Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +9.3 °C
Ӗнен сӗчӗ чӗлхе вӗҫӗнче.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Хыпарсене тӗрӗслемелли

Умкурав

Нумаях пулмасть массӑлӑ информаци хатӗресенче «Улӑп» чӑваш халӑх эпосне туркӑлла пичетлесе кӑларнӑ сас-хура тухрӗ. Ҫак пысӑк ӗҫе вара Турцири паллӑ чӗлхеҫӗ тата фольклорист — Бюлент Байрам пурнӑҫланӑ пулнӑ имӗш. Ҫурлан 29-мӗшӗнче вара республикӑри наци вулавӑшӗнче кун ҫутти курнӑ куҫарӑвӑн хӑтлавӗ иртнӗ.

Куҫарупа тата унӑн авторӗпе паллашма хӑтлава республикӑри паллӑ ӑсчахсем, чӑваш культурине аталантаракансем, литература никӗсне тытса пыракансем — __Порфирий Афанасьев__, __Юрий Сементер__, __Раиса Сарпи__, __Петӗр Яккусен__, __Валери Туркай__ — сӑвӑҫӑсем, __Борис Чиндыков__ — ҫыравҫӑ, «Улӑп» эпоса вырӑс чӗлхи ҫине куҫаракан — __Аристарх Дмитриев__, Эктор Алос-и-Фонт — социолог, __Николай Егоров__, __Виталий Родионов__, __Георгий Фёдоров__ — филологсем тата ытти чӑваш интелегенцийӗ пуҫтарӑннӑ.

Трибуна умне тухса калаҫакансен йышӗ сахал мар пулчӗ, вӗсенчен кашни Бюлент Байрам ӗҫе-хӗлӗн пысӑк тӳпине палӑртрӗ. Улӑп пирки ҫырнисене пӗр кӗнекене пӗрлештернӗ Хӗветӗр Ҫуйӑн ҫыравҫӑ ӗҫне туркӑлла куҫарни чӑннипех те республикӑшӑн пысӑк пӗлтерӗшлӗ. __Валери Туркай__ хӑйӗн калаҫӑвӗнче тӗрӗс шухӑш палӑртрӗ: «Чӑваш халӑхне юратмасӑр, халӑх чунне ӑнланмасӑр ҫак пысӑк ӗҫе пурнӑҫлама май ҫук». Бюлент Байрам калаҫӑвне, тыткалӑшне сӑнасанах вӑл пирӗн халӑха юратнине, хисепленине лайӑхах курса тӑратӑн. Республика тӗп хулине 7-мӗш хут килсе курнӑ Байрам хӑтлавра чӑвашлах хитре те таса калаҫма тӑрӑшрӗ. Хӑйне ӑшӑ кӑмӑлпа кӗтсе илнӗшӗн вӑл пурне те тав турӗ, тухса калаҫакансене кашнинех тенӗ пек турккӑ чӗлхипе тухнӑ «Улӑп» кӗнекине парнелерӗ.

Бюлент Байрам ҫак куҫарусӑр пуҫне Турци Республикинче чӑваш халӑхӑн чӗлхипе культурине халаласа темиҫе кӗнекех пичетлесе кӑларнӑ: «Чӑваш-турккӑ словарӗ» (Конья, 2007), «Чӑвашсен паттӑр халапӗсем: Улыпы» (Анкара, 2010), «Улып» эпос Сюмна Хведера» (Пӗр тӗпчев чӑвашсен «Калевале» ҫинчен) (Анкара, 2012). Ҫак кӗнекесем ӗнтӗ тепӗр хут чӑвашпа турккӑ халӑхӗсем хушшинчи ӑслӑлӑхпа культура ҫыхӑвӗсем тачӑ пулнине ҫирӗплетсе параҫҫӗ.

Ҫынсем умне тухса калаҫма кӑмӑл тунӑ __Илле Иванов__ та Бюлент Байрам ӗҫӗ-хӗлне мухтарӗ, пултаруллӑ фольклориста тепӗр ҫул Литература тата культура енӗпе пысӑк пӗлтерӗшлӗ ӗҫсем тунӑшӑн республикӑри патшалӑх премине илекенсен кандидачӗсем шутне кӗртме сӗнчӗ. Залри халӑх та ҫак шухӑша ырларӗ. Унсӑр пурнӑҫне Илле Иванов пирӗн халӑхӑн ӗҫсӗрлӗхне палӑртса хӑварчӗ. «Мӗншӗн ытти ҫӗршывсем пирӗн халӑх культурипе, литературипе кӑсӑкланаҫҫӗ, эпир вара вӗсенне тӗпчеместпӗр?» — ыйтрӗ журналист. Тӗрӗк халӑхлӑ ҫӗршывсен вӗренӳ учрежденийӗсене тӳлевсӗр вӗренме майсем пур пулин те, пирӗн халӑх ку тупӑшпа усӑ курманнине те палӑртса хӑварчӗ Иванов. Ку шухӑша Бюлент Байрам та ҫирӗплетрӗ.

