Чӑваш Енри агропромышленность комплексӗнче туса илекен продукци 26 ҫӗршыва ӑсанать. Республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче Раҫҫей таможни хыпарланине тӗпе хурса пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач-ҫу уйӑхӗсенче пирӗн тӑрӑхри апат-ҫимӗҫе чикӗ леш енне 9,37 миллион долларлӑх ӑсатнӑ. Ку вӑл пӗлтӗрхи танлаштаруллӑ ҫав тапхӑртинчен 31,9 процент нумайрах.

Чӑваш Енри АПК продукцийӗ республикӑн экспорчӗн пӗтӗмӗшле калӑпӑшӗнче 11,4 процент йышӑнать.

Чӑваш Енри АПК продукцине ют ҫӗршыва ӑсатасси ҫулсерен ӳссе пырать. Юлашки пилӗк ҫулта агроэкспорт 2,7 хут нумайланнӑ.

Ют ҫӗршыва ӑсанакан апат-ҫимӗҫрен 80 проценчӗ — тарӑннӑн тирпейлени (77% — «АККОНД», 3% — «Девелей» (соус, кетчуп, горчица), «Букет Чувашии» (сӑра), «Чӑвашхӑмлапром» (хӑмла), «Агро-Инвест» (ыраш салачӗ) тата ытти те); 20% — пӗрчӗллӗ йышши, пӑрҫа йышши тата техника культурисем (вика, пӑрҫа, йӗтӗн, горчица, ыраш, урпа).

Иртнӗ уйӑхра Чӑваш Енри ача пахчисемпе хушма пӗлӳ паракан учрежденисене тӗрӗсленӗ. Кун пирки республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви пӗлтерет.

Ведомствӑра хыпарланӑ тӑрӑх, тӗрӗслев планпа пӑхса хӑварнӑскер пулнӑ.

Специалистсем Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти, Йӗпреҫ, Вӑрнар, Канаш, Сӗнтӗрвӑрри, Пӑрачкав, Шупашкар тата Шӑмӑршӑ районӗсенчи вӗренӳ учрежденийӗсене ҫитнӗ, лицензипе ҫыхӑннӑ самантсене тӗрӗсленӗ.

Инспекторсем пулнӑ мӗнпур объектран 12-шӗнче (46,2%) кӑлтӑк та тупӑнман тесе ӗнентерет ЧР Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви.

Цифрӑсен чӗлхипех каласан, ҫакна та палӑртмалла: тӗрӗслеве 18 ача пахчинче, хушма пӗлӳ паракан 7 учрежденире тата професси пӗлӗвӗ паракан 1 организацире йӗркеленӗ.

Чӑваш Енри пульницӑсене пысӑк квалификациллӗ тухтӑрсемпе тивӗҫтермелле. Меслечӗсем тӗрлӗрен. Ҫав шутра — унччен урӑх ҫӗре тухса кайнисене илсе килни те.

«Медвестник» кӑларӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫапла хушӑва ЧР Сывлӑх сыхлав министерствине пӑхӑнакан сиплевпе профилактика учрежденийӗсене ҫитернӗ. Мӗн туса иритерни пирки лешсен авӑн уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче отчет тумалла. Тӗп врачсене пульницӑсенчи психологсене коллективпа калаҫтарма сӗннӗ. Ӗҫрен каяс текен врачсемпе тӗп врачсен хӑйсен сӑмахламалла.

Чӑваш Енри пульницӑсенче медицина сестри, врач пулса ӗҫленисем юлашки ҫулсенче Мускава пӗрин хыҫҫӑн тепри тухса кайни вӑрттӑнлӑх мар. Уйрӑм ҫын больницисене суйлакансем те пур. Ҫав вӑхӑтрах поликлиникӑсенче тухтӑрсем ҫитмеҫҫӗ.

