Анчах кредит учрежденийӗ мар. Сӑмахӑм — Федерацин суд приставӗсен республикӑри управленийӗн сервисӗ пирки. «Пурнӑҫлакан производствӑсен даннӑйӗсен банкӗ» ятлӑскер пулӑшнипе хӑть уйрӑм ҫынсем, хӑть предприяти-организацисем хӑйсен парӑм пуррипе ҫуккине пӗлейӗҫ. Халӗ вара маларах асӑннӑ управлени ку сервиса хӑтлама республикӑн ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен территорири органӗсен кадр службисенче тата Шупашкар хулин муницпалитечӗсенче тӑрӑшакансене хӑтлава чӗннӗ.
«Пурнӑҫлакан производствӑсен даннӑйӗсен банкӗ» сервисра суд тата ытти органсем кӑларакан йышӑнусем пирки информацие пухаҫҫӗ. Никам умӗнче те парӑмлӑ маррине е мӗн чухлӗ парӑмлине пӗлес тесен http://r21.fssprus.ru каҫӑпа кӗме чӗнеҫҫӗ. Унта парӑма тӳлемелли квитанцие те пичетлеме пулать. Парӑмпа тӗрлӗ тӳлев тытӑмӗ урлӑ тӳрех татӑлма та май пур.
Инвесторсене вӗсем ӑҫтан иккенне пӑхмасӑрах патшалӑх пулӑшӑвӗ парса пулӑшассине, астӑвасса, Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӑй вӑхӑтӗнче каланӑччӗ-ха. Паянхи правительство ларӑвӗнче ҫавӑн йышши саккун проектне ырланӑ иккен.
Республикӑн экономика министрӗ Владимир Аврелькин пӗлтернӗ тӑрӑх саккун проектне ют ҫӗршыв укҫи-тенкине республикӑн экономикине хывас тӗллевпе хатӗрленӗ. «Маларах патшалӑх пулӑшӑвӗ ют ҫӗршыв резиденчӗсене тивӗҫмен пулсан, паян эпир ун пек преференцие хамӑр ҫӗршыври инвесторсене кӑна мар, ют ҫӗршыврисене те паратпӑр», – тенӗ ют ҫӗршыв сӑмахӗсемпе усӑ курса министр.
Патшалӑх пулӑшӑвӗ тени налук ҫӑмӑллӑхӗ парассине те, патшалӑх гарантине те пӗлтерет иккен. Ҫӑмӑллӑх ҫӗр, ҫурт-йӗр туянассипе тата тара парассипе ҫыхӑнӗ.
Саккун проектне маларах халӑхпа сӳтсе явнине пӗлтернӗ экономика министрӗ, тавлашуллӑ самантсем сиксе тухман имӗш.
100 тенкӗлӗх купюра ҫинче Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думин Либерал демократсен партийӗн пайташӗ Роман Худяков порнографи сӗмӗ асӑрханӑ. Ҫак шухӑша палӑртнӑ ҫырӑва вӑл Тӗп банкӑн пуҫлӑхӗ Эльвира Набиуллина патне янӑ.
Парламентари шучӗпе хут укҫа ҫинче Мускаври Пысӑк театрӑн ҫивитти ҫинче тӑракан Аполлон «ӳчӗн интимлӑ вырӑнӗсем» сӑнланнӑ. Саккунпа килӗшӳллӗн кун пек купюрӑн «18+» паллӑ пулмалла. Купюра ӑслӑлӑх хаклӑхӗ те, историлле реликви те шутланмасть. Апла тӑк ун пек ӳкерчӗклӗ укҫа ҫӳрени йӗркеллӗ мар. Ҫитменнине, вун саккӑра ҫитменнисем те ку укҫана час-часах алла илеҫҫӗ тесе шухӑшлать иккен депутат. Аполлон вырӑнне, сӑмахран, Севастополе кӑтартма пулать – вӑл мӗн тесен те паттӑр-хула. Стратеги тӗлӗшӗнчен те Севастополь пӗлтерӗшлӗ тесе палӑртнӑ иккен Худяков.
