Митта Ваҫлейӗн Хунтин (Фончӗн) Канашӗ 2021 ҫулшӑн Митта Ваҫлейӗн Парнине (Премине) «Литературӑпа искусствӑри пултарулӑхшӑн» тата «Чӑваш халӑхӗн демократилле аталанӑвӗ валли тунӑ ӗҫсемшӗн» номинацисенче (пӗр харӑс)
– литературӑри тата пурнӑҫри тӳрӗлӗхшӗн, чӑваш литературине пӗтерес патне илсе ҫитернӗ кунсенче чӑваш ҫыравҫин чыслӑхне ӳкме паманшӑн [упраса хӑварма пултарнӑшӑн],
– пурнӑҫ тӑршшӗпех хаҫат-журналта ӗҫлесе хуть те хӑҫан та чӑваш халӑхӗн аталанӑвӗ чӑн-чӑн демократилле ҫулпа пулса пытӑр тесе тӑрӑшнӑшӑн, ертӳҫӗ пулса ӗҫленӗ ҫулсенче яланах уҫҫӑнлӑхпа чӑнлӑха, тӗрлӗшухӑшлӑха ҫул парса пынӑшӑн,
– илемлӗ хайлавӗсенче тӑван халӑхӑн хальхи тата авалхи пурнӑҫне куҫа курӑнмалла чӗррӗн те чуна витермелле тӗрӗс кӑтартма, малашлӑха шанӑҫпа пӑхма ӗненӳпе вӑй-хӑват паракан сӑнарсем ҫуратма [калӑплама] пултарнӑшӑн Николай МАКСИМОВ чӑваш ҫыравҫине тата журналиста пама тата ӑна Митта Ваҫлейӗн сӑнӗллӗ кӗмӗл паллӑпа (медальпе) чыслама йышӑннӑ.
Николай Николаевич Максимов 1944 ҫулхи кӑрлачӑн 6-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Канаш районӗнчи Кӑшнаруй ялӗнче ҫуралнӑ, ачаллах амӑшӗсӗр юлнӑ, ҫамрӑклӑхӗ Йӗпреҫ районӗнче иртнӗ.
Ӗнер Чӑваш Енри Журналистсен союзӗнче харӑсах виҫӗ комисси тата правлени ларӑвӗ иртнӗ. Унта республикӑри журналистсен Ҫемен Элкер, Николай Никольский тата Леонид Ильин ячӗллӗ премийӗсен лауреачӗсене палӑртнӑ.
Ҫемен Элкер премине Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫачӗн журналисчӗ Владислав Николаев тивӗҫнӗ, Леонид Ильинӑнне – «Хыпар» хаҫатӑн социаллӑ пурнӑҫ, культура тата спорт пайӗн корреспонденчӗ Андрей Михайлов тата Канаш районӗнчи «Канаш Ен» хаҫатӑн кӑларӑмшӑн яваплӑ редакторӗ Артемий Мясников, Николай Никольскийӗнне – «Хыпар» Издательство ҫурчӗн фотожурналисчӗ Сергей Журавлев.
| КӐР | 06 |
Ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнӗ май тата нумай ҫул хушши чӑваш поэзине аталантарма сумлӑ тӳпе хывнӑшӑн Чӑваш Республикин ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗн членне, Чӑваш халӑх поэтне тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченне, Петӗр Хусанкай, Нестер Янкас, Фатих Карим ячӗллӗ литература премийӗсен лауреатне Юрий Семёнович Семёнова (Юрий Сементере) Нестер Янкас ячӗллӗ культурӑпа искусство тата литература пӗрлӗхӗ «Чӑваш культурипе искусствине тата литературине аталантарма тӳпе хывнӑшӑн» («За вклад в развитие чувашской литературы, искусства и культуры») орденпа чыслама йышӑннӑ.
«Максим Михайлов: «Настоящий русский бас» кӗнеке «Александр Невский» Пӗтӗм Раҫҫейри историпе литература премийӗн конкурсӗнче диплома тивӗҫнӗ. Вӑл кӑларӑма «Чӑвашсен чаплӑ ҫыннисем» ярӑмпа 2019 ҫулта пичетленнӗ. Кӗнеке авторӗсем – Михаил Кондратьев тата Евгения Андрейко.
Кӑларӑм икӗ пайран тӑрать. Пӗрремӗш пайӗнче вулакана юрӑҫӑн пурнӑҫӗпе паллаштарнӑ, иккӗмӗшӗнче — Максим Дормидонтовичӑн пултарулӑхӗпе. Кӗнекене фотодокументсемпе тата кинофильмсенчи кадрсемпе пуянлатнӑ.
Ҫӗршыври премие илес тесе конкурса 202 кӗнеке тата 57 музей проекчӗ хутшӑннӑ.
