Чӑваш чӗлхин «Хавал» клубӗн ҫуллахи уйлӑхне кӑҫал та йӗркелеме палӑртнӑ. Ӑна 12-мӗш ҫул ӗнтӗ пухаҫҫӗ. Уйлӑх Етӗрне районӗнчи «Сурские зори» кану базинче ӗҫлӗ.
Унта хутшӑнакансен кӑштах тӑкакланма тивӗ: пурӑннишӗн, апат-ҫимӗҫшӗн, чӗлхе урокӗсемшӗн. Шкул ачисене, студентсене тата пенсионерсене 20 процент йӳнӗрех тӳлеттерӗҫ, шкул ҫулне ҫитмен шӑпӑрлансемшӗн тӑкакланма тивмӗ.
Уйлӑх ыйтӑвӗсемпе ҫыхӑннӑ ыйтусене Алпарух (Александр) Блиновпа (унӑн телефон номерӗ — +79023285051, «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страници кунта https://vk.com/alparuh, телеграмм-канал та пур https://t.me/alparuh), Мускаврисен Павел Нягинпа (телефон номерӗ — +79530158189, «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страници кунта https://vk.com/el4ek) ҫыхӑнма пулать.
Чӑваш наци музей халӑх ҫипуҫӗпе «Во всех ты, Душенька, нарядах хороша! Весна» (чӑв. Мӗнпур тумпа эсӗ илемлӗ, ҫуркунне) куравра паллаштарать.
Хальхи вӑхӑтра унта халӑх тумӗпе паллашма май пур. Музей коллекцийӗнче — халӑх ҫипуҫӗн 3 пин ытла япали. Ҫӗнетнӗ куравра хресчен тата хула ҫынни ҫуркунне тӑхӑнакан ҫипуҫа курса хаклама пулать.
Экспозицин пӗрремӗш пайне ял пурнӑҫне, йӑла-йӗркене, уявсене халалланӑ. Ҫуркунне ҫурхи ӗҫсене ирттереҫҫӗ. Ун чухне Мӑнкуна уявлаҫҫӗ. Экспозицин иккӗмӗш пайӗ хула ҫыннисен ҫак вӑхӑтри пурнӑҫӗ ҫинчен каласа кӑтартать.
Ҫӗршывра пурӑнакан халӑхсен эткерлӗхне тӗрӗ урлӑ сарас тӗллевпе «Вышитая карта России» (чӑв. Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти) проекта хута янӑ. Халӗ унпа тӗнче тетелӗнче паллашма пулать. Пӗрлехи пусман пайӗсене вышитаякартароссии.рф сайта вырнаҫтарнӑ.
Сайта кӗрсен карттӑн тӗрлӗ регионта хатӗрленӗ уйрӑм пайӗсене ҫеҫ мар, кашни композцин техникине тишкерме, ӑстасен ячӗсене пӗлме пулать.
Меллӗ пултӑр тесе карттӑна федераци округӗсемпе пайланӑ.
Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, сайта халӗ малалла пуянлатаҫҫӗ. Ҫӗршывӑн тӗрлӗ регонӗнчен материалсем килнӗҫемӗн вӗсене сайта вырнаҫтарса пырӗҫ.
«Трактор тӑвакансен культура керменӗ» республикӑри халӑх пултарулӑхӗн центрӗнче чӑваш халӑхӗн пуҫа тӑхӑнмалли хатӗрӗсене тата капӑрлӑхӗсене ӑсталассипе нумаях пулмасть семинар-практикум иртнӗ. Унта студисен, куржоксен, декоративлӑ прикладной ӳнерӗн ытти коллективӗн ертӳҫисем, пурӗ 42 специалист, хутшӑннӑ. Вӗсем — Улатӑр, Элӗк, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Шупашкар районӗсенчи культурӑпа вӗренӳ учрежденийӗсенче тӑрӑшакансем.
