Ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци библиотекинче «Варкӑш» клубӑн хастарӗсем Георгий Федоровӑн «Суйласа илнисем» кӗнекине сӳтсе явма пуҫтарӑнӗҫ.
Георгий Федоров – чӑвашсен паллӑ тӗпчевҫи, прозаикӗ, сӑвӑҫи, филологи наукисен докторӗ, профессорӗ. Вӑл 250 ытла ӑслӑлӑх ӗҫӗсен, 4 монографи, учебниксен, вӗренӳ кӗнекисен авторӗ.
Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, унӑн 2022 ҫулта пичетленсе тухнӑ «Ай, мӑнтарӑн хир мулкачи» (У нас колесница одна) кӗнеки «Литературӑллӑ Чӑваш ен: ҫулталӑк кӗнеки-2022» республикӑри фестиваль-конкурсра мала тухнӑ.
Тӗлпулура «Суйласа илнисем» кӑларӑмпа тата ҫыравҫӑн пултарулӑхӗпе ҫывӑхрах паллашӗҫ.
Сергей Павловӑн «Шӑпчӑк ҫӗрӗпех юрлать» романӗ кун ҫути курнӑ. Ӑна Чӑваш кӗнеке издательствинче пичетлесе кӑларнӑ.
Хальхи вӑхӑтри чӑваш литературине юратакансем ҫыравҫӑн «Сӗлкӗш», «Авӑр», «Тан таппи», «Тӗтре», «Сарӑ хӑмӑш, сар хӑях», «Сулӑнчӑк» романӗсене аван пӗлеҫҫӗ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, автор ватӑ амӑшӗ каласа панисене тӗплӗн ҫырса пынӑ, каярахпа ҫак асаилӳсене тӗпе хурса илемлӗ произведени шӑрҫаланӑ. Малтанах ӑна «Анне калавӗ» ят пама палӑртнӑ, анчах писателе пӗр ҫемье виҫи кӑна ҫырлахтарайман.
Ҫӗнӗ кӗнеке 1000 экземпляр тиражпа пичетленсе тухнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Валентина Кириллова ҫыравҫӑн «Сас пачӗ ывӑлӑм» кӑларӑмӗ кун ҫути курнӑ.
Кӗнекене аслӑ класра вӗренекенсем валли хатӗрленӗ, унта повеҫсемпе калавсем кӗнӗ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, «хайлавсенче тӗпре – паянхи ял ҫыннин пурнӑҫӗ».
Валентина Кириллова («Елчӗк Ен» хаҫат тусӗсем ӑна Тимӗр Алюш Вали ятпа та пӗлеҫҫӗ иккен) 1963 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енри Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫ ялӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче историпе филологи факультетӗнче пӗлӳ пухнӑ. 1982 ҫулта вӑл Комсомольски районӗнчи «Октябрь ялавӗ» хаҫатра ӗҫлеме пуҫланӑ, 1988 ҫулта Елчӗке куҫсан унти «Елчӗк Ен» район хаҫатӗнче мӗн тивӗҫлӗ канӑва тухиччен тӑрӑшнӑ. Валентина Кириллова – Раҫҫей Федерацийӗн Журналистсен союзӗн (2001), «Чӑваш Республикинчи Профессинал писательсен союзӗ» общество организацийӗн членӗ (2019).
Кӑҫал Чӑваш Енре ҫурла уйӑхӗн 18-21-мӗшӗсенче Шупашкарта «Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти» фестиваль пӗрремӗш хут иртӗ. Унта регионсем алӑпа тӗрленӗ карттисене кӑтартӗҫ.
Хальлӗхе фестивале 55 регион хутшӑнасси палӑ. Адыгея Республикин, Белгород, Брянск, Курган, Псков облаҫӗсен карттисем хатӗр ӗнтӗ. Кӗҫех Чукотка, Сахалин, Камчатка, Магадан, Приморье крайӗ туса пӗтерӗҫ. Ҫитес вӑхӑтра Пушкӑртстан, Иваново облаҫӗ, Якути тӗрленӗ карттисене хӑтлӗҫ.
Палӑртмалла: Чӑваш Енӗн тӗрленӗ карттине 2021 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче хӑтланӑ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун тӗлне пуян уяв программи хатӗрлет.
Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче театр умӗнче «Юмах патӗнче хӑнара» интерактивлӑ программа пулать. Унта юмахри сӑнарсем хутшӑнӗҫ. Унтан ачасем «Айболит» мультимедийлӑ юмах курса киленӗҫ.
Уявра кинозал кунӗпех ӗҫлӗ. Унта пӗчӗкскерсем тӗрлӗ мультфильм курса киленӗҫ. Фойере вара шӑпӑрлансене юмахри сӑнарсем хӑмпӑсемпе кӗтсе илӗҫ.
Марина Карягина тележурналист, поэт, сценарист, драматург ҫинчен Мускав режиссёрӗ ӳкернӗ фильма Шупашкарта кӑтартӗҫ.
