Паян, раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Олег Николаев ҫур ӗмӗрхи юбилейне уявлать.
Вӑл Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Чурпай районӗнче ҫуралнӑ. Малтан Шупашкарти строительство техникумӗнче, унтан И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче экономиста вӗреннӗ. Хӑй вӑхӑтӗнче Германире стажировкӑра пулнӑ. Пӗр ӗҫрен те пӑрӑнман вӑл: водитель те пулнӑ. хӑрушсӑрлӑх службин специалисчӗ те, техник-строитель те, тӗп бухгалтер та. Директор ҫумӗ, Пӗчӗк бизнесӑн лизинг компанийӗн пуҫлӑхӗ, Чӑваш Ен Экономика министерствинче предпринимательствӑна аталантаракан департамент ертӳҫи, министр ҫумӗ пулса, каярах банк тытӑмӗнче тӑрӑшнӑ.
Хӗрлӗ Чутай чӑвашне РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков Фейсбукра саламланӑ.
Улатӑрти хастарсем хулана Мӑкшӑ Республикипе пӗрлештересси пирки калаҫма тытӑннӑ. Кун пирки «Известия Мордовии» хаҫатра ҫырнӑ.
Хастарсем ҫакна темиҫе сӑлтавпа ӑнлантарнӑ. Чи пӗрремӗшӗ – Улатӑр Шупашкартан 200 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ, Саранскран вара – 150 ҫухрӑмра. Статьяра палӑртнӑ тӑрӑх, юлашки 5 ҫулта 5 мэр улшӑннӑ, хула лайӑх енне аталанман. Тӗслӗхрен, ҫӗнӗ ача пахчисем ҫӗклес вырӑнне «Солнышко» ятлине хупнӑ. Кӳршӗ республикӑра вара пач тепӗр май: шкулсем, ача пахчисем, спорт керменӗсем, ытти учреждени ҫӗкленеҫҫӗ. Улатӑрти стадиона чылай ҫул юсаман, ку ыйтӑва вара тахҫанах ҫӗкленӗ.
Улатӑрсене япӑх ҫулсем те пӑшӑрхантараҫҫӗ. Кунти чи лайӑх ҫулсем Мӑкшӑ Республикинчи чи япӑх ҫулсемпе танлашаҫҫӗ-мӗн. Хулара ҫӳп-ҫап контейнерӗсем сахал пулнӑран пӗлтӗр ӑпӑр-тапӑр сапаланса выртнӑ иккен. Хастарсем контейнерсем ларттарнӑ, анчах вӗсем те кивӗ тата ҫӗтӗк-ҫатӑк.
Вырӑнти тӳре-шара вара халӑх шухӑшне витӗм кӳресшӗн. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, Мӑкшӑ Республикин патшалӑх парӑмӗ пысӑк. Анчах хастарсене ку та хӑратман – Чӑваш Енӗн те парӑм пур. Хастарсем палӑртнӑ тӑрӑх, Улатӑрта пысӑк улшӑнусем ҫук.
Тутарстан ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ, халӗ Чӑваш Енре ӗҫлесе пурӑнакан Николай Угаслова «Красноармейски районӗн хисеплӗ ҫынни» хисеплӗ ят пама йышӑннӑ.
Ҫак ыйтӑва асӑннӑ районти Депутатсен пухӑвӗн ҫак эрнери ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Ларӑва Красноармейски район пуҫлӑхӗ — Депутатсен пухӑвӗн ертӳҫи Валерий Петров ертсе пынӑ.
Николай Угаслов Красноармейски районӗн пурнӑҫӗн аталанӑвне хастар хутшӑнать тесе пӗлтереҫҫӗ вырӑнтисем. Угаслов пулӑшнипе Красноармейскинче, Мӑн Шетмӗре тата Алманчӑкра чиркӳсем тӑваҫҫӗ. Шкулсемпе ача пахчисенче котельнӑйсем тума стройматериал уйӑрнӑ. Ҫул-йӗр тума та, культура мероприятийӗсене ирттерме те Николай Угаслов пулӑшать иккен. Ҫавна шута илсе вырӑнти тӳре-шарапа депутатсем ӑна хавхалантарма йышӑннӑ.