Семинар-практикума пухӑннисене ӑсталӑх вӑрттӑнлӑхӗсемпе Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑшри культура ҫуртӗнчи «Тӑрмӑш» халӑх фольклор ансамбльне ҫӳрекен Венера Николаева паллаштарнӑ. Вӑл тухьян тӗп пайне ҫекӗлпе ҫыхма вӗрентнӗ. «Руҫ ӑстисем» конкурса хутшӑнакан Инна Сугутская вӗтӗ шӑрҫапа чӑваш эрешӗсене ӑсталама хӑнӑхтарнӑ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан Надежда Протолионова тивӗҫлӗ канӑва тухса хӑйӗн чун киленӗҫӗпе — тӗрӗ тӗрлессипе тата чӑваш тумне хатӗрлессипе — ҫине тӑрсах аппаланма тытӑннӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнче ҫуралса ӳснӗ, артист пулма ӗмӗтленнӗ хӗрарӑм фельдшер пулса 41 ҫул ӗҫленӗ.
24 ҫулта чухне вӑл туя кайма тесе хушпу хӑй аллипе ӑсталанӑ. Кайран та ал ӗҫӗпе аппаланма хӑтланнӑ-ха, анчах вӑхӑт хӗсӗкки кансӗрленӗ. Паян тивӗҫлӗ канура та ан ӳркен кӑна — тем туса та ӗлкӗрӗн.
Шупашкарти халӑха социаллӑ пулӑшу паракан центра ҫӳренӗ май Надежда Аркадьевна унта та ал ӗҫӗпе аппаланать, социаллӑ учрежденири «Калинушка» хорта юрлать, центрта ӗҫлекен сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытса пыракансен клубне ҫӳрет.
Иркутск тӑрӑхӗнчи чӑвашсем валли «Моя чувашская семья» (чӑв. Манӑн чӑваш ҫемйи) фотоӗҫсен конкурсне ирттернӗ. Кун пирки асӑннӑ тӑрӑхри йӑхташӑмӑрсен «Юлташ» ассоциацийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева Фейсбукра пӗлтернӗ.
«Конкурс йӗркелӳҫисем тӗп ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртма тӗллев лартман, паллах. Вӗсем Иркутск тӑрӑхӗнче пурӑнакан чӑвашсен пысӑк ҫемйине кӑтартас тенӗ», — уҫӑмлатнӑ Вероника Тимофеева.
Конкурса 20 ҫемье хутшӑннӑ. Сӑнӳкерчӗк тӑрӑх Афероноксен, Быковсен, Белковсен, Ваняркинсен, Ковалевсен, Машугинсен, Салминсен, Никифоровсен, Тимофеевсен ҫемйисем, сӑмахран, хӑйсем йӑла-йӗркене тытса пынине кӑтартас тенӗ курӑнать.
«Маяк» радио эфирӗнче чӑваш культурине аталантарасси пирки калаҫнӑ. Тата уҫӑмлатсарах каласан, Иркутск тӑрӑхӗнче аталантарасси пирки сӑмах хускатнӑ.
Радио эфирне Иркутск тӑрӑхӗнчи чӑвашсен «Юлташ» автономийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева, ҫавӑн пекех Иркутск облаҫӗн Правительствипе Иркутск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗн общественнӑҫпа тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен управленийӗн пуҫлӑхӗ Ольга Куриленкова, Белоруҫсен культурин юлташлӑхӗн ертӳҫи Алена Сипакова хутшӑннӑ.
Вероника Тимофеева районсене ӳпкелесе калаҫнӑ. Автономие 8 ҫул ертсе пынӑ вӑхӑтра чӑвашсем пурӑнакан районсенче чӑваш
культурине аталантарас ыйтусемпе ырӑ улшӑну пулманнине палӑртнӑ вӑл. «Муниципалитет пӗрлешӗвӗсем халӑхӑн хӑй тӗллӗнлӗхне сарассипе пуҫарусем тумаҫҫӗ, кӗтсе лараҫҫӗ», — палӑртса хӑварнӑ вӑл. Вероника Тимофеева Залари районне ҫеҫ ырӑпа асӑнса хӑварнӑ.
Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши музейӗнче« Асамлӑ йӗке» ӑсталӑх класӗ ирттерессине унччентерехех йӑлана кӗртсе янӑччӗ. Музей етӳҫи Антонина Андреева Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӑм арлама вӗренес шухӑшпа кӑрлач уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкар ҫыннисем: Алина Владимировна ятлӑ хӗрарӑм хӑйӗн Анук хӗрӗпе пырса ҫитнӗ.
«Ҫӑм арлаccи — авалхи алӑ ӗҫӗ. Вӗренме пит ҫӑмӑлах мар, хӑвӑртах пулаймасть. Сулахай алли сылтӑмми патне туртӑнасшӑн — тем пекех пулӑшас килет унӑн, анчах вӗсен кашнийӗн хӑйне уйрӑм ӗҫ. Йӗке асамлӑх кӑтартрӗ — вунӑ ҫулхи Аньӑна арлама вӗрентрӗ!
Паянлӑха йӗкесем ывӑннӑ, халь канаҫҫӗ», — тесе ҫырнӑ Антонина Андреева.
Пушкӑртстанри Ҫтерлӗ районӗнчи Усӑллӑ ялӗнчи кивӗ шкул ҫуртӗнче 2015 ҫултанпа таврапӗлӳ музейӗ ӗҫлет. Ун валли экспонатсене пӗрчӗн-пӗрчӗн вырӑнти вулавӑш ӗҫченӗ Ольга Патраева пухнӑ.
Ольга Патраева «Урал сасси» хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, «музей уйрӑм ҫынсем, «Авангард» ООО ял хуҫалӑх предприятийӗ пулӑшнипе хӑй ӗҫне пурнӑҫлать».
«Музейра экскурси ирттернӗ май ачасене тӑван кӗтесӗн хисеплӗ ҫыннисемпе, мӑн асатте-асаннесен кун-ҫулӗпе паллаштаратӑп. Вӗсем авалхи япаласем ҫинчен пӗлӳ илеҫҫӗ, хӑйсен аллисемпе тытса пӑхаҫҫӗ. Ачасем йывӑҫран тунӑ савӑт-сапапа усӑ курнӑ, пир-авӑр тӗртсе ҫӗленӗ тумтир тӑхӑннӑ, сӑпайлӑ та ансат пурнӑҫ вӑхӑтӗнче «пулса кураҫҫӗ». Экспонатсем пирӗн асатте-асаннесем мӗнле ӗҫсем тунине, кулленхи пурнӑҫра епле япаласемпе усӑ курни ҫинчен каласа параҫҫӗ. Ҫавӑн пекех музейра ачасем чӑваш халӑх йӑли-йӗркисемпе паллашаҫҫӗ. Экскурси вӗҫленеспе чӑваш халӑх тумне тӑхӑнса фотосесси ирттереҫҫӗ. Совет влаҫӗ вӑхӑтӗнчи экспонатсен пӳлӗмӗ те пур кунта», — тесе хыпарланӑ Ольга Патраева.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви «Ҫӗнӗ ҫула – чӑваш апачӗпе» флешмоб пуҫарнӑ.
Унта кирек кам та хутшӑнма пултарать. Чи кирли — тӑван халӑхӑмӑрӑн наци апатне хатӗрлемелле те ҫавна видеоролик ҫине куҫарса тӗнче тетеленчи халӑх ушкӑнӗсене #ОбразованиеЧувашии, #ВкусноЧувашское, #ВНовыйгодсчувашскимблюдом хештэгсемпе вырнаҫтарса тухмалла.
Сӑмах май, апата мӗнле тата мӗнрен хатӗрленине пӗлтермелле.
Флешмоб кӑҫалхи раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗччен пырӗ. Мӗн хатӗрлесси пирки пуҫ ватма халӗ шӑпах вӑхӑт.
+12.5 °C