Чӑваш кӗнеке издательствинче «Балерина Надежда Павлова» кӗнеке-альбом пичетленсе тухнӑ. Ӑна XX ӗмӗрти пултаруллӑ балеринӑн, СССР халӑх артисткин, Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ Надежда Павлова балеринӑн пултарулӑхне халалланӑ.
Надежда Васильевна 1956 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Шупашкарта ҫуралнӑ. Ача чухне вӑл Пионерсен ҫуртӗнчи балет кружокне ҫӳренӗ. Ҫавӑн чухне хӗрачан Турӑ панӑ ӑсталӑхӗ аван сисӗннӗ, кайран вӑл ҫӗршыв шайӗнче ят-сум ҫӗнсе илнӗ. Балерина Мускавра пурӑнать.
Кӑларӑмӑн авторӗ-составителӗ — Светлана Потемкина. Кӗнеке-альбома 1000 тиражпа пичетлесе кӑларнӑ.
Шупашкарти стройкӑра инкек пулнӑ. Унта ҫын сарӑмсӑр вилнӗ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Ҫак кӑларӑм хыпарланӑ тӑрӑх, ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче 17 сехет те 40 минутра Шупашкарти Юханшыв портӗнче вырнаҫнӑ «Ривьера» ҫурт-йӗр комплексӗн строительствинче арҫын сарӑмсӑр вилнӗ. Ҫакна курнӑ ҫын каланӑ тӑрӑх, ҫав ҫын ҫине ҫӳллӗшӗнчен фанера ӳкнӗ. «Вӑл 13-14-мӗш хутран йӑтӑнса аннӑ», - тенӗ халӑх корреспонденчӗ.
Вырӑна Раҫҫей Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви органӗсен ӗҫченӗсем ҫитнӗ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.
Шупашкарти Ленин районӗнчи прокуратура Чӑваш Енӗн пӗрлештернӗ командисене хатӗрлекен А. Игнатьев ячӗллӗ спорт хатӗрлевӗн центрӗнче тӗрӗслев ирттернӗ. Надзор органӗн ӗҫченӗсем Шупашкарти Пӑр кременӗн заведующийӗ пулса унччен судпа айӑпланнӑ ҫын ӗҫленине тупса палӑртнӑ.
Ҫав вӑхӑтрах саккун ҫавӑн пек должноҫсенче судпа айӑпланнӑ ҫынсене ӗҫлеме чарать.
Спорт шкулӗн директорӗ ячӗпе прокуратура асӑрхаттару хучӗ ҫырнӑ. Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Пӑр керменӗн директорне ӗҫрен кӑларнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев «Чӑваш Республикин крематорийӗ» тулли мар яваплӑ общество Шупашкарта крематорине йӗркелессине приоритетлӑ проект тесе йышӑннӑ. Предприятие патшалӑх енчен пулӑшма пӑхса хӑварнӑ.
Крематори (траур залне тата икӗ кремаци линийӗ вырнаҫтарма) 185 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ. Ӗҫе 2023 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче вӗҫлемелле. Проект документацине кӑҫалхи чӳк уйӑхӗ тӗлне вӗҫлессе шанаҫҫӗ.
Шупашкарти масарсем тулса пыни вӑрттӑнлӑх мар. Ҫавӑнпа та хулара крематори тума йышӑннӑ.
Ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Шупашкарти пӗр кафери кассӑран укҫа ҫухални пирки полицие пӗлтернӗ. Ҫак ӗҫе кам тунӑ? Йӗрке хуралҫисем йӗр ҫине часах тухнӑ.
Вырӑна тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ҫакӑ палӑрнӑ: кафене палламан арҫын кӗнӗ. Вӑл кассӑна уҫнӑ та укҫана йӑтса тухса кайнӑ.
Ҫак арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл – унччен те судпа айӑпланнӑ 42 ҫулти ҫын, Шупашкарта пурӑнать. Хайхискер укҫа вӑрланине тунман. Хӑй ӑнлантарнӑ тӑрӑх, касса патӗнче никам та пулман, ҫавӑнпа вӑл укҫана йӑтса тухса кайнӑ. Нухрата вӑл каялла тавӑрса панӑ. Ҫапах судра унӑн явап тытма тивӗ.
Шупашкарта пӗр хӗрарӑм ӗҫ вырӑнӗнче алӑсӑр тӑрса юлнӑ. Вӑл Склад тӑкӑрлӑкӗнче вырнаҫнӑ предприятире ӗҫлет. Ку пӑтӑрмах пирки "Про Город" хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Ку ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, паян, 15 сехет ҫурӑра пулнӑ. 40-50 ҫулсенчи пек курӑнакан хӗрарӑм ӗҫ вырӑнӗнче пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл ӑнсӑртран алӑсӑр тӑрса юлнӑ.
Вырӑна васкавла медпулӑшу ҫитнӗ, хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ.
Паянтан, ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен, Шупашкарта "Пирӗн Тӑван ҫӗршыв пӗрре" проект старт илет. Вӑл шкул ачисен патриотлӑх туйӑмне аталантарассипе ҫыхӑннӑ.
Проектпа килӗшӳллӗн, ачасем урокра Раҫҫей гимне юрлӗҫ. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Денис Спирин пӗлтернӗ тӑрӑх, гимна ОБЖ тата истори урокӗсенче шӑрантарӗҫ.
"Кашни шкул график тӑвӗ. Ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен "Россия - священная наша держава, Россия - великая наша страна" ачасен сассипе янӑрама пуҫлӗ", - ҫапла пӗлтернӗ сити-менеджер. Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗ Елена Сахарова та ачасен ҫӗршыв гимнне пӗлмеллине, патриот пулмаллине палӑртнӑ.
Шупашкарта 14-мӗш троллейбус маршрутне улӑштарасшӑн. Тӗрӗсрех каласан, ӑна тӑсасшӑн.
Хальхи вӑхӑтра 14-мӗш троллейбус И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ патӗнчен "Солнечный" микрорайона ҫӳрет. Пӗлтӗр маршрут ҫине автономлӑ майпа ҫӳрекен транспортсем тухнӑ, ҫавӑнпа микрорайона ҫити кайма тытӑннӑ та троллейбуссем.
Ҫитес вӑхӑтра маршрута "Университет" микрорайона ҫити тӑсасшӑн. Тӗрӗслев рейсӗ тунӑ, нимӗнле йывӑрлӑхсем те сиксе тухман. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, 14-мӗш троллейбус Миначев урамӗпе сехет йӗппи ҫаврӑннӑ май кайӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Мария Никитична Башкирова ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 100 ҫул тултарнӑ. Хӑй вӑл Чӗлепи облаҫӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче унтах пурӑннӑ, траншея чавнӑ, вӑрман каснӑ, эвакуаципе килнӗ ачасемпе ӗҫленӗ. Шӑпа Мария Никитичнӑна Чӑваш Ене илсе ҫитернӗ.
1945 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Ҫӗнтерӳ кунӗнче, вӑл офицерпа паллашнӑ. Ҫак арҫын унӑн упӑшки пулса тӑнӑ. Вӗсем унпа тӗрлӗ тӑрӑха куҫса ҫӳренӗ. Мӑшӑрӗпе 4 хӗр ҫуратса ӳстернӗ. Упӑшки отставкӑна тухсан Шупашкарта тӗпленнӗ.
Халӗ Мария Никитична 5 мӑнукӗпе, вӗсен 8 ачипе савӑнса пурӑнать.
Пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче ҫӑлав службине шӑнкӑрав ҫитнӗ: хӗрачан пӳрне автомат ӑшӗнче хӗсӗнсе ларна.
Ку Шупашкарти пӗр шкулта ОБЖ урокӗнче пулнӑ. Хӗрача автомат макетне сӳтсе пуҫтарнӑ. Ӑнсӑртран унӑн пӳрни пӑшал пеналӗ ӑшӗнче хӗсӗнсе ларнӑ. Вӑл ӑна хӑй тӗллӗн кӑларайман.
Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫитсен ачан пӳрнине кӑларнӑ. Унтан ӑна медпулӑшу ӗҫченӗсем патне илсе ҫитернӗ.
+17.3 °C