РФ Патшалӑх Думин патшалӑх строительствин тата законодательство комитечӗн председателӗ Павел Крашенников раштав уйӑхӗн 31-мӗшне канмалли кун тума сӗнет. Анчах вӑл каланӑ тӑрӑх, ҫакна халӗ тума май ҫук, меншӗн тесен Ӗҫ кодексне улшӑну кӗртме пӗр уйӑх ытла иртӗ.
Тепӗр енчен, пӗр канмалли куна раштавӑн 31-мӗшне куҫарасси пирки постановлени кӑларма пулать, анчах ҫитес ҫулхи канмалли кунсен календарьне ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ. Ҫавна май депутат канмалли куна ҫитес ҫултан йӗркене кӗртме сӗнет.
Сӑмах май, унччен Патшалӑх Думин ку проекта пӑхса тухма сӗннӗ. Ун чухне ҫулталӑкри пӗтӗмӗшле канмалли кунсен шутне нумайлатма сӗнмен.
Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн депутатне, «Победа» фирмӑн экс-директорне Виктор Шмакова мандатсӑр хӑварӗҫ. Вӑл тупашӗсем пирки деклараци тӗрӗс мар тӑратнӑ-мӗн.
Малтан Шмаковӑн декларацине ЧР Элтеперӗн общество харушсӑрлӑхӗн тата коррупцие хирӗҫ кӗрешес ыйтусемпе ӗҫлекен управленийӗ тӗрӗсленӗ, унтан Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗ ҫумӗнчи комисси пӑхса тухнӑ. Пӗтӗмлетӳ ҫапла тунӑ: Шмаковӑн декларацинче тупӑшсем тулли мар тата тӗрӗс мар. Шупашкар пуҫлӑхӗ Евгений Кадышев патне ӑна депутат мандачӗсӗр хӑварас ыйтупа тухнӑ.
Палӑртмалла: Виктор Шмаков тӗлӗшпе темиҫе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ку Калинин урамӗнчи 83-мӗш ҫуртпа ҫыхӑннӑ. Нумай хутлӑ ҫурта халӗ те хута яман, «Победа» фирма вара панкрута тухнӑ.
Укҫа хӑй хакне ҫухатнӑ хыҫҫӑн банкри укҫа сая кайнине вӑтам тата аслӑрах ӑрурисем аван астӑваҫҫӗ. Шупашкарти Мускав проспектӗнче тӗп офисӗ вырнаҫнӑ «Чӑвашкредитпромбанка» Раҫсей Тӗп банкӗ лицензисӗр хӑварнӑ хыҫҫӑн ҫынсем канӑҫсӑрланма пуҫларӗҫ.
Коммуналлӑ е ытти пулӑшушӑн ҫав банк урлӑ тӳленисене те меллех мар халӗ. Анчах вӗсенчен те ытла хумханаканнисем — асӑннӑ банкра укҫа тытнӑ ҫынсем. Турра шӗкӗр, асӑннӑ банк патшалӑх уйрӑм ҫынсен вклачӗсене страхлакан программӑпа усӑ курнӑ-ха. Апла пулсан, 1 миллион та 400 пин тенкӗ вкладсене страхланӑ-ха.
«Чӑвашкредитпромбанк» ыйтӑвӗпе паян Чӑваш Енӗн премьер-министрӗ Иван Моторин канашлу ирттернӗ. Ыран, нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 11 сехетре Шупашкарти Яков Ухсай ячӗллӗ Культура керменӗнче вкладчиксемпе РФ Патшалӑх Думин депутачӗсем Анатолий Аксаков тата Олег Николаев тӗл пулӗҫ.
Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Анна Спиридонова хӑйӗн пулатарулӑхӗпе куравра паллаштарӗ. Унӑн проекчӗ «Нехудожник» (чӑв. «Ӳнерҫӗ мар») ятлӑ.
«Кашни кун ӳкеретӗп. Мӗн ачаранпах ӳнерпе кӑсӑкланатӑп. Туса пӑхма хӑрамастӑп. Хампа ӗҫлетӗп. Йӑлтах хамӑн призма витӗр куратӑп. Фирма стилӗ ҫук. Кашни кун улшӑнатӑп. Илем шыратӑп…» - ҫапла ҫырнӑ депутат-ӳнерҫӗ.
Курав чӳк уйӑхӗ тӑршшӗпех ӗҫлӗ. Вӑл «Интерьерпа дизайн центрӗнче» (Ярославль урамӗ, 29-мӗш ҫурт) уҫӑлӗ. Куравра 30 ытла картина пулӗ. Унта тӳлевсӗрех кӗрсе курма май пур. Пухӑннӑ укҫа-тенкӗ «Это Чудо» ыркӑмӑллӑх фондне кайӗ.