100 тенкӗлӗх купюрӑра порнографи сӗмӗ пуррипе ҫукки пирки тӗрлӗрен шухӑшлакансем пур. Раҫҫейӗн Медицина ӑслӑлӑхӗсен академийӗн профессорӗ Ирина Рапопорт ачасен ар воспитанине виҫӗ ҫултан пуҫламаллине палӑртнӑ май, 100 тенкӗлӗх укҫа ҫинче хӗрача Аполлон сӑнне курнинче тем хӑрушши ҫук тесе шухӑшлать иккен.
Республикӑри чи лайӑх вӗрентекенсене укҫа парса хавхалантарасси «Вӗренӳ» приоритетлӑ наци проекчӗпе килӗшӳллӗн пулса пырать. Укҫа ҫӗнсе илессишӗн тупӑшса вӗрентекенсем хӑйсен тӗп тӗллевне – ачасене пӗлӳ тӗнчине илсе кӗрессине тата воспитани парассине – манаҫҫӗ текен шухӑш та пур-ха халӑхра. Ҫапах та хавхалантарни тата тӑрӑшуллӑрах ӗҫлеме хистессе шанас килет.
Кӑҫал 21 муниципалитетри 65 вӗрентекен укҫана илессишӗн конкурса хутшӑнвӗсенчен вуннӑшне укҫан премипе хавхалантарма йышӑннӑ. Ҫӗнтерӳҫисем ҫаксем: Шупашкарти 5-мӗш гимназире вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентекен Надежда Горашова, Шупашкарти 10-мӗш шкулти пуҫламӑш классен учителӗ Надежда Григорьева, Елчӗкри вӑтам шкулти физикҫӑ Алексей Данилов, Куславккари 3-мӗш вӑтам шкулти чӑваш чӗлхипе литературин учителӗ Валентина Ефимова, Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицейри биолог Надежда Захарова, Ҫӗнӗ Шупашкарти 6-мӗш гимназири вырӑс чӗлхипе литературин учителӗ Марина Картозия, Шупашкарти 4-мӗш лицейри химик Евгения Лаптева, Тӑвайӗнчи вӑтам шкулти географи тата экономика учителӗ Елена Павлова, Шупашкарти 2-мӗш лицейри биолог Лариса Тихонова, Улатӑр районӗнчи Кувакинӑри историпе экономика учителӗ Тамара Тренюшева.
Сӑмах кунта коммуналлӑ пулӑшу тарифӗ пирки пырать. Хаксем ҫак уйӑхран ӳсессине, анчах Раҫҫейре регионсем валли ҫирӗплетнӗ индексран ытла хӑпармалла мар. Кун пирки Чӑваш Енӗн Патшалӑх тариф службин ертӳҫи Альбина Егорова республикӑн Элтеперӗ эрнесерен ирттерекен канашулра палӑртнӑ.
Утӑ уйӑхӗнчен тытӑнса ӑшӑшӑн, ҫутӑшӑн, газшӑн, сивӗ тата вӗри шывшӑн, канализацишӗн тӳлесси ӳсет. Федерацин тариф служби ҫӗршывӑн субъекчӗсем валли палӑртнӑ индексран пирӗн республикӑра хаксем сахалтарах хӑпармалла тесе лӑплантараҫҫӗ. Танлаштарма Чӑваш Енӗн Патшалӑхӑн тариф служби Федерацин тариф служби йышӑннӑ нормативсемпе илсе кӑтартнӑ. Вӗсем, чӑн та, пирӗн пӗчӗкрех.
Тарифсем пирки каласан, утӑ уйӑхӗн пӗрремӗшӗнчен ҫутӑшӑн ял ҫыннисем пӗр киловатт-сехетшӗн 1 тенкӗ те 83 пус тӳлеме тытӑнӗҫ, хуларисем — 2 тенкӗ та 61 пус. Ҫапла вара ҫутӑ хакӗ 4 процент хӑпарӗ. 1000 кубла метр газшӑн 4688 тенкӗ те 54 пус тӳлеттерме йышӑннӑ. Ку вӑл хак 4,1 процент ӳснине пӗлтерет.
