Шупашкарти аэропорт кӑҫалхи чӳк уйӑхӗнче амбулифт туянӗ. Ӑна кӑларакан предприятипе килӗшӳ туса хатӗрленӗ, укҫан пӗр пайне тӳленӗ. Самолетпа ҫӳрекен сусӑрсене анса хӑпарма меллӗ ятарлӑ транспорта илессине Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтерет.

Кӑҫалхи пуш уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта иртнӗ сусӑрсен Пӗтӗм Раҫҫейри ӑмӑртӑвне килекен спортсмен аэропорта кӳреннине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Замир Шкахов спортсмен самолетран коляскӑпа анма тӑнӑ та ятарлӑ хатӗр пулманни чӑрмав кӳнӗ. Аэропорт ӗҫченӗсем ӑна багаж уйрӑмӗнчен тухма сӗннӗ. Куншӑн спортсмен хӑйне япала вырӑнне хураҫҫӗ тесе кӳреннӗ. Самолет трапӗнчен вӑл алӑ ҫине таянса аннӑ.

Шӑв-шав ҫуратнӑ истори хыҫҫӑн аэропорта амбулифт туянма хистесе суд та йышӑну кӑларнӑ.

РФ Ӗҫлев министерстви сусӑр ҫынсене ӗҫпе тивӗҫтерес йӗркене ҫӗнӗлӗхсем кӗртме сӗнет. Малашне хевтесӗррисене ӗҫ тупма кӑна мар, унта хӑнахма та пулӑшӗҫ.

Шупашкарти нумай функциллӗ центрта ав 4 сусӑр ҫын ӗҫлет. Ӗстешӗсем вӗсене лайӑх кӑмӑлпа йышӑннӑ. Сергей Дацюкӑн куҫӗ япӑх курать. Вӑл ҫак центрат 1 уйӑха яхӑн ӗҫлет.

Сергей Волков вара 2 ҫул ӗҫ тупайман. Вӑл шалкӑм ҫапнипе аптӑрать. Сергей кулинар тата медик профессийӗсене алла илнӗ. 20 ытла фельдшер-лаборантра ӗҫленӗ. Ӗҫпе тивӗҫтерекен центр ӑна та пулӑшнӑ. Пенси укҫи ҫитменрен вӑл савута ӗҫлеме кайнӑ. Халӗ савутра 4 сусӑр ҫын вӑй хурать. Вӗсене унта пур енлӗн те пулӑшма тӑрӑшаҫҫӗ.

Утӑ ҫулса ҫеҫ те мар, пахча ҫимӗҫ ӳстерсе, ҫум курӑкран тасатса.

Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрта халӑха киле тухса пулӑшакан уйрӑмсем иккӗ. Вӗсем 169 ҫынна пулӑшу кӳреҫҫӗ. Социаллӑ ӗҫченсен куҫӗнчен пӑхакансем хушшинче сусӑрсем, вӑрҫӑ тата ӗҫ ветеранӗсем, пӗччен пурӑнакан кинеми-мучисем, сахал тупӑшлисем пур.

Хӑйсен хӳттине илнисем патне социаллӑ ӗҫченсем эрнере икӗ хутран кая мар ҫӳреҫҫӗ. Халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрта ӗнентернӗ тӑрӑх, кирлӗ пулсан унтан та ытларах хутлаҫҫӗ.

Центрӑн килте социаллӑ пулӑшу кӳрекен уйрӑмӗсен ертӳҫисем Екатерина Москаленко тата Татьяна Васильева ватӑсем патне килӗсене ҫитсе социаллӑ ӗҫченсен тӑрӑшӑвне тӗрӗслеҫҫӗ.

Шупашкарти Мускав район прокуратури тӳлев илнӗ чух улталанӑ ӗҫе тӗпчессине тӗрӗслесе тӑрассине пӗлтерет.

Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, сусӑрсен обществисенчен пӗрне ертсе пынӑ пуҫлӑх ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса 15 миллион ытла тенкӗ субсиди илнӗ.Пӑтӑрмах 2014 ҫулхи ака уйӑхӗн 25—30-мӗшӗсенче пулнӑ.