«Мана сӑпса сӑхрӗ, эпӗ супрастин ӗҫсе ӗлкӗртӗм», - тенӗ те пӗр хӗрарӑм тӑнне ҫухатнӑ. Ку Сосновкӑра пулнӑ. Хӗрарӑм сӑпса сӑхнӑ хыҫҫӑн васкавлӑ медпулӑшу бригади патне ҫитнӗ.

Пациент аллерги пулнӑран анафилактика шокне кӗрсе ӳкнӗ. Кун пек чухне кашни минут хаклӑ. Фельдшерсем хӗрарӑма кубиталлӑ катетер лартнӑ, шокпа кӗрешмелли эмелсем янӑ. Унтан тухтӑрсем ӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Республикӑри катастрофа медицинин тата васкавлӑ медпулӑшу центрӗ сӑпса сӑхсан мӗн тумалли пирки аса илтерет: сӑннине пинцетпа е урӑх хатӗрпе кӑлармалла, ҫав вырӑна бактерисене вӗлерекен препарат сӗрмелле, сӑхнӑ вырӑна сивӗ тытмалла.

Ну, хӑҫан ҫанталӑк ӑшӑтӗ? Хӑҫан ҫулла каялла таврӑнӗ? Ку ыйтусем сире те пӑшӑрханатарҫҫӗ-и? Апла синоптиксем мӗн каланине пӑхса тухар.

Республикӑна циклон ҫитнӗ. Ыран та ҫанталӑк ӑмӑр пулӗ, ҫумӑр ҫукалӗ, ҫӗрле вара сивӗтӗ. Кӑнтӑрла сывлӑш температури 11-16 грудус ӑшӑнӗ.

Юнкунран ҫанталӑк лайӑхланӗ. Термометр 20 градус ӑшӑ кӑтартӗ. Кӗҫнерникун тата тепӗртак ӑшӑтӗ. Ҫапах вырӑнӑн-вырӑнӑн аслатиллӗ ҫумӑр ҫӑвӗ.

Эрнекун каллех ҫумӑр нумай ҫӑвӗ: 1 тӑваткал метр ҫине 10-20 литр шыв ӳкме пултарӗ. Ҫакӑ ҫеҫ савӑнтарать: кӑнтӑрла 20 градус, ҫӗрле 13-15 градус ӑшӑ пулӗ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, канмалли кунсенче ҫумӑр ҫукалӗ, термометр 15-20 градус ӑшӑ кӑтартӗ. Кунашкал ҫанталӑк авӑн уйӑхӗн пӗрремӗш ҫуррине аса илтерет.

Чӑваш автономи облаҫӗ йӗркеленнӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа медаль кӑларас тенине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Аса илтерер: Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗ юбилей тӗлне кӑлармалли медаль эскизне хатӗрлес енӗпе конкурс ирттерчӗҫ.

Паян конкурс комиссийӗ ларӑва пухӑннӑ. Унта суйласа илнӗ медаль эскизӗн авторне те чӗннӗ. Комисси ҫав ӗҫе пӗр саслӑн суйласа илнӗ. Халӗ ӑна Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ырлассине кӗтесси ҫеҫ юлать. Кайран ӑна РФ Президенчӗ ҫумӗнчи Геральдика канашне ярса парса экспертиза ирттермелле. ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн Патшалӑх службин, кадр политикин тата патшалӑх наградисен управленийӗ пӗлтернӗ хыпартаКамӑн ӗҫне комисси ырланине пӗлтермен.

Ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, вырсарникун, пульницӑна хӑйне питӗ япӑх туякан пациента илсе ҫитернӗ. Арҫын сӑрӑ шӑршипе наркӑмӑшланнӑ. Ӑна, комӑна кӗрсе ӳкнӗскере, реанимацие вырттарнӑ.

Ҫак 60 ҫулти арҫын Канашра гаража шал енчен сӑрланӑ. Ӗҫленӗ вӑхӑтра вӑл, ахӑртнех, алӑкне уҫман, ҫавна май сӑрӑ шӑршипе наркӑмӑшланнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.

