Электронлă вулавăш

Ним мар çĕртенех

Сăнчăртан кулак вĕçертрĕ

Мăнтăр йыттине.

 

Унтан кăшкăрчĕ вăл: «Тытăр

вăра-хураха!»

Туллама пуçларĕ йытă

Икĕ тăлăха.

 

Ыр çынсем юрать-ха пулчĕç,

Çăлчĕç вĕсене.

...Ĕмĕр манăçми çак юлчĕ

Çамрăк чĕрене.

 

Тăшмансем валли ак чул ун

Хĕвĕнчех выртать.

Ялкăшать хаяр вут-çулăм

Çамрăк кăкăрта.

 

Кĕтӳçĕ

Хăватлă ăмăрткайăк

Вĕçет чăн тӳпере.

Анчах çут ĕмĕт кайĕ

Унран та çӳлерех.

 

Сӳне пĕлмесĕр, йăлтăр-йăлтăр

Шевле сапуçăн тавралла,

Каллех чăп тулнă Алтăр çăлтăр

Ял урлă меллĕн тайăлать.

 

Вăрман чӳхенчĕ. Ял çӳçенчĕ.

Çакна ак шăпчăк сиссенех

Сывлăмпала çума пикенчĕ

Янравлă кĕмĕл сассине.

 

Çурхи васкавлă çăмăл шуçăм

Тĕтреллĕ сăртлăх тăррине

Кал-каллăн карчĕ хăйĕн пурçăн,

Сенкер те çутă каррине.

 

Анчах ял лăпкă ыйхăра-ха.

Хуралтă урлă, тĕлĕк пек,

Каç тĕксĕмĕ шăватъ вăраххăн

Тӳнтер уртайнă кĕрĕкпе.

 

Çав тĕксĕме сирсе ярасшăн,

Çунат çапса та хĕртĕнсе,

Ир хыпарне кӳрсе хавассăн

Авăтса ячĕç автансем.

 

Автан юрри ял çийĕн кайрĕ

Çав тĕрлĕ сас тăка-тăка.

Вара хуллен килсе шаккарĕ

Якур мучи те алăка.

 

Пĕчĕк тусне ĕçе чĕнмешкĕн

Мучи килет çапла ирех.

Мучĕшĕпе кĕтӳ кĕтмешкĕн

Хветут вĕренчĕ чиперех.

 

Хветутăн амăшĕ ал-хапăл

Уçса кĕртет те мучине,

Леш çенĕкре вара: «Ăçта вăл,

Ман паттăрăм?» — тесе чĕнет.

 

Унтан пырать те хăйĕн хытă

Аллипеле çемçен-çемçен

Шăлса лăпкать пĕчĕк Хветутăн

Кăтра, тăваткăл пуçĕнчен.

 

— Ачам, ачам, — тет вăл ачашшăн,

Ыйхи те пĕчĕк чух анчах. —

Пĕр çакă кирлĕ-çке ачашăн,

Ачаш алла сисет ача.

 

Хветут, сиксе тăрса, вăрвар çеç

Сирет çири шăналăка:

— Якур мучи, пит лăпкас марччĕ

Вĕрентес мар ачашлăха.

 

Унтан пĕр алтăр шыв ăсать те

Тухать васкавлăн çăмăнма.

Ак вăл ĕçе тухма та хатĕр —

Кĕтӳ кĕтме те ывăнма.

 

Хăйне, паллах, тӳсме çук йывăр,

Анчах вăл систермест вуçах.

Кулса калать: «Ӳссен те çырăп,

Ун чух хам пысăк — хам хуçа».

 

Çак самантра вара — тăнла-ха! —

Йĕри-тавра пур кӳршĕсен

Янраççĕ тутлăн та пылакăн

Ытарайми сĕт витрисем.

 

Анчах мучипеле Хветутăн

Кĕтӳç черечĕн апатнех

Çисе çӳрес пулать-çке тутă,

Сĕнккес пулать-çке çын патнех.

 

Ун пек чухне чи ырă пыл та

Выртмасть пек тем чĕре çумне.

Çак пурнăç витнĕ питĕ хытă

Хветутăн сисĕмлĕ чунне.

 

...Кĕçех хĕвел те тухрĕ сапăр,

Мĕнпур пуянлăх хуçи пек,

Тĕнче çине çут ылтăн сапрĕ

Вăл хăйĕн улăп ывçипе.

 

Вара шултра та чĕрĕ сывлăм

Пуçларĕ вут пек йăлкăшма.

Епле илемлĕ эс, çĕршывăм! —

Анчах та сан...

ку шухăш мар.

 

Вăрăм пушша çакан та эсĕ,

Хăв нушуна ху çакнă пек,

Тухса каятăн пĕр чĕнмесĕр

Микитасен пралукĕпе.

 

Сăрт хушшине çăй-çай сас тулнă,

Макраççĕ выçă выльăхсем.

Якур мучи те кăшт салхуллăн

Пырать хăй тĕллĕн ĕрлешсе.

 

Ак анлă улăх. Эс ун тăрах

Утатăн çӳçенсе çарран.

Çапла сан пурнăç. Эсĕ тăлăх.

Асап куратăн ачаран.

 

Илемлĕ сывлăм — çутă ылтăн

Сан чĕпĕленнĕ уруна

Касать-çке çĕçĕ евĕр хыттăн,

Пăчăртанса юн сăрхăнать.

 

Çапах, çапах иркӳлĕм санăн

Нумай-нумай пурнас килет.

Хавассăн янăрать вăрманĕ

Пин-пин кайăк сассипеле.

 

Куккукĕ авăтать вăраххăн,

Хветут шутлать те хĕпĕртет.

Хăй ăссĕн вăл ыйтать: «Кала-ха,

Мĕнле кунçул мана кĕтет?»

 

Сенкер тӳпе кĕмĕл шăнкравăн

Тăри юррипеле янрать.

Итле, Хветут, итле те савăн,

Тĕнче илемĕ сан умра.

 

Анчах чуна çапах та тунсăх,

Çапах та тем ыйтать чĕре

Сана çак улăхри чĕрчунсăр

Пĕлмест никам та тĕнчере.

 

Вĕсем сана, тен, хĕрхенеççĕ, —

Чĕлхе кăна çук пуплеме

Чĕнмесĕр мăшлатса çиеççĕ

Чечен те çамрăк ухлĕме.

 

Çӳреççĕ лăпкă. Нӳрĕ курăк

Çине выртан эс месерле.

Сан кăкрунта илемлĕ юрă

Вĕри хĕлхем пек чĕрĕлет.

 

Инçе, инçе эс тинкеретĕн

Хура та пысăк куçупа.

Сан шухăш лăпланмасть пĕрре те

Тĕнче талккишĕпе чупать.

 

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн