Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +22.3 °C
Ахальтен ахах пулас ҫук.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Аçтахар Плотников: Такӑрпа такыр

Аçтахар Плотников12.02.2016 08:314831 хут пӑхнӑ

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

 

Туркменсем, узбексем тата Вӑтам Азири ытти халӑхсем вӗҫӗ-хӗррисӗр хӑйӑрлӑ пуш-хирти хытса ларнӑ тикӗс вырӑна такыр теҫҫӗ. Чӑваш чӗлхинче те «такӑр» сӑмах пур. «Акар ҫулӗ тап-такӑр, уйӑх ҫути ҫап-ҫутӑ», — ҫырать пирен аслӑ поэтӑмӑр К. Иванов-Пӑртта хӑйен «Тимӗр тылӑ» юмахӗнче. Такырпа такӑрӑн пӗлтерӗшӗ пӗрех, ӗлӗк чӑваш чӗлхинчи такӑр та пушхирти хытса ларнӑ тикӗс вырӑнах пӗлтернӗ. Кайран, чӑвашсем хӑйӑрлӑ пушхирсейчен тухса ҫурҫӗрелле кайсассӑн та, ҫак сӑмах чӗлхерен ҫухалман, вӑл вара хӑйӑрлӑ пуш-хирпе мар, ҫулпа е уй-хирпе ҫыхӑнса упранма тытӑннӑ.

Такӑр сӑмахӑн пӗлтерӗшне ӑнлантарнӑ май ҫакна та калас килет. Пирӗн, чӑвашсен, пӗтӗм пурнӑҫ тымарӗ — тухӑҫра, анчах эпир чылай чухне, ҫакна манса кайса, хамӑр культурӑн никӗсӗ шутланакан сийсене е сӑмахсене сирсе яратпӑр, ку пирӗн мар, ку вӑл — тутарӑн, тесе калатпӑр. Тутарпа чӑвашсем — пӗр тымартан, ҫавӑнпа пӗр сӑмахах е пулӑмах тутарсен те, чӑвашсен те пулма пултараҫҫӗ.

 
Редакцирен: Статьяна вырнаҫтарни редакци автор шухӑшӗпе килӗшнине пӗлтермест.

Комментариле

Сирӗн ятӑp:
Анлӑлатса ҫырни:
B T U T Ячӗ1 Ячӗ2 Ячӗ3 # X2 X2 Ӳкерчӗк http://
WWW:
ӐӑӖӗҪҫӲӳ
Пурӗ кӗртнӗ: 0 симв. Чи пысӑк виҫе: 1200 симв.
Сирӗн чӑвашла ҫырма май паракан сарӑм (раскладка) ҫук пулсан ӑна КУНТАН илме пултаратӑр.
 

Эсир усӑ курма пултаракан Wiki тэгсем:

__...__ - сӑмаха каҫӑ евӗр тӑвасси.

__aaa|...__ - сӑмахӑн каҫине тепӗр сӑмахпа хатӗрлесси («...» вырӑнне «ааа» пулӗ).

__https://chuvash.org|...__ - сӑмах ҫине тулаш каҫӑ лартасси.

**...** - хулӑм шрифтпа палӑртасси.

~~...~~ - тайлӑк шрифтпа палӑртасси.

___...___ - аялтан чӗрнӗ йӗрпе палӑртасси.

Orphus

Ытти чӗлхесем

Баннерсем

Шутлавҫӑсем