ШӖМ пресс-служби ҫынсене сӑрӑсемпе ӗҫленӗ чухне асӑрхануллӑ пулма ыйтать. Шал енчен сӑрланӑ чухне алӑка уҫмалла, пӳлӗме уҫӑ сывлӑш кӗтӗр.

Ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, вырсарникун, пульницӑна хӑйне питӗ япӑх туякан пациента илсе ҫитернӗ. Арҫын сӑрӑ шӑршипе наркӑмӑшланнӑ. Ӑна, комӑна кӗрсе ӳкнӗскере, реанимацие вырттарнӑ.

Ҫак 60 ҫулти арҫын Канашра гаража шал енчен сӑрланӑ. Ӗҫленӗ вӑхӑтра вӑл, ахӑртнех, алӑкне уҫман, ҫавна май сӑрӑ шӑршипе наркӑмӑшланнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.

ШӖМ пресс-служби ҫынсене сӑрӑсемпе ӗҫленӗ чухне асӑрхануллӑ пулма ыйтать. Шал енчен сӑрланӑ чухне алӑка уҫмалла, пӳлӗме уҫӑ сывлӑш кӗтӗр.

cheb.media сайтри сӑн

Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ывӑлне следстви изоляторне хупни пирки сайтра хыпарланӑччӗ.

Аса илтерер: 20 ҫулти каччӑ утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Муркаш районӗнче ҫул ҫинче пулнӑ аварире айӑплӑ тесе шутлаҫҫӗ. Следстви версийӗ тӑрӑх, Ладыков-кӗҫӗнни «Ауди» водителӗ УАЗпа ҫапӑннӑ, кайран вырӑнтан тарнӑ. УАЗри водительпе пассажир аманнӑ, сурансенчен хӑшӗ-пӗри сывлӑха йывӑр сиен кӳнипе танлашнӑ.

Утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче суд Ладыков-кӗҫӗннине следстви изоляторне хупма йышӑннӑ. Анчах каччӑн ваккачӗ аппеляци панӑ. Нумаях пулмасть ЧР Аслӑ сучӗ ӑна пӑхса тухнӑ. Анчах вӑл та сити-менеджер ывӑлне СИЗОрах хӑварма йышӑннӑ.

«Чӑн поэт сахал. Аслӑ Турӑ чӑваша телейсӗр хӑварман: пирӗн те Сӑмах Хӑвачӗпе тӑван халӑха тӗнче шайне ҫӗклекен Поэтсем пур», — тесе ҫырнӑ Марина Карягина поэт Фейсбукра.

«Поэт — уйрӑм тӗнче уҫакан. Унӑн тӗнчи Уҫлӑхӑн ахаль этем куҫне хальччен курӑнман вӑрттӑнлӑхӗсене сирсе кӑтартать, ӑшӗнчи ҫынлӑхне ҫӗклет, тасатать, темле ҫунатлӑ туйӑм парса пӑлхантарать... Паллах, «ҫӗр ҫумӗнчи пурнӑҫпах» ҫырлахакан ҫакна ӑнланмасть — чунӗпе, ӑс-тӑнӗпе аталанма ӳркенсе «йӳннине» суйласа илет, хӑйӗн кулленхи хуйхи-суйхи ҫинчен ҫыракан сӑвӑҫ хӳхлевӗ уншӑн — поэзи вырӑнне. Чӑн поэт сахал», — тесе шухӑшлать калем ӑсти.

«Аслӑ Турӑ чӑваша телейсӗр хӑварман: пирӗн те Сӑмах Хӑвачӗпе тӑван халӑха тӗнче шайне ҫӗклекен Поэтсем пур. Вӗсенчен пӗри — Геннадий Айхи. Унӑн сӑввисене вулатӑп та, куҫран вӗри куҫҫуль юхать. Хамӑршӑн савӑннипе», — пӗтӗмлетнӗ паллӑ поэт, драматург, журналист.

Геннадий Ахйине Марина Карягина ытахальтен аса илмен — ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Айхин 85 ҫулне паллӑ тӑвӗҫ.