Чӑваш Енӗн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен министерстви республика харпӑрлӑхӗнчи ултӑ предприятие сутма тата вӗсемшӗн малтанласа мӗн чухлӗ ыйтассине палӑртнӑ.
«Чӑвашкредитпромбанкӑн» 38,13% акцине 186,5 миллион тенкӗпе сутасшӑн, «Чувашия» санаторин устав капиталӗн ҫуррине 125,9 миллион тенкӗпе сутлӑха кӑларӗҫ.
Патшалӑх пурлӑхне приватизацилессин программине пурнӑҫласа акционерсен 6 обществин сутмалла. «Чӑвашҫӑкӑрпродукчӗсӗр», «Чӑвашкредитпромбанксӑр» тата «Чувашия» санаторисӗр пуҫне «Чӑвашметалл» обществӑн акцийӗсенчен 20 процентне сутасшӑн. Акцишӗн 9,75 миллион ыйтасшӑн. Ҫӗнӗ Шупашкарти 97-мӗш тата Шупашкарти 142-мӗш аптекӑсене пуҫӗпех сутса ярасшӑн. Вӗсен сутлӑ хакӗ – 4,9 тата 24,3 миллион тенкӗ.
Чӑваш Енӗн Финанс министерстви районсемпе хуласен кӑҫалхи пилӗк уйӑхри хыснине тишкернӗ те 10 районта ӑна дефицитпа пурнӑҫланине асӑрханӑ. Ҫаксен шутне Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Канаш, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрмар, Ҫӗмӗрле, Елчӗк тата Тӑвай районӗсем кӗнӗ. Вӗсен профицичӗ 597,6 миллион тенкӗпе танлашнӑ.
Маларах Тӑвай тата Ҫӗмӗрле районӗсене профицитпа вӗҫленнӗ терӗмӗр-ха та, анчах вӗсем тупӑш илессине пуринчен ытла ӳстернине те палӑртмаллах. Тӑвайӗнче тупӑш курасси 44,2 процент хушӑннӑ; Ҫӗмӗрле районӗнче — 35,9 процент. Тупӑша ытларах чухне вӗсем ҫӗр лаптӑкӗсене сутнипе илнӗ. Пӗлтӗрхи кӑрлач–ҫу уйӑхӗсенчипе танлаштарсан 11 муниципалитетра хыснана укҫа сахалтарах килнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарта, тӗслӗхрен, унчченхин 84,8 проценчӗ чухлӗ кӑна пухӑннӑ; Шӑмӑршӑ районӗнче — 87,6 процент; Шупашкар районӗнче — 90,2 процент.
Республикӑри районсемпе хуласене пӗтӗмӗшле илес тӗк, тупӑш шайне вӗсем 2,5 процент ӳстернӗ.
Шупашкарти Мускав кӗперӗн пӗр пайӗ ишӗлни пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫӗртмен 11-мӗшӗнче иртнӗ пресс-конференцире ЧР экономика министрӗ Владимир Аврелькин ҫак ыйтӑва хускатнӑ.
Чӑваш Ен ҫак кӗпере ҫӗнетмешкӗн федераци хыснинчен укҫа илме тӗллевленнӗ. Министр правительство ӑна пурнӑҫламашкӑн — Раҫҫейри транспорт тытӑмне аталантарас программӑна кӗрсе федераци хыснинчен укҫа уйӑрттармашкӑн — ҫине тӑрӗ.
«Эпир ҫӗнӗ кӗпер тӑвасшӑн. Ҫитес ҫул эпир ҫак программӑна кӗрессе шанатӑп. 2015 ҫулта кӗпере тума тытӑнасшӑн», — тенӗ министр. Вӑлах Мускав кӗперне Шупашкар — 550 ҫул, Чӑваш Ен — 100 ҫул тултарнине уявлассипе килӗшӳллӗн ҫӗнетме палӑртине аса илтернӗ.