Федераци хыснинчен килнӗ «кӗмӗл» предприятире 66 сусӑр валли ӗҫ вырӑнӗ туса пама тата 22 инвалида урӑх профессие алла илтерме каймалла пулнӑ. Вӑхӑт иртнӗ — укҫи те, ӗҫ вырӑнӗ те пулман.

Федераци хыснине 15 миллион тенкӗ ытла шар кӑтартнӑ пуҫлӑх тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тӗпчевҫӗсем малалла тӗпчеҫҫӗ. Ӑна вӗҫне ҫитерсен суда ярса парӗҫ. Прокуратура, маларах палӑртрӑмӑр ӗнтӗ, сусӑрсене ултаанӑ тагта хыснана тӑкак кӳнӗ пуҫлӑх ӗҫне тӗрӗслесе тӑрӗ.

Прокуратура ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви йӗркене пӑснине тупса палӑртнӑ. Ведомство килекен ыйтусене пӑхса тухмалли тата вӗсене хуравламалли срока пӑхӑнман.

Пӗр общество организацине вара пачах та хурав паман. Вӑл министерствӑна сусӑра ачана эмелпе тивӗҫтерес ыйтупа ҫырнӑ. Педиатрӑн служеблӑ запискине должноҫри ҫынсем тимлӗхсӗр хӑварнӑ. Ачана вара федерацин медицина центрӗнчи тухтӑрсен консилиумӗ ҫак эмеле ӗҫме сӗннӗ.

Халӗ пӗчӗк пациента кирлӗ эмелпе тивӗҫтерес ыйтӑва прокуратура тӗрӗслесе тӑрать. Министра вара йӗркене пӑснӑшӑн представлени ҫырса панӑ.

Чӑваш Енри вӑйпитти ӳсӗмри сусарсенчен 2017 ҫул вӗҫленнӗ тӗле кашни виҫҫӗмӗшне ӗҫпе тивӗҫтермелле. Ҫакна «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫатра ҫакна республикӑн ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Сергей Димитриев пӗлтерни тӑрӑх хыпарланӑ. Ун пирки тӳре-шара сусӑрсене ӗҫе вырнаҫтарас ыйтупа халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центрсен директорӗсемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗ.

Хальхи вӑхӑтра Чӑваш Енре 86 пин ҫын сусӑр пурнать, вӗсенчен 27 пинӗшӗ — вӑйпитти ӳсӗмрисем. Ҫавсенчен кашни пиллӗкмӗшӗ кӑна производствӑна хутшӑнать. Ҫитес виҫӗ ҫулта Чӑваш Енре вӑйпитти ӳсӗмри сусӑрсенчен кашни иккӗмӗшне ӗҫпе тивӗҫтерме палӑртнӑ.

Сусӑрсене ӗҫпе тивӗҫтерессишӗнех предприяти-организацисенче вӗсем валли квотӑсем пӑхса хӑвараҫҫӗ: 100-тен ҫынлӑ коллективсенче мӗнпур ӗҫ вырӑнӗнчен сусӑрсем валли икӗ процент пӑхса хӑвармалла, 35-100 вырнлисенче — 1,5 процент.

Чӑваш Енри тӑватӑ парабадминтонист Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командине кӗрсе Турцире иртне ӑмӑртӑва хутшӑннӑ. Ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче вӗҫленнӗ тупӑшура хусканупа тӗрев енчен сусӑр спортсменсем вӑй виҫнӗ.

Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командин пухмачӗ 11 пӑхӑр медальпе пуянланнӑ. Вӗсенчен 7-шне чӑваш спортменӗсем ҫӗнсе илнӗ. ЧР Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ку ӑмӑрту тӗнче чемпионачӗ валли хатӗрленӳ старчӗ шутланать. Вӑл кӑҫал чӳк уйӑхӗнче Кӑнтӑр Корейӑра иртет.