Чӑваш Республикинчи Ҫеҫпӗл Мишши фончӗ 2020 ҫулшӑн кама преми парассине палӑртнӑ.
Фонд ертӳҫи, Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай Чӑваш халӑх сайтне пӗлтернӗ тӑрӑх, сумлӑ премие «Чӑваш Ен» патшалӑх телерадиокомпанийӗнчи телекӑларӑмсен ертӳҫи, сценарисен авторӗ, режиссер пулса нумай ҫул тухӑҫлӑ ӗҫлесе халӑха паха телефильмсемпе передачӑсем парнелекен, Ҫеҫпӗл Мишшин пултарулӑхне халӑх хушшине сарас тӗлӗшпе нумай вӑй хуракан Марина Карягина тата «Ҫеҫпӗл Мишши фончӗпе Чӑваш Республикинчи ытти обществӑлла пӗрлӗхсене нумай ҫул ҫине тӑрса пулӑшнӑшӑн, Чӑваш Енри литературӑпа культурӑна аталантарма пулӑшакан ыркӑмӑлӑх юхӑмне меценат пулса хастар хутшӑннӑшӑн» Анатолий Шагаров нотариус тивӗҫнӗ.
Марина Карягина – Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ, Раҫҫей ҫыравҫисен пӗрлӗхӗн пайташӗ, Чӑваш Енӗн литературӑпа ӳнер енӗпе паракан ҫамрӑксен патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Чӑваш Республикин литературӑпа ӳнер патшалӑх премийӗн лауреачӗ.
Анатолий Шагаров 1964 ҫулта Комсомольски районӗнчи Йӳҫ Шӑхальте ҫуралнӑ. Афганистанра салтак-интернационалист тивӗҫне пурнӑҫланӑ, унти хаяр ҫапӑҫусенчен пӗринче йывӑр аманнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти Технологипе управлени академийӗнче хӑй вӑхӑтӗнче «Биотехнологи» центрӗ йӗркеленӗ. Ҫав ӗҫе Технологипе управлени академийӗн ректорӗ, биологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Иван Селиванов профессор пуҫарнипе уҫнӑ. Халӗ асӑннӑ центр ертӳҫи пысӑк чыса тивӗҫнӗ.
Раҫҫей Федерацийӗн ӑслӑлӑхпа техникӑн хисеплӗ ӗҫченӗ, биологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти Технологипе управлени академийӗн «Биотехнологи» центрӗн ертӳҫи Александр Самоделкин Раҫҫей Правительствин ӑслӑлӑхпа техника премйӗн лауреачӗ пулса тӑнӑ.
Александр Геннадьевич чӗрчунсен сывлӑхне хӳтӗлессипе, выльӑх-чӗрлӗх продукцине туса илессипе ҫӗнӗ меслет шутласа кӑларнӑ. Пултаруллӑ ӑслӑлӑх ӗҫченне Раҫҫей ӑслӑлӑхӗсен академине чӗнсе илсе чысланӑ. Наградӑна тивӗҫнӗ ентешӗмӗре академин вице-президенчӗ Ирина Донник тата Юрий Лачуга академик саламланӑ.
Чӑваш Енри ҫамрӑксене иртнӗ ҫулшӑн патшалӑх премине парассине ӗнер савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура пӗлтернӗ. Укҫана тивӗҫнӗ яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫа Правительство ҫуртне йыхравланӑ.
Преми илме 61 ҫын 34 ӗҫ тӑратнӑ. Тепӗр майлӑ каласан, темиҫе авторӑн пӗрлехи ӗҫӗ те пулнӑ. Сӑмахран, Чӑваш ял хуҫалӑх академийӗн «Агровыбор» пресс-центрӗн тӑрӑшулӑхне, унта «Агровыбор Чувашии» информаципе аналитика журналӗ кӑларса тӑнине палӑртнӑ.
Ҫамрӑксен патшалӑх премийӗн лауреачӗ ята иртнӗ ҫулшӑн пурӗ 29 ҫамрӑка пама йышӑннӑ. Вӗсем – тӗрлӗ отрасль пайташӗсем: литературӑпа ӳнер, культурӑпа журналистика, сывлӑха сыхлас ӗҫ тата спорт... Премие И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче тӑрӑшакансемпе вӗренекенсем уйрӑмах йышлӑн тивӗҫнӗ.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ҫамрӑксен патшалӑх премине парасси ҫинчен калакан хушу кӑларнӑ.
