗнче выртнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
«Эпир патне пыман. Ахӑртнех, арҫыннӑн вилли. Унта йӗрке хуралҫисем ӗҫлетчӗҫ. Вилене илсе кайманччӗ-ха» - каласа кӑтартнӑ халӑх корреспонденчӗ.
Вӑл 46 ҫулти арҫыннӑн вилли пулнӑ. Халӗ йӗрке хуралҫисем кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Паян, кӑрлач уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, чӗлхеҫӗ, поэт, ҫыравҫӑ, куҫаруҫӑ, ЧР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент Петр Яковлевич Яковлев пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Литературӑра ӑна Петӗр Яккусен ятпа пӗлеҫҫӗ. Вӑл Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче ӑслӑлӑхӑн аслӑ ӗҫченӗ пулнӑ.
Петӗр Яккусен 1950 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Упаҫырми ялӗнче ҫуралнӑ. Мӑн Шетмӗ шкулӗнче вӗреннӗ, унтан И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн историпе филологи факультетне кӗнӗ 1990 ҫулта филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ пулса тӑнӑ, 1996 ҫулта – доцент.
Вӑл куҫару ӗҫӗпе те тӑрӑшнӑ, ытларах – тӗн литератури енӗпе. Петр Яковлевич «Евангелия от Луки», «Четвероевангелия», «Библия для детей», «Новый Завет» тата ытти кӗнекене чӑвашла куҫарнӑ. Вӑл «Кумаляк», «Эснереш», «Тӑм тӑвайкки вӑййисем», «Уй варринче», «Юман чӗлхи» тата ытти кӗнеке авторӗ.
Петр Яковлевпа кӑрлач уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 9.30-10.30 сехетсенче Шупашкарта Республика пульницин асӑнмалли залра сывпуллашӗҫ.
Редакцирен: Ку статьяна автор «ӑ», «ӗ», «ҫ», «ӳ» саспаллисемсӗр ярса пачӗ. Эпир вӗсене ҫеҫ юсаса тухрӑмӑр (хӑш-пӗр вырӑнта куҫа лекменни те пулма пултарать, тӳрех каҫару ыйтатпӑр). Стилистикине вара йӑлт авторӑнне хӑвартӑмӑр. Сӑмах май аса илтеретпӗр, ку — Тимӗр Акташӑн, пирӗн сайтра вырнаҫнисенчен, пӗрремӗш чӑвашла ҫырнӑ статья мар. Вӑл унччен те чӑвашла ҫырса парсаччӗ. Калаҫма та Тимӗр Акташ журналист чӑвашла йӗркеллех калаҫать. Пирӗнешкел, ачаранах чӑвашла ӳснисемпе танлаштарма ҫук-ха ӗнтӗ, анчах кунта чи пахи — вӑл чӑн та чӑвашла калаҫма тӑрӑшнинче, чӑваш чӗлхи мана кирлех мар тесе тӑманнинче (унашкал темиҫе ҫын пур: хӑйсем чӑвашлӑха тӗпчеҫҫӗ, чӑвашлӑхпа пурнӑҫне ҫыхӑнтарнӑ, анчах чӑвашла ниепле те вӗренесшӗн мар; Акташ вӗсен йышне, тем тесен те, кӗмест).
«...70 ҫул хушшинче хӑйӗн тӑван чӗлхине вӗренеймен Тимӗр Акташ», — ҫырать Юрий Яковлев «Ҫиелтинчен тарӑнӑша»... хӑйӗн статьяра Чӑваш халӑх сайтӗнче 2021-мӗш ҫулхи кӑрлач (январь) уйӑхӗн 3-мӗшӗнче.
Ку масӑллӑ информаци хатӗрӗнче каланӑ шухӑш — тӗрӗс мар!
Ӗнер Шупашкарта вун-вун ҫурт ҫутӑсӑр тӑрса юлнӑ. Ҫынсем управляющи компанине шӑнкӑравласа ҫитеймен.
Кӑрлач уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 15 сехет те 30 минутра Эгер бульварӗнче, Хевеш урамӗнче тата Мир проспектӗнче пурӑнакансем ҫутӑсӑр юлнӑ. Урамра чарӑнусенчи информаци хӑмисем те, юпасем ҫинчи хунарсем те ӗҫлемен. Мӗн пулнӑ? Ку ыйту ҫутӑсӑр юлнӑ ҫынсене те пӑшӑрхантарнӑ.
17 сехетсенче майӗпен ҫуртсене ҫутӑ пама тытӑннӑ. Мӗн пулса иртни пирки хальлӗхе пӗлеймерӗмӗр.
«Мускав – Шупашкар» рейспа вӗҫекен самолетӑн Шупашкарта 10 сехет те 25 минутра анса лармалла. Анчах «тимӗр кайӑк» ҫӗр ҫине 11 сехет те 4 минутра ларнӑ. Йӑлтах – юр ҫунине пула. Паян кӑнтӑрлаччен республикӑра юр самай вӑйлӑ ҫурӗ.
