Электронлă вулавăш

Хăвăр чĕлхе пĕлнипе

Кам вăйлине пĕлмерĕр.

 

Палан варне тупрăр-и,

Хай кайăка тытрăр-и;

Пуян хĕрне çăлтăр-и,

Кăкшăмпа мул илтĕр-и?»

 

Шăмăш автанĕ авăтать,

Шăп çурçĕре пĕлтерет,

Куçран-пуçран çухалать

Çынĕсемпе текерлĕк.

 

Шурут çырми варринче

Шăмăсем çеç курнаççĕ,

Хавшак çынсен чунсене

Хăратса çеç выртаççĕ.

 

II

Кармал ялĕ аслă ял:

Пуян та пур, чуххи те,

Ăннă халăх ĕçĕсем

Пĕтĕм пысăк ялĕпе.

 

Ăçта кирлĕ сат пахчи

Сулхăн туса кашлатать,

Вĕсен çимĕçĕн шăрши

Йĕри-тавра сарăлать.

 

Пускиллийĕ варсемпе

Пускилсенчен уйăрлать,

Çапах та пĕр-пĕринпе

Ĕçсе-çиме хутшăнать.

 

Анаткасра пурăннă

Амăшĕпе Юманкка,

Маттур ача çав пулнă

Ялти тăлăх Юманкка.

 

Ĕç ĕçлеме юратнă,

Йăваш пулма тăрăшнă,

Ырă çынпа паллашнă,

Усал çынтан уйăрлнă.

 

Хальччен çынна култарман,

Ури çине пустарман;

Вăл тăшмана тапăнсан,

Унтан тăшман тарайман.

 

Çилленсессĕн çĕлен пек,

Куçпа çиçĕм çиçтерет;

Кăмăллă чух, кăльăк пек,

Çын чĕрине çемçетет.

 

Кутник сакки сарлакăш

Хулпуççийĕ курăнать,

Улăп пĕвĕ пысăкăш

Кĕлеткийĕ курăнать.

 

Сарă хĕрсен вăйăра

Пĕр ун çинчен куç каймасть.

Вăл юрланă вăхăтра

Ялта пĕр çын çывăрмасть.

 

Юр юрлама тапратсан,

Тупăкри çын чĕрĕлет,

Калаçмашкăн пуçласан,

Ватă çынтан ирттерет.

 

Сара çӳçĕн кăтрисем

Пĕтĕм хĕре пăхтарать,

Хĕрлĕ пичĕ-куçĕсем

Çине пăхсан, сăн курнать.

 

Пуринчен те ытларах

Чĕкеç ăна юратать,

Пуринчен те нумайрах

Унпала вăл вăй вылятъ.

 

Юманкка та Чĕкеçе

Питĕ хытă юратать.

Вăйăра Чĕкеç еннелле

Вăл йăшлăнать, сулăнать.

 

Анаткасра пĕлеççĕ,

Вĕсем çапла иккенне,

Анчах ним те чĕнмеççĕ

Иккĕшне те савнипе.

 

* * *

Хитре Чĕкеç çухалсан,

Вăл çухални ирпеле,

Тул çутăлнă-çутăлман

Сарăлнă ялĕпеле.

 

Тыр вырма та каяççĕ

Кармал ĕçчен çынĕсем,

Ун çинчен çеç шавлаççĕ

Шăмсăр-мĕнсĕр чĕлхесем.

 

Уланки хĕрĕ çĕтнине

Анаткасра пĕлеççĕ,

Ăна кайăк тытнине

Темскерле те пуплеççĕ.

 

Юманкканăн хăлхине

Çав сăмахсем кĕреççĕ,

Унăн вĕри чĕрине

Çите, çите тивеççĕ.

 

— Ах, чунăмçăм, шухă чун,

Епле пулас, мĕн тăвас?

Ах, юратнă савниçĕм,

Епле сана ман çăлас?

 

Анкă-минкĕ пуçĕнче

Çав шухăшсем çӳреççĕ,

Унăн куçĕ умĕнче

Иртнĕ кунсем иртеççĕ.

 

Лайăхрах ыйтса пĕлем,

Ăспа пуçра çавăрам,

Унтан вара ĕненем.

Пӳлĕхçие пуççапам,

 

Пӳлĕхçие кĕл тăвам

Чăтма вăй-хал памашкăн,

Пулушăмран ыйткалам

Шырама пулăшмашкăн.

 

Чĕркуçленет, пуççапать,

Пӳлĕхçие кĕл тăвать.

Вĕри куççуль юхтарать,

Пĕр сехетрен тин тăрать.

 

Тăрать те вăл чуптарать

Çырма пуçĕ пускилне,

Сасартăк кĕрсе тăрать

Пулушăм пĕчĕк пӳртне.

 

— А, Юманкка, килех! —

Теет ăна пулушăм;

— Тĕпелерех иртейсем, —

Чĕнет ăна пулушăм.

 

Пулушăм вăл чĕлхеç мар,

Çапах чиртен тӳрлетет,

Вăл асамăç-юмăç мар,

Çапах тем те пĕр пĕлет.

 

Юманкка хăй хуйхине

Калать ăна хăлхинчен,

Мĕскерле тумаллине

Ыйтать пĕтĕм чĕринчен.

 

Пулушăмĕ ырă çын,

Çавна курсан хĕрхенчĕ,

Епле тупасси çинчен

Кала, кала пĕлтерчĕ.

 

Çăмăлланчĕ Юманкка,

Пулушăма тав турĕ;

Унтан вара каялла

Анаткаса уттарчĕ.

 

* * *

Тавлă çĕр уййи вăрманта

Уçланкă пек курăнать;

Йĕлме-çӳçе йĕри-тавра

Симĕсленсе сарăлать.

 

Паян хĕвел шăратса

Хура пусса çунтарать,

Çулти çынна тарлатса

Вăйран-халтан кайтарать.

 

Çапах виççĕн вăрмантан

Тухаççĕ те утаççĕ,

Вăрман виттĕр тавраран,

Тавлă çĕр урлă каяççĕ.

 

Кĕл пек тăпра çийĕнчен

Вăкăрсем пек утаççĕ,

Пуринĕн те аллинче

Алтуйисем выляççĕ.

 

Хĕвел пăхать шăратса,

Çил-шав, кĕр-кар ним те çук

Кайăк юрра юратса

Юрлаканĕ пĕри çук.

 

Виç çын çеç Тавлă çĕре

Янтратаççĕ калаçса.

Сасартăк вĕсен çине

Тусан пырать йăванса.

 

Çавра çилĕн варринче

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн