Паян пӗтӗм тӗнче театр кунне паллӑ тӑвать. Республикӑра та ҫавна май тӗрлӗрен мероприятисем иртеҫҫӗ — спектакльсем лартаҫҫӗ, театр куравӗсем йӗркелеҫҫӗ. Арапуҫри (Вӑрмар районӗ) ял вулавӑшӗн ӗҫченӗсем те хӑйсене маттуррӑн кӑтартас тенӗ — «кӗрӗк арки йӑваласа лармастпӑр, ӗҫлетпӗр» тенешкел кӗнеке куравӗ йӗркеленӗ. Пӗлместӗр пулсан — ку ялта Никитин Ефим Никитин ҫуралса ӳснӗ. Вӑт ӑна халалланӑ та ӗнтӗ кӗнеке куравне вулавӑш ӗҫченӗсем.

Ефим Никитич (ӑна Кӗлпук Мучи ятпа чылайӑшӗ пӗлеҫҫӗ) паллӑ драматург — чӑвашла трагедисем, камитсем сахал мар ҫырнӑ, чылайӑшне театрсен сцени ҫинче вылянӑ.

Малалла...

Паян ман алла 1993 ҫулхи «Хыпар» лекрӗ. Кӑсӑклансах пӑхса тухрӑм. Ӑмсантӑм. Чӑн та ҫивӗч ыйтусене тӑратакан хаҫат пулнӑ-ҫке! 20 ҫул хушшинче вара мӗн улшӑннӑ? Тӗп редакторӗ те — ҫавах, Алексей Леонтьевах. Анчах тӗрлӗ хаҫатсем.

Ак, сӑмахран, пӗрремӗш страницӑри хыпарсем:

Хальхи «Хыпарта» унашкаллине кураймӑн ҫав... Питӗ шел.

Ҫак кунсенче Кипр республики хӑйӗн хыснине кӑсӑклӑ майпа тултарма шут тытни пирки паллӑ пулчӗ — вӗсем, иккен, патшалахри банк счёчӗсенче выртакан укҫа-тенкӗрен 10 процентне хӑйпӑтса илесшӗн. Вырӑнти укҫа-тенкӗ учрежденийӗсем темиҫе кун ӗҫлемеҫҫӗ ӗнтӗ — кану кӗҫнерникунччен тӑсӑлма пултарасси пирки калаҫаҫҫӗ...

Инҫетре вырнаҫнӑ пулин те пирӗн патшалӑх ертӳҫисемшӗн вӑл ҫывӑх пулни тӳрех палӑрчӗ — Путин та Медведьев та тӳрех сиксе ӳкрӗҫ, патшалӑх ҫыннисен укҫине мар, хӑйсенне вӑрлаҫҫӗ тейӗн. Шухӑша путӑн капла... Тен, чӑнах та Путин укҫи Кипрти банксенче выртать?

Малалла...

Нумай пулмасть ман пата пӗри ҫыру ячӗ, адресне вара чӑвашла ҫырнӑ.

Почта уйрӑмӗнче ахаль пӑхсан чӑвашла пӗр-ик сӑмах та ҫук — йӑлт вырӑсла. Ҫавӑнпа пулах пулӗ халӑх та адреса та почта ӗҫченӗсемпе те (уйрӑмах вӗсем ҫамрӑк пулсан) вырӑсла ҫыраҫҫӗ, калаҫаҫҫӗ. Эп хам почтӑпа тӑтӑш усӑ куратӑп, анчах адреса яланах вырӑсла ҫыратӑп. Калаҫма — чӑн та чӑвашла тӑрӑшатӑп. Пирӗн Лапсар уйрӑмӗнче малтан кантӑк умӗнче ларакансем пурте чӑвашсемччӗ, хальтерех вара пӗр хӗре йышӑннӑ та унта — вӑл чӑвашла ӑнланать пулин те вӑйпах вырӑсла калаҫтарать. Уйрӑмра та ӑна пула ыттисем ытларах вырӑсла калаҫма пуҫланине куратӑп.

Малалла...

Таҫтан тухнӑ вӑл — чӑваш халӑхне йӑваш теҫҫӗ. Питӗ йӑнӑшла шухӑш ман шутпа. Ку сӑмаха пирӗн халӑх ҫумне те пӗрешкел илтӗннӗрен ҫыпӑҫтарнӑ — вӗҫне-хӗрне ҫитсе пӗтес ҫук ӗнтӗ халь.

Ӗнер Михаил Сениэль сӑвӑҫпа калаҫма тӳр килчӗ. Чӑн-чӑн сӑвӑҫсен вӗсен чӑн та Турӑ панӑ пултарулӑх пурах ҫав — хӑйӗн сӑмахӗнче «Чӑтсан-чӑтсан чӑтӑм пӗтет» текен шухӑша каларӗ. Халӑх пирки мар ӗнтӗ, хӑйне пӑшӑрхантаракан ыйту пирки калаҫнӑ май.

Ман шутпа вара ҫак сӑмахсем пирӗн халӑха питӗ лайӑх ӑнлантарса параҫҫӗ — йӑваш мар вӑл, чӑтӑмлӑ. Анчах чӑтӑмлӑхӑн та чикки пур.