Самолет анса лармалли меллӗ самант кӗтсе сывлӑшра ҫаврӑм тунӑ. «Победа» авиакомпанин «тимӗр кайӑкӗ» каялла Мускава 12 сехет те 8 минутра вӗҫсе кайнӑ. Расписанипе вара 12 сехет те 25 минутра унӑн Мускаври Внуково аэропортӗнче пулмалла. Анчах ҫанталӑка пула самолет паян вырӑна 13 сехет ҫурӑсенче ҫеҫ ҫитнӗ.
Чиркӳ ирттерекен пысӑк уявсенчи кӗлӗсене Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗ тӳрӗ эфирта кӑтартасси юлашки ҫулсенче йӑлана кӗчӗ. Кӑҫалхи Раштавра та ҫаплах пулӗ.
Шупашкар тата Чӑваш Ен митрополичӗ Савватий Раштав кӗллине Шупашкарти Ведени соборӗнче ирттерӗ.
Тӳрӗ трансляцие Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗн тӳрӗ эфирӗнче тата «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи «Православная Чувашия» (чӑв. Православиллӗ Чӑваш Ен) ушкӑнра кӑтартӗҫ.
Раштав кӗлли кӑрлач уйӑхӗн 6-мӗшӗнче 22 сехетре пуҫланса кӑрлач уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирхи 2 сехетре вӗҫленӗ.
Шупашкарта ҫыснем санитари нормисене мӗнле пӑхӑннинине малалла тӗрӗслеҫҫӗ. Ку ӗҫе, паллах, кӑшӑлвируса сарӑлма парас мар тесе пурнӑҫлаҫҫӗ. 21 мобильлӗ ушкӑн халӑх нумай пухӑнакан вырӑнсене ҫитеҫҫӗ, общество транспорчӗсене кӗреҫҫӗ. Палӑртмалла: мобильлӗ ушкӑна хула администрацийӗн специалисчӗсем, прокуратура тата Роспотребнадзор ӗҫченӗсем кӗреҫҫӗ.
Кӑрлачӑн 2-мӗшӗнче 62 суту-илӳ объектне тӗрӗсленӗ. Ҫынсем общество транспортӗнче маскӑсӑрах ҫӳренӗ тӗслӗхсем те пулнӑ. 22 ҫын маска режимне пӑснӑ, вӗсен тӗлӗшпе акт ҫырнӑ. Сӑмах май, кунашкал йӗркене пӑснӑшӑн ҫынсем – 1-30 пин тенкӗ, должноҫри ҫынсем – 10-50 пин тенкӗ, усламҫӑсем 30-50 пин тенкӗ, организацисем 100-300 пин тенкӗ штраф тӳлеме пултараҫҫӗ.
Паян Шупашкарти нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗринче пушар тухнӑ. Инкек сӑлтавне специалистсем палӑртӗҫ.
Ҫулӑм паян, кӑрлач уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Ленин проспектӗнчи 21-мӗш ҫуртра алхаснӑ. Инкек пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Хыпара РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин республикӑри управленийӗн пресс-службинче те ҫирӗплетнӗ.
«Хваттер ҫунма пуҫлани пирки 11 сехет те 30 минутра пӗлтернӗ. Пушара сӳнтерме икӗ автоцистернӑпа тата пусмапа усӑ курнӑ. 12 сехет те 4 минутра сӳнтернӗ», — тесе хыпарланӑ унта.
Республикӑри нимеҫӗсен «Действуй» центрӗ «Манпа пӗрле ӗмӗтлен» проектпа килӗшӳллӗн «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» акцие иккӗмӗш ҫул ирттерет. Сӑмах май, акцие 2018 ҫулта РФ Президенчӗ Владимир Путин пуҫарса янӑ.
Шупашкарти интернат шкулта вӗренекен Максим Быков ноутбук пирки ӗмӗтленнӗ. Ҫакна вӑл «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» проектӑн сайтӗнче ҫырнӑ.
ЧР вице-премьерӗ Михаил Ноздряков арҫын ачан ӗмӗтне пурнӑҫланӑ. Вӑл Максима Ҫӗнӗ ҫул умӗн ноутбук парнеленӗ.
Сӑмах май, Михаил Ноздряков акцие пӗлтӗр те хутшӑннӑ. Ун чухне вӑл 8-ти Илья Голубовскин ӗмӗтне пурнӑҫланӑ – ӑна тата унӑн йӗкӗреш хӑраххине пралуксӑр колонка тата «Лего» парнеленӗ.
Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗ пӗлтӗрхинчен 1-2 градус сивӗрех пулӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ синоптиксем.
Кӑргач уйӑхӗн пӗрремӗш кунӗнчи каҫхине пӑрлӑ ҫумӑр ҫума пултарать. Кӑрлач уйӑхӗн 3-5-мӗшӗсенче юр ҫӑвӗ. Сывлӑш температури 0 градуса ҫывхарӗ. Шупашкарта виҫӗ кунта юр хулӑнӑшӗ 5 сантиметртан пуҫласа 10 сантиметр тарӑнӑш пулӗ.
Кайран тепре юр кӑрлач уйӑхӗн 10-мӗшӗнче тата 19-21-мӗшӗсенче ҫӑвӗ. Кӑрлач уйӑхӗн 17-26-мӗшӗсенче сывлӑш температури 10-11 градус пулӗ.
Кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнче юр хулӑнӑшӗ хальхи 15 сантиметртан 25-30 сантиметра ҫитӗ.
+0.3 °C