Электронлă вулавăш

— Астăвăр, хĕрсем, — терĕ Çумкка Якурĕ, машини çинчен анса. — Ытла çĕрлене ан юлăр. Ку таврара кашкăрсем çӳреççĕ...

— Хăвна, ак, яла çитсен, пăру чăмласа ан ятăр, — харăссăн тавăрчĕç хĕрсем.

Уçă сывлăшра хĕрупраç кулли ян-янах янăрать.

Ĕнтĕ пĕтĕм хире каç ĕнтрĕкĕ çапрĕ. Тӳпере шупка çур уйăх палăрчĕ. Каçалăкĕсене вырса тухсан, Таис бригадинчи хĕрсем те кĕлте çыхма тытăнчĕç. Таис хăй тӳрех Сăпани çумне йăпшăнса пычĕ. Ним пулман пекех. Куç хӳрипе ăшшăн-ăшшăн пăхать вăл тусĕ çине. Хĕвел çутинче Сăпани асăрханă пулĕччĕ: Таисăн çĕмĕрт пек хура куçĕсем, темĕнле йăвашшăн шывланса, уйрăмах илĕртӳллĕн кулса тăраççĕ.

— Ах, Сăпани, ăшхыптармăш! — терĕ Таис, хĕр-тусне пилĕкĕнчен пăчăртаса. — Чĕре çунтармăш. Каçар мана, ухмаха!.. Каçар...

— Мĕн урлă каçарас вара? — ăнланайманçи пулчĕ Сăпани.

— Вут урлă каçар, шыв урлă каçар! — терĕ Таис пĕр кулмасăр. — Унтан каллех вут урлă... Чĕрӳ сан ылтăн!..

— Юрĕ, Таис, — лăплантарма тăрăшрĕ Сăпани шуйханнă тусне, — вутпа шыв урлă эпир каçни те çитĕ... Эс ху каçар мана... Ак çак аслă уй урлă каçар...

— Эх, Сăпани! — терĕ Таис кĕç-вĕç ĕсĕклесе ярасла. — Уй урлă каçма та мана, чăннипе, эсĕ вĕрентрĕн.

— Юрĕ-çке, юрĕ. — Сăпани хăйĕн хĕр-тусне çурăмĕнчен лăпкаса илчĕ. — Хăвăртрах кĕлте çыхса пĕтерер.

Вĕсем юнашар ĕçлеççĕ, кĕлте хыççăн кĕлте çыхаççĕ. Шăтăр-шатăр, шăтăр-шатăр! Анчах Таис ниепле те лăпланаймасть.

— Чĕре çунать, Сăпани, хыпăнсах тухать, — хĕр-тусне хăлхинчен пăшăлтатса каларĕ Таис. — Хальччен эпĕ ăмăрту мĕн иккенне те лайăххăн ăнланайман. Хамăн çеç малта пулмалла тесе шутланă.

— Тĕрĕс, — килĕшрĕ Сăпани, — яланах малта пулмалла. Анчах ху мала тухсан...

— Юлташа пулăшмалла, — терĕ Таис кăмăллăн. — Ах, Сăпани тусăм, халь ĕнтĕ ман Иван Васильч куçĕ умне епле курăнмалла-ши? Намăс!..

— Мĕншĕн намăс пултăр? — тĕлĕнчĕ Сăпани.

— Ухмахла пулса тухрĕ, Сăпани, — пуçне пăркаларĕ Таис. — Эх, ухмала-çке!..

— Çук, Алимасов пирки эс нимĕн те ан шухăшла, — хирĕçлерĕ Сăпани. — Вăл лайăх çын.

— Лайăх çав, Сăпани, лайăх... Эпĕ пур... Эх!..

— Кунта ĕнтĕ, Таис тусăм, ним калама та аптрамалла. Ман айăпăм çук... Эп чăрмантарас темен... Юратăр пĕр-пĕрне... Телейлĕ пулăр...

— Ăнланмастăн эс, Сăпани...

— Мĕскер?

— Айăплă эп сан умăнта...

— Халь ĕнтĕ чăнах та ăнланаймастăп, — кулса ячĕ Сăпани. — Мĕн каласшăн эс? Мĕншĕн айăплă? Алимасов маншăн — лайăх юлташ... Хăй ĕçне пĕлекен агроном-полевод... Коммунист... Партсекретарь...

— Çук, çук, Сăпани, апла çеç мар, — вĕриленсех хуравларĕ Таис. — Ой, ĕнер каç вăл сан пирки мĕн тери ырă сăмах каларĕ!..

— Мĕн вара ун пекех? — кăсăкланчĕ Сăпани.

— Юратать вăл, — терĕ Таис, хыттăн пăшăлтатса. — Мана мар, сана юратать. Сăпани! Тупата!

— Чипер пул-ха эс, Таис, — кăмăлсăрланчĕ Сăпани. — Чăнласах çилленетĕп ак...