Курава 18 ҫултан аслӑраххисене кӗртеҫҫӗ.
Ҫӗрпӳ хулинчи Никитин урамӗнчи 4-мӗш ҫуртра пурӑнакансем кӑмӑлсӑр: вӗсем каланӑ тӑрӑх, картишре икӗ хутлӑ лавкка тума палӑртнӑ, вырӑнти администраци ҫурт ҫывӑхӗнчи территорие аукциона тӑратнӑ имӗш.
«Влаҫ ҫӗрӗн усӑ курмалли тӗллевне улӑштарма, ӑна лавкка хӑпартмашкӑн пама планланӑ. Ҫынсем ку вӗсен прависене, интересӗсене пӑсни тесе шутлаҫҫӗ», - ҫапла пӗлтерет Сергей Беккер депутат.
Ҫак икӗ хутлӑ ҫурта ҫур ӗмӗр каялла хӑпартнӑ, кӑмака хутса ӑшӑтмалла тунӑ. Туалет урамра, сарайсем пур. Ҫапла, ҫуртра тивӗҫлӗ условисем ҫук. «Пирӗн шыв та, канализаци те ҫук. Шыв ӑсма колонкӑна каятпӑр. Туалета ӑҫта тухӑпӑр? Ҫурт ҫывӑхӗнчи территори пулмалла, ӑна вара пирӗнтен туртса илеҫҫӗ. Пирӗн ачасем ӑҫта вылӗҫ?» - теҫҫӗ ҫынсем.
Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, вӗсенчен нимӗн те ыйтман, халӑх итлевӗ пулман. Ҫӗрпӳ район администрацийӗ вара кун пирки нимӗн те пӗлмест, ҫакна уҫӑмлатма шантарнӑ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре пурӑнакансен пӗр ушкӑнӗ ют ҫӗр ҫине кӗрсе кайнине ӑнланма ыйтасшӑн. Тӗлӗнмелле ыйтупа вӗсем Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Александр Андреев патне ҫитнӗ.
Кӳкеҫри Спорт, Хӗвелаланӑҫ, Ҫӑлтӑр, Ҫамрӑксен, Туслӑх урамӗсенче пурӑнакансем чикӗрен тухса кайса хуралтӑсем хӑпартса лартнӑ. Хӑйсен мар ҫӗр ҫине кӗрсе кайнӑшӑн халӗ вӗсен штраф тӳлеме тивет.
Александр Андреев депутат ҫынсем ыйтнипе вырӑна тӳре-шарана йыхравланӑ. Сӑнӳкерчӗк тӑрӑх хакласан, маларах асӑннӑ урамра пурӑнакансемпе тӗл пулса калаҫма район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Димитриев хӑй ҫитнӗ, Кӳкеҫ поселок администрацийӗнче ӗҫлекенсем пулнӑ.
Тӗл пулура чикке куҫарас, ҫынсен хуралтисене саккунлӑ тесе йышӑнас ыйтӑва тишкернӗ.
Ҫӗрпӳсене каллех Китай инвесторӗсем пӑшӑрхантараҫҫӗ. Вырӑнти влаҫ ял хуҫалӑх ҫӗрӗсене промышленноҫ категорине куҫарма хӑтланаҫҫӗ. Халӑх каланӑ тӑрӑх, Китай инвесторӗсене паракан ҫӗр лаптӑкӗ самай пысӑк.
Ҫак ыйту пӑшӑрхантарнӑран ҫынсем пуху ирттернӗ. Унта 120-ӗн ҫитнӗ. Пухӑва Виҫ пӳрт, Кӑшаркасси, Рындино, Красная Горка, Апакасси, Вӑрманкас Кӗҫтемӗр ялӗсенчи, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенчи ҫынсем хутшӑннӑ.
Сергей Беккер депутат каланӑ тӑрӑх, вырӑнти влаҫ ҫӗре республика влаҫӗ хушнипе промышленноҫ категорине куҫарасшӑн, кайран ӑна китайсене парасшӑн. Кулянса ӳкнӗ ҫынсем вырӑнти депутатран пулӑшу ыйтнӑ. «Халӑха влаҫ илтмесен эпир малалла тӑрӑшӑпӑр», - тене Сергей Беккер.
+15.3 °C