«Дети Ра» литературӑпа художество журналӗн кӑҫалхи 5-мӗш номерӗнче хальхи вӑхӑтри пултаруллӑ чӑваш поэчӗн Марина Карягинан пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ.
Асӑннӑ журнал, сӑмах май каласан, 2004 ҫултанпа пичетленет, ӑна Сарту хулинче пуҫарса ӑна. 2011 ҫултанпа журнала ХХI ӗмӗрти писательсен союзӗ (кун пекки те пур) кӑларса тӑрать.
Журналӑн 5-мӗш номерӗнче Марина Карягинан кӑҫал виҫӗ чӗлхепе кун ҫути курнӑ «Урӑх ӑру ~ Другое поколение ~ A different generation» кӗнеки тата поэтӑн пултарулӑхӗ ҫинчен Сергей Бирюков поэт, филолог, культуролог, саунд-поэт, перформер, тӗпчевҫӗ тата вырӑс аванграчӗн теоретикӗ ҫырса кӑтартнӑ.
Ыран, раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, 14 сехетре, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Николай Свечин хальхи вӑхӑтри вырӑс ҫыравҫипе тӗл пулу иртӗ.
Николай Свечин – Николай Инкин литераторӑн, краеведӑн, историлле детективсен авторӗн псевдонимӗ.
Ҫыравҫӑ Горький (халӗ — Чулхула) хулинче ҫуралнӑ. Тӑван хулинче патшалӑх университетӗнче экономика факультетӗнче вӗреннӗ. Вӑл заводра та ӗҫленӗ, усламҫӑ та пулнӑ, банк служащийӗ те, финанс компанийӗсенче тӑрӑшнӑ. 2001 ҫулта ӗҫсӗр тӑрса юлсан алла калем тытнӑ. Тепӗр тӑватӑ ҫултан «Литера» издательство унӑн «Завещание Аввакума» тата «Охота на царя» повеҫӗсене пичетлесе кӑларнӑ. Паян унӑн паллӑрах ӗҫӗсем хушшинче ҫаксене асӑнма пулать: «Московский апокалипсис», «Шел по улице малютка…», «Скрытые улики», «Мертвый остров».
Раштав уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» республикӑри саккӑрмӗш конкурсӗнче ҫӗнтернисен хайлавӗсен пуххипе паллаштарӗҫ.
Кӗнекене кӑҫал «СВ-Пресс» издательствӑра 80 экземпляр тиражпа кун ҫути кӑтартнӑ. Унта конкурса хутшӑннӑ 44 автор ӗҫӗсене пухса пичетленӗ. Вулавӑшра хыпарланӑ тӑрӑх, конкурс ҫӗнтерӳҫисене уйрӑмах тимлӗх уйӑрнӑ.
Кӑларӑмра чӑвашла тата вырӑсла ҫырнӑ хайлавсем вырӑн тупнӑ: сӑвӑсемпе басньӑсем, калавсемпе очерксем, эссесемпе пьесӑсем.
Чӑваш Республикин Лев Толстой ячӗллӗ ятарлӑ библиотека «Чувашские загадки о животных» кӗнекене Брайль шрифчӗпе вырӑсла тата чӑвашла пичетлесе кӑларнӑ.
Вулавӑш ӗҫченӗсем ӑна кун ҫути кӑтартма «Ваттисен сӑмахӗсем, каларӑшсем, сутмалли юмахсем = Чувашские пословицы, поговорки и загадки» (кӗнекене Н.Р. Романов, В.П. Станьял тата ыттисем пухса хатӗрленӗ) кӑларӑмпа усӑ курнӑ. Тупмалли кашни юмаха ӳкерчӗкпе пуянлатнӑ.
«Куҫ начар куракан ачасемшӗн ҫӗнӗ кӑларӑм паха парне пулма тивӗҫ», — шанаҫҫӗ вулавӑш ӗҫченӗсем.
Чӑваш кӗнекине юратакан, Чӑваш наци вулавӑшӗнчи «Варкӑш» клуба ҫӳрекен хастарсем паян Николай Ларионов ҫыравҫӑн «Анне пилӗ» кӗнекине хаклама пуҫтарӑнӗҫ.
Аса илтерер: «Анне пилӗ» кӗнеке Чӑваш кӗнеке издательствинче кӑҫал ҫулла пичетленсе тухнӑччӗ.
Кӗнекене «Анне пилӗ» повесть тата калавсем кӗнӗ. Повесть пултаруллӑ тата мал ӗмӗтлӗ чӑваш хӗрӗ Эрнеби Сетнерова пурнӑҫӗ ҫинчен каласа кӑтартать. Хӗр – марафонҫӑ-спортсменка. Кашни ӑмӑрту хыҫҫӑн вӑл тӑван амӑшӗ патне васкать, мӗншӗн тесен ӑна тек курас мартан хӑрать. Повеҫре амӑшӗн пилӗпе малалла талпӑнакан хӗрӗн пирвайхи юратӑвӗ, тренерӗ ҫинчен те каласа кӑтартнӑ.