— Çилленме пултаратăн, — терĕ Таис. — Анчах эпĕ ку таранччен питĕ айван пулнă. Айван, ухмах, тăмсай! Эпĕ хамăн бригада çинчен мар, хам çинчен ытларах шухăшланă... «Имендеева Таисия! Имендеева юлташ!» — хăйне хăй витлесе илчĕ Таис. — Çав сăмах çеç пылаккăн илтĕннĕ ман хăлхана. Сасарткăк — Алимасов!.. Вăл!.. Иван Васильч уçрĕ те куçăма!.. Унччен эпĕ кушак çури пек суккăр пулнă... Иван Васильч мана хăйĕн вăйлă аллипе çӳле-çӳле çĕклерĕ... Чан-чăн коммунист аллипе... Куçăма умри каçалăк кăна мар, хамăр колхоз кăна та мар, пĕтĕм çĕршыв курăнса кайрĕ... Тăн кĕртрĕ мана, ухмаха, Иван Васильч!..

— Мĕн каларĕ вара вăл? — тата хытăрах кăсăкланчĕ Сăпани кăмăлĕ.

— Сан куçу пирки каларĕ, Сăпани...

Шăпах çав самантра каç сĕмĕнчен сасартăк Алимасов пырса тухрĕ.

— Вăт ку ăмăрту! — терĕ вăл, шупка çур уйăх çутинче икĕ рет шурă шăлне йăлкăштарса. — Туссем каллех пĕрле! Ыраш вырса пĕтернĕ, авă... Маттур, питĕ маттур!

— Сăпани пулăшрĕ. Вăл мар пулсан... — калас сăмахне калаймасăрах пӳлĕнчĕ Таис. Хăй çав хушăра Сăпани çине куç хӳрипе чалăшшăн пăхса илчĕ, анчах хальхинче чеен мар, питĕ кăмăллăн, питĕ ăшшăн.

Çакна Алимасов та çийĕнчех асăрхарĕ.

Çурхи тăрнасене мантăн пуль ĕнтĕ, Таис? — ыйтрĕ вăл, хăюллăн шӳтлесе. — Кайри — мала, кайри — мала!..

— Айван пулман-и!? — терĕ Таис, куçне тартса. — Ача-пăча...

— Çыхса пĕтертĕ-ĕ-ĕмĕр! — илтĕнсе кайрĕç унтан та кунтан сасăсем. — Çĕмел тумалла-и?

— Çĕмел тума кирлĕ мар, — терĕ Таис бригадир. — Сывлăм ӳкрĕ... Кĕçĕр çумăр пулмасть. Ыран, кĕлте типсе çитсен купалăпăр.

Инкесемпе хĕрсем каç сĕмĕ витĕр ялалла уттарчĕç. Кĕçех уçă сывлăша, куçа курăнман кайăк пек, çăмăл та янравлă юрă çунатланса çĕкленчĕ.

Хайхи Таиса сасартăк тем пулчĕ. Вăл пĕр вырăнта вăрт-варт çаврăнкаларĕ те юрă илтĕннĕ çĕрелле чуптара пачĕ. Алимасовпа Сăпани ăна-кăна тавçăрса та илеймерĕç. Таисăн шурă кӳлепи чылай инçетре çухалсан тин Сăпани хыпăнса ӳкрĕ:

— Таи-и-ис! Таи-и-ис! — хытах кăшкăрчĕ вăл. Хирĕç сасă илтĕнмерĕ. Каç сулхăнĕнче хĕрсен юрри çеç куçа курăнми çуначĕпе çаплах хăлаçланать.

Каччăпа хĕр сасартăк чĕмсĕрленчĕç. Вĕсем çăра курăклă мише çулĕ çине тухрĕç. Тӳпери çур уйăх халь ĕнтĕ хăюллăрах çутатма пикенчĕ. Хĕрпе каччă утакан сывлăмлă çул кĕмĕл сапнă пек йăлкăшса выртать. Кам пĕлет, тен, çак çутă сукмак — тахçан ĕмĕтленнĕ юратупа телей çулĕ?!

Чылай чĕнмесĕр пынă хыççăн Сăпани çул тăрăх малалла тинкерсе пăхрĕ.

— Чĕре çунать, хыпăнсах тухать, — терĕ вăл шăппăн, хăй çавăнтах çӳçеннĕ пек пулчĕ. — Çук, çук, — хăй сăмахне хăех тӳрлетрĕ Сăпани. — Кăна эпĕ мар, Таис калать...

— Санăн вара епле? Чĕрӳ сивех-и? — кулкаласа ыйтрĕ Алимасов. — Э?..

Хĕр малтан нимĕн те чĕнмерĕ. Унтан тем каларĕ пулас... Анчах çуллахи каç, сывлăш çавăрмасăр, питĕ тимлĕ тăнласа тăчĕ пулин те, хĕр сăмахне илтсе юлаймарĕ...