Шупашкарта тӗрлӗ туй кортежне курма пулать. Ку таранччен хӗрпе каччӑ хыҫҫӑн троллейбуссемпе те, КамАЗсемпе те пынине асӑрханӑ.
Хальхинче вара туйра автошкул машинисем пулнӑ. Вӗсем Шупашкар урамӗсемпе ҫӳренӗ.
Ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчи 100 ытла мӑшӑр Мускавра иртекен «Раҫҫей» куравра ҫемье ҫавӑрма пултарӗҫ. Мӑшӑрланакансем наци тумӗпе пулӗҫ. Христос тӗнне ӗненекенсен ҫав кун уяв — Антипасха.
Ҫав кун ҫуркунне ҫитсе пӗтнине пӗлтерет. Ҫав кун мӑшӑрланакансем уйрӑлмаҫҫӗ тесе шухӑшланӑ.
Аса илтерер: раштавӑн 1-мӗшӗнче ВДНХри курав вӑхӑтенче чӑвашла йӑла-йӗркепе Анастасия Мочалова тата Максим Горский ҫемье ҫавӑрнӑччӗ.
Тутарстанри Нурлатра чӑваш туйӗ иртнӗ. Кристина тата Михаил Гавриловсем тӑван халӑхӑн йӑли-йӗркине чӗртсе тӑратас тесе ҫавӑн пек ирттерес тенӗ.
Мӑшӑра вырӑнти тӳре-шара, ҫав шутра Нурлат хулинчи канашӑн председателӗн ҫумӗ Владимир Кашкаров, саламланӑ. Вӑл ваттисен йӑли-йӗркине пӑхӑнса пурӑнма, килти ҫӳп-ҫапа урама кӑлармалла маррине, аслисене хисеплемеллине вӗрентсе каланӑ.
«Ҫирӗп те телейлӗ ҫемье – нумай ачаллӑ ҫемье. Ҫиччӗ мар пулин те пилӗк ача та пулин пултӑр», – суннӑ вӑл.
Туя чӑваш ансамблӗсем те хутшӑннӑ.
Утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Турцинчи телекуравсенчен пӗри чӑваш туйне кӑтартӗ.
«TRT BELGESEL» телеканал эфирӗнче «Потерянные силуэты Востока» документлӑ фильм кӑтартма палӑртса хунӑ.
«Hüseyin Kılıҫ» телеушкӑн Хусейн Кылыч продюсерпа чӑваш туйне ӳкернӗ. Хусейн Кылыч — «Göknil Duygulu» проект авторӗ тата режиссёрӗ. Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Турцинчи телеканал ӗҫченӗсем Шупашкар районӗнчи «Ясна» этнокомплексра пулнӑ.
Кӑларӑма утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче 21 сехетре кӑтартӗҫ. Телепередача ют ҫӗршыв ҫыннисене чӑваш культурипе тата йӑли-йӗркипе ҫывӑхрах та тӗплӗнрех паллашма май парӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта хӗрпе каччӑ Мӑшӑрлану керменне хут уйӑрттармашкӑн чӑваш тумӗ тӑхӑнса пынӑ. Кун пирки хула администрацийӗ хӑйӗн официаллӑ сайтӗнче пӗлтернӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хулин ҫуралнӑ кунӗнче (каласа хӑвармалла: ӑна кунта пурӑнакансем ҫулленех чӳк уйӑхӗн 18-мӗшӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ) ЗАГСра вун виҫӗ мӑшӑр ҫырӑннӑ. Вӗсен йышӗнче Александр Николаевпа Наталья Сергеева самай уйрӑлса тӑнӑ. Хайхискерсем ҫемье ҫуралнине чӑн чӑваш тумӗ тӑхӑнса ирттерме шухӑшланӑ.
Хула администрацийӗн ЗАГС пайӗн специалисчӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, уяв чӑннипех те илемлӗ иртнӗ, залра чӑвашлӑх хуҫаланнӑ. «Ҫамрӑксем мӑн аслашшӗсен ырӑ йӑли-йӗркине манманни савӑнтарать, вӗсем хӑйсен туйне чӑвашлӑх сӗмӗ кӗртни шӑпах ҫакна ҫирӗплетет», — ҫырнӑ ҫӳлерех асӑннӑ ҫӑлкуҫра.
