Ака уйахӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш чӗлхи кунӗнче, Шупашкарти пӗр кинотеатрта чӑваш халӑх историне ҫутатакан кинофильм премьери пулнӑ.

«История Великого Народа» фильма «Три пингвина» кинотеатрта катартнӑ. Вӑл чӑваш халӑхӗн историйӗ пирки: пирӗн эрӑчченхи 3-мӗш ӗмӗртен пуҫласа 13-мӗш ӗмӗрччен.

Премьерӑра ӳкерӗве хутшӑннӑ ҫынсене чысланӑ. Чыслава чӑваш наци культурин паллӑ ӗҫченӗсем те хутшӑннӑ.

«Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш» ятпа ирттернӗ видесӑвӑсен конкурсра мала тухнисене палӑртнӑ. Кун пирки «Шкулта» интернет-журнал пӗлтерет. Хаклавҫӑсен йышӗ пӗчӗк мар пулнӑ — пурӗ 13 ҫын. Вӗсен ӗҫне пӗтӗмлетнӗ хыҫҫӑн мала ҫак ачасем тухнӑ:

«Пукан ҫинче» номинацире (кунта чи кӗҫӗннисем пулчӗҫ) Вӑрмар районӗнчи Чулкаҫри тӗп шкул ҫумӗнчи ача пахчине ҫӳрекен Софья Моисеева тухнӑ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене Татьяна Патшинӑпа Мария Лотова йышӑннӑ. Ҫавӑн пекех палӑрнӑ: Арина Емельянова, Ева Сорокина тата Макар Иванов.

«Пукане» номинацире 4 ҫул ҫурӑран аслӑрах шкул ҫулне ҫитмен хӗрачасем тупӑшрӗҫ. Чи маттурри Комсомольски районӗнчи 2-мӗш ача пахчине ҫӳрекен Мария Николаева пулчӗ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене Ульяна Шашковӑпа Анна Михайлова йышӑнчӗҫ. Анна — Пушкӑрт Республикинчен. Ҫавӑн пекех палӑрчӗҫ: Ульяна Альгеева, Юлия Маркова, Марина Алексеева.

«Шӗвӗркке» номинаци «Пукане» пеккиех, анчах арҫын ачасем валли. Кунта мала Шупашкарти 112-мӗш ача пахчине ҫӳрекен Даниил Афанасьев тухрӗ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене Владимир Яковлевпа Сергей Лукианов йышӑнчӗҫ.

Малалла...

Аслӑ Пӑла Тимешри шкул ачисем

«Чӑваш ҫӗршывӗ — вӗҫӗ-хӗррисӗр анлӑ Раҫҫейӗн илемлӗ те хӑтлӑ пӗр пайӗ. Лаптӑкӗпе пӗчӗкҫӗ вӑл, анчах халӑхӗ унӑн йышлӑ та хӑйне евӗрлӗ. Ҫӗршер ҫул тӗрӗк, финн-угор, вырӑс халӑхӗсем хушшинче пурӑнса тата хӑйсене ытти халӑхсемпе пӗрпеклентерме вӑйпа хӑтланнине пӑхмасӑр чӑвашсем тӑван чӗлхине, йӑли-йӗркине, культурине тӳсӗмлӗн упраса хӑварма пултарнӑ», — ҫапла хӑпартланса ҫырнӑ Елчӗк районӗнчи Аслӑ Пӑла Тимеш шкулӗ вырӑнти ял тӑрӑхӗн сайтӗнче.

Аслӑ Пӑла Тимешри В.В. Зайцев ячӗллӗ пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкулта чӑвашлӑх эрни пынӑ май шкулти вулавӑшра «Ытарайми Чӑваш ен» ятлӑ кӗнекесен куравне хатӗрленӗ. Вӑл тӗрлӗ пайран тӑрать. «Чӑвашсен чаплӑ ҫыннисем» ярӑмра Константин Иванов, Степан Максимов, Воробьев композиторсем, Андриян Николаев, Василий Чапаев, Элли Юрьев, Иакинф Бичурин, Даниил Элмен ҫинчен ҫырнӑ кӗнекесемпе паллашма пулать. Ҫавӑн пекех «Елчӗк тӑрӑхӗ», «Чӑваш халӑх пултарулӑхӗ», «ЧР Президенчӗн вулавӑшӗ», ӗҫе юратма. хисеплеме вӗрентекен кӗнекесем тата ытти пайсем те пур. Унта Чӑваш ен актерӗсем, чӑваш туйӗ, тӗрри, апат-ҫимӗҫӗ, музыка инструменчӗсем ҫинчен ҫырса ӑнлантарнӑ кӗнекесем те йышлӑ.

Малалла...

«Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш» конкурса вӑхӑтра килнӗ ӗҫсене «Шкул ТВ» канала кӗртсе пӗтерни пирки хыпарлатпӑр. Видеосӑвӑсене вырнаҫтарнӑ хыҫҫӑн Владимир Андреев пире хӑш-пӗр пӗтӗмлетӳсемпе паллаштарас терӗ.

Видеоконкурса хутшӑнма пӗтӗмпе 814 ӗҫ йышӑннӑ. Вӗсене ҫак кунсенче жюри членӗсем хаклама пуҫлаҫҫӗ.

Йышӑнман ӗҫсем те, шел пулин те, сахал мар пулни пирки пӗлтерет Владимир Юрьевич. Чи паллӑ сӑлтавсенчен пӗри — ашшӗ-амӑшӗнчен илнӗ заявлени пулманни. Унсӑрӑн ачасене ӳкернӗ видеона интернета кӑларса хума пултарайман. Унсӑр пуҫне заявкӑсене тӗрӗс мар тултарни те тӗл пулнӑ. Чӑвашла ҫырма ыйтни куҫкӗрет пулин те заявкӑсен пӗр пайӗ вырӑсла килнӗ, тепӗр пайӗ ни вырӑсла, ни чӑвашла, виҫҫӗмӗш пайне «чӑвашла шрифтсемпе» ҫырнӑран вулама май килмен.

Ярса панӑ хӑш-пӗр ӗҫсенче ачасене видео ӳкерме васкавлӑн хатӗрлени те сисӗннӗ. Ачасем сӑввисене лайӑх вӗренсе ҫитеймен пулин те ӳкерме васканӑ. «Конкурс положенийӗнче сӑвӑсене калама кӑна мар, вулама та юрать тенине темиҫе ҫын кӑна асӑрханӑ пулмалла. Сӑвӑсене питӗ япӑх е сасӑсене тӗрӗс мар каланӑ, е пусӑма пачах тӗрӗс мар лартса каланӑ сӑвӑсене конкурса кӗртмерӗмӗр.

Малалла...

РФ Патшлаӑх Думин депутачӗ Алена Аршинова (сулахайри)

Мускавра Чӑваш Ен кунӗ иртнӗ. Ӑна ҫӗршывӑн тӗп хулин Хӗвеланӑҫ административлӑ округӗнче, унти В.В. Бианка ячӗллӗ ача-пӑча вулавӑшӗнче йӗркеленӗ. Мероприятие тӗрлӗ ҫулхи ачасене йыхравланӑ.

Чӑваш Ен кунӗнче ачасем пирӗн халӑх культурипе, унӑн юрри-ташшипе концерт вӑхӑтӗнче те паллашма май туса панӑ. Чӑвашсен тумне те кӑтартнӑ ҫӗршывӑн тӗп хулинче пурӑнакан арҫын ачасемпе хӗрачасене. Унсӑр пуҫне вӗсем валли пичет графикин тата каллиграфи ӑсталӑхне ӑнланма маҫтӑр-классем йӗркеленӗ. «Объективра Чӑваш Ен» мультимеди куравӗ те ачасене пирӗн республикӑпа паллаштарнӑ.

Мероприяти вӑхӑтӗнче маларах Мускавра иртнӗ «Краски Чувашии» (чӑв. Чӑваш Ен тӗсӗсем) курав ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Парнесене тата дипломсене ачасене РФ Патшалӑх Думин депутчӗ Алена Аршинова тыттарнӑ.