Тӗрӗссипе, ӗнер кӗпер ҫинче пулнӑ пӑтӑрмах — пӗрремӗш хут мар. 2012 ҫулта ҫумӑр нумай ҫунӑран кӗпер айӗнчи тӑпра юхнӑ. Администрацире палӑртнӑ тӑрӑх, Мускав кӗперне тӑтӑшах юсаҫҫӗ-ха, анчах 46 ҫул каялла тунӑскере юсани кӑна ҫителӗксӗр-мӗн. Ӑна тӗпрен ҫӗнетмелле иккен.
Раҫҫейре ҫулсерен иртекен «Укҫа-тенке тытса пырассипе чи лайӑх муниципалитет пӗрлешӗвӗ» конкурс ҫӗнтерӳҫисене палӑртнӑ. Кӑҫалхинче Муркаш тата Пӑрачкав районӗсем мала тухнӑ.
Кун пек ӑмӑртӑва ҫӗршывра ҫиччӗмӗш хут йӗркеленӗ. Ӑна РФ Федераци Пухӑвӗн Федераци Канашӗ пулӑшнипе районсемпе хуласем хушшинче ирттереҫҫӗ. Конкурс тӗллевӗ шутне укҫа-тенкӗ тытса пырассин пахалӑхне ӳстерессине кӗртеҫҫӗ. Кам епле ӗҫленине пӗтӗмлетнӗ чух муниципалитетсен хыснинче хӑйсен пурлӑх тӳпин шайне, тӑкаксен тухӑҫлӑхне ӳстернине, муниципалитет пулӑшӑвӗ кӳнине, парӑмпа майлашса пынине тӗпе хунӑ.
Кӑҫалхи конкурса 206 муниципалитет хутшӑннӑ. Чӑваш Енрен Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисем, Куславкка, Комсомольски, Красноармейски, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ районсем хутшӑннӑ.
Федерацин миграци службин республикӑри тытӑмлӑхӗн ертӳҫи пулнӑ Леонид Дружинин тӗлӗшпе Шупашкар хулин Ленин район сучӗ кӑҫалхи пуш уйӑхӗнче айӑплав кӑларнӑччӗ. Ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн, ушкӑнпа пӗрле пулса улталанӑшӑн, сӗтев илнӗшӗн ӑна 2 ҫул та 6 уйӑхлӑха пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние ямалла тунӑччӗ. Ҫийӗнчен 438 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑччӗ.
Аса илтеретпӗр, Шупашкарти фирмӑсенчен пӗринчен вӑл Таджикистанран Раҫҫее саккунлӑ мар майпа килнӗ икӗ ҫынна хӑйӗн хушма хуҫалӑхӗнче ӗҫлеттернӗ. Алла алӑ ҫӑвать тенӗшкел, ҫавӑншӑн асӑннӑ фирмӑра саккунлӑ мар мигрантсем ӗҫленине курмӑш пулнӑ. Ӗҫ машинине юрӑхсӑра тухнӑ тесе хут тӑрӑх ҫырса хӑйӗн харпӑрлӑхне куҫарнине те тӗпчевҫӗсем тупса палӑртнӑ.
Ленин район сучӗн айӑплавӗпе килӗшмесӗр Дружинин аппелляци ҫӑхавӗ ҫырса панӑ. Анчах республикӑн Аслӑ сучӗ айӑплава урӑх статьяна куҫарса штраф виҫине ҫичӗ хут ӳстерсе памалла тунӑ. Ҫапла вара унӑн 3 миллион тенкӗ те 66 пин тенкӗ тӳлеме тивӗ. Айӑплав вӑхӑтне вара унчченхиллех — 2 ҫул та 6 уйӑхлӑха — хӑварнӑ тесе пӗлтерт Чӑваш Республикин прокуратури.
-2.7 °C