Шупашкарти мӑшӑр «Пятница!» телеканалпа пыракан «Тӑватӑ туй» проекта хутшӑнать. Кӑларӑмра чуп-чуп уйӑхне ирттермелли путевкӑшӑн каччӑсем мар, хӗрсем тупӑшаҫҫӗ. Вӗсенчен кашниех тупӑшакан пикен туйне ҫитсе ӑна хаклать.
Шупашкарта пурӑнакан 18-ти Софьйӑн Тольяттири Янӑпа (30 ҫулта), Ижевскри Марийӑпа (28-та) тата Рязаньти Настьӑпа (19 ҫулта) тупӑшма тивӗ. Софьйӑн упӑшки – 30 ҫулта, вӗсем тӗнче тетелӗнче паллашнӑ. Пике – ялтан, каччӑ – Мускавран.
«Тӑватӑ туй» шоу 19 сехетре пуҫланать. Паян унта шӑпах Шупашкарти мӑшӑр тупӑшнӑ.
Чаваш Енӗн тӗп хулинче пурӑнакан Дмитрий Орловпа Виктория Михайлова туя чӑваш йӑли-йӗркине тӗпе хурса ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ирттернӗ. Вӗсем хӑйсем валли наци тумӗсем ҫӗлеттернӗ. Ленин районӗн ЗАГС пайӗнче ҫамрӑк мӑшӑра чӑвашла ҫырӑнтарнӑ. Кун пирки «Про Город» (чӑв. «Хула пирки») кӑларӑм хыпарлать.
Хут уйӑрттармашкӑн ыйту ҫырма кайсан ҫамрӑксене ЗАГС пайӗн ӗҫченӗсем тӑван халӑх йӑлисене сума суса туя чӑвашла йӗркелеме сӗннӗ. Димӑпа Викӑна ку шухӑш питӗ килӗшнӗ. Кун хыҫҫӑнах вӗсем туя ҫине тӑрсах хатӗрленме тытӑннӑ.
Мӑшӑрлантару залӗнче ҫамрӑк мӑшӑра туй ҫӑкӑрӗ сӗннӗ, авалхи йывӑҫ куркаран чӑваш сӑрине астивтернӗ. Ҫӗнӗ ҫынсем пӗрремӗш ташша та чӑвашла ташланӑ. Тӑванӗсемпе тус-юлташӗ вара вӗсене чӑвашла саламланӑ.
Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).
Сӑмахсем, этем пекех, ватӑлсах пыраҫҫӗ-ши?.. Эпир ар пирки ҫырнӑччӗ, ар, ер — арҫынлӑх кирлӗ чухне арҫын пулма пултаракан ҫын, тен, ӗлӗк-авал ҫарҫынни тени те пулма пултарнӑ. Нукер — пӗр-пӗр ханӑн, патшан е ҫарпуҫӗн шанчӑклӑ арӗ (ерӗ). Кӗрнекер — кӗрнукер, урӑхла каласан, кӗрӳ сыхлавҫи; туй вӑхӑтӗнче авланакан каччӑна пӑхса, упраса тӑраканни. Мӑнкӗрнекӗр — ҫын вилсен, ӑна пӑхса-упраса леш тӗнчене, аслӑ турӑ Танкӑр патне илсе каякан Хӑрпан-турӑпа ҫын хушшинчи ҫыхӑнӑва йӗркелекенӗ.
Хушни. Ку сӑмах пирӗн чӗлхене монгол чӗлхинчен кӗнӗ. Унта вӑл «тус», «юлташ» пек ҫӳренӗ. Юхма Мишши тӗрӗс палӑртать, вӑл патшан шанчӑклӑ сыхлавҫи пулнӑ, ҫывӑх ҫар ҫынни. Кӗрнекӗр сӑмаха вара Ашмарин хӑйӗн сӑмах пуххинче илсе парать, унӑн пӗлтерӗшӗ те ҫавӑн пекех. Ашмарин словарӗнче «кӗрнекер», «кӗрнӳкер» вариантсене илсе панӑ.
-1.7 °C