Бюлент Байрӑмӑн ӗҫӗ-хӗлӗ пирӗншӗн ырӑ тӗслӗх пулмалла. Ӑна мухтанӑ пек, пирӗн ӑсчахсене те ытти ҫӗршывсенче ҫапла мухтамалла пултӑрччӗ.

Хыпарҫӑ ячӗ:
Хыпар ячӗ:
Тема:
Хыпар тексчӗ:
Пурӗ кӗртнӗ: 0 симв.
Сӑнӳкерчӗк:
Сӑнӳкерчӗкӗн кӗске ӑнлантарӑвӗ:
Хыпар паллисем:
Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
Ытти чӗлхе уйрӑмӗсенчи хыпар номерӗ:
 
Чӑвашла:
 
English:
 
Esperanto:
 
По-русски:
 
Тархасшӑн, пирӗн сайта килекенсене кӑсӑклантарма пултаркан хыпар кӑна кӗртӗр. "Шыратӑп" йышши пӗлтерӳсене кӗртес ҫук. Вӗсене канашлура кӗртӗр.
Асӑрхӑр! Эсир паркан хыпара сайт модераторӗсем пӑхаҫҫӗ, тӳрлетеҫҫӗ. Эсир панӑ хыпар сайтра тухмасан ӑна ҫӗнӗрен ан ярӑр.

Эсир усӑ курма пултаракан Wiki тэгсем:

__...__ - сӑмаха каҫӑ евӗр тӑвасси.

__aaa|...__ - сӑмахӑн каҫине тепӗр сӑмахпа хатӗрлесси («...» вырӑнне «ааа» пулӗ).

__https://chuvash.org|...__ - сӑмах ҫине тулаш каҫӑ лартасси.

**...** - хулӑм шрифтпа палӑртасси.

~~...~~ - тайлӑк шрифтпа палӑртасси.

___...___ - аялтан чӗрнӗ йӗрпе палӑртасси.

Orphus

Баннерсем

Шутлавҫӑсем

0 Хурал кӗтесӗ (чат)

Ҫанталӑк

Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.09.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 766 - 768 мм, 6 - 8 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.

Гороскоп

СурӑхВӑкӑрЙӗкӗрешРакАрӑсланХӗрТарасаСкорпионУхӑҫӑТу качакиШывтӑканПулӑсем
Сурӑх: Ӗҫре асӑрхануллӑ пулмалла, хӑвӑр ҫине пысӑк ӗҫсем илмелле мар. Харпӑр пурнӑҫ тӗлӗшпе вара эрне тухӑҫлӑ — ҫӗнӑ паллашусем, романтика хутшӑнӑвӗсем кӗтеҫҫӗ. Эрнекун — йывӑртарах кун, вырсарникун вара ӑнӑҫлӑ пулӗ.

Авӑн, 14

1893
132
Максимов-Кошкинский Иоаким Степанович, пӗрремӗш чӑваш драматургӗсенчен пӗри ҫуралнӑ.
1901
124
Викторов Иван Викторович, чӑваш сӑвӑҫи, драматургӗ ҫуралнӑ.
1923
102
Пиняев Иван Данилович, сӑвӑҫ, ҫыравҫӑ, тӑлмач ҫыралнӑ.
1924
101
Артемьев Александр Спиридонович, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи, литература критикӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ.
1986
39
Петров Антон Петрович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ вилнӗ.
1996
29
Элӗк район хаҫачӗ ятне «Пурнӑҫ ҫулӗпе» ҫине улӑштарнӑ.
Пулӑм хуш...Пулӑм хуш...

Ыйтӑм

Чӑваш йӑли тӑрӑх хӑнана пынӑ арҫынна камӑн ӑсатмалла?
хуҫа хӑй
кил-йышри арҫын
хуҫа тарҫи
хӑнана ӑсатма никам та тухмасть
хуҫин ҫитӗннӗ ачисем
хуҫа арӑмӗ
хӑни ҫулне ахаль те пӗлет, ӑсатмасӑр та
пӗтӗм кил-йышпа тухаҫҫӗ
хуть те кам тухсан та
ӑсатма тухни — ҫылӑх, юрамасть