Малалла...

Михаил Васильевичӑн ҫырӑвне тахҫанах хатӗрлеме пуҫланӑ пулин те унпа вӑл тинтерех ҫеҫ паллаштарчӗ.

Кӑштах тишкерсе тухар-ха унӑн ҫырӑвне. Чи малтанах республика мӗнле лару-тӑрӑва лекни пирки каласа парать, чи пӗлтерӗшлӗ пулӑмсем шутне республикӑпа Шупашкар юбилейӗсене уявлассине кӗртет. Ун валли укҫа-тенкӗ те уйӑрнӑ иккен. Ман шутпа каллех культурӑна уяв шайне антарнипе ҫырлахни сисӗнет. Тӗп тӗллев вара яланхилле — халӑхӑн пуянлӑхне ӳстересси. Ҫакна шута илсех ӗнтӗ хаксене ним сӑлтавсӑр хӑпартса пыраҫҫӗ пулинех. Культура, наци мӑнаҫлӑхӗ, вӗренӳ сумлӑхӗ шел те тӗп тӗллев пулса тӑрайман.

Малалла...

Тин кӑна тенӗ пек Турцири Ӑстампултан таврӑнтӑм. Хула мана епле курӑнни пирки каласа парас килет.

Маншӑн Ӑстампул чикӗ леш енчи пӗрремӗш хула пулчӗ. Ыттисене курнӑ пулин те ху курнипе танлаштарма ҫук ӗнтӗ. Ӳкерчӗк вӑл ӳкерчӗкех ӗнтӗ, видео та ҫитмест ху курнине.

Чи малтанах мана унти ҫулсем такӑр пулни илӗртрӗ. Машшинсем ҫул тӑрӑх сикменнипе пӗрех. Пирӗн кунта яка ҫулсем ҫук мар ӗнтӗ, анчах унта та пулин урапа (машшин сӑмаха турккӑсем ҫапла калаҫҫӗ, пирӗн те ӑнах усӑ курмалла тесе шутлатӑп) сиксе илет. Ӑстампулта, эпир ҫӳренӗ ҫулсем ҫинче, саплӑкласа юсанине курмарӑм.

Малалла...

Пирӗн сайта та асӑнни тӗлӗнтерчӗ, уйрӑмах передача пуҫламӑшӗнче :)

«Чӑваш» сӑмах епле пулса кайни пирки кам мӗн кӑна шутласа кӑлармасть пулӗ? Пӗрисем «сӑвас» (сӑвар) халӑх ятӗнчен пулнӑ теҫҫӗ, теприсем «йӑваш» сӑмаха асаилеҫҫӗ, виҫҫӗмӗшсем — Чӑваш-паттӑра. Юлашки вӑхӑтра тепӗр юхӑм ҫуралчӗ теме пулать — чӑваша «ҫӑваҫӑ» (ҫӑва+ҫӑ) сӑмахпа ӑнлантарса парасшӑн.

Анчах та чылайӑшӗ ман шутпа пӗр пӗчӗк япала пирки манаҫҫӗ — «-ҫӑ/-ҫӗ» аффикс ӗлӗкрех урӑхларах илтӗннӗ, вӑл «-чӑ/-чӗ» пек янранӑ. Инҫе кайма та кирлӗ мар, пирӗн ума «элчӗ», «тимӗрчӗ» сӑмахсем аса килеҫҫӗ. Ку — пӗрре.

Иккӗмӗшӗнчен вара мӗнле халӑх хӑйне вилнисен тӗнчипе, ҫӑвапа ҫыхӑнтарса калӗ?

Малалла...

Малалла...

Малалла...

Малалла...

Федор Павлович Павлов чувашский поэт, композитор, драматург, дирижер, общественно - политический деятель и организатор в сфере культуры, один из основоположников чувашской драматургии и профессиональной музыки это автор от кого можно брать пример. Его стихи знает каждый ученик школы и каждый выпускник помнит строки из поэмы "Арсури". 120 - летнему юбилею посвящен поэтический час "Прощайте ласковые взоры".

Малалла...

Малалла...

Республика кунне уявланӑ самантсем чылайӑшӗн асӗнче нумайлӑха юлни иккӗлентермест. Шупашкарта пурӑнакан пӗчӗк ачаллӑ ашшӗ-амӑшне вара концерт-куравран та ытларах ҫӗнӗ садик уҫӑлни савӑнӑҫ кӳчӗ. Ҫурт хыҫҫӑн ҫурт ҫӗкленнӗ май халӑх йышӗ ӳссех пыракан «Волжский-3» микрорайонта халӗччен шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденийӗ пулман. Ку кӑна та мар, юлашки 20 ҫулта хулара ҫӗнӗ пӗр садик та уҫман.

Малалла...

Тыр-пол хомханать, (3 хут)
Тырри тӑкӑнать.
Ӑна шӑши пуҫтарать
Тотӑ поласшӑн.

Шӗшкӗ авӑнать, (3 хут)
Мӑйӑр тӑкӑнать.

Малалла...

Малалла...

Малалла...