Чӑваш Енӗн кунне ирттерме Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчелӗхӗ, Мускаври чӑвашсен наципе культура автономийӗ тата ҫӗршывӑн тӗп хулин Хӗвеланӑҫ администраци округӗн Вулавӑшсен тӗп тытӑмӗ пулӑшнӑ.

Акан 7-мӗшӗнче Шупашкар район тӗп вулавӑшӗнче чӑваш наци культурин "Туслӑх хӗлхемӗ-2016" фестивалӗ иртнӗ. Унта 17 шкул ачи хӑйӗн тавракурӑмне, юрра-ташша ӑста пулнине кӑтартма пуҫтарӑннӑ, хӑй ҫырнӑ сӑввисене вуласа панӑ тесе пӗлтернӗ асӑннӑ район администрацийӗн сайтӗнче.

Фестивале Шупашкар районӗнчи чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенесен методика пӗрлешӗвӗн ертуҫисем Е.А. Майковпа А.В. Ишова уҫнӑ.

Фестиваль йӗркипе килӗшӳллӗн ачасен ӳкерес ӑсталӑхне аталантарас тӗллевпе "Шевле" конкурс та ҫак фестиваль программинех кӗрет. 15 ытла ӗҫ тӑратнӑ, тематика пӗрре - чӑваш литературинчи хайлавсем тӑрӑх тунӑ ӳкерчӗксем, вӗсем пурте "Ӗҫ ҫынни ҫулталӑкне" халалланисем. Пӗрремӗш вырӑна Ҫӗньял-Покровскинчи вӑтам шкулти Иван Кириллов В. Элпин "Аппапа пӗрле" калавӗ тӑрӑх тунӑ ӳкерчӗкпе йышӑннӑ.

«Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш» видео конкурс вӗҫленесси пӗр эрнене яхӑн юлать. Шӑпах ҫак вӑхӑтра конкурса чи-чи кӗҫӗннисен икӗ ӗҫӗ килчӗ. Вӗсем — Мария Петрушкинӑпа Милена Сорокина — иккӗ тултарса виҫҫе кайнӑ. Анчах та кӗске сӑвӑсем каласа пама пултарнӑ. Ку ӳсӗмри ачасем те сӑвӑ каласа конкурсахутшӑнни пире, конкурса йӗркелекенсене, уйрӑмах савӑнтарать. Вӗсене тӑрӑшӑвӗ куракансен кӑмӑлне каясса шанас килет.

Паянхи кун тӗлне конкурса 280 ытла ӗҫ килнӗ. Вӗсенчен пысӑк пайӗ — пуҫламӑш классене каякан хӗрачасем, «Чиперук» номинацире тупӑшакансем. «Сӑпка умӗнче» номинацие вара пурӗ те 16 ӗҫ ҫеҫ килнӗ. Ку 4 ҫулхи тата кӗҫӗнрех ачасен «Пукан ҫинче» номинацине хутшӑннисенчен те сахалтарах (27 ача).

Аса илтерӗпӗр. Конкурс нарӑс уйӑхӗнчех пуҫланнӑ, акан 10-мӗшӗ конкурсӑн юлашки кунӗ пулать. Конкурс пӗтӗмлетӗвӗсем 17-мӗш тӗлне паллӑ пуласса шанатпӑр. Конкурса Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ, Чӑваш халӑх сайчӗ тата Чӑваш наци конгресӗ ирттереҫҫӗ.

Конкурс вӗҫлениччен шутлӑ кунсем юлчӗҫ. Кам хутшӑнма ӗмӗтленнӗ — ҫавсене юлашки кунсемпе тухӑҫлӑ усӑ курма тата ӗҫсене вӑхӑтра ярса пама сунатпӑр.

Малалла...

Ентешлӗх ертӳҫи Андрей Суварин

Пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче филармонии залӗнче вӑрнарсен Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарти «Туслӑх» ентешлӗхӗн савӑнӑҫлӑ каҫӗ пулса иртрӗ. Уяв яланхи пекех ентешлӗхӗн гимнне пурте ура ҫине тӑрса юрланипе пуҫланчӗ. Юрӑ-ташӑ ӑстисем хӑйсен пултарулӑхне кӑтартнӑ май экран ҫинче вӑрнарсен паллӑ ҫыннисен, ӗҫ паттӑрӗсен, культурӑпа ҫутлӑх ӗҫченӗсен, кунтан тухнӑ чаплӑ ҫар ҫыннисен сӑнӳкерчӗкӗсем ылмашӑнса тӑчӗҫ.