2019 ҫулшӑн преми лауреачӗн ятне ӑслӑлӑх, техника тата производство енӗпе И.Н. Уляьнов ячӗллӗ ЧПУн органика тата фармаци химийӗн кафедрин ассистенчӗ Артур Григорьев тивӗҫнӗ; вӗренӳ, воспитани тата ҫамрӑксен политики енӗпе — «Power» чирлидинг командин пайташӗсем Екатерина Коршунова, Светлана Поясова, Станислав Пчелов, Наталья Брик, Иван Аргандеев; литература, культура тата ӳнер енӗпе — ЧПУн аслӑ шкулсем хушшинчи «Абрикос пахчи» театрӗн пайташӗсем Ксения Чайкова, Иван Тихонов, Андрей Почепа, Анна Микаелян; журналистика енӗпе — Чӑваш патшалӑх ял хҫуалӑх академийӗн «Агровыбор» пресс-центрӗн ӗҫченӗсем Светлана Филиппова, Александр Мареев, Анна Степанова, Анастасия Данилова, Анна Николаева; сывлӑх сыхлас енӗпе — ЧПУн ассистенчӗ, медицина наукисен кандидачӗ Сергей Кудряшов; ҫутҫанталӑка хӳтӗлессипе — «Хӗрлӗ хӗрес» обществӑн волонтерӗ Алена Ильгачева; физкультурӑпа спорт енӗпе — В.Н. Кочков ячӗллӗ 5-мӗш спорт шкулӗн спортсменки, киокусинкай енӗпе тӗнче чемпионачӗн бронза призерӗ Елена Зайковская; волонтер ӗҫӗ-хӗлӗ енӗпе — Шупашкарти нимеҫӗсен центрӗн пайташӗсем Анастасия Тарасова, Станислав Башмаков, Софья Павлова; патриот воспитанийӗ енӗпе — ЧПУн «Георгий ленти» шырав отрячӗн пайташӗсем Виктор Сорокин, Светлана Подилкина, Владимир Никифоров; ҫамрӑксен юхӑмне аталантарассипе — «Нимеҫӗсем-медиксем» организацин пайташӗсем Елена Антонова, Марина Смирнова, Мария Белова, Ангелина Николаева, Екатерина Иванова.
Чӑваш Енре ҫамрӑксен премине кама парассине палӑртма пуҫтарӑннӑ. Кун пирки Чӑваш Ен Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви пӗлтернӗ.
Ҫамрӑксен патшалӑх премине парассипе ӗҫлекен комисси ларӑвне Сергей Яковлев министр ертсе пынӑ.
Министр каланӑ тӑрӑх, 2019 ҫулшӑн преми илме 61 ҫын 34 ӗҫ тӑратнӑ. Комисси 29 ҫыннӑн ӗҫӗсене тишкерсе Чӑваш Ен Элтеперне пӑхса тухма ярса панӑ.
Ҫамрӑксен патшалӑх премине пирӗн республикӑра 19996 ҫултанпа параҫҫӗ. Вӑл пултаруллӑ ҫамрӑксене палӑртса вӗсене пулӑшма май парать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Преми лауреачӗн ятне ӑслӑлӑхра, техникӑпа производствӑра, литературӑра, культурӑпа ӳнерте, вӗрентӳре, воспитани парас тата ҫамрӑксен политики енӗпе, журналистикӑра, сывлӑха сыхлассинче, патриотизм тата спорт енӗпе, нимеҫӗсен ретӗнче тӑрӑшакансем тивӗҫеҫҫӗ. Пӗр преми виҫи 50 пин тенкӗпе танлашать. Ӑна 10 сферӑри ҫамрӑка параҫҫӗ.
Асаилтеретпӗр, нумай пулмасть Виктор Аванмарт аван-премин 2020 ҫулхи лауриачӗн ятне пӗлтернӗччӗ. Ҫулталӑк пӗтессе кӗтмесӗрех вӑл ҫак ята Валери Туркай сӑвӑҫа парас тенӗ.
Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай хурав памасӑр тӑрайман. Хуравне вара сӑвӑлласа хатӗрленӗ:
ЧӖМПӖРТЕ ПУРӐНАКАН
ВИКТОР АВАНМАРТ «ХУДОЖНИКЕ»,
«КУПАРЧА» ПРОЕКТ АВТОРНЕ,
ХАЙӖН НӖРСӖР «ПРЕМИЙӖПЕ»
ҪЫНСЕНЕ «ЧЫСЛАС» ӖҪРЕ ӐНӐҪУ СУНСА
Купарчу сан илемлӗ, паллах!..
Ҫук кун пек купарча тек ниҫта та!
Питӗ лайӑх пӗлен эс ҫакна,
Питӗ лайӑх ҫакна ӑнланатӑн.
Купарчу сан илемлӗ, паллах!..
Купарча вӑл — этемлӗхӗн мулӗ!..
Упрасам эс ӑна, упрасам!
Кирлӗ чух вӑл мана кирлӗ пулӗ!
+10.3 °C