Аса илтерер: Мускаври кино ҫуртӗнче чӑвашсен паллӑ ҫыравҫине, телертӳҫӗне тата кино ӑстине Марина Карягинӑна халалланӑ каҫ иртнине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫав каҫ поэтӑн ҫӗнӗ кӗнекине хакланӑ, Марина Карягина ҫинчен «Встречное течение. Амфистроф» документлӑ фильм кӑтартнӑ. Ӑна Мускаври режиссёр Александр Куприн Раҫҫейӗн Культура министерствин саккасӗпе ӳкернӗ.
Ҫав фильма ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче 18 сехетре Шупашкарта, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче, хӑтлама палӑртнӑ. Ҫав тӗллевпе пултарулӑх ушкӑнӗ Шупашкара килсе ҫитӗ.
«Каскад» суту-илӳ ҫурчӗ умӗнче ӳкерсе хунӑ Нарспи нумаях пулмасть ҫухалнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн ҫынсем тӗлӗннӗ, кӑмӑлсӑрланнӑ та. Граффитие мӗншӗн сӑрласа хунине хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Денис Спирин халӗ Телеграмри хӑйӗн страницинче уҫӑмлатнӑ.
Вӑл ӑнлантарнӑ тӑрӑх, граффити кӗҫех хӑй вырӑнне таврӑнӗ, анчах вӑл ҫӗнелӗ. Ксения Кокель художник ҫӗнӗ эскиз хатӗрлесе ӗҫе пуҫӑннӑ ӗнтӗ.
Аса илтерер: «Нарспи» граффитие тӑватӑ ҫул каялла подстанци ҫурчӗ ҫинче ӳкерсе хунӑ. Ӑна ӳкерме Ксения Кокель 100 пин тенкӗ ытла тӑкакланӑ. Ӑна валли художник Крымра иртнӗ «Таврида» ҫамрӑксен форумӗн гранчӗпе тата хӑйӗн укҫипе усӑ курнӑ.
Граффитие ҫу уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче сӑрласа хунӑ. Ҫавна тӳре-шара штукатурка тӑкӑнма пуҫланипе сӑлтавланӑ.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗ тифлокомментариллӗ спектакль кӑтартӗ. Унта кун пеккине халиччен лартман.
Тифлосасӑллӑ пӗрремӗш спектакле ҫӗтме уйӑхӗнче кӑтартӗҫ. Кун валли Корней Чуковскин «Муха-цокотуха» спектакльне суйласа илнӗ.
Тифлокомментириллӗ спектакле начар илтекен куракансем валли ятарласа хатӗрлӗҫ. Репертуарти ҫав ӗҫе ятарлӑ куракансен пӗтӗм тӗнчери VIII «Одинаковыми быть нам необязательно» (чӑв. Пирӗн пӗр пек пулмасан та) фестивалӗнче кӑтартӗҫ. Мероприяти ҫӗртме уйӑхӗн 25-28-мӗшӗсенче Шупашкарта иртӗ.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗн артисчӗсем Тутарстанра иртекен «Рабочая лошадка» (чӑв. Ӗҫ лаши) регионсем хушшинчи V театр форум-фестивальне хутшӑнать. Мероприятие асӑннӑ регионти Ҫыранҫи Чаллӑ хулинче пуҫтарӑнӗҫ.
Гастроле театр директорӗ Елизавета Абрамова ертсе пыракан пултарулӑх делегацийӗ тухса кайнӑ. Ушкӑн форумӑн виҫӗ тематика секцине хутшӑнать.
Форум-фестиваль вӑхӑтӗнче театрсем спектакльсем лартӗҫ. Пирӗннисем конкурс валли Денис Андронов ҫамрӑк режиссёрӑн «Сказка о Ежике, волшебном лесе и еще кое о чем…» спектакльне суйласа илнӗ. Унпа театр ӳнерӗн «Чӗнтӗрлӗ чаршав» конкурсӗнче «Ачасем валли лартнӑ чи лайӑх спектакль» номинацире кӑҫал ҫӗнтернӗ.
Шупашкар хулинчи Мускав ҫыранӗнче Нарспи сӑнне ӳкерсе хунӑ.
Аса илтерер: Нарспи — Константин Ивановӑн вилӗмсӗр «Нарспи» поэминчи тӗп сӑнар. Пуян ҫемьере ӳснӗскер телейне чухӑн хӗрарӑм ывӑлӗпе, Сетнерпе, тупма ӗмӗтленнӗ. Анчах, поэма авторӗ калашле, «ҫакӑ ҫутӑ тӗнчере вӑйли ҫук та этемрен. Анчах вӑйлӑ тэтем те хӑй тӗнчине пӑхӑнать. Укҫапала эрехех ҫынна ӑсран кӑларать». Ҫапла вара Нарспипе Сетнере пӗрле пулма май килмен...
«Нарспи» графити пирки «Приволжье» тӗнче тетелӗнчи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ. Граффити авторӗ — Василий Чапай (ку вӑл хушма ят).
+8.3 °C