Сӑмах май, ҫу уйӑхӗн 22-24-мӗшӗсенче Ҫӗнӗ Шупашкарта Раҫҫей Кубокӗн иккӗмеш тапхӑрӗ иртет. Унта хусканупа тӗрев енчен сусӑр спортсменсем хутшӑнаҫҫӗ.

Шупашкарти спортсмен Иван Скрынник Раҫҫейри рекорда ҫӗнетнӗ. Вӑл ҫӑмӑл атлетика енӗпе хусканупа тӗрев енчен сусӑр спортсменсен хушшинче иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫей ӑмӑртӑвӗнче палӑрнӑ.

Тупӑшу Сочи хулинче иртнӗ. Унта пирӗн ҫӗршыври 26 регионтан вӑй виҫме килнӗ. Иван Скрынник кӳмепе ҫӳрекен спортсменсен хушшинче Раҫҫей рекордне ҫӗнетнӗ. Пирӗн ентеш диск ывӑтса ҫӗнтернӗ. Вӑл снаряда 35 метр та 22 сантиметра ывӑтнӑ.

Ку ӑмӑртура ҫӗнтернӗ спортсменсем кӑҫал Раҫҫей шайӗнче иртекен ӑмӑртӑва хутшӑнма пултарӗҫ. Вӑл Смоленск хулинче ҫу уйӑхӗн 19–24-мӗшӗсенче иртӗ.

Академири ӑсталӑх класӗ

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн преподавателӗсене ал вылявӗн чӗлхине вӗрентесшӗн. Сурдокуҫару чӗлхи вӗсене студентсемпе ӗҫлеме кирлӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Аслӑ шкулӑн воспитани тата социаллӑ ӗҫ енӗпе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗ, пӗтӗмӗшле вӗренӳ дисциплинисен кафедрин преподавателӗ Надежда Сергеева психолог «Хыпар» издательство ҫуртне пӗлтернӗ тӑрӑх, ку проекта ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче хута ярас шухӑш пур. Япӑх илтекен ачасем йышлӑн вӗренме кӗрсен вӗсемпе ӗҫлеме пултармалла. Аслӑ шкулта хӑлха илтмен ачасем валли аппаратура пур-ха, ҫапах та ял хуҫалӑх академийӗ унпа ҫеҫ ҫырлахасшӑн мар. Хӑлха начар илтекен ачасене вӗренме мӗнпур услови туса парасшӑн.

Сӑмах май, ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнче аслӑ шкулта «Я слышу тебя» (чӑв. Эпӗ сана илтетӗп) проект хута янӑ. Унӑн пӗрремӗш занятине чечек ҫыххи хатӗрлеме вӗрентекен ӑсталӑх класӗ евӗр йӗркеленӗ.

Чӑваш Енри сусӑрсене ӗҫе вырнаҫтарас енӗпе ҫанӑ тавӑрса ӗҫлесшӗн. ЧР Ӗҫлев министерствин халӑха ӗҫпе тивӗҫтерес енӗпе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗ Наталия Егорова каланӑ тӑрӑх, халӗ кашни сусӑрпа уйрӑммӑн ӗҫлеҫҫӗ, кашнин патне ҫитеҫҫӗ, резюме ҫырма пулӑшаҫҫӗ.

Чӑваш Енре 86 пин сусӑр пурӑнать. Вӗсенчен 27 пинӗшӗ — ӗҫлеме пултаракан ӳсӗмре. Анчах кашни 5-мӗш ҫын ҫеҫ ӗҫлет. ЧР Ӗҫлев министерстви ку лару-тӑрӑва лайӑх енне улӑштарасшӑн. Ҫулталӑк вӗҫнелле кашни 3-мӗш сусӑр валли ӗҫ тупасшӑн. 2020 ҫул тӗлне вара кашни 2-мӗш сусӑра ӗҫе вырнаҫтарасшӑн.

Сӑмах май, Чӑваш Ен сусӑрсене ӗҫе вырнаҫтарас енӗпе, Раҫҫейри ытти регионпа танлаштарсан, 5-мӗш вырӑнта тӑрать.