Чӑваш Республикин Наци библиотеки «Петӗр Хусанкай. Эпир пулнӑ, пур, пулатпӑр!» аудиокӗнеке хатӗрленӗ. Кун пирки вулавӑш тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Аудиокӗнекене Мухтавлӑ ентешсен ҫулталӑкне тата чӑваш халӑх поэчӗ, куҫаруҫӑ, Чӑваш АССР К.В. Иванов ячӗллӗ патшалӑх премийӗн лауреачӗ П.П. Хусанкай ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнине халалланӑ. Кӗнекери хайлавсене Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Владимир Григорьев вулать.
Аудиокӗнекене Наци вулавӑшӗн сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче «Создание сценического танцевального костюма» кӗнекене пахалама пуҫтарӑннӑ.
Унӑн авторӗ — халӑх художество пултарулӑхӗн кафедрин доценчӗ, Чӑваш Енӗн культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Светлана Краснова.
Пособи сцена ҫине тухмалли ҫипуҫ епле йӗркеленнипе паллаштарать. Кӗнекене культура вӗрентӗвӗн заведенийӗсен преподавателӗсем, хореографи коллективӗсене ертсе пыракансем, студентсем валли тесе хатӗрленӗ.
Кӗнекене хаклама хутшӑннӑ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗ, истори наукисен докторӗ Виталий Иванов та ӗҫе пысӑка хурса хакланӑ.
Чӑваш наци музейне йӗркеленӗренпе пӗлтӗр 100 ҫул ҫитнӗ. Ҫавна май культура учрежденийӗн ӗҫченӗсем пысӑк тӗпчев ӗҫӗ туса ирттернӗ, архиври документсене тишкернӗ, тӗрлӗ пулӑма хутшӑннисен аса илӗвӗсене пухса пынӑ, хӑйсен фончӗсене шӗкӗлченӗ. Нумай тӑрӑшнине пӗр кӗнекене пухса кӑларнӑ.
Чӑваш Ен Наци музейӗнче ӗнентернӗ тӑрӑх, «Чувашский национальный музей. 1921-2021» ятлӑ кӗнеке музей историйӗпе туллин паллаштарать. Тӑван тӑрӑхӑмӑрпа халӑхӑмӑрӑн кун-ҫулӗ ҫеҫ мар, музей шӑпи те кӑсӑклӑ пулнӑ.
Нумаях пулмасть пирӗн республикӑра «Чӑваш туйӗ» кӗнеке кун ҫути курнӑ. Ӑна алла илсен хӗр ҫураҫма кайнинчен тытӑнса туй хыҫҫӑнхи йӑла-йӗрке таранах пӗлме май килӗ.
Шел те, ытти йӑла-йӗрке пекех чӑваш туйӗ те манӑҫа тухса пырать. Анӑҫри йӑлана пӑхӑнса пӗрлешеҫҫӗ паян ҫамрӑксем: пӗр-пӗр ҫӗре пухӑнса ҫырӑнаҫҫӗ, пӗр пек тӗслӗ тум тӑхӑнаҫҫӗ, чечек ҫыххине ывӑтаҫҫӗ...
Кӗнеке виҫӗ пайран тӑрать: «Туй умӗн», «Туй», «Туй иртсен». Кӗнекене В.В. Степанов пухса хатӗрленӗ.
Кӗнекене хатӗрленӗ чухне К. П. Прокопьев пачӑшкӑн, филологи ӑслӑлӑхсен докторӗн Н.И. Егоровӑн, И.А. Патмарпа Э.И. Патмар фольклорҫӑсен, И. Тӑхти тата И. Тукташ сӑвӑҫсен, А.А. Осипов композиторӑн тата музыковедӑн ӗҫӗсемпе усӑ курнӑ. Кӗнекене Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен инстиутучӗн наука архивӗн, А.Н. Балтаевпа тата А.Л. Николаевӑн сӑнӳкерчӗкӗсемпе пуянлатнӑ.
Нумаях пулмасть «Вера Голубева» ятпа кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Унӑн авторӗ — Геннадий Кириллов.
Кӗнекере РСФСР тава тивӗҫлӗ артисткин Вера Голубеван (1928-2020) кун-ҫулӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ. Кӑларӑма артистка ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Кӗнекере артистӑн аса илӗвӗсене, дневника ҫырса пынисене, ҫырусемпе сӑнӳкерчӗксене, пьесӑсене куҫарнисене, вӑл уйрӑмах ӑнӑҫлӑ вылянӑ рольсене кӑтартса хӑварнине кӗртнӗ.
+12.5 °C