Хӑйне евӗрлӗ, пӗр кӑкран ҫӗкленекен «Туслӑх йывӑҫне» Чӑваш наци конгрессӗн пуҫлӑхӗ Николай Угаслов пуҫарӑвӗпе вунӑ район ентешлӗхӗсене ертсе пыракансем алӑ ҫине алӑ хурса илем кӳчӗҫ, юлташлӑха, чӑвашлӑха малашне те пӗрле ҫирӗп тытса пыма тупа турӗҫ. Вӑрнарсен «Туслӑх» ентешлӗхӗн ҫулталӑкри ӗҫӗ-хӗлӗ ҫинчен унӑн ертӳҫи Андрей Суварин каласа пачӗ, ҫамрӑксене ӗҫе хӑнӑхтарас, вӗсен культурине ӳстерес, спорта явӑҫтарас, ваттисене пулӑшас енӗпе мӗн-мӗн туса ирттернине пӗлтерчӗ. Ентешлӗх ертӳҫи хӑйӗн пуҫаруллӑ ӗҫӗшӗн Чӑваш наци конгрессӗн Хисеп хутне илме тивӗҫрӗ. Вӑрнарсен «Туслӑх» ентешлӗхне пуҫарса янӑ Леонид Тянгова ура ҫине тӑрса асӑнчӗҫ, ҫав вӑхӑтра унӑн ҫитес ӑрусене халалласа ҫырнӑ чуна пырса тивекен сӑвви янӑрарӗ.

Малалла...

«Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш» конкурс вӗҫленесси 3 эрнене яхӑн юлчӗ. Паянхи кун тӗлне вара 100 ытла ӗҫ йышӑннӑ та ӗнтӗ сӑвӑ вулакансен видео конкурсне. Ҫавна май конкурса вӗҫлемелли, ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртмалли кунсем те часах ҫитӗҫ.

Видеосӑвӑсен куонкурсне йӗркелекенсем ӗҫсене хаклакан сумлӑ комиссине йӗркелени пирки пӗлтерет. Ҫапла май паян эпир вӗт-шакӑр ачасен тата педагогсемпе ашшӗ-амӑшӗн, аслашшӗсемпе асламӑшсен, кукашшӗсемпе кукамӑшсен пултарулӑхне хаклакан комисси йышӗпе паллаштаратпӑр.

Комисси председателӗ — Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ ертӳҫи, «Шкулта» интернет журнал редакторӗ Андреев Владимир Юрьевич. Унӑн ҫумӗсем: Чӑваш наци конгресӗн Президумӗн пайташӗ Никифоров Геронтий Лукьянович, Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп администраторӗ Плотников Николай Алексеевич. Комисси ҫыруҫи — Ҫӗрпӳри 2-мӗш шкул-интернатӑн аслӑ категориллӗ воспитателӗ Андреева Антонина Петровна.

Комисси пайташӗсен йышӗнче пулӗҫ: Александрова Татьяна Ивановна (Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗн ӗҫченӗ, тӑван ен культурине вӗрентекенӗ), Герасимова Алина Васильевна (Чӑваш наци радиовӗн ача-пӑча передачисен пай редакторӗ), Иванова Надежда Григорьевна (Чӑваш вӗренӳ институчӗн доценчӗ), Николай Ишентей (ача-пӑча ҫыравҫи), Осипов Николай Николаевич (ача-пӑча литературин тӗпчевҫи), Петрова Татьяна Николаевна (Ҫӗрпӳ районӗнчи чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекенӗсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи), Прокопьев Олег Иванович (Чӑваш наци радиовӗн продюсер центрӗн пуҫлӑхӗ), Софоронова Ирина Владимировна (филологи наукисен кандидачӗ, ача-пӑча сӑмахлӑхӗн тӗпчевҫи), Федоров Григорий Геннадьевич (Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗ), Елен Нарпи (филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, ҫыравҫӑ).

Малалла...